Flet akademiku i shquar Rexhep Qosja

Pse duhen bashkuar Kosova e Shqipëria


● Ka guxuar edhe më parë të flasë për nevojën e bashkimit të Kosovës me Shqipërinë, por kësaj radhe, ai rendit të gjitha arsyet pse duhet të ndodhë ky bashkim.
● Është interes historik, është interes jetësor, është interes ekonomik, është interes i përgjithshëm i shqiptarëve që të bashkohet Kosova me Shqipërinë. Për shqiptarët është shumë më mirë që të jetojnë në një shtet më të madh e më të fortë sesa në dy shtete më të dobëta, më të varfra. Kjo është më e pranueshme, besoj, edhe për fqinjët ballkanikë. Më në fund, Kosova gjithmonë, deri në vitin 1912, i ka takuar asaj tërësie gjeografike dhe etnike që është quajtur Shqipëri. Vetëm ashtu, të bashkuar, shqiptarët bëhen, vërtet, të zhvilluar, të fortë, në Ballkan. Vetëm ashtu ata do të mund të arrijnë që të shtojnë vlerat e tyre të përgjithshme dhe të lirohen prej të këqijave. Kosova do ta lironte Shqipërinë prej të këqijave tipike për të, e Shqipëria Kosovën prej të këqijave tipike për Kosovën.- ka thënë akademik Rexhep Qosja, për gazetën Shqip. Akademiku i njohur, Rexhep Qosja, thotë se është në interesin e përgjithshëm të shqiptarëve të bashkohet Kosova me Shqipërinë. Madje, sipas tij, kjo është më e pranueshme edhe për fqinjët ballkanikë. "Për shqiptarët është shumë më mirë të jetojnë në një shtet më të madh e më të fortë sesa në dy shtete më të dobëta, më të varfra", thotë akademiku Qosja, gjatë një interviste ekskluzive për "Shqip". Në këtë intervistë, ai flet për Kosovën e pas 17 shkurtit, sfidat që e presin shtetin e ri, por edhe rreziqet e jashtme e të brendshme që i kanosen, qëndrimin e deritanishëm të Maqedonisë dhe Malit të Zi, por edhe të Rusisë, të cilin e konsideron "tregti politike", punën e qeverisë "Thaçi", pozicionin e hershëm e të tanishëm të Shqipërisë etj.

● Pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës shtet më 17 shkurt, pres që Kosova të bëhet vërtet shtet, të funksionojë si shtet i pavarur. Nëse i emërtojmë gjërat saktë, siç janë, do ta themi se Kosova është e pavarur vetëm nga Serbia, ndërsa vazhdon të jetë një lloj protektorati, por tani jo më i Kombeve të Bashkuara, po, kryesisht, i Bashkimit Evropian. Po, mirë, kjo e vërtetë, tani për tani, nuk do të duhej të na e prishte qejfin posaçërisht. Sovranitetet tradicionale të të vegjëlve kanë marrë fund në botën gjithnjë e më të globalizuar. Gati 7 muaj pas shpalljes së pavarësisë kanë filluar problemet e para: rikonfigurimi i UNMIK-ut, misioni EULEX dhe përplasjet e Zanierin, kërkesat për negociata të reja Beograd-Prishtinë dhe beteja e vazhdueshme diplomatike e Serbisë për të bllokuar procesin e njohjes së shtetit të pavarur të Kosovës.

SHQIP: Ç‘po ndodh kështu? Pse kaq probleme? Ishin të pritshme reagime të tilla. Si e parashikoni situatën më tej?

QOSJA: Meqenëse e njoh, besoj, çështjen e Kosovës jo vetëm nga ana politike, por edhe nga ana e historisë dhe e kulturës; meqenëse e njoh, besoj, çështjen e Kosovës në raportin me Serbinë, Malin e Zi, Maqedoninë dhe Shqipërinë, nuk do të thosha se Kosova ka hasur në aq shumë probleme pas shpalljes së pavarësisë. Nuk bëhet lehtë shteti. Dhe, Kosova nuk është shpallur lehtë shtet dhe nuk është reale të pritet që, vërtet, të bëhet lehtë shtet. Ka më vështirë dhe ka më keq. Po të mos ishin SHBA-të, problemet, me të cilat do të ballafaqohej Kosova e shpallur shtet, do të ishin shumë herë më të mëdha. Dhe, të gjitha këto, pra, nuk duhet të na befasojnë, kurse të na dëshpërojnë - kurrsesi.

SHQIP: Para 17 shkurtit, ndarja e Kosovës po konsiderohej gjithnjë e më shumë si një variant i mundshëm. Për fat të mirë, nuk ndodhi. Por tani rreziku duket sikur është shtuar: protesta të serbëve në Mitrovicë, pushtime institucionesh zyrtare, zëra për krijimin e një grupi serb brenda strukturave shtetërore të sigurisë etj. Ç‘duhet të bëjmë për ta shmangur përgjithmonë një rrezik të tillë?

QOSJA: Nocioni ndarje nuk e ka më kuptimin që e kishte deri tani. Është bërë nocion disi i përbërë. Mund të flitet për një ndarje të brendshme dhe një ndarje të jashtme. Enklavat serbe brenda Kosovës bëjnë jetë shoqërore, politike dhe administrative pothuajse ndaras pjesës tjetër të Kosovës.
Mitrovica Veriore, që nga ditët e para pas Luftës, është e shkëputur prej Kosovës! Shtërpca po përpiqet të bëhet si Mitrovica Veriore. Çka do të thotë kjo? Do të thotë se Kosova jeton e ndarë përbrenda. Dhe, më tej: do të thotë se sovraniteti i mbikëqyrur, apo më qartë e thënë, sovraniteti i sunduar i Kosovës tani nga Bashkimi Evropian dhe SHBA-të nuk zbatohet plotësisht edhe mbi enklavat serbe dhe Mitrovicën Veriore! Sovraniteti i mbikëqyrur, i sunduar, i Kosovës në gjithë territorin e saj do të zbatohej po të ishin më të vendosur mbikëqyrësit e sovranitetit të Kosovës. Sa do të zgjasë gjendja e sotme, nuk mund ta di. E di se Serbia nuk do të lirohet as lehtë, as shpejt prej mitologjisë mesjetare për Kosovën. Nuk e di si do të jetë raporti i forcave në skenën politike botërore pas njëzet, tridhjetë a pesëdhjetë vjetësh, por e di se historia nuk ka marrë fund, dhe e di se rendi i tanishëm botëror nuk është i përjetshëm, dhe e di se do të ketë edhe rende të tjera botërore dhe, kam drojë, se në ndonjërin prej atyre rendeve të mëvonshme botërore, po të ketë raport të ndryshuar të forcave, në të cilin do të jenë të "shpërfillur" shqiptarët, mund të jemi të detyruar të ballafaqohemi prapë me Serbinë. Të mos e mendojmë këtë, domethënë të jetojmë sot për sot, domethënë të jetojmë pa shikim larghedhës dhe pa vizion për ardhmërinë tonë.

SHQIP: Po ju përsëris një pyetje që jua pata drejtuar para shpalljes së pavarësisë: Ish-kryeministri i Kosovës, Bajram Rexhepi, para do kohësh propozoi shkëmbimin e pjesës veriore të Mitrovicës me Luginën e Preshevës. Si ju duket ky propozim? A është apo jo një "pazar" i arsyeshëm?

QOSJA: Siç dihet, në çdo tregti marrin pjesë dy a më shumë palë. Një "pazar" i tillë do të ishte i arsyeshëm, i leverdishëm për ne, por jam i sigurt se nuk e pranon pala tjetër, e cila mendon se do të mbajë edhe Mitrovicën Veriore, edhe Luginën e Preshevës!

SHQIP: Të flasim pak për fqinjët më të afërt. Serbia, ashtu siç pritej, nuk e njohu dhe nuk do ta njohë, sikurse është shprehur, pavarësinë e Kosovës. Por nuk e kanë njohur as Maqedonia dhe Mali i Zi. Sipas jush, cilat janë arsyet?

QOSJA: Kur dëgjoj se çka flitet në institucionet politike e shtetërore në Tiranë dhe, pjesërisht, në Kosovë për politikën e Malit të Zi dhe të Maqedonisë ndaj Kosovës dhe Shqipërisë e, mandej, ndaj Serbisë dhe ishrepublikave të tjera të ish-Jugosllavisë, më duket se po dëgjoj njerëz që kanë zbritur prej Marsit, që nuk kanë as dijen më të paktë për politikën e deridjeshme të Malit të Zi e të Maqedonisë! Po nuk janë më shumë se tetë-nëntë vjet që Mali i Zi dhe Maqedonia ishin kundërshtare të zjarrta, të vendosura sa edhe Serbia, të idesë së pavarësisë së Kosovës. Ishin kundërshtare të zjarrta, të vendosura sa edhe Serbia, të kërkesave të ish-udhëheqjes kosovare për rikthimin e autonomisë së vitit 1974, mandej të kërkesave të lëvizjes studentore për republikë brenda Jugosllavisë, mandej të kërkesës për pavarësinë e Kosovës. Do të thoni: kanë ndërruar? Po, do të përgjigjem: e kanë ndërruar gjuhën. Tani edhe Mali i Zi, edhe Maqedonia flasin me gjuhë tjetër për Kosovën dhe për Shqipërinë shtetërore. Historia e re e Ballkanit dhe e Evropës, pas rënies së komunizmit, i ka detyruar edhe Malin e Zi, edhe Maqedoninë ta ndërrojnë gjuhën politike, dhe vetë politikën; por nuk jam i sigurt se e kanë ndërruar edhe zemrën. Retorika ndërrohet lehtë, kurse zemra shumë vështirë. Për këtë arsye them: nuk duhet të bëjmë ne trysni as mbi Malin e Zi, as mbi Maqedoninë që ta njohin pavarësinë e Kosovës. Nuk është kjo politikisht e mençme. Kosova e pavarur do të jetë e pavarur edhe pa njohjen e tyre. Mirë është për ne të na njohin, sepse i kemi fqinjë të parë dhe sepse atje jetojnë bashkëkombës tanë, por le të na njohin kur ta quajnë vetë të arsyeshme. Më në fund, edhe Mali i Zi, edhe Maqedonia, edhe Greqia do ta njohin Kosovën jo për shkak të Kosovës, jo për shkak të Shqipërisë a shqiptarëve, po për shkak të vetes. Kështu, për fatin tonë, i ka sjellë punët historia e re. Dhe, ky fat nuk do të duhej të na bënte shumë kërkues ndaj fqinjëve. Të mos e harrojmë atë të popullit: mos u kapardis kur të shkojnë punët mirë dhe mos u lig kur të shkojnë keq!

SHQIP: Po Rusia, pse vazhdon të këmbëngulë në veton e saj, edhe tani që Kosova e ka shpallur pavarësinë dhe e kanë njohur gati 50 shtete? Shpresonit në ndonjë ndryshim të mundshëm pas rokadës Putin- Medvedev?

QOSJA: Rusia është shtet i madh, e shtet i fortë dhe politika e jashtme, madje, as e brendshme, e shteteve të tilla të mëdha e të forta nuk ndryshon as lehtë, as shpejt. Ato bëjnë politikë të vijave të gjata, historike. Politikën e ndërrojnë lehtë e shpejt shtetet e vogla, të cilat jeta i shtrëngon të ndërrojnë fytyrën shpesh. Rusia është vëllai i madh i Serbisë dhe, siç është parë, nuk e ka harruar dhe nuk do ta harrojë vëllazërinë. Po nuk është kjo e vetmja arsye pse Rusia nuk e njeh Kosovën: arsye për këtë janë edhe interesat e saj gjeopolitike. Arsyen e dytë, pse nuk e njeh pavarësinë e Kosovës, Rusia e tregoi shumë shpejt në politikën ndaj Gjeorgjisë – në Osetinë e Jugut e në Abkhazi. Tani, mbasi e njohu pavarësinë e Osetisë së Jugut dhe të Abkhazisë, Rusia do të duhej ta njihte pavarësinë e Kosovës. Nuk e bën këtë, ndoshta, pa qenë e sigurt se vendet perëndimore do t‘i njohin Osetinë e Jugut dhe Abkhazinë. Tregti politike.

SHQIP: A ka rreziqe që i kanosen shtetit të ri të Kosovës? Nëse po, ç‘rreziqe janë dhe si mund të shmangen?

QOSJA: Më sipër fola për rreziqet që i vijnë dhe mund të vazhdojnë t‘i vijnë Kosovës shtet prej Serbisë, prej Mitrovicës Veriore dhe prej enklavave serbe, në qoftë se nuk e pranojnë bashkëjetesën qytetare në Kosovë. Këto rreziqe ne mund t‘i shmangim mbi të gjitha në bashkëpunim me SHBA-të dhe Bashkimin Evropian. Por, janë edhe disa rreziqe që Kosovës mund t‘i vijnë prej vetvetes. Me rreziqet e këtilla ne, zakonisht, nuk merremi dhe nuk dëshirojmë të dëgjojmë të flitet për to. Historia ka dëshmuar se rreziqet e brendshme për një shtet shpesh mund të jenë më shkatërruese se të jashtmet. I frikësohem shumë shtetit të kalbur përbrenda: të kalbur sidomos në pikëpamje morale, në pikëpamje shpirtërore, në pikëpamje kulturore, në pikëpamje juridike. I frikësohem shumë njeriut të pa ndërgjegje, njeriut të papërgjegjshëm në pushtet. I frikësohem shumë njeriut me mendje të rrudhur në pushtet. I frikësohet shumë njeriut primitiv në pushtet, që nuk sheh tjetërkënd pos të vetëve. I frikësohem shumë, sidomos, mafies politike në pushtet. Politika është kimi prishëse dhe, në të lehtë e shpejt prishen kur e kur edhe të qëndrueshmit e lëre më të gatshmit për prishje. Parandalimi i prishjeve të brendshme nuk është i lehtë, kurse shërimi prej tyre tepër, tepër i kushtueshëm. Ndihmona, Zot! Si mund të shmangen këto rreziqe të brendshme? Besoj se shmangen: me funksionimin e shtetit të së drejtës; me parandalimin e mundësive për privatizimin e shtetit; me një politikë sociale sa më të drejtë; me largimin prej politikës të të korruptuarve dhe të atyre që duan të bëjnë politikë shtetërore me farefis, me miq, me servilë, me grupe mafioze!

SHQIP: Kosova ka tashmë Presidentin, Parlamentin, Kryeministrin dhe Qeverinë, bashkë me institucionet e tjera shtetërore. Si e vlerësoni punën e tyre të deritanishme? Po situata politike mos duket si e qetë apo është, vërtet, e tillë?

QOSJA: Institucionet shtetërore të Kosovës, që kanë dalë nga zgjedhjet e fundit (e këto ishin zgjedhje në të cilat fituan ata që duhej të fitonin: çlirimtarët e Kosovës) siç po shihet i kanë filluar disa nisma që kanë ngjallur shpresa te qytetarët. Kanë filluar të veprojnë kundër disa të këqijave që kanë lëshuar rrënjë të thella në politikën, në ekonominë, në administratën tonë: e kanë filluar betejën kundër krimit të organizuar, korrupsionit, hajnisë, plaçkitjes. Kanë filluar të mendojnë për trajtim tjetër, më normal të arsimit, shëndetësisë, e mund të presim të fillojnë të mendojnë për trajtim më normal, ndryshe, edhe të shkencës dhe të kulturës. Por, a do të kenë mjaft kondicion? A do ta çojnë deri në fund betejën kundër këtyre të këqijave - e kjo është çështje tjetër. Do të shihet. E, për Kosovën dhe për ta është tepër e rëndësishme ta çojnë deri në fund këtë betejë, t‘i çojnë atje ku e kanë vendin të korruptuarit, hajnat, shpërdoruesit e detyrës. Është e rëndësishme që ekonominë, kulturën, shkencën, arsimin ta çlirojnë prej disa grupeve mafioze, që veprojnë si dorë e zgjatur e disa zyrtarëve dhe disa drejtuesve në institucione të larta të ekonomisë të shkencës, të arsimit e të kulturës. Është e rëndësishme ta privojnë pushtetarin dhe, në përgjithësi, nomenklaturën politike dhe shtetërore prej privilegjeve, që ia ka krijuar ajo vetes gjatë tetë viteve të shkuara. Është e rëndësishme që Qeveria, Kuvendi, t‘i kenë duart e pastra dhe duarpastër të dalin para popullit dhe para të huajve. A do të ngjajë kjo – do të shohim. Uroj të mos kemi nevojë të mendojmë, të flasim e të shkruajmë për këta të sotmit, si për ata që i bënë shpurat e veta nga pesëdhjetë metra të gjata, që deshën ta bëjnë Kosovën me Shtëpi të bardhë, si ajo e Titos në Beograd, që deshën ta bëjnë Kosovën me Ditën e Presidentit, siç ishte Dita e stafetës së Titos, si ata që deshën funksionarëve t‘u bëjnë pallatin e punës, të pushimeve e të luksit në Gërmi, si ata që me mjetet publike të Kosovës bënë shtëpi për vete që, mandej, me para publike e zgjeruan edhe më, si ata që duke shpërdorur detyrën u bënë shpejt e lehtë pasanikë të mëdhenj në kushtet e Kosovës së varfër. Në politikë, si edhe në çdo punë tjetër, është e rëndësishme si e fillon; por edhe më e rëndësishme është si e vazhdon dhe e përfundon punën. Do të shohim si do ta vazhdojnë këta që e filluan mirë. I sigurt nuk jam plotësisht në pastërtinë e vazhdimit të tyre.

SHQIP: Cila është e ardhmja e shtetit të Kosovës në raport jo vetëm me Shqipërinë, por edhe me Maqedoninë, Serbinë apo dhe Malin e Zi, duke pasur parasysh se në këto vende jetojnë shumë shqiptarë?

QOSJA: Marrëdhëniet e Kosovës dhe të Shqipërisë, të Shqipërisë dhe Kosovës, janë një çështje e veçantë. Çfarë do të jenë marrëdhëniet midis tyre, çfarë cilësie dhe çfarë qëllimi historik do të kenë ato marrëdhënie duhet të mendojnë bashkë klasa e tyre politike dhe intelektuale - të mendojnë dhe të vendosin në pajtim me vullnetin e popullit të tyre. Marrëdhëniet e Kosovës me Maqedoninë, me Malin e Zi dhe me Serbinë nuk varen vetëm prej Kosovës po dhe prej Maqedonisë, Malit të Zi dhe Serbisë, si dhe prej shqiptarëve që jetojnë në këto shtete. Koha e ardhshme mund të sjellë shikime të reja, qëllime të reja dhe marrëdhënie të reja në Ballkan. Mund të mendohet se ndryshimet gjeopolitike në Ballkan nuk kanë marrë fund; rikonstruktimi i hapësirës ballkanike, duket, mund të vazhdojë ende.

SHQIP: A na duhet një platformë e veprimit ndërshqiptar dhe e integrimit të faktorit shqiptar në Ballkan?

QOSJA: Nuk ka dyshim se rrethanat ndërkombëtare në fund të shekullit XX dhe, tani, në fillim të shekullit XXI e kanë favorizuar dhe vazhdojnë ta favorizojnë faktorin shqiptar. Kjo kohë i ka sjellë popullit shqiptar mundësi që nuk i ka pasur prej shekullit XV e këndej. Do t‘i shfrytëzojnë shqiptarët këto mundësi për t‘u konsoliduar si komb, për t‘u zhvilluar, për të përparuar, për t‘u rritur në pikëpamje politike, ekonomike, kulturore dhe qytetëruese - për t‘u bërë një komb, vërtet, modern, varet shumë, shumë prej tyre. Kemi njerëz mendjeshkurtër që faktorin shqiptar, dhe Kombin shqiptar, duan ta fragmentarizojnë, por kemi edhe njerëz me shikime të tjera, historike. Pa politikë të integrimit të faktorit shqiptar këto mundësi nuk do të shfrytëzohen. Është e vërtetë se në Kosovë, më hapur se në Shqipërinë shtetërore, po rritet grupi i separatistëve, që synon t‘i largojë sa më shumë shqiptarët e Kosovës me ata të Shqipërisë. Në disa fakultete, në Akademinë e Shkencave e të Arteve të Kosovës e në disa institucione kulturore veprojnë disa vetje që e kanë gjetur edhe realizimin intelektual, edhe leverdinë në atë separatizëm brenda kombit shqiptar. Ç‘është e vërteta, këtë ideologji të tyre paramoderne, prapakthyese, e nxisin disa qarqe të jashtme dhe, duket, ndonjë ambasadë në Prishtinë. Mund të jetë se edhe institucionet shtetërore të Kosovës përjetojnë trysni për t‘i ndarë edhe kombëtarisht Kosovën e Shqipërinë!

SHQIP: Nuk keni hezituar të shpreheni mbi bashkimin e shqiptarëve, e më konkretisht të Kosovës me Shqipërinë. Po ju citoj: "Do të ndodhë një ditë, sado që po shtohet numri i feudalëve dhe i bujkrobërve të tyre, që e kundërshtojnë deri në vetëmohim një ide të tillë". I qëndroni ende këtij mendimi dhe pse? Më mirë dy shtete shqiptare në rajon apo një dhe më i madh e më i fortë?

QOSJA: Si të mos e kem edhe më tej, gjithnjë, këtë mendim. Është interes historik, është interes jetësor, është interes ekonomik, është interes i përgjithshëm i shqiptarëve që të bashkohet Kosova me Shqipërinë. Për shqiptarët është shumë më mirë që të jetojnë në një shtet më të madh e më të fortë sesa në dy shtete më të dobëta, më të varfra. Kjo është më e pranueshme, besoj, edhe për fqinjët ballkanikë. Më në fund, Kosova gjithmonë, deri në vitin 1912, i ka takuar asaj tërësie gjeografike dhe etnike që është quajtur Shqipëri. Vetëm ashtu, të bashkuar, shqiptarët bëhen, vërtet, të zhvilluar, të fortë, në Ballkan. Vetëm ashtu ata do të mund të arrijnë që të shtojnë vlerat e tyre të përgjithshme dhe të lirohen prej të këqijave. Kosova do ta lironte Shqipërinë prej të këqijave tipike për të, e Shqipëria Kosovën prej të këqijave tipike për Kosovën.

SHQIP: Normalisht, Plani i Ahtisarit u konsiderua dhe, siç po duket, konsiderohet ende i mirë. Por seç kanë filluar të dalin ca probleme të vogla. A mund të kishim një më të mirë se ai?

QOSJA: Lëvizja Vetëvendosja i ka bërë një përimtim të bindshëm dhe në pjesën më të madhe të pikave plotësisht të drejtë atij Plani. Ai është Plan që e lejon federalizmin apo, madje, konfederalizimin e Kosovës. E federalizimi a konfederalizimi i Kosovës nuk do parë si ai i Zvicrës. Ky i Kosovës është plot me rreziqe për nesër. Kjo domethënë se mund të kishim një plan më të mirë se ai. Po, siç dihet, Ahtisari nuk e kishte lehtë: prej tij pritej të bënte një Plan që do t‘i bënte qejfin krejt botës dhe babait! Sigurisht, për interesa dhe arsye të ndryshme, ka spikatur roli i SHBA dhe i Evropës në përkrahje të pavarësisë.

SHQIP: Analistë të shumtë po vërejnë një tërheqje disi të pashprehur të Shteteve të Bashkuara dhe angazhim paksa të dukshëm të institucioneve evropiane. Pse ky ndryshim rolesh?

QOSJA: Kosova është në Evropë dhe një ditë, të shpresojmë jo shumë vonë, do të pranohet në Evropën e Bashkuar. Tani mbasi në pjesën më të madhe është kryer puna, është kryer në radhë të parë në sajë të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, ato - SHBA-të mund t‘i lënë më shumë mbikëqyrje, e kjo mbikëqyrje do të thotë sovranitet, Evropës në Kosovë. Por faktori amerikan, politika amerikane, mbetet këtu edhe nëse zvogëlohet prania e amerikanëve në Kosovë. Nuk i mendoj mirë punët e Ballkanit pa Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Meidani dhe Godo, jashtëzakonisht parimorë

Shqipëria ka pasur një rol jo fort të ekspozuar ndaj çështjes së Kosovës. E ka mbështetur fort, por duke dashur të mos krijojë probleme, ka mbajtur qëndrim të moderuar. I pyetur se si i duket pozicionimi i Shqipërisë përballë Kosovës dhe ç‘mbetet për t‘u përmirësuar midis nesh, akademiku Qosja përgjigjet: Çka ka më të vetëkuptueshme se populli shqiptar në Shqipëri ta dëshirojë dhe ta mbështesë pavarësinë e Kosovës. Dhe, kjo është politikisht dhe moralisht e arsyeshme, e natyrshme, e domosdoshme. Ashtu e ka përkrahur lirinë e vëllezërve të vet. Dhe, ashtu përkrahet një zgjidhje politike kombëtare në Ballkan, me të cilët përmbushen interesa jetësore, historike, të përshtatshme dhe të ardhshme të popullit shqiptar në Kosovë, të popullit shqiptar në Shqipëri dhe të popullit shqiptar në Maqedoni, në Mal të Zi e në diasporë. Përkrahja e Shqipërisë ndaj Kosovës dhe pavarësisë së saj është shprehur fuqishëm, sidomos në prag të Luftës dhe, mandej, gjatë Luftës. Pa Shqipërinë nuk do të mund të bëhej lufta çlirimtare në Kosovë, pa dyshim, dhe pa Shqipërinë nuk do të mund të mbahej UÇK-ja. Të gjitha këto që thashë nuk duan të thonë, ndërkaq, se forcat politike, në Shqipëri, të rreshtuara njëra kundër tjetrës në luftën politike për pushtet, nuk kanë treguar dobësi, më të vogla a më të mëdha në qëndrimet ndaj Kosovës, të cilat në shkencën historike do të shpjegohen në të ardhmen. E di, personalisht, se ish-kryetari i Shqipërisë, Rexhep Meidani, kryetar i Shqipërisë në çastet vendimtare për luftën në Kosovë dhe për pavarësinë e Kosovës, dhe kryetari i Këshillit për Politikë të Jashtme të Kuvendit të Shqipërisë, Sabri Godo, ishin jashtëzakonisht parimorë dhe të palëkundshëm, të pakompromis në përkrahjen politike, diplomatike dhe tjetër të Kosovës e të luftës së saj. Dhe, e di, personalisht se ish-kryetari i Shqipërisë, Sali Berisha, ka bërë shumë varavinga në politikën e tij ndaj Kosovës dhe lëvizjes kombëtare në Kosovë dhe këto varavinga të tij, për të cilat kam shkruar (në librin Fjalor demokratik) kushtëzoheshin prej luftës së tij për pushtet në Shqipëri.

Midis pavarësisë e pushtetit, Berisha zgjodhi rrugën e dytë

Jo njëherë ai e ka varrosur idenë e pavarësisë së Kosovës, i bindur se ashtu po përkrahej e lavdërohej prej disa faktorësh ndërkombëtarë. E kam të ruajtur deklaratën e Lordit Kerington, në të cilën ai theksonte: Shqipëria ka kryetarin që është kundër kërkesave për pavarësi të Kosovës, sepse ato kërkesa nuk i përkrahin as faktorët ndërkombëtarë! Kush nuk e di sot se ky ish-kryetar i Shqipërisë e furnizonte Serbinë e Millosheviçit me naftë kur OKB-ja e kishte vënë në bllokadë dhe kush s‘e di se ai ishte kundër Konferencës së Rambujesë. Dhe kundër bombardimeve! E të mos flas tani për disa veprime të tij nëntokësore, për të cilat është marrë vesh tani vonë. Unë, natyrisht, nuk e them se ai ishte deri në fund kundër pavarësisë së Kosovës, por them se midis pavarësisë së Kosovës dhe pushtetit të tij në Shqipëri, ai zgjidhte të dytën! Me pyesni se çfarë më duket pozicionimi i Shqipërisë përballë Kosovës sot? Eshtë pozicionim, kryesisht, i dëshiruar. Po të mos harrojmë: edhe sot, si deri sot, pozicionimi i Shqipërisë shtetërore ndaj Kosovës varet nga politika amerikane dhe evropiane ndaj Kosovës. Çfarë ka për të përmirësuar midis nesh? Shumë. Shumë. Shqipëria dhe Kosova nuk e kanë përcaktuar ende në asnjë pikë politikën e ndërsjellë ndaj ardhmërisë së tyre. Po, kjo është një temë e madhe, për të cilën duhen organizuar debate në media dhe tubime shkencore.
QOSJA: Berisha, tirani në 99 mënyra

SHQIP: Profesor, kur e keni vizituar për herë të fundit Shqipërinë? Dhe, ç‘ndryshime keni vënë re?

QOSJA: Në Shqipëri, për herë të parë, isha në janar të vitit 1970 e për herë të fundit para më tepër se tre vjetësh. Kur isha, para më tepër se tre vjetësh, kam parë shumë ndryshime. Në të vërtetë edhe Shqipëria, edhe Kosova, edhe shqiptarët kudo në Ballkan vetëm tani po urbanizohen si duhet e sa duhet. Në Shqipëri (si edhe në Kosovë) po ndodh një ndërtimtari e madhe dhe e shpejtë, me vlera të dukshme dhe me dobësi të dukshme arkitekturore, artistike. Po zhvillohen qendrat e qyteteve e po harrohen anët; po zhvillohet qendra e Shqipërisë e po harrohen anët. Kam lindur e jam rritur jo shumë larg Vermoshit dhe miqtë e atjeshëm më thonë se Vermoshi ka mbetur ai që ishte në vitin 1945. As komunizmi, as demokracia nuk u lodhën për të - aspak. Kështu po zhvillohet e gjithë Shqipëria: me dallime tepër të mëdha. Kemi qendrat e qyteteve, po thuhet, gjithnjë e më evropiane dhe kemi anët, disa dhjeta metra larg qendrave - më keq se ballkanike, si përpara. Kemi disa mijëra politikanë e tajkunë, që janë bërë milionerë, dhe kemi disa miliona të varfër ose shumë, shumë të varfër. Kemi disa mijëra me nga disa punë dhe kemi qindra e qindra mijëra të lënë në mëshirë të Zotit - pa punë! Domethënë: Shqipëria (dhe Kosova) zhvillohen pa aspak drejtësi sociale!

SHQIP: Si dhe sa i ndiqni zhvillimet aktuale politike, ekonomike dhe shoqërore në Shqipëri? Cili është mendimi juaj për to?

QOSJA: I ndjek aq sa më bëjnë të mundshme televizionet shqiptare dhe interneti. I përcjell në vazhdimësi. Jam natyrisht i gëzuar pse zhvillime të dëshiruara ndodhin dhe i dëshpëruar pse ato zhvillime aq shpesh shoqërohen nga jo pak të këqija.

SHQIP: Keni qenë shpesh kritik me mënyrën e drejtimit të shtetit shqiptar pas viteve ‘90. Jeni shprehur se "monizmi totalitar është zëvendësuar nga pluralizmi i totalitarizmave". Pse? Çfarë ka çaluar në drejtimin e shtetit?

QOSJA: Në krye të punëve politike dhe shtetërore të Shqipërisë, sipas bindjes sime, me disa përjashtime, janë gjetur njerëz, të cilët, në thelb, i kanë sjellë dëm Shqipërisë. Jam i bindur se vlerësimi i rolit të tyre në një të ardhme, të liruar prej pasioneve të sotme partiake dhe prej instant-analistëve të sotëm, do të jetë katastrofal. Shqipëria vazhdon të jetë nga ato shtetet që politikologët e quajnë shtet i privatizuar. Instant-analistët, që e arsyetojnë çdo nomenklaturë politike, së cilës ia kanë shitur shpirtin, thonë: po, Shqipëria është zhvilluar shumë gjatë këtyre viteve. Po, është zhvilluar! Ai është zhvillim i natyrshëm, i domosdoshëm, si bari që gjelbëron në pranverë, si të mbjellat që piqen në verë. Por, të bëjmë pyetjen: ku do të ishte sot Shqipëria pa patologjinë e tyre politike dhe qeverisëse? Shumë më përpara. Ndoshta në BE.

SHQIP: Në këndvështrimin tuaj, me ç‘notë do ta vlerësonit shkallën e demokracisë në Shqipëri? A ka ndonjë ngjashmëri edhe në Kosovë kjo mënyrë e të drejtuarit të shtetit në Shqipëri?

QOSJA: Shqipëria është demokratike vetëm nga jashtë. Ka shumë parti, ka shumë media dhe ka zgjedhje, formalisht, të lira. Brendësia e saj politike e shtetërore, thelbi i saj, as përafërsisht nuk është demokratike. Në qoftë se demokracia, megjithatë, është marrëdhënie, dhe ligj, zbatim ligji, në qoftë se demokracia pashmangshëm e nënkupton funksionimin e shtetit të së drejtës, Shqipëria as përfaqërisht nuk mund të quhet shtet demokratik. Në brendësinë e vet, në thelbin e vet, në përbërjen e vet të brendshme, ajo është shtet brutal, shumë brutal, shtet me shumë dhunë, shumë shpërdorime, shumë cenime të Kushtetutës e të ligjeve dhe shtet me frikë. Nuk po paraqes tani këtu një varg të dhënash mbi sjelljet e qeverisë dhe në qeveri, mbi sjelljet e Kuvendit dhe në Kuvend, mbi sjelljet e partive dhe në parti, që e dëshmojnë këtë brutalitet kundërdemokratik. Po e paraqes vetëm një të dhënë. Diku nga fundi i janarit të këtij viti, pohimit të një deputeti se një familjar i Kryeministrit të Shqipërisë mund të jetë pronar i një kazinoje, Kryeministri do t‘i përgjigjet sa vijon: "Do ta mësosh mirë si ta qepësh gojën, mor rrugaç. Do ta heq imunitetin mor horr, mbaje mend do të çoj në gjykatë! "Dhe më tej: "Të jesh i bindur ti se ta bëj fytyrën si këpuca, po të lakoj emrat e familjarëve të tu. S‘të thotë kush ty këtu se në ‘iks‘ bordello janë kapur njerëzit e tu, që në filan bordello janë kapur ato kuplarat e tua. S‘të thotë dot njeri këtë, as për lidhjet e tua me kuplarat. Do dalësh nga Parlamenti sa herë të shpifësh, se ti je budalla, ke edukatë kanalesh or horr, or njeri kuplarash!". Dhe, më tej: "Kur të përmendësh Sherefedinin të lash gojën, sepse emrin e tij nuk mund ta ndotësh as ti dhe as ata që shkruajnë këto shpifje, që si moldave goditen me nallane nëpër pub-e!!!".

SHQIP: Gjashtë muaj më vonë, i njëjti Kryeministër, të njëjtit deputet, në të njëjtin Kuvend i drejtohet kështu: "Jot motër dhe jot shoqe çfarë do bëhet?... Jot motër, çfarë do bëhet?... Ç‘do bëhet, fundërrinë, jot motër?... Prostitutë motelesh do bëhet?..".

QOSJA: Të njëjtën ditë, në të vërtetë të njëjtën natë, në të njëjtin Kuvend, Kryetarja e këtij Kuvendi, çohet në ndihmë të Kryeministrit, prej të cilit e ka mësuar dhunën politike dhe gjuhën politike dhe thotë: "Në fakt, ky e meriton me e kap për zhelesh, e jashtë!... Nxirreni jashtë atë zotërinë, nxirreni jashtë! Zotëri kape jashtë e nxirre! Vagabond! Ik andej! Ik! Del jashtë! Edhe nuk hyn më..." ! Tani ju pyes: në cilin Kuvend, të cilit shtet, në këtë planet, mund të dëgjohet diçka e këtillë? Jam i bindur, askund. As në Evropë, as në Azi, as në Afrikë. Për shtatë shekuj demokraci në Angli, konflikti më i ashpër në Kuvendin britanik konsiderohet ky: një deputet, me nofkën Shtylla, i thotë deputetit tjetër (nuk e di sigurt nëse atëherë ishte Kryeministër) Uinston Çërçill, mbasi ky e kalon kohën prej tre minutash për diskutim: "Le të shkojë në vend bulldogu!". Çërçilli do t‘i përgjigjet gjakftohtë: "Po zotëri, unë po e ndërpres fjalën dhe po shkoj, por ju duhet ta dini çka bën bulldogu kur shkon te shtylla"! Natyrisht, ne nuk mund të kërkojmë prej Kryeministrit tonë, as prej Kryetares së Kuvendit tonë, të kenë as mendjen e Çërçillit, as kulturën e Çërçillit, as mentalitetin e tij a të deputetëve të tjerë britanikë. Por, ne mund të kërkojmë dhe duhet të kërkojmë prej Kryeministrit dhe Kryetares së Kuvendit të mos ndotin ashtu Kuvendin e Shqipërisë, të mos fyejnë ashtu Shqipërinë e shqiptarët. Të mos ushtrojnë aso dhune dhe të mos i bëjnë aso kërcënimesh një qytetari të Shqipërisë. Kryetari, Kryeministri, kryetari a Kryetarja e Kuvendit kudo në botë zgjidhen, përpos të tjerash, edhe për arsye se janë dëshmuar si tolerantë, të përgatitur të durojnë mospajtime, kritika, ironi, cinizëm në fjalët e opozitës apo të qytetarëve.

Atje, në atë vend, ku është e mundshme që Kryeministri dhe Kryetari i Kuvendit të flasin me aso gjuhe në Kuvend; atje, në atë vend, ku Kryeministri dhe kryetari i Kuvendit i kërcënohen ashtu deputetit, atje, në atë vend, nuk ka demokraci. Jo dhe jo. Atje, në atë vend, të drejtat njerëzore, liritë qytetare, nëpërkëmbën, shkelen gjithsesi dhe me gjithçka! Atje, në atë vend, ku ashtu egër, brutalisht, fyhet një deputet, familja e tij, një qytetar, familja e tij, atje, në atë vend, nëpërkëmben, shkelen, përbuzen të gjitha të drejtat, liritë, të gjitha vlerat njerëzore.

Merreni me mend: po të ishte konteksti politik i Shqipërisë, konteksti evropian dhe botëror i Shqipërisë së sotme, "demokratike", ai që ishte i Shqipërisë komuniste, çka do të bënin Kryeministri dhe Kryetarja e Kuvendit të tij! Mendoni se dhuna e tyre mbi qytetarët do të ishte më e paktë se në kohën e komunizmit? Jo. Do të ishte edhe më brutale. Enver Hoxha ishte diktator, por më i kulturuar se këta "demokratë". Kryeministri i Shqipërisë sot ushtron tirani në 99 mënyra. Sa kolegë nga Tirana më kanë thënë: qytetarët shqiptarë janë të frikësuar shumë. Berisha i qet prej pune për asgjë, ua qet prej punës djalin, vajzën, nusen, dhëndrin, nipin, mbesën. Ai të shkelë me njerëzit e tij!

Ju më pyesni nëse ka ngjashmëri midis kësaj mënyre të qeverisjes në Shqipërinë shtetërore me qeverisjen në Kosovë. Edhe në Kosovë, në qeverisje, ka padrejtësi, e shantazhe e të këqija të tjera të ndryshme, por asi brutaliteti, aso dhune, nuk ka. Fyerjet e tilla familjare në Kosovë do të përfundonin me viktima. Kam dëgjuar njerëz të politikës në Kosovë duke thënë: "Çfarë njeriu është ai Balla që duron aso fyerjesh të familjes para syve të krejt Shqipërisë?! Në Evropë, me shekuj, për fyerjen më të vogël nderi është mbrojtur në dyluftim, kurse sot mbrohet me ligje, e në Shqipëri sot - në asnjë mënyrë"!

SHQIP: Duket se jeni pesimist për faktin se ende nuk kemi arritur të ndërtojmë një shoqëri qytetare. Çfarë na mungon për ta përmbushur këtë detyrë? I kujt është faji: i klasës politike që na ka drejtuar apo që na drejton tani, apo i yni, i popullit?

QOSJA: Fakti se Kryeministri dhe Kryetarja e Kuvendit mund ta përbaltin një qytetar në Kuvend, para syve të krejt popullit, pa pësuar kurrfarë pasojash ligjore, kushtetutare, flet shumë edhe për opinionin, edhe për ne - të gjithëve. E tillë është gjendja jonë shpirtërore dhe morale! Në Evropë, pas një paraqitjeje të tillë edhe Kryeministri, edhe Kryetarja e Kuvendit do të detyroheshin prej opinionit të largohen nga qeveria dhe Kuvendi - them përgjithmonë. Nuk janë parlamentet e shteteve hane, ku mund të flitet gjithçka, të përdoren gjithfarë fjalësh, të fyhet e dhunohet tjetri. Qeveria dhe Kuvendi janë institucione ku përfaqësohet jo vetëm politika e popullit, por edhe nderi e dinjiteti i tij. E Kryeministri i Shqipërisë në vazhdimësi po e bën Kuvendin e Shqipërisë institucion-shembull të shoqërisë pa etikë. Në një shtet me qytetari të vërtetë dhe me intelektualë të vërtetë, me intelektualë të vërtetë e jo koniunkturistë që fërkojnë duart para dhunëtarëve politikë, skandale të tilla tiranike s‘mund të ndodhin.

SHQIP: Kjo do të thotë rrugë e gjatë për të hyrë në BE apo jo?

QOSJA: Mund të jetë e gjatë dhe mund të mos jetë shumë e gjatë rruga jonë për të hyrë në Evropë. Evropa është shumë praktike. Dhe është Zonjë e Madhe. Nuk ka qenë kurrë pa shërbëtorë kjo Zonjë. Çka mendojmë ne? Se Evropa do të na veshë me mëndafshet e brokatet e saj dhe do të na stolisë me margaritarët dhe diamantet e saj? Jo. Jo. Ne, me disa nga ballkanasit e tjerë, do të jemi shërbëtorët e Zonjës, të heshtur e të përulshëm. Se ashtu e meritojmë. Ashtu, thonë shkodranët, i meriton mushka drutë. A mund t‘i trajtojë Evropa më dinjitetshëm ata, të cilët lejojnë që Kryeministri dhe Kryeparlamentarja ta bëjnë çka po e bëjnë Kuvendin e popullit? Jo.

SHQIP: Profesor, korrupsioni dhe krimi i organizuar konsiderohen nga pengesat kryesore që e mbajnë Shqipërinë larg Unionit Evropian. Sa kanë në dorë qytetarët dhe sa qeveria për t‘ia pastruar sadopak këto njolla?

QOSJA: Nuk janë korrupsioni dhe krimi i organizuar vetëm njolla: ato janë e keqe e madhe e shoqërisë. Ato janë dëshmi për shpërdorimin e egër të demokracisë dhe ato janë pengesë e madhe për zhvillimin e demokracisë. Qytetarët kanë shumë në dorë për të mënjanuar të korruptuarit prej politikës. Populli është i vetmi sovran dhe ky sovran, po doli i vendosur në rrugë me emrat e të korruptuarve në gojë, ata do të fluturojnë menjëherë prej kabineteve të tyre dhe prej politikës. E qeveria? Edhe qeveria mund të bëjë sa populli për parandalimin e korrupsionit dhe mënjanimin e të korruptuarve. Po, si? Si, nëse edhe vetë është deri në fyt e korruptuar. Sorra sorrës nuk ia nxjerr sytë. Është Kushtetuta. Janë ligjet. Zgjidhet prokurori që do të merret vetëm me luftën kundër korrupsionit. Krijohet organi që hulumton konfliktin e interesave i përbërë prej njerëzish të institucioneve shtetërore, të organizatave të pavarura, të shkencës e të kulturës.

Dhe, ashtu hapet fronti kundër korrupsionit e krimit të organizuar. Me rekomandimet e këtij organi hetohet pasuria e të pasuruarve për shtatë-tetë a dhjetë-pesëmbëdhjetë vjet. Milionerëve të pasuruar me korrupsion u merret, u nacionalizohet, pasuria. Dhe, u krye puna. A do të ketë më të tillë që do të vazhdojnë të vjedhin kur e dinë se pasuria e krijuar me hajni do t‘u merret dhe ata do të përfundojnë në burg?! Jo. E ka të pamundur ta zbatojë këtë procedurë qeveria! Pse? Sepse së pari, do të duhej të pajtohej me hetimin e pasurisë së anëtarëve të vet të të gjitha qeverive që 17-18 vjet. Dhe, të politikanëve të tjerë të pasuruar turr. Dhe, ky hetim i pasurisë së tyre do të sillte nacionalizimin e pasurisë dhe burgosjen e kush e di sa vetave. E, këtë nuk e bëjnë. Pse të vetëvriten!? Këtë nuk e bën Qeveria. Pse të bëjë vetëvrasje politike e morale!? Evropa e ka të vështirë të pranojë në familjen e vet vende që kryesojnë në listat e shteteve më të korruptuara të planetit.

SHQIP: Duket sikur Evropa po luan rolin e njerkës me Shqipërinë. P.sh., Bullgaria nuk është se e zgjidhi problemin e korrupsionit apo të krimit të organizuar që u pranua në BE. Sa të vërtetë ka në këtë konstatim?

QOSJA: Pse Bullgaria aq lehtë u pranua në BE? Së pari, shteti bullgar kur u pranua në BE as përafërsisht nuk ishte aq rëndë i sëmurë sa shteti shqiptar - as nga sëmundja e korrupsionit. Dhe, e dyta, Bullgaria është shumë afër Rusisë, është në pozitë shumë më strategjike se Shqipëria dhe duhej të ishte në Bashkimin Evropian sa më parë edhe për këtë arsye. E përsëris: Evropa e mençur është shumë praktike.

SHQIP: T‘i kthehemi politikës në Shqipëri. Që prej më shumë se një viti kemi një President tjetër, zotin Bamir Topi, i cili, përkundër disa parashikimeve, ka mundur t‘u qëndrojë fort presioneve politike të ardhura në të shumtën e rasteve nga partia që e zgjodhi. Si e vlerësoni punën e tij të deritanishme?

QOSJA: E kam thënë edhe herë tjetër dhe, tani, po e përsëris se kryetarin e tanishëm të Shqipërisë, Bamir Topin, prej se ishte nënkryetar në Partinë Demokratike e kam shikuar me një mirëkuptim dhe, madje, simpati. Bamir Topi dhe Besnik Mustafai, me maturinë e tyre më dukeshin përjashtime të dëshiruara e të çmuara në Kryesinë e kësaj partie. Paraqitja e tij në Kosovë, ndërkaq, më ka dëshpëruar. Kam parë se ndikohet lehtë, se në sjelljen e tij mund të lënë gjurmë lehtë demagogët e ndryshëm të partishëm. Nuk e them se u qëndron fort trysnive të ardhura prej Kryeministrit dhe sejmenëve të tij. Është përpjekur t‘u qëndrojë, por jo deri në fund, dhe, madje, jo aq sa i jep të drejtë Kushtetuta. Po të ishte kryetari i Shqipërisë, Bamir Topi, parimor e i vendosur sa i bën të mundshme Kushtetuta, po të ishte i fortë sa do të duhej të ishte i fortë kryetari i shtetit, po të ishte i vendosur ta shikojë plotësisht i liruar prej përkatësisë partiake njëmendësinë shqiptare, interesin e gjithë qytetarëve të Shqipërisë, Kryeministri nuk do të mund të luante vallen që po e luan: vallen e shkeljes së ligjeve, shkeljes së Kushtetutës, nëpërkëmbjes së Kuvendit, fyerjeve të hatashme të Akademisë dhe të anëtarëve të saj. E të tjera. E të tjera.

SHQIP: E kritikoni shpesh Berishën, edhe kur ishte President, edhe kur ishte në opozitë, dhe tani si Kryeministër. Një pyetje më e shkoqur: jeni takuar ndonjëherë me të? Ç‘marrëdhënie keni pasur dhe keni tani me të? Nëse keni pasur raporte të mira, pse u keqësuan ato?

QOSJA: Me Kryeministrin e tanishëm të Shqipërisë, Sali Berisha, nuk kam pasur kurrë marrëdhënie as të mira, as të këqija; e kam takuar dy herë, gjatë dy ditëve, në fillim të vitit 1991. Me profesorët Idriz Ajeti, Hajrullah Gorani dhe Ramiz Kelmendi, me ftesë të një grupi intelektualësh nga Shqipëria, ishim në Tiranë, në përpjekje për të paqësuar forcat e kundërta politike, të cilat ishin futur në luftë politike, në urrejtje, në konflikt të papërmbajtur, që rrezikonte qëndrueshmërinë dhe paqen e Shqipërisë. Synonim të arrihej një pajtim midis tyre. Komunizmi kishte rënë dhe krejt kjo, natyrisht, ishte në interesin e partive të reja, në radhë të parë të Partisë Demokratike dhe të krejt popullit shqiptar.

Ai që nuk e pranoi idenë e pajtimit ishte Sali Berisha. E pranuan, madje, shumica e ish-të burgosurve politikë, por nuk e pranoi sekretari i Partisë së Punës në Fakultetin e Mjekësisë. Dhe, mandej, mbasi u zgjodh kryetar e çoi Shqipërinë ku e çoi; në pragun e luftës qytetare, që i solli Shqipërisë, ende nuk dihet saktë, sa mijëra viktima, që çoi në fund të Adriatikut mbi tetëdhjetë djem, vajza, nëna, fëmijë dhe foshnja, që i solli Shqipërisë shumë dëme materiale dhe shkatërrim të shumë vlerave. Në flakën e kësaj lufte, që e ndërpreu Evropa, ai e pranoi idenë e pajtimit kombëtar, e ftoi popullin për pajtim kombëtar, deklarata e tij e pajtimit kombëtar u dha në televizion e në radio dhe u botua në gazeta. E formoi, madje, edhe qeverinë e Pajtimit Kombëtar në krye me Bashkim Finon. Dhe, kështu, idenë time dhe të profesorëve Idriz Ajeti, Hajrullah Gorani e Ramiz Kelmendi, ai e pranoi mbasi me politikën e tij të konfrontimit e dogji dhe e përgjaku fort Shqipërinë. Ai mbeti për mua njeriu që i solli Shqipërisë gjithë atë tragjedi, njeriu, që, madje, u "rizgjodh" kryetar në gjendje të jashtëzakonshme!

A mund të mos e kritikoj unë një person të tillë politik!? Si mund të mos jem unë kundër një personi të tillë shkatërrues politik! Jo. Nuk jam bërë unë shkrimtar për t‘u shkruar himne diktaturave dhe diktatorëve, a kryetarëve të zgjedhur në gjendje të jashtëzakonshme, për të përkrahur e lavdëruar shpërdoruesit e demokracisë, autoritarët e paautoritet, tiranët e ndryshëm të demokracisë. Jo. Jam bërë shkrimtar për të thënë të vërtetën dhe për të mbrojtur të drejtën - vlerat shoqërore dhe intelektuale. Jam bërë shkrimtar për të paguar çmim për mendimin tim e jo për t‘u pasuruar. Unë nuk mund të hesht dhe nuk kam të drejtë të hesht, sepse vepra dhe jeta më obligojnë të ngre zërin kundër të këqijave dhe autorëve të tyre. Nuk urrej kë dhe nuk ia fal kujt. Dhe, nuk kërkoj të ma falë kush të keqen nëse e bëj. Jam i bindur se rëndësia ime si shkrimtar dhe intelektual do të jetë nesër më e madhe në qoftë se është e madhe urrejtja e pushtetarëve dhunëtarë, e pushtetarëve të korruptuar dhe e mafieve të tyre sot ndaj meje. Vetëdija për këtë më bën edhe më të vendosur në misionin tim intelektual dhe politik.

SHQIP: Institucione të ndryshme kombëtare dhe ndërkombëtare kanë shprehur shqetësimin se Partia Demokratike po përpiqet të vendosë nën kontroll institucionet kryesore të pavarura. Nga ana tjetër, tre institucionet kryesore të shtetit drejtohen nga krerët e PD-së: Presidenca nga z. Bamir Topi (ish-nënkryetar), (Kryeministria nga z. Sali Berisha (kryetar) dhe Parlamenti nga znj. Jozefina Topalli (nënkryetare). Përbën vërtet shqetësim kjo skemë?

QOSJA: Si nuk përbën shqetësim? Në një vend normal demokratik, kjo nuk do të ndodhte. Një Kryeministër a një kryetar në një vend, vërtet, demokratik këtë nuk do ta lejonin as vetë. Shqipëria edhe pas komunizmit funksionon si shtet njëpartiak, natyrisht pa ato pasojat e sistemit njëpartiak komunist, por, megjithatë, me shumë pasoja të sotme. Uzurpimi i të gjitha institucioneve nga një parti e bën të pamundshme luftën politike dhe ligjore kundër të këqijave ekzistuese në shoqëri, në shtet, në politikë dhe e bën të mundshme shfaqjen e të këqijave të reja të ndryshme. Duhet dëgjuar televizionet e Tiranës, madje, edhe ato që janë kthyer në zëdhënëse të qeverisë për të parë se çka krejt po prodhon në Shqipëri shteti njëpartiak. Uzurpimi i sotëm i të gjitha institucioneve nga një parti, tregon sa të thella janë rrënjët e mentalitetit bolshevik në politikën tonë.

Deklarata për... Drejtimin e shtetit

Në krye të punëve politike dhe shtetërore të Shqipërisë, sipas bindjes sime, me disa përjashtime, janë gjetur njerëz, të cilët, në thelb, i kanë sjellë dëm Shqipërisë. Jam i bindur se vlerësimi i rolit të tyre në një të ardhme, të liruar prej pasioneve të sotme partiake dhe prej instant-analistëve të sotëm, do të jetë katastrofal.

... Shqipërinë

Shqipëria është demokratike vetëm nga jashtë. Ka shumë parti, ka shumë media dhe ka zgjedhje, formalisht, të lira. Brendësia e saj politike e shtetërore, thelbi i saj, as përafërsisht nuk është demokratike. Në qoftë se demokracia nënkupton funksionimin e shtetit të së drejtës, Shqipëria as përfaqërisht nuk mund të quhet shtet demokratik

... Qeverinë dhe Parlamentin

Në Evropë, pas një paraqitjeje të tillë edhe Kryeministri, edhe Kryetarja e Kuvendit do të detyroheshin të largohen nga qeveria dhe Kuvendi - them përgjithmonë. Nuk janë parlamentet e shteteve hane, ku mund të flitet gjithçka, të përdoren gjithfarë fjalësh, të fyhet e dhunohet tjetri. Qeveria e Kuvendi janë institucione ku përfaqësohet jo vetëm politika e popullit, por dhe nderi e dinjiteti i tij.

Bisedoi: Urim Bajrami / „Shqip“, Tiranë, 19-20. 09.2008

Demaçi: Pavarësi me defekte

“Ne i jemi dorëzuar botës demokratike pa rezerva, kurse bota demokratike tash ka shndërruar Kosovën në një vend ku po kryqëzohen interesat e shumta”, thotë Adem Demaçi, në një intervistë dhënë Radios Evropa e Lirë.





REL: Zoti Demaçi, fillimisht si i shihni zhvillimit politike në Kosovë pas pavarësisë?

ADEM DEMAÇI: Po shikoni, kjo pavarësi është më kushte të rënda, me mbikëqyrje të mëdha, me defekte brenda. Edhe ato që na i ka imponuar bashkësia ndërkombëtare për hesape të veta, për politikën e saj të jashtme, për lëshimet që po ia bëjnë Serbisë, a mos ndoshta po munden me joshë Serbinë për me iu bashku më shpejt Bashkimit Evropian edhe NATO-s.

Me fjalë të tjera këto zhvillime janë duke shkuar me vështirësi të mëdha. Një që trashëguam, një situatë me ngarkesa të shumta dhe probleme të shumta, që na i la trashëgim Serbia. Në anën tjetër edhe me pengesat të mëdha që po na bën Serbia, mbështetur nga Rusia.

Edhe e treta me këto moskuptime të cilat i kemi nga miqtë tanë evropianë e amerikanë, të cilët i janë qasur problemit gabimisht sepse nuk demokratizohet Serbia, duke i bërë lëshime Serbisë. Por, vetëm duke e vendosur Serbinë në vendin e fajtorit e të kriminelit, sepse Serbia ka faje jo vetëm ndaj shqiptarëve, po edhe ndaj sllovenëve edhe ndaj kroatëve e sidomos ndaj boshnjakëve.

Prandaj edhe krejt këto vështirësi po shprehen të shumtën mbi Kosovën, sepse jemi të pa përgatitur për gjëra të tilla. Ne i jemi dorëzuar botës demokratike pa rezerva, kurse bota demokratike tash për shkaqe të vetat të shumta ka shndërruar Kosovën në një vend ku po kryqëzohen interesat e tyre të shumta dhe po behën lëshime gjithmonë në kurriz të shqiptarëve.

REL: Pas shpalljes se pavarësisë dhe hyrjes në fuqi të Kushtetutës së Kosovës, shtrirja e autoritetit të institucioneve nuk po ndodhë në gjithë territorin e saj. Si e shpjegoni ju ketë çështje?

ADEM DEMAÇI: Po, institucionet e Kosovës janë të lidhura dhe të varura drejtpërdrejt nga institucionet ndërkombëtare, sepse ne po e dimë që faktikisht edhe pse e shpallem pavarësinë, megjithatë fjalën e fundit në fushat kryesore e kanë miqtë tanë të huaj euro-amerikanë.

Ne, nuk kemi armatë dhe pa pasur armatë e cila do t'i ruante kufijtë, pa pasur armatë, e cila do t'i jepte seriozitet shteti tonë, Serbia nuk mund të sillet me ne seriozisht. Në njërën anë çarmatosi kosovarët deri në palcë, kurse lejoji Serbisë që të përtërijë arsenalin e armatimit, përtërijë fabrikat e veta për prodhimin e armatimit, leri Serbisë që të behet përsëri eksportues i armëve.

Domethënë, në njërën anë forco agresorin e djeshëm dhe kriminelin e djeshëm, kurse shtrëngo e shtyp një viktimë sikur që është Kosova, kjo nuk është rruga për të gjetur atë balancim atë drejtpeshim i cili do ta krijonte qetësinë. Pa drejtpeshim të forcave nuk do të mund të krijohet qetësia. Pa një polici e cila do të komandohej nga vendasit dhe do ta kishin fjalën e fundit dhe të parën vendasit dhe jo si është tash.

Policia jonë është e varur nga komanduesit e jashtëm të cilët as që e njohin situatën e brendshme, as që dinë se çka duhet të bëjnë. Vetëm varen nga disa urdhra që i marrin nga jashtë. Kështu që problemi ka mbet në këtë situatë ku pakënaqësia po rritet, ku shumë probleme nuk po zgjidhen, ku nuk po plotësohen nevojat elementare të arsimit, kulturës, shëndetësisë, të policisë dhe disa mekanizmave, të cilët e forcojnë shtetin e mbajnë shtetin dhe sigurojnë prosperitetin.

REL: Zoti Demaçi, misioni i Kombeve të Bashkuar vazhdon të jetë i pranishëm edhe me tej në Kosovë. Ndërsa, ai i Bashkimi Evropian sapo ka filluar të vijë. Si e shihni ju rolin e këtyre misioneve?

ADEM DEMAÇI: Po shikoni, u bënë vlerësime të gabuara, duke u munduar t'i bëhen lëshime pa parim dhe lëshime gati të pakufishme Serbisë dhe mbështetëses se vet Rusisë, a mos ndoshta do të kalonin në Këshillin e Sigurimit dhe do të mund të nxirrnin një rezolutë të re për të dalë nga kjo Rezoluta 12 44.

Këto lëshime të gabuara sollën deri në këtë situatë ku tash, në njërën anë është EULEX-i që ishte një mekanizëm i përgatitur për të vazhduar më tutje qeverisjen mbi Kosovën, me qëllim që Kosova të përgatitej sa më shpejt të shërohet, sa më shpejt nga kriminaliteti i organizuar, nga të gjitha llojet e kriminalitetit, nga prapambetja ekonomike, nga disa probleme juridike etj.

Ndodhi që mekanizmi i vjetër UNMIK-u mbeti, nuk pat rezolutë tjetër të re, sepse Rusia u kap në gabimet që bëri perëndimi. Dhe tash kemi mbetë. Tash në njërën anë UNMIK-u, në tjetrën anë EULEX-i, në tjetrën anë qeveria dhe pushteti i ri që po mundohet të krijohet.

Është krijuar këtu njëfarë cirku vicioz që po i thonë, një rreth, një gjeratore, e cila nuk po lejon të dilet prej kësaj situate dhe durimi i popullsisë është në zvogëlim e sipër.

REL: Dhe për fund zoti Demaçi, si i shikoni synimet e Serbisë që Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë të japë mendimin e saj për ligjshmërinë e pavarësisë së Kosovës, dhe cilat mendoni se do të ishin pasojat?

ADEM DEMAÇI: Shikoni, pasoja nuk ka, sepse vendimet e saj gjykate nuk janë të obligueshme. Nuk ka mundësi të ekzekutohet asgjë çfarë do që ato të thonë.

Po, unë shpresoj me gjithë përpjekjet që do të bëjë Serbia e Rusia, që edhe kjo gjykatë nuk do të mund, vetëm nëse dëshiron, ta shndërrojë vetveten në një institucion qesharak. Edhe ajo gjykatë, ka për të dhënë në fund të fundit mendimin, ndoshta me ekuivokë se një gjë e tillë që ndodhi ishte e drejtë.

Po edhe nëse nuk jep këtë mendim, po them megjithatë Serbia vetëm mund të komprometohet, sepse Serbia është ka mundohet të padisë ato shtete, të cilat në të vërtetë ishin shtet që bartën procesin e ndaljes së mëtutjeshme të kriminaliteti dhe të mafiozitetit, të cilat i vazhdonte regjimi kriminal e mafioz i Serbisë, në hapësirën e Jugosllavisë dhe përfundimisht me Kosovën.

Kështu që unë nuk besoj që meriton kjo punë të merremi me të. Serbia është duke bërë atë që i ka mbetur për të bërë. Serbia po gabon shumë që nuk po e pranon këtë situatë të krijuar me fajin e vet. Kështu që në një farë dore Serbia edhe është në ndihmë të vetëdijesimit të shqiptarëve, të cilët duhet të jenë të kujdesshëm, të cilët duhet të jenë të zgjuar, të cilët duhet të punojnë më tutje.

Dhe të mos flenë, sepse po të ishte Serbia e mençur do të mund t'i vëntë në gjumë shqiptarët, ashtu siç janë zemër bardhë, që besojnë shumë lehtë, e që lëshohen shumë lehët.

Po kjo politikë e Serbisë, po bën që shqiptarët të jenë ‘atento’ që thonë, dhe të mos pushojnë se përpjekuri që të forcohen edhe në pikëpamje të dijës, vetëdijes kulturore, shkencës edhe të artit.

Edhe të përpjekjes që të bindin dhe në fund do ta bindin botën, Amerikën edhe Evropën, se nuk ka rrugë tjetër përveç njohjes së të drejtës për vetëvendosje për Kosovën e cila do të ishte zgjidhja e vetme që do ta finalizonte këtë proces të filluar tash 100 vjet, me gjakderdhje të mëdha, përballë kriminalitet të pa kufijshëm të regjimit Serbë që nga tetori i 1912 e deri në përfundim të pushtimit që ngjau kah gjysma e qershori të 1999-së.

Albin Kurti: Flamuri i i Kosovës i ka dy ngjyra të flamurit serb (kaltër dhe bardh) dhe asnjë nga flamuri shqiptar (as të kuqen e as të zezën)

Flamuri i i Kosovës i ka dy ngjyra të flamurit serb (kaltër dhe bardh) dhe asnjë nga flamuri shqiptar (as të kuqen e as të zezën). Flamuri i Kosovës është i ngjashëm me atë të Bosnjës së ndarë: i ka ngjyrat e njëjta me të. Flamuri i Kosovës është i ngjashëm me atë të Qipros së ndarë: e ka hartën e vendit të vizatuar në të. Ky nuk është flamur i Kosovës për në BE por flamur i BE-së në Kosovë. Ai do të mund të ndërrohet vetëm duke pasur edhe votat e 2/3 të deputetëve minoritarë. Pra, ky flamur e meriton epitetin ‘Flamur i Shkombëtarizimit’. Edhe flamuri i I.Rugovës ka qenë i papranueshëm për neve. Madje, ai ka qenë i papranueshëm edhe për PDK-në e cila tash e pranoi një flamur edhe më larg atij shqiptar! Heshtja e Organizatave të dala nga Lufta e UÇK-së ka qenë e paarsyeshme.

- Së pari duam të dimë diçka nga biografia juaj, kush është Albin Kurti, duam të dimë për shkollimin tuaj dhe sa kohë ke që merresh me politikë?

KURTI: Kam lindur në Prishtinë me 24 mars 1975. Shkollën fillore dhe Gjimnazin „Xhevdet Doda“ i kam mbaruar në Prishtinë kurse Fakultetin e Elektroteknikës në Universitetin e Prishtinës. Në verën e vitit 1997 jam inkuadruar në Unionin e Pavarur të Studentëve të Universitetit të Prishtinës (UPSUP). Kam qenë gjithashtu edhe anëtar i Këshillit Organizativ të protestave paqësore dhe të padhunshme studentore për lirimin e objekteve universitare të uzurpuara me dhunë nga Serbia që udhëhiqej prej regjimit të Milosheviqit. Mund të thuhet se që prej atëherë ka nisur veprimtaria ime politike.

- A mund të na tregoni, kur u themelua dhe për çfarë arsyeje u themelua Lëvizja VETËVENDOSJE? Për çka angazhohet Lëvizja e juaj, konkretisht?

KURTI: Rrjeti i Aksionit për Kosovën (KAN) është formuar në vitin 1997. Ai u ringjall në konferencën "Drejtimet e reja" të mbajtur në Prishtinë nga 8-13 korrik 2003. Në këtë mënyrë KAN e siguroi vazhdimësinë me anë të një fillimi të ri. KAN ishte lëvizje e aktivistëve të rinj, që për mision kishin ndryshimet shoqërore dhe krijimin e qytetarisë aktive. Aktivitetet përqendroheshin në tri fusha kryesore: çështjet e të drejtave të njeriut dhe drejtësisë sociale, arsimi, kultura dhe arti. KAN përbëhej edhe prej shumë anëtarëve ndërkombëtarë. Me 12 qershor 2005 në muret që rrethonin ndërtesën e UNMIK-ut, aktivistët shkruan parullën "JO NEGOCIATA, VETËVENDOSJE", që solli në transformimin e KAN-it në Lëvizjen VETËVENDOSJE!. Shkrimi i parullave vazhdoi gati në të gjitha fshatrat dhe qytetet e Kosovës, dhe pastaj lëvizja filloi me përdorimin e metodave tjera kreative e të padhunshme sikurse janë aksionet simbolike, tubimet e shumta publike, bllokadat e deri te demonstratat masive. Shërbimi Policor i Kosovës në bashkëpunim me policinë ndërkombëtare arrestoi e burgosi (ndërsa gjykatat dënuan) qindra aktivistë, përfshirë edhe mua këtu. Qershori i vitit 2005 ishte momenti i duhur. Për Kosovën po përgatiteshin negociata me Serbinë që medoemos do të përfundonin në kompromise e zgjidhje gjysmake. Në vend të negociatave të cilat e vënë në kompromis lirinë, Lëvizja jonë kërkoi që populli i Kosovës të ketë mundësi të vendos për vetvete, si don ai të jetë i qeverisur dhe nga kush. Pra, Lëvizja VETËVENDOSJE! kërkoi referendum gjithëpopullor në Kosovë, si e vetmja zgjidhje e drejtë dhe paqësore për të vendosur për statusin e Kosovës. Ne me të drejtë konsideruam se Kosovës nuk i mungon statusi porse popullit të Kosovës i mungon liria; se Kosova nuk është problem porse ajo ka një problem që quhet Serbi (dhe UNMIK).

- Ju keni qenë udhëheqës i studentëve demonstrues të Universitetit të Prishtinës, në 1 Tetorin e lavdishëm të vitit 1997; kjo qe shkëndija e parë e fillimit të luftës çlirimtare, ju e thyet bllokadën e pacifizmit joaktiv në krye me I. Rugovën i cili atëbotë thërriste me atë zërin e tij të mekur “ju lutemi mos e provokoni situatën”?! Me sa kemi dëgjuar atëbotë ishin paraqitur dhe në radhët e studentëve zëra pro-dhe kundër atyre demonstratave, a mund të na evokoni kujtime si fitoi krahu përparimtar, pra, krahu juaj për ta thyer atë status-quo që e ngulfaste lirinë e Kosovës?!

KURTI: Sigurisht se kishte studentë të influencuar e të mashtruar nga LDK-ja madje edhe nëpër disa udhëheqje të degëve të UPSUP-së. Megjithatë ata ishin pakicë dhe ishte me rëndësi që e gjithë udhëheqja qendrore e UPSUP-së dhe Rektorati ishin të pavarur nga LDK-ja e cila atëbotë dëshironte ta ruante status quo-n.

- Pas atyre ngjarjeve dramatike, keni hyrë edhe në radhët e UÇK-së në krahun politik të saj, dihet, keni qenë edhe sekretar i Zyrës së UÇK-së, me qendër në Prishtinë; përkrah simbolit të rezistencës sonë, Adem Demaçit. Në muajin prill të vitit 1999 ju ka arrestuar regjimi kriminal i S. Millosheviqit; a mund të na thuani, cila ishte aktakuza e atëhershme? Pastaj, në dhjetor të vitit 2001, u liruat nga burgu; si erdhi deri tek lirimi juaj?

KURTI: Në gusht të vitit 1998 kam filluar punën në zyrën e përfaqësuesit të përgjithshëm politik të UÇK-së, Adem Demaçit, si sekretar i zyrës. Me 2 mars 1999 kemi dhënë dorëheqje meqë nuk jemi pajtuar me dokumentin e Rambujesë. Gjatë bombardimeve të NATO-s kam qëndruar në Prishtinë. Më 27 prill 1999 policia serbe më arrestoi. Me 10 qershor, me tërheqjen e forcave serbe në Serbi së bashku me të burgosurit tjerë shqiptarë jam transferuar në burgjet serbe. Më 13 mars 2000 në Nish, më kanë dënuar me 15 vjet burg nën akuzën e rrezikimit të integritetit territorial dhe sovranitetit të Jugosllavisë. Si rezultat i presionit ndërkombëtar dhe i përpjekjes së Koshtunicës (i cili atëbotë ishte kryetar i RFJ-së) për ta ndrequr imazhin para ndërkombëtarëve në kontrast me Milosheviqin jam liruar më 7 dhjetor 2001. Në fakt, kam qenë në burg një vit e pesë muaj gjatë periudhës së Milosheviqit dhe një vit e dy muaj gjatë asaj të Koshtunicës. (Gazetarëve të huaj shpesh u them se prandaj) Koshtunica ishte për nja tre muaj më i mirë se Milosheviqi.

- Ju edhe pas “lirisë” së Kosovës jeni arrestuar dhe burgosur nga “drejtësia demokratike” e UNMIK-ut, disa herë në Kosovë. A mund të na sqaroni: çfarë dallimi kishte burgosja e juaj e atëhershme nga regjimi i Serbisë me burgosjet aq të shpeshta nën regjimin e UNMIK-ut?

KURTI: Kushtet dhe trajtimi në burg janë shumë të ndryshme. Në kohën e Serbisë (dhe sidomos gjatë bombardimeve të NATO-s) burgjet ishin kampe përqendrimi në të cilat na jepnin një herë në ditë fare pak ushqim kurse torturat ishin sistematike. Pas përfundimit të luftës, në burg nuk kam pasur maltretime (përveç ndonjë provokimi me produkte ushqimore të Serbisë aty-këtu). Motivi i burgosjes është i njëjtë: izolimi nga zhvillimet politike dhe pamundësimi i veprimtarisë politike.

- Tani dëshiroj të kalojmë tek rrethanat e sotme të gjendjes në Kosovë. Me 17 shkurt 2008 Kuvendi i Kosovës e shpalli Kosovën shtet të pavarur dhe demokratik. Çka mendoni ju z.Kurti, çfarë fshihet pas “harresës” së politikanëve “kosovarë” kur me atë rast nuk u përmend fare fjala sovranitet?! Kush është në Kosovë sovrani sipas jush, populli, qeveria, ndërkombëtarët apo Kosova s’ka sovran fare?

KURTI: Në Deklaratën e Pavarësisë përmendet fjala sovranitet mirëpo Hashim Thaçi nuk e lexoi fare atë fjalë ditën kur u shpall pavarësia! Kush e di se kujt krejt përpiqej që t’i pëlqente! Apo ndoshta auto- censura e tij është zhvendosur tashmë thellë në domenin e së pavetëdijshmes?! Në 25% të territorit ku janë enklavat serbe në Kosovë të kontrolluara prej strukturave paralele të Serbisë, sovranitetin dhe pushtetin e ndajnë UNMIK-u, KFOR-i dhe ato struktura të Serbisë. Ndërkaq, në pjesën tjetër të Kosovës, sovranitetin e ka UNMIK-u (përmes policisë ndërkombëtare dhe SHPK-së që e ka nën komandë të veten) dhe KFOR-i. Pra, sa i përket sovranitetit dhe ushtrimit të pushtetit në tërë territorin e Kosovës, përkatësisht mungesës së këtyre, nuk ka ndryshuar puna edhe pse është shpallur e njohur pavarësia.

- Shoqatat e dala nga lufta çlirimtare e kanë kundërshtuar rreptë flamurin partiak të LDK-së, dhe të propozuar nga i ndjeri I.Rugova! Dihet, ky flamur u prit me shumë indinjatë nga shumë qarqe përparimtare; bile qe djegur në rrugët e Prishtinës. A kishte reagime atëbotë dhe nga Lëvizja VETËVENDOSJE? Mirëpo, ngjarjet e më vonshme treguan se: kjo fatkeqësi u përsërit, pra, më 17 shkurt 2008, u realizua ndryshimi i Flamurit të Kosovës, pra, erdhi në fuqi, një flamur tërësisht i ndryshëm nga Flamuri ynë kombëtar!!! Flamurin e ndryshuan krejtësisht, tani po e hapin konkursin dhe për ndryshimin e himnit të tij – a janë këto elemente demokratike për një shtet të ri që pretendon të jetë shtet demokratik? Tani Shoqatat e dala nga lufta çlirimtare kanë heshtur! Mirëpo, ne na intereson: të dimë - çfarë qëndrimi do të ketë Lëvizja VETËVENDOSJE, rreth këtij ndryshimi, a do ta pranojë këtë flamur, a do të pajtohet me këtë shkelje flagrante të identitetit tonë kombëtar, apo do të ketë reagime të arsyeshme?!

KURTI: Këtë flamurin e Kosovës ne e kemi quajtur ‘Flamur të Shkombëtarizimit’. Flamuri e paraqet Kosovën si joshqiptare. Shqiptarët e Kosovës nuk janë vetëm një nga gjashtë komunitetet (të simbolizuara me yje). Ne përbëjmë mbi 90% të popullatës. Flamuri i i Kosovës i ka dy ngjyra të flamurit serb (kaltër dhe bardh) dhe asnjë nga flamuri shqiptar (as të kuqen e as të zezën). Flamuri i Kosovës është i ngjashëm me atë të Bosnjës së ndarë: i ka ngjyrat e njëjta me të. Flamuri i Kosovës është i ngjashëm me atë të Qipros së ndarë: e ka hartën e vendit të vizatuar në të. Ky nuk është flamur i Kosovës për në BE por flamur i BE-së në Kosovë. Ai do të mund të ndërrohet vetëm duke pasur edhe votat e 2/3 të deputetëve minoritarë. Pra, ky flamur e meriton epitetin ‘Flamur i Shkombëtarizimit’. Edhe flamuri i I.Rugovës ka qenë i papranueshëm për neve. Madje, ai ka qenë i papranueshëm edhe për PDK-në e cila tash e pranoi një flamur edhe më larg atij shqiptar! Heshtja e Organizatave të dalura nga Lufta e UÇK-së ka qenë e paarsyeshme.

- Kam dhe një pyetje lidhur me këtë – çfarë mendoni ju: nga kush kishte presione udhëheqja “kosovare” apo vullnetarisht e pranuan, pa asnjë presion evropian apo serbian, këtë flamur?! Kur po shihet qartë se ky flamur nuk ka madje as një ngjyrë të Flamurit tonë, pa lëre më shqiponjën krenare?!

KURTI: Presionet politikanëve që kryesojnë partitë dhe institucionet e Kosovës u vijnë nga të gjitha anët. Dhe, presionet në politikë janë normale. Problemi qëndron se këta politikanë duke mos pasur më parime dhe ideale në njërën anë, dhe duke qenë të korruptuar e shantazhuar në anën tjetër, nuk mund të kenë as rezistencë ndaj këtyre presioneve.

- Siç lajmëroi RTK-ja më datë 10.3.2008, misioni i UNMIK-ut, në anët kufitare me Serbinë, nuk do të mbarojë së shpejti në Kosovë – pse ngjanë kjo? Nga disa anë UNMIK-u, e në disa anë të tjera të Kosovës EULEX-i, plus qeveria “me Kosovën e pavarur dhe sovrane” – siç po deklarojnë politikanët e sotëm?!!!

KURTI: Qeveria dhe Kuvendi i Kosovës në Deklaratën e Pavarësisë e kanë futur edhe Rezolutën 1244! Kjo është arsyeja pse ato e tolerojnë UNMIK-un dhe sundimin e tij edhe tash. Njëkohësisht, mu kjo është arsyeja legale pse PSSP-ja, Joachim Ruecker, nuk intervenoi ndaj Deklaratës së Pavarësisë.

- Kushtetuta e Kosovës, po shkruhet këto ditë, sa jeni të kënaqur me këtë Kushtetutë – a keni për të thënë diçka pro-apo kundër saj? Ka ndonjë nen që ju gëzon apo ka ndonjë nen që nuk ju dëshpëron?! Dhe, sa mund të realizohet kjo Kushtetutë kur Kosova po udhëhiqet nga EULEX-i, UNMIK-u dhe Qeveria e Kosovës?!…

KURTI: Këtë Draft-Kushtetutë e kemi quajtur Udhëzim Administrativ për Planin e Ahtisaarit. Ajo na e mohon çdo gjë të rëndësishme: Identitetin tonë kombëtar, Demokracinë dhe fuqinë ekzekutive, Sovranitetin dhe integritetin territorial, Gjyqësorin e pavarur, Barazinë para ligjit, Demokracinë shoqërore, Të drejtën e pronës. Kjo Draft-Kushtetutë me qëllim e ka lënë Planin e Ahtisaarit kah fundi: pra, prej nenit 143 e tutje në mënyrë që njerëzit të mërziten duke lexuar gjëra që duken jo edhe aq keq dhe mandej mbase të mos e lexojnë atë pjesë fare. E, Plani i Ahtisaarit në mënyrë normative dhe kategorike ndodhet mbi këtë Draft-Kushtetutë në të cilën nuk figurojnë dy fjalët më të rëndësishme për një shtet tonin të ri: fjala shqiptar dhe fjala ushtri.

- Për shumë vite, rezistenca paqësore kundër Serbisë, e trumbetuar si shpëtimtare, nga LDK-ja dhe Ibrahim Rugova, por ajo doli e pa suksesshme, a nuk keni drojën që kjo rezistencë juaja po ashtu paqësore, nuk do të japë rezultate të dëshiruara?! Ku qëndrojnë dallimet midis asaj rezistence paqësore dhe rezistencës së Lëvizjes VETËVENDOSJE?

KURTI: Problemi i rezistencës paqësore të LDK-së dhe Ibrahim Rugovës ishte se ajo ishte rezistencë pasive. Për pasojë ajo degradoi në përshtatje me kushtet e robërisë. Rezistenca e Lëvizjes VETËVENDOSJE! është shumë aktive. Ajo tashmë ka dhënë rezultate. Jo vetëm duke i ngadalësuar proceset politike negative por edhe, ta zëmë, duke e organizuar fshatin Cërnicë e duke e larguar nga komuna e Parteshit. Ne, nuk mendojmë se aktualisht lufta e armatosur është zgjidhja: jo vetëm për shkak të humbjeve e dëmeve në njerëz por edhe për shkak se do të humbisnim territor me vetë faktin se lufta do të zhvillohej në tokën tonë, në oborrin tonë. Natyrisht që neve na nevojitet ushtria dhe për këtë gjë besojmë që TMK-ja duhet menjëherë të shpallet ushtri dhe të nis bërja e saj. Fakti që Kosova nuk ka ushtri për ta mbrojtur veten, e josh dhe inkurajon Serbinë për obstruksione drejt një agresioni të ri.

- Lëvizja VETËVENDOSJE!, e dimë që e ka shtrirjen e vet në Kosovë, në qytete dhe katunde, por duam të dimë që kjo Lëvizje a e ka shtrirjen e vet në trojet tjera shqiptare në Kosovën Lindore (Preshevë, Bujanoc, Medvegjë), pastaj, në Iliridë (Shkup, Tetovë)? Pastaj, a shtrihet organizimi juaj dhe në Malësinë e Madhe, Plavë, Guci, e deri në Ulqin etj. A i ka kaluar kufijtë shtrirja juaj organizative dhe në Shqipërinë e andej Drinit? Sa e keni përkrahjen nga Tirana? A keni degë atje? A keni degë të Lëvizjes Vetëvendosje dhe në diasporë?

KURTI: Po, ne kemi aktivistë të Lëvizjes sonë edhe nëpër trevat e banuara me shqiptarë jashtë Kosovës. Mirëpo ende nuk kemi Qendra të mirëfillta atje për shkak të mungesës së numrit të mjaftueshëm të aktivistëve nga radhët e kuadrit intelektual. Lëvizja VETËVENDOSJE! e ka Qendrën e vet edhe në Tiranë. I kemi nëntë Qendra në Diasporën tonë në vendet perëndimore.

- Kush e financon Lëvizjen VETËVENDOSJE!, për të mbajtur të gjallë veprimtarinë e saj, kur dihet se duhen mjete për veprimtari në favor të vetëvendosjes, për parullat, gazetën etj?

KURTI: Ne financojmë veten tonë me pagesën e anëtarësisë sonë. Secili anëtar deklarohet nëse do të mund të paguajë 2, 5 ose 10 euro në muaj për Lëvizjen. Kemi edhe anëtarë të cilët i paguajnë edhe nga 50 euro në muaj meqë u punojnë familjarët në diasporë apo kanë paga solide në Kosovë. Mirëpo, anëtarët që i takojnë shtresës së varfër nuk paguajnë fare, d.m.th. pagesa e anëtarësisë nuk është kusht për të qenë anëtar. Ka edhe ndonjë ndërmarrës apo zejtar të vogël që na ndihmon me shërbime të kohëpaskohshme.

- Pse nuk shkove në takimin, kur z.Thaçi ju ftoi më 17 shkurt 2008 Zyrën e UÇK-së në Prishtinë, gjegjësisht Përfaqësuesin e përgjithshëm Politik të UÇK-së, Adem Demaçi, i cili shkoi me disa shokë, por Ju edhe pse dihet se ishit sekretar i tij munguat në atë takim?

KURTI: Kisha bindjen se ftesa e Hashim Thaçit për ish-Zyrën e UÇK-së në Prishtinë nuk po bëhej si rezultat i ndërrimit të qëndrimit të tij por i lakmisë për të përfituar për vete sa më shumë dhe për të shfrytëzuar përshtypjen pozitive që ka populli për neve.

- Ka zëra në opinion se lëvizje, organizata qeveritare dhe joqeveritare, por dhe parti përparimtare do të ishte më mirë të bashkohen në një parti apo front – ta quajmë si të duam, atëherë do të artikulohej më fuqishëm – me mjete paqësore zëri i vetëvendosjes, referendumit, pra i lirisë së vërtetë të Kosovës dhe viseve të tjera shqiptare – a mund të na thoni pse nuk po arrihet ky bashkim?

KURTI: Lëvizja VETËVENDOSJE! ka pasur bashkëpunim me shumë organizata të ndryshme gjatë këtyre dy viteve e gjysmë. Mirëpo, këto bashkime nuk kanë qenë bashkime statike strukturash por bashkime dinamike në aktivitete të përbashkëta. Ne jemi të gatshëm dhe të hapur për bashkëpunim mirëpo duhet të kemi kujdes që nuk mund të ketë bashkim sidomos me ata që e pranojnë Planin e Ahtisaarit.

- Gjendja në Mitrovicë dhe në pjesët tjera të Kosovës, ku jetojnë serbët të mbyllur në enklava, është tejet e rrezikshme, a mund të ketë rreziqe të reja në të ardhmen në Kosovë dhe më tej? Apo, Serbia do të heshtë, për faktin se nuk ka humbur shumë sovranitet nga Kosova me paketën e Ahtisarit?

KURTI: Serbia duket se aktualisht ka një strategji të katërfishtë për Kosovën: Në Veri të dobësohet kufiri me Serbinë dhe të përforcohet ai në lumin Ibër; Në Anamoravë dhe Graçanicë bëhen përpjekje për forcimin e institucioneve dhe strukturave të Serbisë drejt ndërlidhjes territoriale; Në veriperëndim të Kosovës synohet kthimi i serbëve për sajimin e komunave të Osojanit dhe Gorazhdecit; kurse, pjesa tjetër e Kosovës të bëhet jofunksionale përmes enklavave më të vogla dhe zonave të veçanta rreth kishave e manastireve ortodokse. Qeveria e Kosovës nuk duket se ka kurrfarë plani për t’iu kundërvënë strategjisë së katërfishtë të Serbisë ndërsa UNMIK-u e KFOR-i nuk kanë vullnet, gatishmëri e as interes për ta bërë Kosovën me sovranitet dhe integritet territorial. Ata do të intervenojnë eventualisht nëse gjendja rrezikon të bëhet edhe më e keqe por jo për ta bërë atë të mirë, p.sh. jo për ta bashkuar veriun e Kosovës me Kosovën. Serbia sigurisht se do ta pranojë Planin e Ahtisaarit por me një emër tjetër, ca më vonë, por me një përmbajtje edhe më të volitshme për të (pas negociatave të reja që po i kërkon).

- A do të pajtohet edhe Rusia me këtë lloj pavarësie me mbikëqyrje të Kosovës, apo reagimet e saj janë vetëm trille politike sa për t´u hequr më tej se ende është ajo Rusia e fortë që përbënte dikur fuqinë e një superfuqie botërore?

KURTI: Rusia është në ngritje. Ajo nuk do të mund të bëhet sërish BRSS. Mirëpo, gjithsesi është në ngritje. Vladimir Putin udhëhiqet nga një nostalgji pansllaviste dhe ai po e përdor njëlloj centralizmi etatist mbi Rusinë e pasur me gaz e naftë por edhe çështjen e Kosovës dhe Serbinë për t’u ngjitur sa më lartë në skenën politike botërore. Rusia e ka thënë qartë se pajtohet vetëm me atë që pajtohet Serbia. Kjo është një mënyrë dinake me të cilën Rusia po e shfrytëzon Serbinë.

- Si e komenton faktin e dezertimit të SHPK-së kur serbët i dogjën pikat kufitare të Kosovës?

KURTI: Së pari, SHPK-ja nuk ishte e mjaftueshme për t’u marrë me atë sfidë. Duhej ose njësitë speciale të policisë ose ushtria. Së dyti, SHPK-ja në veri përbëhet kryesisht prej serbëve të cilët jo vetëm që nuk i ndalin protestuesit zjarrvënës por madje iu ndihmojnë atyre.

- Zëdhënësi i FBKSH-së, Gafurr Adili, ka deklaruar se tri komunat në veri të Kosovës, deri në vitin 1956 ishin nën administratën e Republikës së Serbisë dhe ato duhet kthyer Serbisë, por jo edhe Mitrovicën veriore dhe ato t´i këmbejmë me Preshevën, A do të pajtoheshit ju me këtë alternativë të tij? Si e projekton Lëvizja VETËVENDOSJE!, zgjidhjen e këtyre tri komunave: Albanikut (ish-Leposaviqit), Zveçanit dhe Zubin Potokut?

KURTI: Së pari, Kosova duhet ta bëjë menjëherë TMK-në ushtri të Kosovës. Së dyti, SHPK-ja duhet të vendoset nën kontrollin e Ministrisë së Rendit dhe të bëhet polici e Kosovës. Vetëm më pas, pra vetëm atëherë kur politika në Kosovë të ketë forcë, do të mund të shohim se deri ku mund ta shtrijmë pushtetin dhe sovranitetin dhe me çfarë mënyrash. Aktualisht Qeveria e Kosovës jo vetëm që nuk e kontrollon as Luginën e Preshevës dhe as veriun e Kosovës por as pjesën tjetër të Kosovës meqenëse s’kemi ushtri tonën kurse SHPK-ja që financohet nga buxheti i Kosovës ndodhet në kuadër të Shtyllës së Parë të UNMIK-ut.

- Maqedonia, ende nuk e njohu pavarësinë e Kosovës; si duket ajo po ka pretendime territoriale ndaj Kosovës, dihet rasti me Debëlldehin, çfarë mendoni ju – a ka rrezik që kjo pjesë e atdheut të na zhvatet , pra Kosova të ri-copëtohet?

KURTI: 2.500 hektarë në Debëlldeh Maqedonisë ia ka dhuruar Grupi Negociator i Kosovës atëherë kur e ka pranuar Planin e Ahtisaarit. Marrëveshja e vitit 2001 ndërmjet Beogradit dhe Shkupit për tokën e Kosovës u pranua plotësisht nga Grupi Negociator i Kosovës. Kjo gjë ia ka bërë të mundur arrogancën shtetit të Maqedonisë. Nuk duhet të harrohet edhe fakti që Beogradi tradicionalisht ka ndikim në Maqedoni.

- E kishe një akuzë të padrejtë nga gjykata e UNMIK-ut, dihet se në mungesë të mbrojtjes suaj nga avokatët shqiptarë e fituat “lirinë”, a mund të na tregoni, kjo çështje a konsiderohet e mbyllur njëherë e përgjithmonë, apo, ka rrezik që do të ndiqesh prapë po për atë akuzë – nga “drejtësia” e gjykatave të Kosovës?

KURTI: Procesi gjyqësor kundër meje nuk ka përfunduar. Ai është pezulluar përkohësisht. Në vendimin e tij të fundit, gjykatësi italian Maurizio Salustro ka kërkuar ndihmë prej PSSP-së, Joachim Ruecker, dhe prej kreut të Departamentit të Drejtësisë, Robert Dean, se si të veprojë më tutje. Ndërkohë, nëse arrijnë që të gjejnë ndonjë avokat që më ‘mbron’ atëherë sigurisht se do ta vazhdojnë procesin kundër meje.

- Si e komentoni kthimin e policëve rumunë në Kosovë, përderisa kontigjentet e tyre i vranë dy të rinj të Kosovës dhe për më tepër kur Rumania, ende nuk po e njeh pavarësinë e Kosovës?

KURTI: Kjo është dëshmi se Kosova nuk ka një qeverisje vetanake e sovrane. Kjo është dëshmi se UNMIK-u vazhdon të sundojë me Kosovën duke e bërë pavarësinë (e shpallur e të njohur) pa substancë, pa përmbajtje. Rumania jo vetëm që nuk e ka njohur pavarësinë e Kosovës por ajo madje është shprehur kundër pavarësisë së Kosovës. Për më keq se kaq, Ministri i Punëve të Jashtme të Rumanisë, Adrian Cioroianu, ka deklaruar se Kosova juridikisht është pjesë e Serbisë dhe se ushtarët rumunë nuk do të jenë pjesë e misioneve ndërkombëtare të cilat Kosovën e shohin si entitet të pavarur! Pra, nuk ishte aspak i rastësishëm refuzimi i policëve rumunë që të shkojnë në veri të Kosovës pak javë më parë sikurse edhe intervenimi i tyre kriminal me 10 shkurt 2007.

- Dhe, pyetja e fundit, a ke ndonjë mesazh për shqiptarët brenda dhe jashtë atdheut?

KURTI: Të mos pranojnë kurrfarë autoriteti në mënyrë jo kritike. Të organizohen për të drejtat dhe lirinë e tyre. /Intervistë me udhëheqësin e Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti, për “Albania Today - Shqipëria Sot”/

Intervistë ekskluzive për revistën mujore "AS" të Shkupit me Kolonel Saranda Toplica

Pyetje : Nëse ka mundësi, më së pari na tregoni prej nga jeni dhe në çfarë moshe? Përgjigje: Babain e kam nga Tetova dhe nënën nga Prishtina, kurse unë kam lindur në Prishtinë dhe tani jam 22 vjeçe.

Pyetje: Prej kur jeni këtu?

Përgjigje:Anëtare e Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH) jam bërë që në vitin 2003, kur në korrik të po këtij viti në Tiranë u arrestua Kryetari i FBKSH-së, Mr. Gafurr Adili nga Kërçova, i cili më vonë, nga gjykata e Tiranës e fitoi pafajësinë, dhe ishte ky veprim i paprecedent i Tiranës, si dhe fjala mbrojtëse, të cilin e kam lexuar si libër me titull: "NENA ME LINDI, SHQIPERIA ME RILINDI" e Zotit Adili para gjykatës së Tiranës, që më shtuan kurreshtjen që fillimisht të njihem me Platformën Politike të FBKSH-së, dhe më pas edhe të vihem në kontakt me Këshillin e FBKSH-së në Prishtinë, si dhe të bëhem edhe anëtare e FBKSH-së. Kurse tani edhe të vija këtu e të vishja edhe uniformën e bukur të Armatës Kombëtare Shqiptare (AKSH), që është strukturë ushtarake e FBKSH-së. Pra, këtu jam që nga 15 nëntori 2007.

Pyetje: Përpara se të rekrutoheshit, me çfarë merreshit?

Përgjigje:Kur u bëra anëtare e FBKSH-së isha brucoshe, kurse para se të vija këtu e të vishja uniformën, kisha absolvuar në fakultetin juridik. Pra, shumë shpejt do të marr edhe diplomën e magjistres së shkencave politiko-diplomatike.

Pyetje: Cilat janë motivet që iu shtynë të braktisni studimet dhe të rreshtoheni në AKSH?

Përgjigje :Nuk i kam braktisur studimet. Këtu po i përgatis dy provimet e fundit të magjistraturës. Që të vija këtu ishte një vendim i Këshillit të FBKSH-së të Prishtinës, sepse togu i vajzave luftëtare kishin nevojë për një drejtuese të shkencave politike. Pra, unë jam komandante e togut të luftëtareve të AKSH-së të Brigadës së Mitrovicës.

Pyetje: Si po ja kaloni këtu?

Përgjigje:Shumë mirë. Është krenari kombëtare t’i përgjigjesh thirrjes së Atdheut në momentet kur ai dhe populli yt rrezikohen nga bandat kriminale serbe, që kanë vra e pre shqiptar të pafajshëm, pleqë, plaka dhe fëmijë, dhe që kanë përdhunuar mbi 2800 motra shqiptare. Pra, që të mos ndodhë kjo edhe njëherë, jo vetëm unë por edhe shumë motra të tjera jemi mobilizuar me vëllezërit tanë, luftëtarë të devotshëm të AKSH-së dhe patrullojmë kufirin nga të gjitha anët e Kosovës me Serbinë dhe me Malin e Zi.

Pyetje: A vizitoni ndonjëherë familjen dhe shtëpinë apo gjatë gjithë kohës rrini në male?

Përgjigje: Një herë në muaj, jo vetëm unë por edhe të gjitha luftëtaret që nuk janë të dekonspiruar, se janë luftëtarë të AKSH-së, kemi të drejtë të shkojmë nëpër familjet tona. Leja na jepet nga Shtabi i Brigadës së Mitrovicës të AKSH-së dhe kohëzgjatja është vetëm për 48 orë, kurse kur kemi provime leja na jepet edhe për 52 orë. Pra, të gjitha këto janë të sanksionuara me rregullore të veçantë të AKSH-së, rregullore këto që dalin nga Rregullorja e Disisplinës së AKSH-së e miratuar që në prill të vitit 2004.

Pyetje: Si kaloni me bashkëluftëtarët dhe a paraqet për ju pengesë a probem, kur kemi parasysh faktin se shumica janë meshkuj? Si ja kaloni me ta, sa ju rrespektojnë, a keni ndonjë problem?

Përgjigje: Shumë mirë, jo vetëm unë por të gjithë shoqet e mija bashkëluftëtare po kalojmë vëllazërisht me vëllezërit tanë bashkëluftëtarë, dhe në veçanti jemi shumë të rrespektuara, jo vetëm nga drejtuesit e Brigadës, por edhe nga të luftëtarët, sepse edhe në rastin konkret gjërat janë të sanksionuara me rregullore të veçantë mbi moralin e lufëtarëve të AKSH-së ku shkruan: “Lejohet dashuria midis luftëtarit dhe luftëtares së AKSH-së, por çdo ngacmim seksual dhe imponim i dashurisë, apo keqpërdorim i pozitës komanduese nga eprori ndaj luftëtares, apo edhe anasjelltas, ndërshkohet shumë rëndë dhe gjykata e shkallës së I-rë, e Brigadës së AKSH-së, shqipton dënimin kapital…”

Pyetje: Sa femra të tjera ka përreth jush?

Përgjigje: Ju thash se unë jam komandante e një togu të vajzave shqiptare të Brigadës së Mitrovicës të AKSH-së, dhe besoj se në këtë rast ua kam dhënë edhe përgjigjen se sa femra të tjera, përveç meje , janë këtu.

Pyetje: Çfarë kushtesh keni këtu: ushqim, veshëmbathje dhe kushte të tjera të domosdoshme?

Përgjigje: Brigada e Mitrovicës së AKSH-së është strukturë ushtarake e AKSH-së, të cilën e ka krijuar Këshilli i Nënzonës nr.2 (Mitrovicë, Albanik, Skënderaj, Drenas, Vushtri) të Zonës nr.2 (Kosova historike) i FBKSH-së, prandaj edhe për kushtet tona elementare, gjithëçka na duhet, dhe që nuk na mungojnë asnjëherë përkujdeset, të cilat na i siguron Këshilli i FBKSH-së të Mitrovicës, këshill ky që është i organizuar në çdo fshat e lagje të qyteteve, që i sipërceka. Pra, vetëkuptohet se, kushtet tona janë modeste, aso kushtesh që iu duhen luftëtarëve të lirisë, të cilët kanë vendosur të sakrifikojnë edhe më të shtrenjtën e tyre – jetën, prandej edhe doemos do të sakrifikojnë dhe kurrë nuk e kërkojnë jetën luksoze, sepse këtë nuk e ka as populli shqiptar i Kososvës dhe më gjërë, i cili vazhdon të jetojë në një varfëri të tejskajshme, si në një burg të madh, sepse ate po e vjedhin ndërkombëtarët dhe potikanët servilë të Prishtinës.

Pyetje: A keni armatim të mjaftueshëm dhe a jeni e përgatitur fizikisht për luftë? A keni ndjekur trajnim paraprak dhe a e ndiqni edhe tani?

Përgjigje: Duke qenë komandante e Togut të vajzave, unë jam edhe anëtare e Shtabit të Brigadës së Mitrovicës të AKSH-së, prandaj edhe lirisht mund t’ju them se kemi armatim të mjaftueshëm, por nga ana tjetër dijë se kërkesat për t'u bashkuar në radhët tona, qofshin këto djem apo vasha, janë tepër të mëdha, prandaj edhe mund të them se ndihma e popullit na është shumë e domosdoshme. Por, ndihmat nga populli nuk kemi të drejtë t’i pranojmë, ne pjestarët e AKSH-së, por kjo i dedikohet FBKSH-së, sepse siç e cekëm edhe më sipër, për të gjithë nevojat dhe kërkesat tona përkujdeset Këshilli i FBKSH-së të Mitrivicës, kurse për përgatitjet tona fizike dhe trajnimet tona, lirisht po iu them se, jemi shumë të përgatitura dhe për çdo ditë po përgatitemi dhe po trajnohemi nga kuadrot tona drejtuese, të cilët kanë qenë pjesëmarrës në tri betejat e zhvilluara nga viti 1998 deri në 2001.

Pyetje: A jeni e përgatitur dhe psiqikisht dhe politikisht, meqë situate është e ngarkuar politikisht dhe shumë njerëz hamenden në këto kohë?

Përgjigje: Jo vetëm psiqikisht por edhe politikisht jam shumë e përgatitur, prandaj edhe kam ardhë këtu, që të jap kontributin tim s'i kuadër që jam. Dhe, kjo është detyra ime kryesore si komandante, dhe si e tillë po i përgatis të gjitha vajzat tona luftëtare. Vetëkuptohet që kur kam nevojë për ndihmë për asnjë moment nuk më mungon kjo ndihmë nga drejtuesit e lartë të Brigadës, ndër të cilët është edhe komandanti i Briadës. Disa herë na ka vizituar edhe kryetari i Frontit për Bashkim Kombëtarë Shqiptar (FBKSH-së),Prof. Dr. Bashkim Mitrovica, i cili sipas Rregullores së Disiplinës së AKSH-së është dhe Komandanti Suprem i AKSH-së.

Pyetje: Cili është ideali juaj profesional dhe a është kryekëput me atë të bashkëluftëtarëve tuaj dhe kryesisë?

Përgjigje: Ideali im dhe i të gjithë bashkëluftëtarëve të mi është i sanksionuar në Platformën Politike të FBKSH-së, ribashkimi i të gjitha trojeve edhe popullit që jeton në këto troje në një shtet të vetëm kombëtar shqiptar me emrin Shqipëri. Nuk ke se si të bëhesh luftëtarë apo luftëtare e AKSH-së pa u bërë anëtarë apo anëtare e FBKSH-së, sepse AKSH nuk ka as Platformë Politike, as Program dhe as Statut. Të gjithë këto i ka FBKSH-ja dhe AKSH është vetëm strukturë e FBKSH-së, dora e djathtë e trupit FBKSH, që ka vetëm Rregullore të Disiplinës së AKSH-së, nga e cila burojnë rregulloret tjera të veçanta. Pra, nuk mund të jesh luftëtar apo luftëtare e AKSH-së dhe të mos betohesh se deri në frymëmarrjen e fundit do të luftosh për ribashkimin kombëtar shqiptar.

Pyetje: A e dinë familja juaj dhe si kanë reaguar ata kur erdhët ju këtu? A ju përkrahën në këtë vëndim të rëndësshëm?

Përgjigje: Sigurisht që e dinë familja ime dhe vetëkuptohet se edhe e kanë mbështetur vendimin tim, sepse është familja ime (babi im), ai që më ka mësuar se si bëhet betimi, ashtu s'i Muhedin ALIUN (dajën t'im, që e mësoi babi i Tij), për çlirim dhe ribashkim kombëtar, sepse babi im ka qenë pjestar i UÇK-së, betim që ka ngelë në gjys të rrugës dhe që duhet çuar deri në fund, sepse nga thellësia e tokës së përgjakur na thërret gjaku i dëshmorëve të Kombit. Babi im ka qenë bashkëluftëtar i dëshmorit Bahri Fazliu, i cili na meson: ”Nëse e ke dashur dëshmorin, mos shko te varri i tij që t’i vesh lule mbi varr, por vazhdoje rrugën e Tij…”

Pyetje: Si kaluat ju dhe familja juaj në luftën e vitit 1999? A keni patur ndonjë dëm nga ajo luftë?

Përgjigje:Nga familja ime e ngushtë nuk na është vrarë asnjë pjestar i familjes, sepse e gjithë familja ime, unë bashkë me vëllezërit e motrat e mija, ishim aty ku ishte UÇK-ja. Por, babit t'im i janë vrarë shumë shokë të idealit, ndër të cilët edhe ish-shoku i Tij i vjetër (i ilegales), dëshmori Isa Kastrati, me të cilin ka bëshkëvepruar që kur ka qenë student i Universitetit të Prishtinës, kohë kjo kur është njohur dhe me Zëdhënësin Politik të FBKSH-së, Magjistrin e Shkencave Juridiko- Ekonomike Z. Gafurr Adilin, për të cilin unë, e gjithë familja ime dhe të gjithë bashkëluftëtaret e bashkëluftëtarët e mia këtu, dhe jo vetëm këtu por edhe më gjërë, ushqejmë konsideratat më të larta për këtë ideolog të ribashkimit kombëtar.

Pyetje: Përfaqësuesi juaj politik ka deklaruar se do të ketë luftë në të gjithë Ballkanin dhe do të zgjasë shumë, a jeni e gatshme t’i qëndroni kësaj lufte nëse ajo ndodh m e të vërtetë?

Përgjigje:"Lufta është e pashmangëshme!", ka deklaruar Zëdhënësi Politik i FBKSH-së, Mr. Gafurr Adili dhe këtë na e ka argumentuar edhe me fakte shumë bindëse. Për fatin tonë “të keq”, konstatimet e Z. Adili deri tani kanë dalë dhe a e dini pse? Sepse, Ai është në një pozicion të atillë, ku arrin të grumbullojë shumë informacione dhe mbi bazën e këtyre informacionve bëhet edhe analiza politike, pastaj në fund del edhe qëndrimi politik, shumë i qartë dhe i pagabueshëm, sic ka ndodhur deri më tani. Pastaj, kam ndëgjuar që Z. Adili rreth vetes ka 7 këshilltarë të të gjithë lëmive, prandaj edhe deklaratat e tij kanë qenë shumë të sakta. As Z. Adili dhe askush nga ne nuk e don luftën, sepse ajo sjell vrasje, djegje dhe shkatërrime; sepse, luftën nuk e ka dashur dhe nuk e don as populli shqiptar, por luftën po na e imponojnë pushtuesit dhe kolonizatorët e trojeve shqiptare të Shqipërisë Etnike, të cilët nuk po binden se koha e pushtimeve klasike dhe e kolonive ka përfunduar edhe në Afrikën e Jugut. Për këtë, përgjegjësi mban edhe bashkësia ndërkombëtare, e cila vetë popullit shqiptar vazhdon t’i mohojë të drejtën e Vetëvendosjes, parim ky i njohur dhe i garantuar edhe me të drejtën positive ndërkombëtare, e cila është sanksionuar në dhjetëra Konventa dhe Rezoluta të miratuara nga Asambleja e Përgjithëshme e OKB-së. Pra, jam e gatshme dhe e vendosur që, jo vetëm t’i qëndroj kësaj lufte deri në fund, sa ajo të zgjasë, sikur të zgjasë edhe një dekadë, por jam e vendosur që edhe të flijoj më të shtrenjtën time,- jetën .

Pyetje: Cili është mesazhi juaj për të gjithë lexuesit tanë dhe të tjerët në këto çaste?

Përgjigje: Për të gjithë lexuesit e revistës AS dhe të gjithë shqiptarët në Kosovën Jugore (Lugina e Vradarit-ILIRIDA), do t’ju jap këtë mesazh: Ta përkrahin FBKSH-në e Zonës Nr. 3 dhe Divizionin "TAHIR SINANI TE AKSH-së që vepron në Kosovën Jugore (Lugina e Vardarit- ILIRIDA), që vazhdon të mbahet e pushtuar dhe e kolonizuar nga pushteusit dhe kolonizatorët sllavo-maqedonas. Motrat e mia të idealit pa më të voglin hezitim t'i bashkohen Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH) dhe strukturave të tij, ndër të cilat është edhe Armata Kombëtare Shqiptare (AKSH), që udhëhiqen nga djali i Mitrovicës heroike, Prof.Dr. Bashkim MITROVICA (Isa BOLETINI i ri) dhe biri i Kërcovës kreshnike, Mr. Gafurr ADILI (Ismail QEMALI i ri) me shokë e shoqe nga më të mirat e At-mëmëdheut SHQIPERI ETNIKE.

Pyetje: Çfarë mesazhi do t’ju drejtonit politikanëve shqiptarë në Kosovë dhe trojet e tjera?

Përgjigje: Boll ma me mashtrime dhe vjedhje që ia kanë bërë dhe po ia bëjnë popullit shqiptar në të gjitha trojet shqiptare të Shqipërisë Etnike !

Mirëupafshim në Kryeqytetin e lirë të Vilajetit të Kosovës, në Shkup, aty ku duhej, në vitin 1912, të shpallej Pavarësia e Shqipërisë !

Intervistë me Adem Demaçin, për revistën – Albania Today /Shqipëria Sot

Ëndrra e shqiptarëve çlirimi e bashkimi kombëtar, shpallja e pavarësisë vetëm fillim i procesit drejt pavarësimit të Kosovës

Intervistoi: Kristina RASI
7 mars 2008

- Së pari dua të di si jeni me shëndet dhe si e ndieni veten në “Kosovën e pavarur”?

DEMAÇI: Me shëndet jam shumë mirë edhe pse Kosova ende nuk është e pavarur.

- Çka mendoni ju për këtë “pavarësi” të Kosovës. Është kjo ëndrra e shqiptarëve e pritur me shekuj? Është ky amaneti i dëshmorëve të lirisë, apo është vetëm edhe një mashtrim i radhës?

DEMAÇI: Shpallja e pavarësisë qe vetëm fillimi i procesit drejt pavarësimit të Kosovës. Ëndrra e shqiptarëve ishte çlirimi e bashkimi kombëtar, mirëpo për të sendërtuar këtë dëshirë të madhe popullit tonë i mungoi kapaciteti i nevojshëm. Pas kësaj ëndrre e dëshire të madhe filluam të vepronim e të punonim për sendërtimin e një ëndrre më të vogël – pavarësinë e Kosovës. Mirëpo, as kësaj here nuk patëm kapacitet të mjaftueshëm që ta fitonim vetë, me forcat tona, lirinë tonë të plotë. Ndonëse një pjesë e popullsisë që mori anën e UÇK-së u përpoq e u flijua pa kursim, megjithëkëtë nuk arritëm që të liroheshim vetë, sepse pjesa më e madhe e popullsi së mori anën e atyre që predikonin durim e pritje të pafund dhe mosflijim! Prandaj, në fund u detyruam që të kërkonim edhe mbështetjen e faktorëve ndërkombëtarë. Kështu që si rezultat e këtij bashkëpunimi me faktorët e jashtëm sot kemi këtë Kosovë me pavarësi të shpallur, por me një realitet që është ende larg nga pavarësisë.

- I nderuari bacë, pas shpalljes së pavarësisë, ka dalë slogani “BAC, U KRY”! Kjo nënkupton idenë se i drejtohet legjendarit Adem Jashari. Çka mendoni ju – a u krye me këtë shpallje çështja e Kosovës?

DEMAÇI: Jo. Ky është vetëm hapi i parë drejt pavarësisë. Ata që lektisin për kolltuqe e fshehin këtë të vërtetë. Slogani objektiv do të duhej të ishte: BAC, U NIS!

- Ju keni qenë Përfaqësues i përgjithshëm politik i UÇK-së gjatë luftës në Kosovë dhe keni qenë bashkëpunëtor i Adem Jasharit. A mund të na thoni se çfarë do të thoshte Komandanti legjendar për këtë lloj pavarësie?

DEMAÇI: Unë kam qenë bashkëpunëtor i heroit tonë Adem Jashari vetëm përmes ndërmjetësimit të Rexhep Ukë Drenicës, nga Zabeli i Ulët. Po të ishte gjallë Adem Jashari do të na porosiste që të mos ndalemi në gjysmë të rrugës…

- I nderuari baci Adem, pak para shpalljes së “pavarësisë”, kryeministri Thaçi ju ftoi edhe juve në një takim me të. A mund të na thoni se cila ishte arsyeja e kësaj ftese dhe lidhur me çka biseduat me z. Thaçin?

DEMAÇI: Kjo ishte një nderim që i bëri zotëri Thaçi udhëheqjes së Zyrës së Përfaqësuesit të përgjithshëm politik të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës që veproi gjatë luftës në Prishtinë e që përbëhej nga Skënder Kastrati, zëvendës, Fehmi Baftiu, përgjegjës për Marrëdhëniet diplomatike dhe unë. ( Albin Kurti, sekretari i Zyrës, mungoi). Biseduam lidhur me ruajtjen e veprave, të gjurmëve dhe të veprimtarëve të luftës heroike të UÇK-së, si dhe për disa propozime tonat lidhur me konkretizimin e këtyre ideve.

- Parlamenti i Kosovës shpalli Kosovën shtet të pavarur dhe demokratik, por aty nuk u përmend fare sovraniteti i Kosovës. Çfarë mund të na thoni Ju, bacë, lidhur me këtë deklaratë dhe çfarë pasojash mund të ketë kjo?

DEMAÇI: Nuk kishte si të përmendej sovraniteti kur ai ende nuk ekziston. PA USHTRINË TONË TË VËRTETË E TË PLOTË, PA POLICINË E KOMANDUAR PLOTËSISHT NGA VETË NE DHE PA ULËSEN TONË NË OKB – NUK KA DHE NUK MUND TË KETË PAVARËSI TË PLOTË E SOVRANITET. Këto mungesa kërkojnë nga ne përpjekje e flijime të mëtutjeshme.

- Pas takimit që patët ku edhe thatë disa fjalë, na habiti fakti që shkuat në Parlamentin “kukull” të Kosovës, tek ata daitë siç i quani edhe Ju?

DEMAÇI: Momenti historik ishte shumë serioz, i rëndësishëm dhe me plot rreziqe nga regjimi çetnik i Beogradit dhe i mbështetësve të tij në Lindje. Ishte e palejueshme që, në këto rrethana, ne të qëndronim vetëm si shikues e kritikues. NUK MUND TË LEJONIM QË PËR SHKAK TË UJIT TË NDOTUR QË ËSHTË MBLEDHUR TA HIDHNIM TEJ EDHE BEBEN E PORSALINDUR TË LIRISË!...

- Kosova e shpalli “pavarësinë” e saj me 17 shkurt 2008, mirëpo, në anën tjetër në Kosovë hyri edhe një qeveri e re e quajtur EULEX. Kosova, tani ka pothuajse tri qeveri: UNMIK-un, Qeverinë e Kosovës të z. Thaçit dhe EULEX-in. Një fjalë popullore thotë se kalin që mban tri shtëpi e han ujku! Cila qeveri, në të vërtetë po e qeverisë Kosovën? Mos vallë, me këto tri qeveri Kosovën tonë do të na e hajë ujku?!

DEMAÇI: Gjërat janë bukur të ngatërruara, por tani për tani, faktori vendimtar në Kosovë tash e tutje do të jetë Bashkimi Evropian. Ky faktor edhe për kohë të pacaktuar do ta ketë asistencën aktive të amerikanëve. Megjithëkëtë rreziqet janë të mëdha dhe serioze, por edhe vetëdija e popullit tonë për këto rreziqe dhe për gabimet e lëshimet e shumta në rrugën tonë drejt lirisë po rritet e po ngritet. Prandaj, jam i bindur se parakushtet për sigurinë, për pavarësinë e sovranitetin tonë, megjithë sfidat e shumta e të mëdha që kemi para vetes, do të krijohen, do të forcohen e do të japin rezultatet e dëshiruara e të merituara.

- Çfarë mendoni për misionin e EULEX-i, kur dihet se FBKSH dhe Lëvizja Vetëvendosje e kanë kundërshtuar, kurse “pushtetarët” e Kosovës e kanë mirëpritur? A është në dëm, apo në dobi të Kosovës ardhja e këtij misioni evropian?

DEMAÇI: Mekanizmi i Këshillit të Sigurimit për shkak të vetos së mundshme të Rusisë dështoi. Për të vazhduar më tutje procesi paqësor i gjetjes së zgjidhjes për Kosovën, - deshëm s’deshëm, - përveç Amerikës, u bë e domosdoshme edhe vënja në lëvizje e mekanizmit dhe e potencialit të Bashkimit Evropian.

- A do të ketë EULEX-i më shumë fuqi ekzekutive se sa UNMIK-u, deri tani mbi udhëheqjen e Kosovës e mbi organizimin politik, ekonomik dhe ushtarak? Dua të shtoj edhe konkretisht – a do të ketë dorë të fuqishme mbi udhëheqjen, mbi gjykatat, policinë dhe mbi ushtrinë e ardhshme me 2500 ushtarë (e ashtuquajtura Forca e Sigurisë e Kosovës (SFK), apo këtë udhëheqje do ta kenë vendorët?

DEMAÇI: Pritet që EULEX të jetë më energjik, më i shpejtë e më i drejtë dhe të korrigjojë shumë gabime e lëshime të UNMIK-ut dhe gjatë realizimit, të korrigjojë shumë pika të projektit të padrejtë të Ahtisarit për Kosovën. Në rastin tonë paragjykimet nuk janë të mira. Shumë shpejt vetë rrjedha e ngjarjeve gjërat e planifikuara gabimisht ka për t’i qitur në sipërfaqe e ka për t’i hedhur poshtë...

- A do të ketë EULEX-i fuqi ekzekutive që të rrëzojë ndonjë vendim të parlamentit të Kosovës, pra, Piter Feith, a do të ketë rolin e fuqishëm në rrëzimin e vendimeve e ligjeve të Parlamentit të Kosovës si dikur kryeadministratorët e UNMIK-ut?

DEMAÇI: Me fjalë e formalisht EULEX deklarohet se do të ketë vetëm rol mbikëqyrës e këshillëdhënës, por dihet nga të gjithë se nëse do të ketë nevojë ai mund të bëjë edhe shkarkime e ngarkime!

- Edhe pas shpalljes së pavarësisë Rezoluta 1244 e OKB-së mbeti në fuqi, kështu tha edhe Sekretari i përgjithshëm Ban Ki Mun, në mbledhjen e fundit. Çfarë mund të na thoni Ju, baci Adem lidhur me këtë rezolutë e cila është ende në fuqi?

DEMAÇI: Derisa të nxirret një rezolutë e re nga Asambleja e Përgjithshme e OKB-së, Rezoluta 1244 do të mbetet në fuqi.

- Rusia po kërcënon BE-në dhe NATO-n edhe me forcën ushtarake në qoftë se BE-ja nuk zbaton rezolutën 1244 të OKB-së . Këtë e tha Dmitrij Rogozhin, përfaqësuesi i Rusisë në OKB. Çfarë mund të na thoni Ju lidhur me këtë dhe çfarë interesash ka Rusia në Kosovë?

DEMAÇI: Dmitrij Rogozhin i tërhoqi fjalët e veta kërcënuese, sepse Rusia nuk është e gatshme të fillojë Luftën e Tretë Botërore për hatrin e Serbisë. Mirëpo Rusia ka interes të madh që duke marrë Kosovën si shkas të pengojë sa të jetë e mundur më tepër zgjerimin e Bashkimit Evropian dhe forcimin e NATO-s, sepse që të dyja këto po zgjerohen e po zhvillohen në ish sferën e kontrollit e të ndikimit rus dhe në dëm të hegjemonizmit rus.

- Çka mendoni për heqjen e flamurit kombëtar shqiptar dhe për zëvendësimin e tij me një flamur i cili nuk ka asnjë shenjë të flamurit tonë, nën të cilin janë betuar e përulur sa e sa heronj e heroina të hapësirës shqiptare dhe për të cilin u derdh aq shumë gjak e djersë në betejat për liri e ribashkim- për të bërë Shqipërinë Shqipëri. Me këtë rast, më lejo bacë i nderuar të ju përgëzoj juve e të gjithë luftëtarët pas jush për qëndresën tuaj për këtë flamur! Dhe, po shtoj:A mendoni Ju se me këtë akt u shkel rëndë identiteti kombëtar shqiptar, gjë kjo që u nxit nga Evropa e “re” dhe që fatkeqësisht u pranua nga vetë udhëheqësit “kosovarë”, por edhe nga vetë shqiptarët të mashtruar me ca sheqerka politike të Evropës “demokratike”? A ka mundur të ishte flamuri i Republikës së Kosovës i njëjtë si flamuri i Republikës së Shqipërisë administrative, apo së paku a do të mund të ishte i ngjashëm me të, kuptohet, me sa më pak ndryshime?

DEMAÇI: Dy shtete të ndryshme të pavarura nuk mund të kenë një flamur. Mirëpo, falë përbërjes etnike të popullatës së Kosovës, ka pasur mundësi dhe është dashur që flamuri i Kosovës të kishte krejt pak dallim nga flamuri i Shqipërisë. Ky është edhe një gabim trashanik, në vargun e gjatë të gabimeve të faktorëve ndërkombëtar perëndimor ndaj Kosovës e lidhur me Kosovën. Kosova ka në thelbin e përmbajtjen e vet identitetin që as faktorët ndërkombëtarë sado që të përpiqen nuk do të mund ta zhbëjnë kurrë. DARDANIA është më e moçme se të gjithë faktorët e sotëm evropianë e amerikanë. Burokratët evro-amerikanë ende nuk e kanë kuptuar se ne jemi një material që nuk e ha kurrfarë lime!...

- Çka mendoni Ju për përpjekjet e të ashtuquajturve reformatorë të gjuhës shqipe, me bazë dialektin gegë siç janë Migjen Kelmendi, Nexhmedin Spahiu e disa të tjerë? Këta, nën pretekstin se në Kongresin e Drejtshkrimit të mbajtur me 1972, në Tiranë është dëmtuar popullata shumicë gege, po tentojnë të kthejnë prapa rregullat e pranuara të gjuhës letrare mbi bazën e toskërishtes dhe të imponojnë bazën e dialektit gegë. Për më tepër, këta po dalin me tezën se, për shkak të fatit tonë të hidhur, zhvillimi ndaras nga Shqipëria paska krijuar edhe një identitet tjetër, të ri kombëtar!!! Mbase, jo rrallë, kësaj daulleje po i bien, jo rrallë edhe disa politikanë nga të dy anët e Bjeshkëve të Nemuna. Sa kanë të drejtë t’i bëjnë këto orvatje (sipas meje krejt të pakuptimta dhe kundër shqiptare) dhe ku, sipas teje na shpiejnë këto “zbulime shkencore”?!

DEMAÇI: Gjuhës sonë të mrekullueshme letrare i mungon vetëm INFINITIVI TË CILIN NUK E KA TOSKËRISHTJA, POR E KA GEGËRISHTJA. Nëse këtë plotësim E KËTË KORRIGJIM TË DOMOSDOSHËM do të ngurrojnë që ta bëjnë gjuhëtarët tanë sa më shpejt, atëherë këtë do ta bëjmë ne letrarët vetë. Sot e përgjithmonë letrarët e gjuhëtarët nuk janë dhe nuk do të jenë kurrë më nën diktatin e politikanëve toskë a gegë. SHQIPTARËT JANË NJË DHE GJUHA E TYRE LETRARE ËSHTË DHE DO TË JETË NJË!

- Më 17 shkurt 2008, me shpalljen e pavarësisë, shumë shqiptarë në trojet shqiptare dhe jashtë në botë, kanë festuar këtë fitore të madhe, siç thonë ata/ato, por ka edhe të atillë/a që nuk kanë qenë aq entuziastë e të mos themi se ishin krejt të pakënaqur me këtë “pavarësi”, duke thënë se edhe ky ishte një mashtrim tjetër i radhës së pafund. Po ti bac, me cilin taborr ishe ato ditë të shpalljes së kësaj pavarësie? Shkurt: a je i kënaqur me këtë lloj pavarësie?

DEMAÇI: Unë isha me të gjitha taborret. ISHA EDHE ME HAPIN E PARË TË MADH TË DOMOSDOSHËM TË NISJES SË PROCESIT TË PAVARËSISË E DO TË JEM EDHE ME HAPIN E FUNDIT TË PËRMBYLLJES SË PAVARËSISË!

- Çfarë të bëjmë tani e tutje ne shqiptarë që të ecim përpara në procesin e ribashkimit kombëtar dhe të bashkimit, ose të integrimit me Evropën, ide kjo që po trumbetohet aq fort nga politikanët e sotëm?! A mundemi ne të integrohemi në Evropë pa u integruar fillimisht si komb i lashtë dhe i ri – ashtu siç jemi ne shqiptarët?

DEMAÇI: Evropa e ka shpejtësinë e vet dhe ne nuk po na pret, as nuk po na vetë. Prandaj – në ecje e sipër- duhet t’ i plotësojmë të gjitha çfarë po na mungojnë. Ata që e duan seriozisht dhe pa hile popullin e vet duhet me zell e me këmbëngulje të punojnë pa u ndalur në zgjerimin e thellimin e dijes së vet. Të ngrisin sa më lart e sa më shpejt vetëdijen e tyre kombëtare e njerëzore. Të përsosin me fanatizëm organizimin në të gjitha fushat. TË BESOJNË NË ZOT PA DALLAVERE DHE – NË REND TË PARË - TË MBËSHTETEN NË FORCAT E VETA!

VETËM SI TË KËTILLË DO TË NA DOJË E DO TË NA PËRKRAHË EVROPA E BOTA E JO SI DOFARË LYPSARËSH E SAHANLËPIRËSISH!

DEMAÇI: Do ta kemi një pavarësi të varur...

...në të vërtetë, një pavarësi me mbikëqyrje, një pavarësi që do të jetë shumë problematike; do të quhet pavarësi, por do të kemi këtu kontrolle të mëdha. Dhe, këta që janë instaluar me këto votimet që u bënë, nuk do ta kenë asnjëherë fjalën e fundit për gjëra që janë esenciale, që janë thelbësore për Kosovën dhe për shqiptarët. Kjo më brengos mua, që liderët tanë harrojnë gjithmonë ta shtojnë atë shtojcën që thotë pavarësi e mbikëqyrur, ka thënë simboli i rezistencës kombëtare Adem Demaçi në intervistën dhënë “Radios Evropa e Lirë”.

Zoti Demaçi, liderët kosovarë janë duke deklaruar se çështja e shpalljes së pavarësisë është çështje ditësh. A besoni ju se vërtet brenda disa ditësh do të shpallet pavarësia e Kosovës?

ADEM DEMAÇI
Po, një ditë do të shpallet. Edhe unë besoj se mund të mos shkojë shumë larg. Por, unë e kam fjalën se çfarë pavarësie do të jetë ajo. Nëse do të ishte pavarësi e vërtetë, nuk do të ishte shumë po të prisnim edhe me muaj. Mirëpo, ne do ta kemi një pavarësi të varur në të vërtetë, një pavarësi me mbikëqyrje, një pavarësi që do të jetë shumë problematike; do të quhet pavarësi, por do të kemi këtu kontrolle të mëdha. Dhe, këta që janë instaluar me këto votimet që u bënë, nuk do ta kenë asnjëherë fjalën e fundit për gjëra që janë esenciale, që janë thelbësore për Kosovën dhe për shqiptarët. Kjo më brengos mua, që liderët tanë harrojnë gjithmonë ta shtojnë atë shtojcën që thotë pavarësi e mbikëqyrur; Evropa asnjëherë nuk thotë pavarësi, vazhdimisht thotë pavarësi e mbikëqyrur. Dhe, populli, ashtu siç e ka falë Zoti, që është pa djallëzi, nuk pyet më shumë, veç thotë: ‘a po na e japin pavarësinë, a po na e japin pavarësinë’ dhe kjo më frikëson, sepse pas kësaj do të vijë një zhgënjim te njerëzit, kur të shohin se kjo që po e presin, nuk do të jetë aq e këndshme dhe aq e butë sa mendojnë qytetarët tanë.

Si do të reflektojë kjo që po e quani pavarësi e mbikëqyrur te popullata e Kosovës? Si e shihni ju Kosovën në një pavarësi të mbikëqyrur?

ADEM DEMAÇI
Strumbullari i kësaj pavarësie do të jetë projekti i Ahtisaarit. Dhe, në projektin e Ahtisaarit ka gjëra aq shumë që prekin në sovranitetin tonë, në pavarësinë tonë, në mundësinë që ne të mund ta qeverisim vetveten ashtu si duam, sepse për pakicën serbe janë bërë lëshime aq të mëdha, saqë unë nuk besoj se ka diku në botë, se në Evropë jo që jo, shembull të njëjtë, që pakica të ketë aq të drejta, sa të mund të bllokojë madje edhe nxjerrjen e ligjeve, se për shembull nga 10-15 deputetë serbë, nëse nuk do të pajtohen dy të tretat me atë ligj, ai ligj nuk do të mund kalojë. Unë nuk besoj se ka një shembull të tillë; plus, këto enklavat e shumta, të ashtuquajtura serbe, që u krijuan me dhunë, sepse u bënë shkelje të mëdha të të gjitha ligjeve, kushtetutave, praktikës, që nuk është e vogël kjo Kosovë kështu siç ishte, me një autonomi që kishte. Nuk ka ndodhur asnjëherë që të jetë kaq e shtrënguar dhe të ndodhë që ne do të shkëputemi disi nga Serbia, mirëpo do ta kemi Serbinë brenda, me ato të drejtat e shumta për t’u përzier në punët tona të brendshme, gjoja duke u kujdesur për pakicën serbe; do të kemi telashe shumë të mëdha. Dhe, prapë, duhet ta ceki edhe atë që bëhet fjalë për kthimin e serbëve në Kosovë, të cilët në të vërtetë kanë bërë krime ose kanë qenë të lidhur me krimet që ka bërë ushtria, policia dhe paramilitarët serbë. Kurse, nuk përmendet askund kthimi i shqiptarëve të shumtë, që me dhunën policore janë përzënë nga Kosova, siç është fjala për shembull në Mitrovicën veriore. Askush nuk i përmend ato. Askush nuk i përmend të drejtat e shqiptarëve që gjenden sot nën administrimin e Serbisë; ata në Preshevë, në Bujanovc, janë në gjendje shumë të keqe dhe nuk i përfillin fare. Askush nuk i përmend ata, as këta tanët, as bashkësia ndërkombëtare, e cila do të duhej të kujdesej edhe për ta.

Cila mendoni se do të ishte zgjidhja e duhur për popullin e Kosovës?

ADEM DEMAÇI
Ekziston zgjidhja universale dhe zgjidhja e vetme kur është fjala për popujt e robëruar. Ajo është vetëm vetëvendosja; vetëm referendumi është ai që i bie vulë vullnetit dhe dëshirës politike të çdo populli që është i robëruar. Evitimi, ikja nga kjo zgjidhje, e cila është e sanksionuar edhe me Kartën e Kombeve të Bashkuara dhe me 100 rezoluta të ndryshme që janë praktikuar deri më sot, tregon se dikush do të na bëjë dallavere, dikush mundohet t’ua bëjë qefin atyre që kallen, shkrumbuan, vranë, dhunuan e i bënë njëqind të zeza jo vetëm Kosovës, por edhe boshnjakëve, edhe kroatëve. Me fjalë të tjera, bashkësia ndërkombëtare, në këtë mënyrë, shpërblen dhe në këtë mënyrë sikur edhe mbështet vazhdimin e krimeve, vazhdimin e ekzistencës së regjimeve militariste, regjimeve mafioze, regjimeve kriminale, regjimeve që bënë dhe po vazhdojnë të bëjnë krime të ndryshme. Bota është duke u munduar të luftojë kundër tyre, kurse këtu, ku janë argumentet shumë të dukshme, shumë të prekshme, këtu bëhet përpjekje të evitohen, për disa interesa që Serbia nuk do të dëgjojë për atë punë. Ka interesa që ta tërheqin Serbinë në BE, në paktin NATO etj. Mirëpo, Serbia këmbëngul se ajo punë nuk i intereson. Dhe, për çudinë e madhe, bota demokratike, në të cilën ne mbështetemi dhe nga e cila ne kemi pritur shumë dhe presim shumë, sikur bëhet një lypëse, sikur mundohet ta lusë, sikur të ishte Serbia ndonjë faktor i patejkalueshëm. I bëjnë lëshime edhe sa i takon zënies, burgosjes, dorëzimit të Mlladiqit e të Karaxhiqit e shumë kriminelëve tjerë, edhe për shumë obligime të tjera që do të duhej t’i plotësonte Serbia. Evropa e harron këtë punë, bashkë me Amerikën, me miken tonë, për disa hesape, për disa llogari, që fatkeqësisht popullin tonë po e përcjellin që nga Lidhja e Prizrenit, më 1878, e deri në ditët e sotme; gjithmonë në kurriz të shqiptarëve.

Dihet se janë bërë disa muaj negociata para se të përmbyllen me planin e Ahtisaarit. Meqë thatë se referendumi për vetëvendosje është zgjidhja më e mirë, a ka qenë e mundur që kjo çështje të përfshihet në dokumentin e Ahtisaarit?

ADEM DEMAÇI
Këta miqtë tanë, së pari, e kanë studiuar Kosovën mirë. Kanë qenë këtu me ne 10-15 vjet, kanë seleksionuar mirë dhe i kanë zgjedhur për bashkëbisedues të vet njerëzit që kanë dhënë prova se nuk u kërcet fort për interesin e Kosovës, të cilët kanë dhënë prova se janë, të mos themi pa përgjegjësi, por që janë dorëlirë dhe që mund të bisedojnë me ta dhe të gjejnë zgjidhje që u përshtatën atyre, të cilët i kanë ftuar në bisedime. Dihet se si janë formuar këto delegacione. Nuk i ka dërguar askush këto delegacione. Gjithmonë i kanë zgjedhur të huajt. Kurse, të tjerët, mua, Albinin (Kurti) e të tjerët, që kemi qenë për interesin e përgjithshëm në radhë të parë, e pastaj për interesin tonë, na kanë lënë jashtë, sepse u kemi penguar. Edhe sot përpiqen të na mbyllin gojën, në mënyrë që fjala jonë të mos shkojë atje ku duhet, të mos dëgjohet shumë, të mos u pengojë atyre në këto pazarllëqe, të cilat bëhen në kurriz të popullit shqiptar.

Në fillim të intervistës shfaqët skepticizmin tuaj rreth misionit të ardhshëm të BE-së në Kosovë. Si në të vërtetë e shihni këtë mision? A mendoni se do të jetë i ngjashëm me UNMIK-un, apo do të ketë rol tjetër?

ADEM DEMAÇI
Po, në diçka që është thelbësore do ta ketë. Domethënë, misioni i Evropës do të ketë të drejtë të vendosë, do ta ketë fjalën e fundit për të gjitha gjërat që janë esenciale. Ndoshta do të ketë ndryshime në stil, ndoshta do të ketë ndryshime sa i përket përgatitjes së Kosovës ashtu si i përshtatet Evropës. Me fjalë të tjera, mund të ketë disa korrigjime që i kanë bërë Kombet e Bashkuara. Pres të paktën kështu, kështu presin edhe qytetarët tanë, që të ketë sa i përket çështjes së kriminalitetit, çështjes së dosjeve që janë të ngarkuara e të stërngarkuara e që nuk u hapen asnjëherë dhe të cilat dihen shumë mirë nga UNMIK-u, e do të dihen edhe nga Evropa. Unë besoj se do të bëjnë diçka, që të paktën kapitali i shqiptarëve që është investuar dhe që është rezervuar nëpër bankat evropiane, të gjejë rrugë që të vijë e të investohet në Kosovë. Besoj se do të bëjnë diçka edhe sa i përket ekspertëve të vërtetë, e jo të na çojnë neve gjithfarë ekspertësh, që vijnë të mësohen këtu në kurrizin tonë, se si bëhet shteti, si bëhet ekonomia. Unë besoj se Evropa do të sillet pak më seriozisht me këtë punë. Gjithashtu i kanë rezolutat, i kanë projektet. Projekti i Ahtisaarit është një projekt që do t’i detyrojë edhe ata që do të jenë eventualisht të ndërgjegjshëm, edhe ata që do të duan të vendosin një demokraci të mirë për interesin e paqes edhe në këtë rajon, edhe në Evropë, do t’i kenë duart e lidhura. Aq më keq, shqiptarët, Kuvendi i Kosovës këtu e pranoi atë farë projekti me sy jokritikë dhe ua la barrë qytetarëve tanë që të palaviten me të gjitha problemet që do të mund të na i nxjerrë Serbia. Qysh tash ajo na thotë neve se ka plane të shumta për qeverisjen e Kosovës dhe ato plane duhet t’i marrim shumë seriozisht, sepse Serbia do të mund të na nxjerrë probleme, se ajo nuk është në rrezik. Serbia nuk rrezikon asgjë që dikush do ta sulmojë ose do të marrë masa kundër saj. Serbia e ka mbështetjen e Rusisë sa i takon ekonomisë e tjerë. Serbia ka gjithashtu edhe një zgjerim të madh të shkëmbimit tregtar me të gjitha këto vendet e Evropës, kështu që ajo nuk rrezikon asgjë. Prandaj, Serbia është shumë më e rrezikshme, sesa që mendojnë shqiptarët.

Thatë se kërcënimet serbe po merren me një dozë lehtësie. Po, çfarë në të vërtetë mund të bëjë Kosova përballë këtyre kërcënimeve?

ADEM DEMAÇI
Nuk e ka lehtë Kosova, sepse Kosova në të vërtetë nuk po qeveris me vetveten. Krejt ajo çka është vendimtare për sigurinë e Kosovës, është në duar të tjerëve, është në duar të KFOR-it, është në duar të policisë, e cila gjithashtu drejtohet nga KFOR-i, e nesër do të drejtohet nga Evropa. Dhe, ata (serbët) i bëjnë zgjedhjet edhe në Kosovë, ata i organizojnë dhe ata thonë se ‘as nuk i ndihmojmë, as nuk i pengojmë’. Vjen Nikoliqi në mes të Mitrovicës, i mbledh në miting me mijëra njerëz, mban fjalim e flet çka do, e këta thonë se ka qenë në vizitë private. Me fjalë të tjera, këso lojërash pa kripë dhe këso lojërash pafytyrë na i bën ne Evropa demokratike, të cilën ne e duam dhe presim nga Evropa që të korrigjohet jo vetëm për ne, por duhet të korrigjohet, sepse çështja e Kosovës nuk është vetëm çështje e Kosovës. Çështja e Kosovës është se a do të jetë Evropa ende ajo që do të vazhdojë të merret me zjarr-fikje politike e ekonomike, apo do të jetë Evropa ajo që do t’i parandalojë të gjitha zjarret, nga të cilat u kërcënuam, nga të cilat u dogjëm dhe të cilat prapë po na kërcënohen nga Rusia, nga Serbia, që të ndizet përsëri kjo pjesë e Ballkanit.

Zoti Demaçi, ju, për shumë vite me radhë, keni qenë i përfshirë në politikë. Ku është sot Adem Demaçi

ADEM DEMAÇI
Unë, aktualisht, jam prapë i përzier në politikë, por në një mënyrë tjetër. Tash shkruaj romane, por shkruaj romane politike. Mundohem që ta mësoj popullin tim që të dijë të mendojë politikisht, të veprojë politikisht dhe ta kuptojë se pa ngritjen e vetëdijes kombëtare dhe pa një syçelëti të madhe, nuk mund të merresh me politikë. Nuk është politika diçka ‘hajde të japim votën atëherë që e kërkojnë’ dhe pastaj të shikojmë se çka po bëhet. Domethënë, nuk është politika bixhoz, politika është një shkencë shumë e lartë dhe shumë precize, që shqiptarët duhet ta njohin, nëse nuk duan të vazhdojnë që bota të na mashtrojë, që me ne bota të sillet si me do farë kalamajsh, si me do farë qytetarësh të rendit të dytë e të tretë etj.

Intervistë me z. Xhemil Zeqiri, veprimtar i të drejtave të njeriut në Danimarkë

Luigj Shkodrani: Kush është Xhemil Zeqiri? - Nga je çfarë arsimi ke dhe si autor librash që je, sa libra i ke botuar?

XHEMIL ZEQIRI:
Jam i lindur në katundin Zhelinë, nga rrethi i Tetovës. Kam mbaruar shkollën e mesme teknike në Gostivar, pastaj e regjistrova në fakultetin e historisë në Prishtinë në vitin 1980-të, por pas një viti, siç dihet ndodhën demonstratat e pranverës së madhe të vitit 1981. Në katund, aty ku jetoja, kisha provokime nga policia maqedonase: thirrje informative, maltretime etj., gjegjësisht nga një stacion policor në katundin Grupin, i cili në atë kohë ishte një stacion terrorizues për shqiptaret në anën e Dervenit, prandaj u detyrova të emigroj së pari në Zvicër, pastaj në Gjermani, prej nga disa muaj më vonë erdha në Danimarkë, ku u vendosa me punë dhe prej atëherë, pra në janar të vitit 1981, me një përkushtim jam munduar të veproj për çështjen e pazgjidhur kombëtare. Dhe tani po bëhen 27 vite, pra mbi gjysmën e jetës sime e kalova në Danimarkë.

Luigj Shkodrani: Me çfarë pune merreni në Danimarkë? Diçka me fillimet tuaja në emigracion? Çfarë mendimi keni për punën e Shoqatave shqiptare në Danimarkë?

XHEMIL ZEQIRI:
Po… Si e mora leje qëndrimin në Danimarkë, në fillim kam punuar lloj-lloj punësh fizike, sepse diploma ime nuk ishte edhe aq me vlerë në Danimarkë, isha pa praktikë dhe këtu në perëndim iu intereson më tepër puna praktike dhe jo teorike. Pra, nuk isha i kualifikuar për këtu. Pastaj u bëra vozitës i autobusit urban dhe isha mirë, por më pengonte shumë për aktivitete që pata filluar në Danimarkë, sepse orari i punës nuk më përshtatej dot, kur aktivitetet filluan të shtohen fillova dhe kontaktet me gazetarë, partitë politike, shoqata që merreshin për çështjet internacionale, deputetë etj, prandaj u detyrova të ndërpres këtë punë dhe fillova të punoja taksist. Nga kjo punë isha më i lirë dhe kisha njëfarë pavarësie në punë, mbaja kontaktet më me rregull dhe kështu, prej atëherë vazhdoj punën si taksist. Sa i përket pyetjes suaj lidhur me shoqatat shqiptare, në fillim në Kopenhagë nuk kishte shoqatë shqiptare, por ishte një klub që quhej Jugo-Klub, që tuboheshin shqiptarët dhe që kishte ndikim të madh ambasada serbo-jugosllave dhe sigurisht shqiptarëve u kujtohet se prej nga ky klub u dënuan dhe demonstratat e mëdha të viti 1981 në Kosovë. Më vonë filluam të veprojmë disa shokë që të formohet një shoqatë shqiptare që do t´i mbronte interesat shqiptare dhe kulturore. Unë isha aktiv në këtë shoqatë, jo vetëm me praninë time, por pata dhënë 15 000 korona daneze, e dija se nuk ka mundësi të punohet për çështjen kombëtare, pa pasur mjete në dorë, të formosh një shoqatën dhe ne fakt unë sakrifikova atë shumë parash vetëm e vetëm që të fillojmë një punë të mbarë.

Pastaj, fillova edhe të merrem me shkrime, kryesisht me publicistikë: debate, iu drejtoja letra të hapura institucioneve daneze, evropiane dhe atyre të OKB-së; disa herë i dërgoja edhe artikuj shtypit të vendit, për problemet politike që ishin aktuale për kohën. Natyrisht se unë doja që të mos dilja me emër, por disa nga mesi ynë po i merrte të gjitha këto aktivitete se: ai na qenka siç thoshin “i madhi”, kur e pashë se kjo metodë ishte shumë e rrezikshme dhe do t´i kishte pasojat e veta dhe dëshpërimin e disa shokëve që dinin se kush vepron, ndërsa ky po i merrte si individuale, sepse ky me mësonte se si duhet të veproi etj. etj., atëherë dola me emër dhe mbiemër. Më vonë ato shkrime dhe intervista do t’i botoj, vetëm e vetëm sa të dinë, sepse kishte matrapazë të tillë që mundoheshin të më pengonin në aktivitetin tim, por kur shihnin se nuk kanë mundësi, së paku të rreshtohen dhe mundësisht të jenë të parët, për këtë arsye u detyrova të dal hapur me shkrime dhe me tri libra të botuara.

Librin e parë me titull: ”Kosova jonë”, Tiranë, 2000.
Librin e dytë “Në mbrojtje (diplomatike) të çështjes shqiptare”, Prishtinë, 2005.
Librin e tretë “Polemika, intervista, debate dhe letra“, Prishtinë, (?)
Natyrisht, ende vazhdoj të merrem me veprimtari atdhetare dhe tani së shpejti do të botojmë një libër të përbashkët tre autorësh; Unë, Mona Agrigoroaei nga Rumania dhe Fadil Shyti nga Suedia, me titull ”Drejt Vetëvendosjes”.
Meqenëse Fadil Shyti dhe unë i kemi disa shkrime të përbashkëta, të cilat kam qenë i përkushtuar për çështjen e pazgjedhur shqiptare, do t´i botojmë në një libër dhe ca më vonë; pastaj ka mundësi reale që do ta botoj edhe një libër tjetër me intervista pasi materialet i kam të gatshme. Për të unë kam dhënë disa herë intervista në Radion dhe TV shtetërore daneze dhe në të gjitha gazetat daneze për situata që zhvilloheshin këto 20 vitet e fundit në trojet shqiptare…

Luigj Shkodrani: Cili është mendimi juaj për politikën e sotme në Shqipëri?

XHEMIL ZEQIRI:
Po, si të them, mjerim, politika shqiptare prej kur doli ne skenë LDK-ja ose më mirë të themi LKK-ja, pra Lidhja Komuniste e Kosovës, luajti një politikë reaksionare karshi kërkesave kombëtare me një mjeshtri të madhe e peruan popullin që gjatë kohës kishte punuar dhe bash momentin kur u dashtë të jepen rezultatet, dolën këta bashibozukët, ish-aktivistët e UDB dhe krijuan këtë parti që të kenë nën kontroll gjithë popullin. Nëse ju kujtohet në fillim jepnin premtime të mëdha, sepse Enver Hoxha krijoi armiq, ndaj ne do të bëjmë bashkimin kombëtar pa luftë pa gjakderdhje dhe ky mashtrim dalëngadalë erdhi tek prapakthimi i madh: që sot e pranuan Pakon e Ahtisarit. Dikush mund të thotë se Ibrahim Rugova ka qenë i mirë etj. Por kjo politik që po udhëhiqet pikërisht është po ajo politikë reaksionare e Ibrahim Rugovës që ndjekin, jo vetëm krahu pacifist, por për fatin e keq edhe ata që dolën nga lufta pranuan një lojë të tillë…!

Luigj Shkodrani: Deshëm të dinim diçka mbi mendimi tuaj për pavarësinë e Kosovës, ku është arsyeja sipas mendimit tuaj që ky proces vetëm po zgjatet pak si pa kuptim?

XHEMIL ZEQIRI:
Po, pasi asaj rezistence të madhe nga djemtë dhje cucat më të mirë të radhitur në famëmadhen Ushtria Çlirimtare të Kosovës (UÇK), - komuniteti ndërkombëtar filloi me intrigat e veta fillimisht me Konferencën “paqësore” në Rambuje që kishte për qëllim “stabilizimin” e Ballkanit. Këtu vlen të theksojmë se kjo ishte një konferencë shumë kundërshqiptare dhe shumë pro-serbe megjithëse pala serbe nuk e nënshkroi; kështu që komuniteti ndërkombëtar bëri shumë presione dhe në fund intervenoi ushtarakisht. Në atë kohë unë ndoshta isha i vetmi që dola kundër intervenimit sepse nuk dëshiroja që t´i shtohen tragjeditë popullit shqiptarë dhe në fakt koha më dha të drejtë, sepse, ja edhe sot komuniteti ndërkombëtar, tani që quhet UNMIK, në Kosovën hallemadhe ka luajtur një rol shumë kundërshqiptar.

Për këto kam shkruar mjaft dhe hartuar me kohë në analizat e mia, por tani dua të theksoj këtë fakt: se ishin politikanët servilë ata që po u lëshonin pe miqve të sigurt të serbëve, që ishin maskuar nën uniformën e UNMIK-ut; kujtojmë Kornizën Kushtetuese tek njohja e një kolaboracionisti si kryetar të Kosovës - Ibrahim Rugova, pastaj këta e njohën lojën e ndyrë të Serbisë gjegjësisht të UNMIK-ut, sepse konstatuan padrejtësisht që: “në vitin 1999 nuk ka pas luftë, por kishte konflikt”, pastaj filluan shumë lëshime të tjera në emër të pavarësisë, pra këta politikanë që u rreshtuan pas viti 1999, këta shkurtpamës në politikë menduan se ja tani u realizuan aspiratat tona dhe fjetën mbi dafine; ndërsa Serbia ishte nëndheshëm dhe hapur qe shumë aktive, dhe deri më sot as një dokument ndërkombëtar me peshë, për të ardhmen tonë, nuk është në favor tonin.

Pra, si ajo Mbledhja famëkeqe e Rambujes-Parisit, Marrëveshja teknike ushtarake në Kumanovë që shqiptaret nuk morën pjesë, sepse politikisht u defaktorizuan, pastaj rezoluta famëkeqe 1244 që njeh Kosovën nën sovranitetin e Serbisë po as pako e Martin Artisarit - asnjëra nga këto, nuk janë në favorin tonë, por janë politikanët e korruptuar që pas shumë privilegjeve pranuan dhe natyrisht se pasojat do të jenë të mëdha në të ardhmen e afërt.

Lëvizja Vetëvendosje i ka demantuar me kohë këto politika shumë reaksionare ndaj shqiptarëve, këtu dua të theksoj se me daljen në skenë të kësaj Lëvizjeje, menjëherë iu kam rreshtuar dhe jam anëtar aktiv i Lëvizjes. Nga viti 1981 kam qenë anëtar i Lëvizjes Popullore të Kosovës (LPK), pastaj një kohë të gjatë kam qenë edhe anëtar i Këshillit për Liritë e të Drejtave në Kosovë…

Dhe, dua të theksojë këtu se: Pakoja e Arthisarit nuk e njeh pavarësinë që e meritojmë, por kjo do jetë një status i si Gronlandi ose Feurni që janë koloni daneze dhe që kanë nga 40.000 banorë, edhe pse janë mbi 6000 km larg Danimarkës, megjithatë janë koloni daneze, i njëjti fat na pret edhe neve shqiptarëve me këtë politikë që po ndiqet nga ky grup negociatorësh dhe me ndërkombëtarë të tipit të Ahtisarit dhe treshes. Serbia gjenocidale e ka futur Kosovën në Kushtetutën e vet dhe kjo do ketë pasoja të mëdha në të ardhmen e afërt, ashtu siç ata nuk ishin largpamës me Konferencën e Rambujës dhe Rezolutën famëkeqe 1244, ashtu do kemi edhe telashe të mëdha pas disa viteve, sepse krahu pansllavist çdo ditë po vjen duke u forcuar dhe duke u bërë faktor vendimmarrës në politikën ndërkombëtare.

Luigj Shkodrani: Çfarë mendimi keni për radiot shqipe që ato ta kryejnë më mirë funksionin e vet në ndihmë të bashkatdhetarëve që jetojnë e punojnë në këtë vend skandinav?

XHEMIL ZEQIRI:
Po, tani në Danimarkë ka shumë radio lokale dhe mjete të informimit, megjithëse nuk janë në nivel. Dikur “Radio Zëri i Kosovës” ishte e para radio në Skandinavi dhe me shumë programe të mrekullueshme, më vonë ata… Në Danimarkën demokratike kemi pasur mundësi të mëdha, por ato nuk i shfrytëzuam dhe ende nuk jemi duke i shfrytëzuar mundësit që na i ofrojnë. Në fillim ishte vështirë, kur e hapëm Radion e Parë në Skandinavi dhe Evropë, më vonë programi Radio Zëri i Kosovës me të vërtetë u bë Zëri i Kosovës. Para dhe gjatë luftës çlirimtare ka luajtur një rol shumë të madh informimi jo vetëm tek punëtorët shqiptarë, por edhe më gjerë. Të kujtojmë ngjarjen ose aferën e ministrisë së jashtme daneze për Rastin Panteliç, ishte një avokat serb i anëtar i partisë së Arkanit dhe ishte verifikues në Ministrinë e Jashtme Daneze për strehuesit politikë, …shumë intervista të ndryshme në atë kohë i ka keqinterpretuar. Radio “Zëri i Kosovës” ka një bagazh të madh informativ, dhe sot e kësaj dite ka një zë të mirë jo vetëm tek shqiptarët e Shqipërisë Etnike, por kudo neper botë dëgjohet: Radio-Televizioni Zëri-Kosovës. Ka edhe disa radio të internetit, është një radio që quhet projekt 21, e cila u hap në momentin, kur filloi lufta në Maqedoni dhe luajti një rol shumë dezinformativ aty, saqë ishin dikur enveristë dhe tani kinse në demokraci janë bërë ashtu sa as vet nuk e dinë çka janë…

E kam dëgjuar disa herë një analist, quhej Haxhi Eshref Eshrefi, për fat të zi të tij më vonë u kap me drogë, bile Gazeta Urban e shkroi një artikull se u kap banda shqiptaro-serbe. Për habi të gjithëve, këtë e patën zgjedhur si Koordinator i Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare, se ç´ kombëtarë ishte ai me shokë e tregoi puna e tyre gjatë dhe pas luftës, kur rol kryesor ka pas Edhe Abdilhalim Kasami - turkofil dhe një agjent i ambasadës serbe-maqedone. Nuk doja të flas me tepër për këta aktivistë që i bënë dëm të madh, duke iu imponuar Shtabit të Përgjithshëm se këto kanë kontakte dhe lidhje të mëdha me politikanët danezë dhe evropianë. Vetëm do të doja të citoj se çfarë i mashtronte njerëzit kudo e sidomos nëpër ODA, ata që kishin besim në këtë turkofil dhe me thotë një bashkëpunëtor i tij se Kasami ka lidhje të mëdha, bile mbrëmë na tha se: “sipas informatave që paska ky, NATO-ja po bisedon dhe se gjasat janë që UÇK ta njoh si Ushtri të ligjshme në Maqedoni.” Paramendoje çfarë mashtrimesh i mbante rreth vetes disa kokëshkretë!

I revoltuar u shpreh me një fjalor vulgar… ai nuk është budalla dhe se gati në Ohër janë duke e nënshkruar Marrëveshjen e Ohrit. Atje, partitë politike PDSH dhe PPD tradhtuan shqiptarët, por me ndihmën e këtij turkofili që e mashtroi edhe shtabin e UÇK-së, me këso pallavra. Atje, Ali Ahmeti, ka pranuar këtë marrëveshje që do jetë shumë kundërshqiptare. Përse këto gjera i di unë dhe nuk i din ish-Zëdhënësi politik, për çudi SE KUPTOVA FJALINË, që e emëruan ata të shtabit!

Pra, duke parë qëndrimin tim, këto kishin bërë plane dhe të me vrisnin bile si tradhtar, prandaj këta “patriotë” dihet se më sulmuan fizikisht në një lokal shqiptar për këto qëndrime, duke thënë se ja u tradhtua lufta u shkel mbi gjakun e dëshmorëve etj. Më sulmuan fizikisht, saqë u sëmura dhe nuk munda të rri në këmbë për ditë të tëra, sepse isha bërë operacion…

Pra, ja se kush janë këta të radios ”kombëtare dhe demokratike” projekti21. Vetëm doja të shtoja sepse tani të gjithë binden se mua të tëra radiot me kanë marrë intervistat, dhe i kanë lexuar shkrimet e mia, si ato shqiptare dhe këto daneze. Qëndrimet e mia politike janë të qarta dhe nuk kam përse të ndryshoj mendimin, do isha i lumtur që analizat e mija të mos dilnin të sakta, përkundrazi ata që shkuan atje të marrin poste në pushtet pa shtet erdhën si mos më keq, bile njëri erdhi ai i madhi t´i heq plumbat që ia dhanë si peshqesh në oborrin e tij. Flitet se ka shti si me qenë tregtar nga Anadolli lojën e futbollit…

Luigj Shkodrani: Cili është mendimi juaj për politikën e sotme në Shqipëri?

XHEMIL ZEQIRI:
Si të them, mjerim politik, tragjedi! Tani Sali Berisha dhe partia e tij pasi e “stabilizuan” shtetin dhe e sollën pak a shumë në binarë, bota demokratike me vota “demokratike“ e pruri përsëri Sali Berishën në pushtet. Gjatë fushatës elektorale, ai pati premtuar se do t ´i përmirësojë gabimet e veta, por JO, JO, ai mjeran, po vazhdon me të njëjtën avaz, sikur ishte ne pushtet, dhe tani e mori dhe Prokurorin e përgjithshme në kontroll nga partizanët e Partisë Demokratike, prandaj mjerimi dhe tragjedia do vazhdojnë përderisa ky njeri i prapë do ta “udhëheqë” Shqipërinë.

Tek Ibrahim Rugova dhe Sali Berisha fjala demokraci është kuptuar si kapitalizëm dhe se atyre aspak nuk iu ka interesuar të zgjidhet çështja kombëtare. Këta dy “kryeheronj” të “demokracisë” më të çuditshme në botë nuk kanë zgjedhë mënyra dhe mjete se si të pasurohen dhe të mbeten me çdo kusht në pushtet. Mirë, Shqipëria Londineze, megjithatë e kishte shtetin, por Ibrahim Rugova ç´dreq pushteti pati kur gjatë luftës shkoi në Beograd, atje duke u zgërdhirë e nënshkroi atë deklaratën e famshme për t u ndal bombardimet e NATO, sepse po vuan populli serb. Hajde të besojmë se u kidnapua nga Millosheviqi, po përse qeshte or vëlla, po dhe shkuarja e tij në Itali dhe Gjermani, ku kërkoi azil politik, por nuk i dhanë…, pastaj përsëri kthimi në Itali, kjo tregon se ai luajti një rol si me qenë vërtetë marionetë e të huajve, apo më saktë veproi si me qenë ministër i jashtëm serb.

Kjo politikë u kritikua atëbotë nga shumë politikanë evro-atlantikë dhe me futjen e UNMIKUT në Kosovë, me mbarimin e luftës, dhe përsëri me vota “demokratike” u bë kryetar me ndërhyrjen dhe presionin e Hans Hekerupit, që me çdo kusht ai të jetë Kryetar i Kosovës, sepse ashtu donin serbet. Ramush Haradinaj dhe Hashim Thaçi njëherë nuk pranuan, por ia përmendën se keni nënshkruar atë marrëveshjen kundërshqiptare në Paris - Rambuje. Po ja tani edhe një politikë shumë të ashpër kundërshqiptare nga UNMIK-u, gjegjësisht nga Serbia.

Paramendojeni se ç´ taktikë kanë përdorur; thoshin se Kosova nuk do jetë si para vitit 1999, Kosova nuk do të ndahet dhe bashkohet me ndonjë shtet fqinj! …Politikanët “tanë” kënaqeshin me këto premtime boshe. Pra kjo do të thotë se: Kosova nuk do jetë ajo që ia mori Serbia të gjitha të drejtat, por do ketë një autonomi substanciale sipas Marrëveshjes së Rambujes dhe pikërisht edhe sot e kësaj dite politikanët “tanë” Rugova, Thaçi, Çeku të tjerë nuk distancohen nga ajo Marrëveshje e Rambujes. Fill pas Marrëveshjes tekniko ushtarake në Kumanovë, ku këta, “tanët nuk ishin të pranishëm aty, sepse u defaktorizuan në Rambuje dhe shqiptarët nuk i pyeste kush më, pastaj Rezoluta famëkeqe 1244 e OKB-së. Po Korniza Kushtetuese, zgjedhjet me lista të mbyllura, po pranimi i parlamentit kukull, siç e quan me të drejtë - Demaçi ynë i madh, që e pranoi pa pikë rezistence se nuk ka qenë luftë në Kosovë, por kishte konflikt!!!

Po tani skandali më mi madh i të gjitha skandaleve politike: pranimi i Pakos së Atisarit, që krijon me ligje e nene të zeza, të ashtuquajturin “kombin kosovar”, sipas terminologjisë sllave, Kosovë që do të thotë zog i zi e jo me emrin e lashtë dhe të bukur Dardani, po ndryshimi i flamurit, himnit dhe simbolet, etj. a nuk janë këto të gjitha prapakthime në historinë tonë të re?!

Këtu nuk i demantuam të gjitha, këto që i përmendëm me lartë, asnjë veprim pozitiv realist nuk patën, ishte madhështore kur ish-veteranët e luftës të UÇK-së i mblodhën flamujt e ëndrrave të mbrapshta të Ibrahim Rugovës dhe ia dogjën para hundës atij satrapi dinak kundërkombëtar, i cili, sigurisht se shkoi në botën e amshuar, duke protestuar ndaj djegies së “flamurit“ të tij me histori turpesh…

Luigj Shkodrani: Cili është mendimi juaj për politikën e sotme në Shqipërinë zyrtare?

XHEMIL ZEQIRI:
Mendoj se u përgjigja më lart; elif be, të gjithë një fe!…
…Dhe ajo “fe” është kundërkombëtarizmi i tyre!
Pra, në territoret etnike shqiptare pas shkatërrimit të sistemit socialist, erdhën në pushtet të gjitha grupet më reaksionare dhe më kundërkombëtare. Atyre në Shqipëri u ndihmuan indirekt serbët dhe titistët “shqiptarë” të Kosovës dhe qarqet reaksionare ndërkombëtare. Këtu vlen të theksojmë se për Sali Berishën kanë simpati të madhe miqtë e serbëve dhe armiqtë tanë, sepse ky e destabilizoi Shqipërinë dhe dëmtoi rëndë çështjen kombëtare për të stabilizuar Ballkanin. Pra, kjo strategji errësire e tyre qe dhe mbeti plotësisht në kundërshtim me amanetin e Sulejman Vokshit e Abdyl Frashrit se pa zgjedhjen e drejtë të çështjes shqiptare nuk do ketë paqe dhe qetësi as Ballkani e as Evropa dhe ja për këtë fakt ndërkombëtarët e përkrahin këtë politikë toptaniste të Sali Berishës dhe bandave të tij. Nuk ka dyshim se kjo politikë është plotësisht në kundërshtim me vullnetin politik të shqiptarëve në përgjithësi në tërë Shqipërinë Natyrale.

Luigj Shkodrani: Deshëm te dinim diçka mbi mendimi tuaj për pavarësinë e Kosovës, ku është arsyeja sipas mendimit tuaj që ky proces vetëm po zgjatet pak si pa kuptim?

XHEMIL ZEQIRI:
Realiteti është i hidhur, dialogu do të zgjatet pa kufi me këtë grup negociator, të gjitha vendimet në dokumentet ndërkombëtare janë në favorin e Serbisë, ndërsa politikanët “tanë” kanë pranuar një lojë të rrezikshme në disfavorin tonë. Prej Konferencës së Rambujes e të tjera vendime që i përmendëm më lart. Serbia duke i pasur të gjitha “tapitë” e Kosovës si dokumentin e Rambujes dhe Rezolutën e famëkeqe 1244, nga OKB-ja, e të tjera, nuk e pranon dot pavarësinë e Kosovës, ajo bashkë me Rusinë dhe miqtë e saj në Evropë e më tej, po ngrenë veto në Këshillin e Sigurimit të OKB-së. Për këtë grup negociator Parlamenti i Kosovës votoi kundër që Kosova të hyjë në dialog për Statusin e Kosovës. Por, nëse na kujtohet Akademik Nexhat Daci dhe “rahmetliu” Ibrahim Rugova nuk e përfillën as vullnetin e popullit, pra as vullnetin e institucionit, siç është Parlamenti. Ata shkuan në Vjenë dhe e faktorizuan Serbinë dhe Rusinë aq shumë saqë këta xhambazë politikë nuk duan ta pranojnë dhe vazhdojnë ta mashtrojnë popullin duke pas ne shërbim TV. Radiot edhe bekimin e Serbisë me UNMIK-un dhe më tej me ato qarqe ndërkombëtare “mike” që i theksova më lartë.

Por, të theksojmë faktin se të gjitha këto manipulime popullit ia bëri me dije Lëvizja Vetëvendosje duke njohur shumë mirë rolin e toptanëve të shekullit 21, që e quajnë veten ”Grupi i Unitetit”, tani siç thotë populli: “lakrorit iu hoq peta”, në zgjedhjet e 17 nëntorit u pa qartë sa të ligjshëm janë këta plëngprishës të atdheut; këta u dënuan me injorim, u dënuan me bojkotim. U dënuan keq, ashtu siç e meritojnë këta politikanë të pandërgjegjshëm, të pamoralshëm dhe tejet të korruptuar. Kujtojmë vetëm një fakt: sa miliona euro i ka harxhuar Hashim Thaçi për fushatën elektorale, ndërsa shokët e tij dhe fëmijët e dëshmorëve janë pa kulm mbi kokë dhe shpesh ju mungon edhe kafshata e gojës. Këto ditë më njoftoi një shok, i cili punon në një restorant në Berlin, se Sejdiu, Çeku dhe disa të tjerë kanë darkuar dhe pirë me një kosto të lartë, hiq më pak se 1000 euro. Pra, kjo qeveri u pasurua aq shumë duke marrë honorare për këto dialogje të poshtra me serbët, dhe natyrisht se të gjitha këto prapësi i paguan gjithmonë populli i varfër, dhe kurrë jo ata të grupit të ahtisarëve. Ne do t’u paguajmë një shumë të madhe, përndryshe shiko se ç´kapital marramendës kanë bërë; ndërsa, Akademik Rexhep Qosja nuk e merr dot një pension të mjaftueshëm, bile të ketë mundësi të botojë një libër, e të mos flasim për simbolin e rezistencës sonë kombëtare, Adem Demaçin, pensionin që ia jep kjo qeveri nuk i del bile, një komplet rrobash të blejë apo një litër verë të pijë në muaj…

Ky hero i gjallë, që tërë jetën veproi për çështjen kombëtare kurse tani po mohohet, po fyhet dhe po dënohet nga ata që po i marrin “votat demokratike”, ndërsa shërbëtorët e Serbisë të sojit Veton Surroi e tjerë si ai; po majmen paturpësisht me djersën e popullit. Por si duket, kohëve të fundit populli ka filluar të ndërgjegjësohet, kjo natyrisht se jep shpresa për kënaqësi, kur e shohim se në zgjedhjet e fundit dolën vetëm 37%, kjo ka ndikuar fuqishëm edhe për faktin se Lëvizja Vetëvendosje dhe forca të tjera politike si dhe shumë analistë përparimtarë, njerëz të dëshmuar, kanë bërë fushatë kanë bërë një fushatë të mrekullueshme kundër daljes në ato zgjedhje mashtruese.

Mirëpo, edhe tani si hera të tjera, RTK-ja e Agim Zatriqit, titistit me damkë dhe kompania e tij pro-serbe, bënë fushatë të ethshme pro tyre, duke propaganduar se këto nuk janë zgjedhje, por janë Referendum për pavarësinë e Kosovës e të tjera gjepura politike…

Nga kjo mund të konstatojmë që populli vlerëson ngadalë, por sigurt! Populli nuk mashtrohet përjetësisht!

Ky, është haraçi i pritjes së “pavarësisë”ky është mashtrim politik i pritjes pambarim, për më tepër neve aspak nuk na duhet kjo pavarësi e kushtëzuar e mbirë në Rambuje, ndërsa e korrur në Vjenë!

Kosovën me këtë lloj pavarësie do ta kemi pa sovranitet kur në vendin tonë do të na sundojnë të huajt… Neve na duhet dhe kemi luftuar një pavarësi e plotë, ashtu siç e kanë vendet tona fqinje…

Kujtoj këtu një deklaratë të zv. ministrit të jashtëm amerikan, kur deklaroi: “ose ka pavarësi ose nuk ka”; prandaj po e ritheksoj që neve nuk na duhet pavarësi me kushte, me bishta etj…

Luigj Shkodrani: Cili është mendimi juaj për situatën në Maqedoni dhe këto ngjarjet e fundit si ndikojnë ne zgjidhjen e statusit të Kosovës?

XHEMIL ZEQIRI:
Situata që po kalojnë shqiptaret në Maqedoni është produkt i politikës që folëm më lartë, e them pa ndonjë rezervë se partitë e krijuara në territoret e ish-Jugosllavisë krijuan strukturat sllave, siç ishte Lidhja Komuniste e Serbisë, Kosovës, Maqedonisë dhe ajo e Malit të Zi.

Këto parti u krijuan si aleate e partive reaksionare në Shqipëri.
Këto parti, hiq këtu Partinë për Bashkim Demokratik të udhëhequr nga Mr. Bardhyl Mahmuti. Pra, partitë e paraluftës u krijuan nga ish-titistët dhe disa ballistë të mjerë që kishin mbetur ende gjallë… Ndërsa, partitë e dala nga lufta u krijuan me ndihmën e Solanes dhe solan-sulltanëve të tjerë, proserbë. Dashtë zoti të mos jetë kështu, por fatkeqësisht kjo po vërtetohet në shumë dimensione jetësore.

Pas luftës në Maqedoni në vitin 2001, siç dihet, kjo luftë u tradhtua nga Ali Ahmeti, Musa Xhaferi dhe drejtori politik e ekonomik kadrovik etj. bashkëpunëtori i zellshëm - Abdilhalim Kasami me intrigat se paska kontakte të mjaftuara me ndërkombëtaret dhe politikanët danezë. Me fjalë të tjera, atje pas lufte filloi një diferencim i madh i tipit jugosllav, jo vetëm duke i larguar nga puna, por duke i vrarë atdhetarët aktivistë, të gjithë ata që nuk pajtoheshin me atë Marrëveshjen famëkeqe të Ohrit, pastaj duke i izoluare burgosur ishluftëtarët etj.

Një pjesë e ish-UÇK-kombëtare, gati qe 7 vite, po jetojnë në ilegalitet dhe sipas shtypit ata, që tani kanë dalë sheshit me rastin e luftimeve në Brodec, kur u sulmuan dhe atje pati një rezistencë të madhe dhe se pasojat janë shumë të mëdha sipas dëshmitarëve thuhet se ka 10 policë të vrarë, 2 helikopterë të rrëzuar, janë djegur 6 automjete lufte, dhe natyrisht se më në fund tërë këtë luftë më së shtrenjti e pagoi popullata civile duke e bombarduar në shtëpitë e tyre dhe më pastaj, duke i arrestuar banorët e pafajshëm. Për këtë ka pas dhe një raport edhe Amnasti International me ç´rast e dënon dhunën ndaj banorëve të pafajshëm, por edhe sikur të jenë kriminelë, siç deklarojnë qeveritarët maqedonasë si kanë mundur të veprojnë në atë mënyrë me bombardime dhe duke paguar mercenarë ruso-serbë.

Pra, partitë shqiptare që ishin në koalicion gjatë luftës së 2001 PDSH-ja dhe tani po hakmerren përsëri, kur të kemi parasysh se vetëm tre muaj para konfliktit 2001 Ministria maqedone tha publikisht se Maqedonia është shembull më i mirë se si iu jep të drejtat minoriteteve dhe përsëri para disa muajsh ministri maqedon pati deklaruar në gazetën angleze se: “Maqedonia është shteti shembullor, model se si i zgjedh problemet me minoritetin etj.” dhe ja Brodeci e tregoi fytyrën e vërtetë të okupatorëve sllavë ndaj shqiptarëve. Kjo, aspak nuk më habitë, por më habit qëndrimi i PDSH-së dhe i deputetëve të tyre përse luftuan shqiptaret: për të vazhduar të jenë vetëm shërbëtor të sllavëve apo si...?

Se përse luftuan shqiptarët më së miri, me një mal argumente e ka e ka hartuar shumë mirë intelektuali i madh kombëtar - Beqir Berisha. tek vepra e tij e famshme: “Përse luftuan shqiptarët”, pastaj në pamfletin e tij të faktuar, drejtuar si “Letër e hapur ndërkombëtarëve”.

Luigj Shkodrani: Çfarë mendimi keni ju për AKSH-në?

XHEMIL ZEQIRI:
Po, tani po bëhet një kohë e gjatë që po lexojmë dhe shohim ushtarë të uniformuar, bile po thuhet se komandant “Drenica” , Xhavit Morina ka qenë pjesëtar i AKSH, por që ky luftëtar i lirisë u vra në pabesi nga veglat qorre të qeverisë maqedone, aspak nuk ka rëndësi se a ishin ekzekutuesit shqiptarë, maqedonë apo serbë, fatkeqësia qëndron aty se ai u vra në pabesi.

Ende nuk kam dëgjuar ndonjë shqiptim publik për vrasjen e tij. Me tepër nuk di por pritet të shohim se sa janë të vendosur këta djem e cuca ta mbrojnë popullin.

Unë mendoj se as AKSH-ja dhe asnjë ushtri deri sot nuk ka mundur as mundet të bëjë asgjë, pa përkrahjen e popullit.

Këto ditë në televizion e pashë një e shqiptim ku njëfarë mësuesi në katundin Shipkovicë, bërtiste, pra kërkonte ndihmë prej AKSH-së, kurse gjoksin e tij e kishte të mbushur me ari! Të kujtojmë këtu, fjalën e urtë popullore që: “si të kruan dora jote, nuk të kruan dora e huaj”! Tani e sa vite po jetojmë në situata tejet të ndërlikuara, prandaj si kurdoherë më parë duhet çdo ditë e më tepër të shtojmë solidaritetin tonë, ashtu siç e kishim ne shqiptarët.

Luigj Shkodrani: Kohëve të fundit po flitet shumë për bashkim të trojeve shqiptare, cili është mendimi juaj në këtë drejtim?

XHEMIL ZEQIRI:
Tani ekziston një thënie gjeniale nga populli shqiptar në jug që thotë, “nga e thëna në të bërë, është një det i tërë”…

Popullit nëse i jepet fjala ai ashtë i plotfuqishëm dhe unë jam ithtar i Referendumit, nuk jam militarist, por i kam përkrah ushtritë çlirimtare, sepse vetëm ato e sollën çështjen e pazgjidhur shqiptare në tavolinat ndërkombëtare e jo LDK e Ibrahim Rugovës që shkeli mbi Referendumin dhe shpalljen e pavarësisë dhe tani e 17 vjet po bëjnë dialogje me Serbinë se sa të drejta do na jep ajo!!!

Pra, këta titistë dhe ballistë që dolën në skenë pas vitit 1989 shkelën pamëshirë mbi Marrëveshjen e Bujanit legjendar dhe shumë gjera që i bën duke njohur Maqedoninë shtet dhe Malin e Zi, duke bërë këtë bën tradhti kombëtare dhe për t’i mbuluar tradhtitë ata hedhin si lecka në erë, herë-herë edhe teza kinse jemi për bashkim kombëtar.

Tani, pyes: si do behet bashkimi kombëtar me Zëdhënësin e Grupit të Uniteti që flet jerm, apo Veton Surroin dhe me kompaninë e tij titiste, dhe në fakt këta ishin dhe janë pengesa kryesore e realizimit të ribashkimit kombëtar dhe për këto pengesa që na i bëjnë e kishin dhe e kanë pa rezerva përkrahjen e Serbisë dhe të miqve të saj kudo nëpër botë…

Luigj Shkodrani: A jeni human?

XHEMIL ZEQIRI:
Po, në tërë jetën time; që sa kam ardhur ne Danimarkë Humanizmin e kam në shpirt dhe jam munduar me mish e me shpirt të ndihmoj në çdo aspekt ata dhe ato që janë vënë ne shërbim të çështjes kombëtare, për këtë nuk me takon mua të përgjigjem, unë veproj pa pas asnjë interes dhe të gjitha aktivitet që i kam bërë, i kam bërë me djersën time, por dhe i kam ndijuar çdo individ ose organizatë që ka pas nevojë.

Luigj Shkodrani: Cila është dëshira jote që nuk keni mundur ta realizoni deri tani?

XHEMIL ZEQIRI:
Dëshira ime ka qenë dhe është që të bëjmë Shqipërinë Natyrore, ashtu siç na e ka dhuruar Zoti. Parullat: pavarësi me paketa ahtisariane, ose Shqipëria e madhe janë parulla shumë reaksionare, tani kur nuk ekziston Jugosllavia që e krijuan fuqitë e mëdha.

Luigj Shkodrani: A bëheni nervoz shpesh dhe pse?

XHEMIL ZEQIRI:
Po bëhem, si mos bëhem,kur dalin Azem Vllasët në RTK dhe na mbajë ligjërata politike për demokraci!!! - Apo, kur Veton Surroi e bënë këtë mishmash politik, kur e dimë mirëfilli të gjithë se tërë jetën e kishin jatak Serbinë.

- Po, si të mos bëhesh, o vëlla, nervoz kur e sheh në RTV tipin e Naim Malokut kundër Lëvizjes Vetëvendosje, një ish-oficer i armatës sllave me ato pikat dhe kur i tha Visarit, djaloshit trim të LV: “mos llomotit”, ec dhe mos u bën nervoz nga këto fëlliqësira titiste! - Po si të mos bëhesh nervoz, kur e sheh Refet Elmazin, duke i masakruar popullin shqiptar në Malësinë e Madhe!

- Po si mos bëhesh nervoz, kur dëgjon ministrin e punëve të jashtëm të Shqipërisë, Lulëzim Bashën, kur thotë: Shqipëria do ketë Kosovën, një shtet të ri fqinjë !!!

Bëhem nervoz dhe e pështyjë në fytyrë këta maskarenj që tentojnë qëllimisht për interesat e tyre personale, ta ndajnë kombin shqiptar në dy komb… - Po, ne jemi vëllezër ore i gjorë!

- Dhe si mos të bëhem nervoz kur ish-shefi UNMIK-ut, Soren Jensen Pederseni, me dekret, e ka firmosur që Adem Demaçi të izolohet nga veprimtaria politike.

Paramendojeni sa tmerr! Në Prishtinë janë mbledhur nga populli disa qindra nënshkrime dërguar RTK-së, përse nuk ftohet t´i shpjegoj popullit Adem Demaçi?!

Ai farë pusi, Sulejman aga u thotë se po ai ka qenë drejtor i bordit, por… Prandaj, ka vite që titistët nuk e ftojnë heroin tonë të gjallë, t´i shprehë qëndrimet e tij, janë këta mjeranë që e okupuan këtë institucion të rëndësishëm etj. etj .

Luigj Shkodrani: A do të kemi ndonjë botim të ri nga ju?

XHEMIL ZEQIRI:
Po e përsëris: tani së shpejti do të botojmë një libër të përbashkët me një veprimtare nga Rumunia, quhet Mona Aggrigoroaiei dhe me Fadil Shytin, një veprimtar politik nga Kosova e Shqipërisë, që tani jeton në Suedi, dhe Unë do t i botojmë ca shkrime publicistike me ide të përbashkëta, që t´jua bëjmë me dije këtyre politikanëve të sotëm se ende deri sot, nuk kanë mësuar gjë nga dështimet!

Ata duhet doemos të ulen e të lexojnë, pa harrua të theksojë se atyre ju duhen shumë dhe këshillat popullore; nëse duan të vazhdojnë të bëjnë politikë me tej… përndryshe populli do t´i detyrojë të hiqen me çdo kusht; me demonstrata, dhe me forma të tjera të protestave, sepse pafundësisht janë duke manipuluar me vullnetin e tij!

E them me revoltë, që më së paku e meriton këtë populli ynë i shumëvuajtur shqiptar! Pastaj, kam disa materiale shumë me rëndësi, intervista dhënë gazetave në Kosovë dhe Radio Kosovës etj., shpresoj do ta bëjë një përmbledhje dhe aty mendoj do t´i publikoj edhe shumë këshilla që ju duhen shumë politikanëve tanë të ardhshëm.

Luigj Shkodrani: Çfarë do të shtonit diçka për fund?

XHEMIL ZEQIRI:
Po, tani do të dëshiroja që populli ynë të vetëdijesohet të jetë sa ma solidar ndaj atyre që vazhdojnë punën për të drejtat e ligjshme të kombit tonë që po na i mohojnë miqtë e armiqve tanë. Me këtë rast do të dëshiroja t´ia urojë popullit tim kudo që jeton në trojet etnike shqiptare dhe në diasporë; festat e mëdha të nëntorit dy data shumë të rëndësishme: 28 dhe 29 Nëntorin! ”28 Nëntori 1912 Dita e shpalljes së pavarësisë së asaj gjysmë Shqipërie dhe 29 Nëntori 1944, dita e çlirimit po të kësaj gjysmë Shqipërie, nga fashizmi dhe nazizmi italo-gjerman.

Në Kosovën e munduar po sos durimi. Ish UÇK-së i hanë duart, ndërsa në skenë ridel Armata Kombëtare Shqiptare. Një vend mes luftës dhe paqes. Për njeriun e AKSH-së, Gafurr Adili, është koha e Shqipërisë së Bashkuar

LUFTA NË PRAG PËR SHQIPËRINË E BASHKUAR

Përplasja ushtarake është e pashmangshme. Kosovës nuk duan t'ja japin pavarësinë. Shqiptarët duhet të bashkohen në një shtet të vetëm. Dhe sipas Gafurr Adilit. AKSH dhe FBKSH po bëjnë atë që nuk bën Tirana, Prishtina dhe Shkupi.

Nga Alqi KOÇIKO

Më së shumti, opinioni shqiptar brenda kufirit zyrtar do të mbante mend emrin e tij për shkak të një procesi gjyqësor të shumëndjekur në Tiranë. Ku Gafurr Adili akuzohej për "nxitje të urrejtjes ndëretnike" bashkë me Idajet Beqirin. Por megjithëse, si thotë Adili, ai arrestim ishte telekomanduar nga ish kryeministri Fatos Nano me kërkesë të ish shokut të tij Ali Ahmeti, gjyqi në fakt i bëri nder. Sepse duke i dhënë pafajësinë, gjykata shqiptare i pastroi emrin dhe i legalizoi funksionin si përfaqësues politik i Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar dhe krahut të armatosur, AKSH, një trupë ushtarake që pas Marrëveshjes së Ohrit në 2001-shin, është pare me shumë dyshim, nga çdo palë zyrtare shqiptare në Tiranë, Prishtinë a Shkup. Po ata janë sërish aty. U desh një shfaqje e disa djeve me veshje komandosh dhe maska para dy javësh (videoja mund të shihet sot e gjithë ditën në youtube) si reagim ndaj disa tentativave dhe deklatatave të të ashtuquajturës Gardë të Car Lazarit në Serbi, që AKSH të bëhej temë dite, bashkë me pavarësinë e Kosovës. Ky organizim shumëdiskutuar, pak i matshëm nga ana fizike e hapësinore, por shumë i sikletshëm për politikën tone zyrtare (sipas Gafurr Adilit edhe mediat e kanë sabotuar) po del sërish në sipërfaqe. Jo thjesht duke u deklaruar i gatshëm për të mbrojtur Kosovën në rast sulmi nga serbët, por edhe për t´u vënë në dispozicion të mbrojtjes së integritetit territorial. Sepse për FBKSH-në, AKSH-në dhe Gafurr Adilin, zor se do të ketë pavarësi të Kosovës: Në të kundërtën, duhej që shqiptarët që në krye të herës të luftonin për bashkimin mbarëkombëtar në një shtet të vetëm, pastaj të kërkonin integrimin e mëtejshëm. E quajtur herë si organizatë interneti e herë si grup fantazëm, Fronti dhe krahu i armatosur e saj deklarojnë prezencën në shumë zona të Kosovës, shtrirjen me degë në çdo cep shqiptar (edhe në Çamëri) dhe bindjen se në çdo rast, luftëtarët e ish UÇK-së dhe forcat e Trupave të Mbrojtjes së Kosovës janë me ta për t'u përballur me më të keqen. Për të arritur atë që "shqiptarët zyrtarë" hezitojnë ose nuk duan ta bëjnë, bashkimin mbarëkombëtar.

-Zoti Adili, shfaqja në terren e disa trupave të Armatës Kombëtare Shqiptare dhe e juaja në media ditët e fundit, shkakyoi njëfarë pështjellimi. Pse kjo shfaqje pikërisht tani; si e gjykoni situatën në Kosovë?

Është folur e stërfolur shumë se gjoja statusi i Kosovës do të përcaktohej gjatë vitit 2006 dhe kjo gjë jo që nuk ndodhi, por edhe u shty në pafundësi: fillimisht për në mars-prill, pastaj qershor dhe më tej u tha pas 120 ditësh të ribisedimeve, gjë që do të duhej të ishte pas 10 dhjetorit 2007. Edhe tani po flitet se do të shtyhet për në vitin 2008 dhe kështu me rradhë, vetëm e vetëm për ts mashtruar popullin dhe për ta ruajtur "status-quo-në" e brishtë deri në pafundësi. Gjatë gjithë aktivitetit tonë mbi pesëvjeçar (nga korriku 2002), kur në Pallatin e Kongreseve të Tiranës është themeluar Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar-FBKSH) masmedia e shkruar dhe elektronike shqiptare, rregullisht dhe sistematikisht e ka sabotuar zërin tonë, zërin e ribashkimit kombëtar shqiptar. Por njësitet elitë të krahut të armatosur të FBKSH-së, të Armatës Kombëtare Shqiptare (AKSH), nuk kanë dalë për këtë arsye. Ata u shfaqën në ato fshatra të Besjanës (ish Podujevës) ku nuk mbrohen as nga KFOR e UNMIK dhe as nga TMK dhe SHPK, ashtu siç nuk mbrohen as fshatrat e Dardanës (ish Kamenicës), ku përveç bandave të "Car Llazarëve" edhe ushtria dhe xhandarmëria e rregullt e Serbisë futen dhe ushtrojnë dhunë e represion mbi popullsinë shqiptare të këtyre krahinave shqiptare, e për pasojë shqiptarët e këtyre krahinave detyrohen të shpërngulen dhe të vendosen në Gjilan apo në Prishtinë.

Në situatë të ngjashme, bile edhe më të keqe, e kemi edhe në Kosovën Veriore, dhe sidomos në pjesën veriore të Mitrovicës, ku gjatë këtyre tetë viteve, që kur Kosova administrohet (sipas Rezolutës 1244) nga UNMIK dhe KFOR, por realisht që kjo pjesë nuk administrohet as nga KFOR as nga TMK e SHPK, kjo zonë administrohet nga bandat kriminale serbe, të cilat gjatë luftës në Kosovë (1998-1999) kanë bërë masakra dhe duart i kanë të lyera me gjak shqiptaro. Për pasojë mbi 80% e shqiptarëve janë shpërngulur nga aty dhe janë vendosur në pjesën jugore të Mitrovicës apo në Prishtinë. Pra, ata djelmosha trima dhe vasha heroike të AKSH-së po mbrojnë kufirin e Kosovës dhe popullin e pambrojtur të saj nga një rrezik i përsëritjes së një Srebrenice në Kosovë. Kurse, dalja ime si zëdhënës politik i Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar dhe rrjedhimisht edhe i krahut të armatosur, AKSH, konsidtonte me paraqitjen e situatës reale, gjendje kjo që përjeton Kosova dhe populli shqiptar atje dhe që nuk i tregohet popullit, por i fshihet nga politika dhe masmedia e shkruar dhe elektronike e ashtuquajtur "e pavarur". Kjo masmedia jo vetëm në Tiranë por edhe në Prishtinë, nuk po e pasqyron gjendjen reale atje.

-Tema "AKSH" u shoqërua me disa reagime, kryesisht negative, nga qarqet zyrtare në Prishtinë e Tiranë (Çeku, Majko)? Si i komentoni këto reagime?

Sa i përket përgjigjes, do të parapëlqeja kundërpërgjigjen e kryetarit të FBKSH, Prof. Dr. Bashkim Mitrovica: "Shqiptarët nuk kanë nevojë t'i mbrojnë as joshqiptarët e llojit Majko, as dhëndurrët e sllavëve të llojit Çeku dhe as fakirat e llojit Sejdiu!".

Kurse kryeministrit Berisha i rikujtoj se as unë, që vitin që vjen ( më 15 mars 2006) do t'i mbush plot 30 vjet që jam betuar për çlirim dhe ribashkim kombëtar, dhe as ata djelmosha e vasha që kanë qenë pjesëmarrës të tri luftërave të dekatës së fundit, nuk kemi qenë dhe as nuk jemi aventurierë, porjemi bij e bija të këtij populli, që jemi betuar se deri në frymëmarrjen tonë të fundit të veprojmë e luftojmë se deri në frymëmarrjen tonë të fundit të veprojmë e luftojmë për ribashkimin e të gjitha trojeve dhe popullit që jeton në këto troje shqiptare përreth Republikës së Shqipërisë (nga të gjitha anët e saj) në një shtet të vetëm kombëtar shqiptar me emrin Shqipëri. Pastaj të pasojnë integrimet, qofshin këto integrime ballkanike apo edhe euro-atlantike, gjithmonë duke e pyetur sovranin popull përmes formës më demokratike, referendumit popullor.

-Si u përgjigjeni akuzave se AKSH përbëhet nga ish luftëtare të mbetur pa punë që u "hanë duart" për profesionin e vjetër?

Mbi 80% e ish-luftëtarëve të lirisë, ish pjesëtarë të UÇK-së, sot janë të papunë dhe të lënë rrugëve të Kosovës. Mbi 20% të popullit në Kosovë jeton në varfëri të tejskajshme (Raporti i fundit i Fondit Monetar Ndërkombëtar, në mars 2006). Por kjo nuk don të thotë se është kryesorja. Mua më kanë pas lutur (në vitin 2004) që të punoja pedagog në Universitetin e Tiranës, meqenëse jam magjistër i shkencave juridiko-ekonomike, bile të merrja titullin e doktorit të shkencave, por nuk kam pranuar, sepse nuk kam kohë, pasi jam përkushtuar që profesionalisht të merrem me aktivitet politiko-kombëtar. Pra, edhe ata që janë të organizuar në rradhët e FBKSH që ka një Platformë Politike, një Statut, disa rregullore dhe një Program të Veprimit Taktik e Strategjik për Ribashkim Kombëtar Shqiptar. ata djelmosha e vasha të AKSH-së që janë vënë në mbrojtje të kufirit të Kosovës për të shmangur ndonjë Srebrenicë e re, nuk e duan as luftën dhe as vdekjen, përkundrazi, e urrejnë luftën, sepse e duan jetën dhe ia dinë vlerën më shumë se çdokush që nuk ka ideal. Dhe, ideali ynë është jeta në liri dhe kurrën e kurrën nën robëri, nën pushtimin kolonizimin e pushtuesve dhe kolonizatorëve sllavo-grekë.

-Sa luftëtarë ka AKSH-ja; ku shtrihet veprimi dhe mbulimi i tyre; si financohen ata zoti Adili?

Nuk janë në kompetencat e mia përgjigjet dhe as nuk guxoj të ju përgjigjem në këtë pyetje, sepse për opinionin kombëtar shqiptar unë jam zëdhënës politik i FBKSH-së, kurse për opinionin ndërkombëtar jam Shef i Departamentit të Diplomacisë së FBKSH-së. AKSH ka një Shef të Shtabit të Përgjithshëm, i cili për AKSH-në i raporton Kryetarit të FBKSH-së, zotit Bashkim Mitrovica. Kurse me financat merret Departamenti i Financave të FBKSH-së dhe në mënyrë më të veçantë e të specializuar, struktura tjetër e FBKSH-së, Fondi Kombëtar Shqiptar që gjithashtu ka një shef departamenti, i cili gjithashtu raporton para Kryesisë Qendrore të FBKSH-së.

-Ju i deklaruat trupat e TMK-së dhe KFOR-it "aleatë"; po nëse ato nuk pranojnë të quhen kështu nga ju?

As nuk na intereson sesi do të sillen ato. Ne kemi deklaruar: Le të shkojnë trupat e KFOR dhe të TMK-së ta mbrojnë kufirin e Kosovës me Serbinë dhe popullin e këtyre krahinave, trupat e AKSH-së do të tërhiqen nga aty, në të kundërtën jemi këtu dhe gjithmonë do të qendrojmë këtu, nile shumë shpejt do të shkojmë edhe në veri të Kosovës, nëse atje deri më 1 nëntor 2007 nuk do të shkojë KFOR dhe TMK.

Nëse nuk do ta pranojnë këtë ofertë tonën për aleancë, KFOR do të deshtojë me turp më misionin e tij, sepse ne e dimë që në një sulm të Serbisë mbi Kosovën ,me Serbinë nuk do të përballën ushtarët me rrogë (mercenarët) e KFOR-it, por do të përballen luftëtarët (vullnetarët) e AKSH-së, kurse ushtarët dhe komandantët e TMK-së do t'i bashkangjiten "Divizionit Adem Jashari" të AKSH-së.

-Ju punoni e luftoni për bashkimin e trojeve shqiptare në Shqipërinë e Bashkuar, e cila mandej do të integrohet në BE; si duhet, sipas jush, realizuar ky bashkim (në aspektin ekonomik, politik) në kushtet dhe raportet e sotme të forcave?

Është një absurditet dhe rast unikal në botë që Republika e Shqipërisë, nga të gjitha anët të kufizohet me trojet dhe popullin e vet. Kam bindjen që sikur të mos ishte deti Adriatik edhe Italia do të mbante yë pushtuara e të kolonizuara troje shqiptare.

Gjithashtu, absurditet është që ne shqiptarët të kemi akademi shkencash, një në Tiranë dhe një në Prishtinë, si me nxënësit tanë në Republikën e Shqipërisë të mësojnë me një abetare, kurse nxënësit tanë në Kosovë të mësojnë me tjetër, ata nën "Maqedoni", ata nën Mal të Zi dhe ata nën Serbi (Preshevë, Medvegjë dhe Bujanoc) me abetare të tjera. Ribashkimi (territorial) Kombëtar Shqiptar është i pashmangshëm dhe kam bindjen e patundur se 100 vjetorin e Pavarësisë Kombëtare, në Vlorën tonë heroike, do të kremtojnë të ribashkuar. Por ne vazhdojmë të kërkojmë që urgjentisht të bashkohen dy Akademitë e Shkencave dhe Arteve (ajo e Tiranës dhe e Prishtinës) dhe të fillojnë me unifikimin e teksteve mësimore, me bashkimin shpirtëror dhe me bashkimin e kapitaleve. Pra FBKSH, një formacion mbarëkombëtar shqiptar, i cili në Kosovë po shëndrrohet në një front mbarëkombëtar shqiotar, i cili në Kosovë po shëndrrohet në një front mbarëpopullor, dhe të gjitha strukturat e tij ndët të cilat është edhe AKSH, Sigurimi Kombëtar Shqiptar (SKSH) dhe Fondi Kombëtar Shqiptar (FKSH) jemi opozitë e politikës zyrtare shqiptare të Tiranës, të Prishtinës, të Shkupit dhe të Podgoricës, e cila kërkon inkuadrimin copa-copa të shqiptarëve në Bashkimin Evropian.

Ne themi dhe kërkojmë fillimisht integrimin ndërshqiptar në një komb-shtet të vetëm dhe pastaj le të pasojnë integrimet e tjera, qofshin këto integrime ballkanike apo edhe euro-atlantike.

-Cilat janë gjasat reale, në bazë të informacioneve tuaja, që ky bashkim të jetë i mundshëm (p.sh. disa zëra nga pala maqedonase janë shprehur më pare për shkëputjen e territoreve shqiptare e bashkimin me Shqipërinë, e pjesa maqedonase me Bullgarinë).

Kosova nuk bëhet e pavarur. Para se të bëhet e pavarur, më lehtë dhe më shpejt ajo mund të ribashkohet me Shqipërinë. Që në shtator 2005, pas Kuvendit të Dytë Kombëtar të FBKSH-së të mbajtur në Prizren, përmes një intervistë në gazetën "Epoka e Re në Prishtinë ka deklaruar " Lufta është e pashmangshme, sepse nëse bashkësia ndërkombëtare Kosovës do t'ia njohë statusin e shtetit të pavarur e sovran, luftën do ta fillojnë serbët, dhe nëse nuk do të ndodhë kjo, luftën do ta fillojnë shqiptarët, sepse jo vetëm popullin shqiptar, por as dëshmorët në varrë nuk mund ta durojnë ripushtimin dhe rikolonizimin e Kosovës nga Serbia.

Nëse shqiptarët në Prishtinë do ta shpallin njëanshmërisht pavarësinë, edhe serbët në veri të Mitrovicës do ta shpallin shkëputjen e veriut të Kosovës, dhe me këtë rast bie përtokë marrëveshja e Dejtonit, që përcaktohet se "Lejohet shpërbërja e kufijve të ish republikave të RSFJ-së por nuk lejohet prishja e kufijve të ish republikave të RSFJ-së.

Me këtë rast do të rihapet "Kutia e Pandorës", ndryshimi dhe rishikimi i kufijve në Ballkan, që si pasojë do të na sjellë deri te krijimi i komb-shteteve etnike në Ballkan, si: Shqipëria Etnike, Bullgaria Etnike, Greqia Etnike , Kroacia Etnike dhe Serbia Etnike, dhe përfundimisht Ballkani "fu çi baroti" do të humbasë epitetin e tillë dhe do të bëhej një Ballkan që do të prodhonte paqe e stabilitet edhe për Evropën e Bashkuar. Kjo sepse në Ballkan do të krijoheshin komb-shtetet e balancuara dhe të drejtat e minoriteteve në këto komb-shtete do të rregulloheshin mbi parimin-bazë të reciprocitetit midis komb-shteteve të barabarta në Ballkan.

-Jetoni dhe punoni në Tiranë.Çfarë mbështetje keni në Republikën e Shqipërisë për misionin që keni marrë përsipër? Si e vlerësoni diplomacinë shqiptare në çështjen e Kosovës? A mund të ishte bërë më shumë, a duhej vepruar ndryshe?

Që nga 25 nëntori 2003, kur dola nga burgu 313 i Tiranës (ku qëndrova i arrestuar nga 1 korriku i vitit 2003) dhe më pas fitova (nga gjykata e Apelit të Tiranës) edhe pafajësinë për akuzën e "nxitjes së urrejtjes nacionale...", punoj dhe veproj në Tiranë, por që realisht nuk jam i kënaqur nga politika zyrtare e Tiranës. Këtë po e ilustroj me disa pikëpyetje:

Pse Parlamenti i Tiranës, krahas komisioneve të shumta, së paku të mos këtë një Komision për Çështjen Kombëtare, kur Serbia ka edhe një Ministri për Kosovën?

Pse në bisedimet e Vjenës për Kosovën me Serbinë nuk u fut Tirana, kur dihet se Serbia Kosovëm e quan "Zemër të Serbisë" vetëm për periudhën gati 100 vjeçare që ka pushtuar dhe përpara Kosova ka qenë vilajet me vete me kryeqendër Shkupin, si dhe kur dihet fakti se Kosova nuk ka qene shtet dhe me këtë rast nuk ka as kor diplomatik që do të mund të përballej me diplomacinë serbe?!

Pse Tirana zyrtare nuk organizon një Kuvend Kombëtar, ku do të krijohen Asambleja Kombëtare Shqiptare, një organizim mbarëkombëtar, para të cilit do të jepnin llogari të gjitha partitë dhe institucionet e Tiranës, të Prishtinës, të Preshevës, të Shkupit dhe të Podgoricës për çështjet madhore kombëtare shqiptare, që si kurrë më parë kërkojnë rrugëzgjidhje?!

-Cili është opinioni juaj sot për bashkëpunëtorin e dikurshëm Ali Ahmeti; për veprimtarin Albin Kurti, për kryediplomatin shqiptar?

Kam deklaruar (në vitin 2004) se ish bashkëluftëtari im Ali Ahmeti duhet të hyjë në librin e Ginisit, sepse nuk kam dëgjuar, as nga historia jonë kombëtare dhe as nga ajo ndërkombëtare, që dikush të ketë krijuar një ushtri çlirimtare dhe aq më tepër kombëtare, që kap pushkën kundër një ushtrie të një shteti, dhe nga ana tjetër njeh sovranitetin e atij shteti kundër të cilit rroku armët.

Për Albin Kurtin, të cilin për fatin tim të keq nuk kam patur rastin që ta takoj edhe fizikisht, ushqej respekt dhe konsiderata të larta. Është një atdhetar i dëshmuar gjatë luftës së Kosovës, sepse ishte sekretari i zëdhënësit të UÇK-së, Adem Demaçi, për çka edhe ka vuajtur 5 vite në burgjet e Serbisë, dhe sidomos si lider i Lëvizjes Vetëvendosja u ridëshmua edhe një here se është biri më i mirë e më i dëvotshëm i Kosovës kreshnike.

Kurse, ministrin e Jashtëm Lulzim Basha nuk e njoh. Por njoh veprat e tij, mbi të gjitha për pasqyrimin e drejtë të politikës ndërkombëtare, ish ministrin Besnik Mustafaj, të cilin e përgëzoj për punën dhe guximin qytetar që ka shfaqur për sa kohë ishte ministër i Jashtëm i Republikës së Shqipërisë.

Intervistë me Albin Kurtin, lideri në arrest shtëpiak i Lëvizjes VETËVENDOSJE!

Kurti: Kosovës po ia shesin shpirtin dhe trupin

Prej Kosovës nuk është kërkuar ta shes vetëm trupin, por edhe shpirtin, dhe kjo është më shumë se sa te prostitutat. Prostituta së paku shpirtin nuk e shet. Ndërsa këtu dhurimi i trashëgimisë kulturore të Kosovës që i është bërë Beogradit është shitje e shpirtit, sepse ajo është pjesë e historisë, traditës dhe kulturës, pjesë e së kaluarës sonë. Decentralizimi është shitje e trupit. ‘Eksterritorialiteti’ është shitje e shpirtit. Në Kosovë është bërë edhe më keq sesa në rastin e prostitutës.

Ardian ZEJNAJ

Focus: Z. Kurti, po punoni ju për kohën, përkatësisht proceset, apo po ndodh e kundërta?
Kurti: Për shkak të pasojave që ka sjellur procesi me siguri që edhe njerëzit po na bashkohen, por kjo falë edhe punës tonë. Ne po mundohemi që ta sjellim një kohë të re, por mendoj që aktualisht edhe koha po punon për ne.

Focus: Kjo kohë krahasuar me ditët e para kur keni filluar aktivitetin, mendoni se me liderët politikë apo Grupin Negociator i keni ndërruar kahet, ju ta merrni përpjetën, ndërsa ata të kundërtën, tatëpjetën?
Kurti: Grupi Negociator i Kosovës ka dhënë jashtëzakonisht shumë premtime pa kurrfarë mbulese. Gjithashtu edhe standardi i jetesës së njerëzve dhe perspektiva e tyre janë zvogëluar e janë ngushtuar shumë. Kështu që mjerimi social dhe ekonomik në njërën anë dhe zhgënjimi politik në anën tjetër gjithnjë e më shumë po përputhen. Për pasojë, po arrijmë në situatën ku njerëzit po e kuptojnë që kanë qenë të mashtruar dhe natyrisht gjithnjë e më shumë po kërkojnë rrugë dhe mënyra të reja për të dalur prej kësaj situate, por edhe për udhëtim drejt interesave dhe vullnetit të tyre.

Focus: Liderët politikë nga ajo që deklarojnë nuk janë në gjendje të thonë ose të japin të paktën as tre argumente se si duhet vazhduar apo ecur tutje. Ju mund të na thoni një gjë të tillë, si duhet arrit pavarësia?
Kurti: Nuk është çështja se e kemi edhe një shtyrje e kjo tani na qenka shtyrja e fundit. Problemi është se shtyrjet nuk do të përfundojnë asnjëherë, derisa ne nuk ndërmarrim diçka për veten tonë. Faktor të rëndësishëm botëror kurrë nuk do ta kenë Kosovën prioritet, përderisa politika e Kosovës nuk i kthehet vetvetes. Atëherë kur politikanët e Kosovës i kthehen popullit, bashkësia ndërkombëtare detyrohet t’i marrë në konsideratë ata politikanë, atë vend dhe atë çështje. Tani për tani nuk është askund ky rast. Ajo se si të shkohet përpara është e thjeshtë: qytetarët e Kosovës duhet të protestojnë, të demonstrojnë sa më shumë që është e mundur kundër regjimit të UNMIK-ut, në mënyrë që të kemi një afat se kur ky regjim i UNMIK-ut do të shkojë nga Kosova dhe ai afat të përputhet me referendumin për popullin e Kosovës. E kemi shembullin e freskët të Malit të Zi, ku ai nuk ka kërkuar njohje, por e mbajti referendumin, e shpalli pavarësinë në Kuvendin e tij, gjë që ishte një akt shumë i fuqishëm i deputetëve të fuqizuar nga referendumi i popullit, dhe vetëm më pas e kërkoi njohjen. Pra, duhet një mobilizim i brendshëm për njohje të jashtme. Nuk ka njohje nga jashtë pa mobilizim e organizim të brendshëm. Dhe, po kthehem aty përsëri, te ajo që duhet të kemi një afat kur UNMIK-u duhet të shkojë prej Kosovës e kjo të përputhet me referendumin i cili është ushtrim i të drejtës për vetëvendosje dhe konkretizim i lirisë kolektive. Në ndërkohë, TMK-ja do të duhej të bëhej ushtri dhe jo të shuhet, siç thotë pakoja e Ahtisaarit. Shërbimi Policor i Kosovës do të duhej të bëhej policia e Kosovës dhe jo të jetë vegël e komesarit policor të UNMIK-ut Richard Monk, ndërsa ne qytetarët ta paguajmë atë. Është e tmerrshme që policinë tonë të na e kontrollojë dikush tjetër dhe ne të paguajmë. NATO-ja do të qëndronte në Kosovë, siç është në Shqipëri dhe në Maqedoni, por në marrëveshje me neve e jo në bazë të marrëveshjes së Kumanovës së 9 qershorit 1999 e cila është bërë me ushtrinë jugosllave. Këto nuk bëhen pa dalur dhjetëra mira njerëz në rrugë që të protestojnë në mënyrë paqësore dhe pa qenë të gatshëm të qëndrojnë aty me javë dhe muaj deri atëherë kur presioni mbi pushtetin do të jetë i padurueshëm për pushtetin. Mendoj që lëvizja e madhe e qytetarëve e cila do ta përdorte rrugën si zgjidhje, për shkak se këto institucione pa sovranitet vetëm sa e kanë ndërlikuar situatën dhe nuk kanë ofruar zgjidhje, do të bënte që edhe njerëzit në institucione të fillonin t’i ktheheshin popullit. Pa u shfaqur njëherë njerëzit në rrugë, edhe njerëzit që janë në institucione nuk dalin prej zyrave të mykura të tyre. Aty janë vendosur burokratë që gjithë ditën rrinë me njëri-tjetrin dhe të cilët më tepër shqetësohen për hallet personale ose të familjeve tyre se sa të atyre që demek i përfaqësojnë. Pra, kur populli del në rrugë atëherë edhe njerëzit që janë në institucione do të kishin filluar të mendojnë e të veprojnë ndryshe. Ata vetvetiu nuk ndryshojnë.

Focus: Mendoni se kanë filluar të vetëdijësohen këta politikanë, sepse deklaratat e tyre të fundit, sidomos të një pjese, duket se kanë ndryshuar dhe sikur tentojnë t’ua “vjedhin” pikërisht këto ide juve, afatizimin e kohës?
Kurti: Nëse ata i thërrasin qytetarët në rrugë, i thërrasin për ta siguruar përkrahjen e tyre për procesin që ka ndodhur. Mirëpo parulla jonë e parë dhe kryesore “JO NEGOCIATA – VETËVENDOSJE!”, sqaron shumëçka. Nuk ka kuptim ajo që të dalin në rrugë për t’i dhenë përkrahje Grupit Negociator, por përkundrazi, për të dalur nga negociatat dhe për t’u zhbërë ky grup. Vetëm ajo demonstratë është e vërtetë. Demonstratat tjera janë, për nga kuptimi farsë, për nga pamja karnaval. Ato nuk do të ishin demonstrata të vërteta. Më tepër do të ishin manipulim i radhës. Unë e di që kanë filluar njerëzit të vetëdijesohen nëpër institucione. Një shok që punon në institucione me tha se, shumica dërmuese e të punësuarve në institucionet e Kosovës do të kishin dalur në demonstratat e Lëvizjes VETËVENDOSJE! me një kusht, që dikush t’u garantojë që nuk e humbin vendin e punës një ditë më vonë. Kështu që mendoj se problemi kryesor i atyre njerëzve, që mbajnë familje me atë pagë, është arsyeja që ata hezitojnë ta rrezikojnë edhe vendin e punës e jo se janë të kënaqur me situatën. Në një rrafsh i kuptoj, por nuk i arsyetoj, për shkak se ata njerëz fatkeqësisht e kanë një të mirë të vogël tani, por një të keqe të madhe më vonë. Sidoqoftë edhe kjo tregon se përkrahja për Lëvizjen tonë po rritet. Ajo edhe më tutje nuk është përkrahje aktive, siç e dëshirojmë ne, por është një përkrahje statike dhe pasive. Pra, numri i të pakënaqurve po rritet, por pakënaqësia ende nuk po bëhet aktive dhe dinamike siç kemi dashur ne. Mendoj që duhet të presim edhe pak kohë për atë.

Focus: Ndoshta shihet se vetëdijesimi po rritet, por në demonstrata shumë pak njerëz kanë dalë. Keni menduar ndonjë strategji apo ide se si duhet nxjerr këta njerëz në protestë apo për t’i kthyer kundër pritjes?
Kurti: Njerëzit të cilët kanë qenë të mashtruar për tetë vjet apo ata që kanë qenë të mashtruar për tetëmbëdhjetë vjet nuk mund të kalojnë në veprim konkret dhe të fuqishëm aq lehtë. Mendoj që u duhet një kohë atyre që ta kuptojnë se mashtrimi, qëndrimi apo numërimi në vend është shumë i gjatë dhe për ta është shumë hap radikal kalimi në demonstrata nga pritja tetë apo tetëmbëdhjetë vjeçare. Kjo është një arsye. Arsyeja tjetër e këtij pasiviteti mendoj se janë intervenimet dhe arrestimet policore, vrasjet që i kanë bërë forcat e UNMIK-ut, sidomos në muajin shkurt, dhe një pjesë e tyre kanë njëfarë droje për të dalë në demonstrata. E treta, pse njerëzit ngurojnë është se çështja e Kosovës është bërë planetare. Shumë qytetarë janë keqinformuar dhe tani thonë se Bushi e Putini merren me këtë punë dhe se kjo është çështje kozmike, ndërsa unë jam shumë i vogël. Edhe kjo nuk është paqëllim dhe është bërë në mënyrë që qytetarët të ndjehen të pafuqishëm. Edhe këta qytetarë e dinë që ne kemi të drejtë dhe na përkrahin, mirëpo nuk na bashkohen sepse nuk besojnë në sukses, duke thënë se kjo është një çështje e fuqive shumë të mëdha dhe na jemi ca ‘buburreca’ këtu poshtë, gjë që natyrisht se nuk është e vërtetë. Arsyeja e fundit është që ne, aktivistët e Lëvizjes VETËVENDOSJE! kaq dimë dhe kaq bëjmë, nuk dimë më shumë. Me siguri që ka taktika, ka strategji, ka edhe ide tjera që do ta bënin shumë më të fuqishme Lëvizjen VETËVENDOSJE!, por ia që neve nuk na kanë rënë në mend, prandaj është shumë mirë që kushdo nga qytetarët që mendon se do të ishte e mundur të kontribuojë me taktika apo me aksione të reja, sigurisht se do të ishte i mirëseardhur për neve. Ne jo vetëm që nuk e konsiderojmë veten të përsosur, mirëpo mendojmë që ka jashtëzakonisht shumë hapësirë për t’u pasuruar edhe me njerëz të ri por edhe me ide të reja që do të na dërgonin drejt fuqizimit.

Focus: Tani është “vendosur” të zhvillohen zgjedhje në Kosovë. Ju si lëvizje keni menduar idenë që ndoshta përmes angazhimit në procesin politikë ta merrni barrën përsipër?
Kurti: I patëm katër palë zgjedhje për institucione pa sovranitet, përderisa këto institucione përmbushnin standarde arbitrare që imponoheshin nga lartë dhe nga jashtë, standardi i jetesës së njerëzve sa vinte e rrënohej. Ne nuk besojmë që këto institucione kanë nevojë për njerëz të ri, por që njerëzit në Kosovë kanë nevojë për institucione të reja. Themeli i këtyre institucioneve nuk garanton se mund të ndërtohet çfarëdo shtëpie, sepse ajo shtëpi do të rrënohej për shkak të themelit të gabuar. Këto themele janë ndërtuar mbrapsht, kështu që kot ndërton mure mbi ato themele. Mbase do të përpiqesh të bësh diçka edhe me kulmin, por shumë shpejt do të vijë koha kur duhet të evakuohesh prej aty, sepse është rrezik të të zërë shtëpia brenda. Ne mendojmë që ka pasur hapësirë në këto institucione për politika më të mira dhe për një përkujdesje më të madhe ndaj qytetarit, mirëpo megjithatë ne nuk mendojmë që brenda këtyre institucione ka qenë e mundur të arrihet qëllimi kryesor. Kjo ngase këto institucione janë të autonomisë substanciale dhe me institucionet e autonomisë substanciale unë nuk mendoj që mund ta bëjmë shtetin sovran e të pavarur të Kosovës. Prandaj ne vazhdojmë që ta organizojmë veprimin qytetar jashtë institucioneve dhe për ndryshime rrënjësore të tyre. Zgjedhjet kanë për qëllim që ta kanalizojnë pakënaqësinë e qytetarëve në fushata parazgjedhore dhe në vend se qytetari indinjatën dhe mllefin e tij ta orientojë kundër politikës zyrtare që udhëhiqet në Kosovë, e që është për negociata me Serbinë. Ndërkohë i gjithë pushteti këtu është në duar të ndërkombëtarëve. Është në rregull që ndërkombëtarët të na ndihmojnë e këshillojnë, por kurrsesi të na sundojnë.

Focus: Procesi i ri negociator po vazhdon dhe tani kërkohet përsëri një kompromis mbi kompromisin, pra mbi pakon e Ahtisaarit. Çfarë mund të na sjell ky proces i ri?
Kurti: Federatë me Serbinë. Qarqet ndërkombëtare, sidomos këto evropiane, e kanë parë se Grupi Negociator i Kosovës është i gatshëm që të lëshoj pe, dhe për këtë arsye ata vazhdojnë të bëjnë presion. Këta kanë treguar që shkojnë poshtë e më poshtë. Efekti kryesor dhe negativ i pakos së Ahtisaarit është që e ka degraduar kërkesën shumëvjeçare të politikës kosovare për pavarësi të plotë në të ashtuquajturën pavarësi e mbikëqyrur, e cila vetëm emrin e ka si të tillë. Kjo e thyen pavarësinë e plotë dhe Grupi Negociator i Kosovës i tregoi botës se nuk e ka pavarësinë aq seriozisht, prandaj ata tash thonë, meqenëse këta hoqën dorë nga pavarësia, ata mund të heqin dorë edhe nga kjo që ua premtuam dhe mund të shkojnë edhe ca më poshtë drejt një zgjidhje të re (ku në Kosovë gjithnjë vjen një mision i Bashkimit Evropian në vend të UNMIK-ut për të na sunduar). Pakoja e Ahtisaarit nxori një ndarje të brendshme. Tash Kosova do të mbetet në njëfarë lidhje federative me Serbinë përmes negociatave shtesë. E di se kjo tash për tash duket e paimagjinueshme, mirëpo edhe në vitin 2000 negociatat me Serbinë kanë qenë të paimagjinueshme. Dalëngadalë nëpërmjet këtij inxhinieringu social e politik na kanë sjellur në situatën ku negociatat u bënë normale. Prandaj, qëllimi është që në fazën e ardhshme të na lënë në një federatë me Serbinë dhe kjo të duket si një çështje normale.

Focus: Apo ndarjen e Kosovës?
Kurti: Jo, unë mendoj që Serbia i ka aspiratat më të mëdha se ndarja dhe kjo është më e keqe. Serbia do ta dëshirojë ndarjen e Kosovës, atëherë kur Kosova t’i afrohet shumë pavarësisë, në mënyrë që ajo të marrë sa më shumë që është e mundur. Ajo do të përpiqet që të gllabërojë ndonjë territor apo ndonjë pjesë të Kosovës atëherë, mirëpo tash për tash me këtë Grup Negociator dhe me fleksibilitetin e tyre absurd Serbia i ka edhe shanset edhe aspiratat shumë më të mëdha. Serbia po e sheh mundësinë që Kosovën ta ndaj përbrenda me ç’rast 30 % të këtij territori do ta kishin serbët dhe 70%, madje jo shqiptarët, por realisht misioni civil ndërkombëtar dhe në këtë mënyrë Kosovës t’ia implantojë një kancer i cili zgjerohet para se ta gllabërojë Kosovën tërësisht. Në anën tjetër, Kosova është e ndarë faktikisht dhe për mendimin tim është naivitet i madh të besosh se me negociata mund ta bashkosh atë.

Focus: Ju keni thënë, por edhe nga zëra të ndryshëm është thënë se procesi në Kosovë ka filluar të futet në një rreth vicioz, që për katër dekada është futur Palestina. Rrezikojmë vërtet që të gjendemi në një situatë të tillë?
Kurti: Pa dyshim se Serbia është shumë e interesuar që në Kosovë të përjetësohet ky konflikt. Çërçilli ka thënë se nëse don që një luftë mos të përfundojë asnjëherë, që një konflikt të jetë i përjetshëm, atëherë bëje religjioz atë, ndërsei popujt kundër njëri-tjetrit për çështjen e Zotit dhe ajo luftë nuk përfundon asnjëherë. Kështu që Serbia e ka këtë tendencë: të thotë se shqiptarët janë mysliman, ndërsa serbët janë të krishterë. Të krijoj këtë skemë bardh e zi dhe të thotë se kinse Serbia po na e mbrojka krishterimin evropian mu në Kosovë. Prandaj, është nxitur e rritur ky ‘eksterritorialiteti’ i kishave dhe manastireve ortodokse që shqiptarët të konsiderohen si një mish i huaj për Evropën, si popull islamist dhe serbët na qenkan popull proevropian. Dhe, në këtë mënyrë, Kosova njëmend përmes ‘eksterritorialitetit’, por edhe përmes decentralizimit me korridore të ndryshme, me copëtime territoriale dhe administrative, të shndërrohet në një Palestinë në zemër te Evropës.

Focus: Por shumë gjëra janë të përputhshme në qasjen që po i bëhet zgjidhjes së këtyre dy problemeve, kemi një ekip të ngjashëm si kuarteti, kemi grupe negociatore që kanë filluar të ndërrohen, edhe Palestinës i është premtuar pavarësia, madje edhe nga amerikanët, por në fund asgjë konkrete?
Kurti: Po nuk është e rastësishme që anëtarët e Grupit Negociator të Serbisë janë përpjekur shumë që ta përdorin metodën izraelite të depërtimit por edhe ta keqpërdorin fenë. E dyta, duan që të ndërtojnë shumë enklava të betonuara dhe të rrethojnë me mure Manastirin e Deçanit, Patrikanën e Pejës dhe kështu shqiptarët të identifikohen me arabët, ndërsa ata të identifikohen me civilizimin perëndimor. Fatkeqësisht shumë qarqe ndërkombëtare konservative dhe religjioze në perëndim e kanë kafshuar karremin e Serbisë dhe në këtë mënyrë po i ndihmojnë asaj.

Focus: Procesi pritet të përfundojë me 10 dhjetor, çka pas kësaj date? Duhet pritur ende apo si duhet ecur tutje, duke marr një vendim vet?
Kurti: Unë mendoj se disa javë para të skadojë 10 dhjetori, ata do ta përgatisin gënjeshtrën e re. Ata nuk duan të vijë 10 dhjetori pa e përgatitur gënjeshtrën e re, e cila do ta zëvendësonte gënjeshtrën e vjetër. Në mënyrë që populli edhe më tutje të hesht dhe të pres e të durojë. Unë nuk mendoj që ne duhet ta presim 10 dhjetorin, sepse nëse ne presim 10 dhjetorin, atëherë para se te vijë 10 dhjetori do ta shohim se ka ardhur data e re. Prandaj, është e kotë të pritet 10 dhjetori. E mbani mend vitin 2006 kur thanë se statusi i Kosovës do te përcaktohet deri në fund të atij viti. Por, në muajin nëntor u tha se po shtyhet për vitin tjetër dhe nuk u prit fundi i vitit që ta thonë se nuk po bëhet atë vit. Dy-tri javë para se të kalojnë 120 ditët, ata do ta përgatisin popullin, opinionin publik, për shtyrjen e re. Prandaj ta presim 10 dhjetorin është naivitet.

Focus: Edhe tani është filluar me deklarata siç kishte ndodhur vitin e kaluar. Kërkohen zgjedhje përsëri në Serbi, të njëjtat i kemi në Kosovë. Mendoni se po përgatitet terreni drejtë një shtyrje të re?
Kurti: Unë nuk mendoj që ne mund të presim, por faktorët ndërkombëtar po mendojnë se ne mund të presim. Bashkësia ndërkombëtare gjithmonë e ndjek shtegun e rezistencës më të ulët dhe kush bën me shumë rezistencë fiton. Aktualisht më shumë po bën rezistencë e trysni Beogradi se sa Prishtina, prandaj edhe kemi këtë situatë.

Focus: Është propozuar që të ndërrohet ky Grup Negociator dhe që në një Grup të ri të jeni edhe ju. Do të pranonit të ishit në një Grup të ri Negociator përball Serbisë?
Kurti: Jo, jo. Unë nuk mendoj se duhet të ketë negociata fare dhe rrjedhimisht as Grup Negociator. Prandaj, është absurd ky propozimi që unë të jem anëtar i ndonjë Grupi Negociator.

Focus: Ju thoni se ne duhet ta shpallim pavarësinë ose të ecim në mënyrë të njëanshme, në këtë linjë kanë dalë edhe disa zëra, por ata që na kanë ndihmuar të çlirohemi thonë se nuk mund të veprojmë vetëm pa na thënë ata?
Kurti: Unë nuk mendoj që Kosova është çliruar. Së pari se 25% të territorit na e kontrollon Serbia dhe 75% të territorit ne jemi të lirë nga dhuna dhe vrasjet arbitrare, por nuk jemi të lirë politikisht, në kuptimin që të vendosim për veten tonë. Kështu që nuk mund ta pranoj që na kanë çliruar. E dyta, një shok i imi, Xhelal Sveçla, ka marrur një shembull interesant në një artikull të tij: zhvillimet që po ndodhin në Kosovë ngjajnë sikurse situata kur dikush e shpëton një femër nga dhunimi dhe me pas e shndërron në prostitutë. Fakti se ky e shpëtoi femrën nga dhunimi nuk i jep kurrfarë të drejte atij tani ta shndërrojë atë në prostitutë. Do të kishte kuptim të mirë shpëtimi nëse pasi që e ka shpëtuar femrën nga dhunimi ajo nis e bën jetë normale. Nëse ajo shndërrohet në prostitutë, atëherë e keqja vetëm është zëvendësuar, por assesi nuk është larguar.

Focus: Pra ju besoni se Kosova është shndërruar në lloj “femre prostitutë” të cilën do ta shfrytëzoj Evropa me misioni e saj të ri?
Kurti: Po deri më tani kështu ka qenë. Prej Kosovës është kërkuar ta shes trupin e saj dhe fatkeqësisht kemi pasur politikanë që e kanë bërë këtë, duke i dhënë 11 komuna gjithsej serbëve duke ia dorëzuar pushtetin edhe njëherë një burokracie te re ndërkombëtare që e zëvendëson UNMIK-un në Kosovë. Do të jenë 11 komuna serbe në lidhje horizontale ndërmjet veti dhe në atë vertikale me Beogradin. Por, do të jenë edhe 45 zona të veçanta ‘eksterritoriale’ që Kosovës ia marrin historinë. Pra, prej Kosovës nuk është kërkuar ta shes vetëm trupin, por edhe shpirtin, dhe kjo është më shumë se sa te prostitutat. Prostituta së paku shpirtin nuk e shet. Ndërsa këtu dhurimi i trashëgimisë kulturore të Kosovës që i është bërë Beogradit është shitje e shpirtit, sepse ajo është pjesë e historisë, traditës dhe kulturës, pjesë e së kaluarës sonë. Decentralizimi është shitje e trupit. ‘Eksterritorialiteti’ është shitje e shpirtit. Në Kosovë është bërë edhe më keq sesa në rastin e prostitutës.

Intervistë ekskluzive e Xhavit Morinës dhënë gazetës Express të Prishtinës

I kërkon 30 burra

Deri më tash ka bërë katër luftëra në rajon. Plani i afërt i tij është mbledhja e tridhjetë vetave, nëse është nevoja, edhe për luftë. Ai beson se janë bërë shumë padrejtësi në këtë vend, por edhe në Maqedoni. Në mënyrë të veçantë përgjegjës bën Ali Ahmetin e BDI-së.
Thotë se nuk ka të bëjë asgjë me shërbimet sekrete. Xhavit Morina, njëri nga shtatë të arrtisurit nga burgu i Dubravës, flet për Express.

I fshehur diku në njërin nga katër brezat kufitarë, Xhavit Morina tregon se nuk e ka ndërmend të largohet nga rajoni i Ballkanit. Morina është njëri nga shtatë të arratisurit disa ditë më parë nga burgu i Dubravës.
Në bisedë telefonike për Express, Morina rrëfen në pika të shkurtra historinë e jetës së tij. Për gjithçka që i ka ndodhur, ai përgjegjës bën edhe Ali Ahmetin, kryetar i BDI-së në Maqedoni. i shumëkërkuari Morina, i akuzuar edhe për terrorizëm, tregon edhe për mënyrën e arratisjes, planet e tij dhe padrejtësitë që ai pretendon se i janë bërë nga sistemi i drejtësisë në vend. Aktualisht nuk e ka ndërmend të dorëzohet.

Express: Si jeni me shëndet?
Xhavit Morina:Mirë, faleminderit, shumë mirë.

Express: A jeni krejt bashkë?
Xhavit Morina: Jo krejt, por gati krejt. Jemi në mungesë të dyve.

Express: Fatoni (Faton Hajrizi) ka thënë se është i plagosur?
Xhavit Morina:Unë nuk jam me të dhe as me atë Bashën (Burim Basha).

Express: A jeni brenda Kosovës?
Xhavit Morina: Jemi në kufi gati.

Express: E keni ndërmend të dorëzoheni?
Xhavit Morina: Vallahi, unë jo. Edhe këta shokët kanë thënë jo, e më shumë nuk di. Ne çka jemi të pestët, jo.

Express: A do të largohesh nga Kosova?
Xhavit Morina:Mendoj që jo. Në Ballkan do të rri, por ku, nuk jam i sigurtë.

Express: A mund të bësh ballë të kthehesh edhe një herë në burg dhe t'i dorëzohesh drejtësisë?
Xhavit Morina: Por, këtu nuk ka drejtësi.

Express:Përveç dënimit që keni, cfarë ka qenë tjetër në burg aq rëndë që iu ka shtyrë të arratiseni?
Xhavit Morina: Paj, unë po flas për vete. Unë prej fillimit kam qenë i kidnapuar. Këto akuza që i kam pasur, kanë qenë vetëm një arsye të më mbajnë në burg, sepse mua m'i kanë ndryshuar akuzat, për katër vjet e gjysmë sa kam qenë në burg. Herë më kanë akuzuar për vrasje, e herë për AKSH, e tash në kohën e fundit, më kanë dënuar me 12 vjet burg. Por këto kanë qenë vetëm arsyetim i kidnapimit, pra arsye që unë të rri në burg.

Express: Në intervistë, para dy ditësh,me Fatonin,ai tha se jeni krejt bashkë. Pse jeni ndarë?
Xhavit Morina: Po, ne jemi ndarë se ai Fatoni dhe Basha kanë qëlluar rastësisht. Ne nuk kemi të bëjmë asgjë me ta. Kanë qëlluar rastësisht në grup. Këta dy dhe një i Prishtinës, kanë qëlluar rastësisht.

Express: Për sa kohe keni përgatitur arratisjen?
Xhavit Morina: Krejt kemi bërë rreth dy javë.

Express:Flitet se ju keni korruptuar gardianë nga brenda burgut. Çfarë ka të vërtetë?
Xhavit Morina: Jo, jo. Këto janë rrenë krejt. Por është një gjë shumë e vërtetë. Më shumë këta gardianët brenda që nuk kanë pasur armë kanë rezistu sesa ata jashtë që kanë pasë edhe armë. Ata jashtë asnjë fishek nuk e kanë shkrepë. A këta gardianët brenda, edhe pse ne e kishim armën në dorë, ngajshin me na kapë.

Express: A është vështirë të jetosh si i arratisur?
Xhavit Morina: Për mua, jo.

Express: Pse?
Xhavit Morina: Se unë jam mësuar me këtë lloj jete. Jam mësuar të rri në bodrume e male, për mua nuk është vështirë. Unë nuk e kam vështirë.

Express: Keni për të ngrënë?
Xhavit Morina: I kemi të gjitha. Popullata po na ndihmon.

Express:Me urdhër të kujt besoni se jeni arrestuar ju?
Xhavit Morina:Po, më shumë ka të bëjë këtu KFOR-i amerikan. Në gjykatë më kanë thënë se unë kam nga KFOR-i një fletarrest.

Express: Këta thonë se ti je terrorist?
Xhavit Morina: As ëndërr nuk e kam parë terrorizmin. Nuk është e vërtetë.

Express: A i ke bërë të gjitha ato vepra për të cilat ngarkohesh?
Xhavit Morina: Jo, bre vëlla, jo. Me i pas bërë këto vepra, këta nuk kishin mundur të më shtijnë në dorë të gjallë. Këtu është çështja për ta mbrojtur BDI-në, (Bashkimin Demokratik për Integrim), Alinë e Maqedonisë.

Express: Po mendoni Ali Ahmetin?
Xhavit Morina: Po.

Express: E çfarë ka lidhje në këtë rast Ali Ahmeti me ju?
Xhavit Morina: Mendimi im është se kur është nënshkruar Marrëveshja e Ohrit, unë jam pas përla me Alinë.

Express:Ti nuk e ke pranuar atë mërrëveshje?
Xhavit Morina: Jo, nuk e kam pranuar. Unë jam pas përla dhe kam pasur një bisedë me të në shtëpi të Hysni Shaqirit, atij deputetit. Ai e shtroi një darkë. I thashë se kjo luftë është tradhtuar dhe i tregova se në rast se ta kanë imponuar me e tradhtu luftën, tregona, kemi ende ushtarë dhe mundemi me e vazhdu.

Express: Sipas jush, Ali Ahmeti ju ka tradhtuar?
Xhavit Morina:Po, bile ndër sy i pata thënë se lufta këtu është tradhtuar dhe në rast se këtë ta kanë imponuar shërbimi sekret gjerman apo amerikan që të tradhtosh, tregona atëherë, ne i ke-mi ende ushtarët në pika, mund të vazhdojmë luftën dhe nuk ka problem. Por, ai u bë arrogant dhe dy shokë të tjerë dhe na tha se kush je ti me na dhënë këshilla neve.

Express: Pra, ti beson se Ali Ahmeti ka gisht në rastin tënd?
Xhavit Morina: Po, se ky dëshmitari i Prizrenit, njëfarë Sami Xhezairi ose komandant Hoxha, ai e ka përmendur në gjyq, kur e ka vetë gjykata se përse ke ardhë ti, kush të ka shtyrë, ai tha se më ka dërguar Ali Ahmeti për tek unë në bisedime. Ai e ka përmendur Alinë dhe unë kam dëgjuar përmes avokatit se Alia ka dhënë dëshminë në fillim ndaj meje, para tri vjetëve, por e ka tërhequr dhe dëshminë e ka dhënë në emër të partisë dhe jo në emër të tij personal. Kështu që, në rast se i ecën puna mirë, mbijeton, e në rast se i ecën puna keq, thotë se kështu partia më ka thënë, si partizan, më shkurt, edhe e ka tërhequr deklaratën.

Express: Ti beson se aktakuza jote është e montuar?
Xhavit Morina: Po, de. Këtë e kanë bërë që të mbrohet Ali Ahmeti. Partia e tij, BDI-ja e ka bërë që të mbrohet Aliu, sepse ajo ka qenë në funskion. Pra, unë kam dëgjuar se ka qenë për detyrë të më mbajnë mua që në qoftë se Aliu humb në zgjedhje atje, të lëshojnë fletë arrest për të më përdorur mua si dëshmitar ndaj tij.

Express:Por,tash Ali Ahmeti nuk është më në pushtet?
Xhavit Morina: Jo, jo, nuk ka humbur ende. Ai ka njëfar autoriteti.

Express:Por, ai nuk është më në pushtet?
Xhavit Morina: E di, por si kryetar partie që është, ai ende e ka imunitetin që e përdor.

Express: Tash je në arrati. A do të takohesh me Ali Ahmetin?
Xhavit Morina: Po, dëshirë kam pasur të takohem me të, por njëherë disa punë të mia nëse mund t'i kryej. Duhet të takohem si me këtë dëshmitarin, këtë patriotin nga Prizreni, ashtu edhe me Aliun.

Express: Çka i kishe thënë Ali Ahmetit, sikur ta takonit,meqë atë e konsideroni përgjegjës kryesor për situatën tënde ku ndodheni tash?
Xhavit Morina: Aliut i kisha thënë të ma paguajë burgun e mbajtur me para. Me ato para atyre tre dëshmorëve, t'ua ndërtoj varret dhe familjeve të tyre t'iu jap. Ata dëshmorët janë dy nga Maqedonia dhe njëri nga Kosova. Edhe ai me i qitë njerëzit se kush i ka mbytur. Pra, ai t'i tregojë njerëzit.

Express: Isha në fshatin tuaj disa ditë më parë.Njërëzit thoshin se kanë respekt për ju. Pse ju respektojnë?
Xhavit Morina: Paj, besoj se kam kontribuar për këtë popull. I kam bërë tri luftëra këtu dhe një tjetër në Bosnjë. Katër luftëra i kam bërë. Edhe kurrë nuk kam shikuar ta shfrytëzoj rastin e luftës. Emrin tim kurrë nuk kam shikuar të shfrytëzoj sikurse që e kanë bërë të tjerët. Edhe pse dikush ka pasur dëshmorë dhe më vjen keq për ta, që në emër të atyre dëshmorëve, ata i shfrytëzojnë emrat e tyre për gjithçka që bëjnë. Kanë hyrë në politikë dhe uzurpime kanë bërë. Unë nuk i kam shikuar këto. Mendoj se këto kanë ndikuar që unë kam respekt.

Express: Sa kohë keni mbajtur burg?
Xhavit Morina: Katër vjet e gjysmë.

Express: Edhe sa ke pasur që t'i mbash?
Xhavit Morina: I kam pasur edhe nja shtatë e diçka. Njëherë më kanë dënuar 13 vjet, por ma kanë rrëzuar lëndën, m'i kanë hequr vrasjet dhe pastaj m'i kanë lënë 12 vjet.

Express: Pra, aktakuza të është ndërruar shpesh?
Xhavit Morina: Po, po. Aktakuza është ndërruar non stop. Mua më kanë akuzuar në Maqedoni dhe e kam kërkuar fletë arrestin e atij shteti. Por, këtu gjyqi më ka thënë se nuk ka fletë arrest prej Maqedonisë, edhe pse ngjarja ka ndodhur në Maqedoni. Këta më kanë thënë se KFOR-i ka lëshuar fletë arrest. Këtë ma kanë thënë në gjykatë. Unë kam kërkuar që të shkoj në Maqedoni, që të gjykohem, por nuk më kanë dërguar. Duan t'i fshehin krimet, sepse unë kam dëgjuar se aty janë mbytur pesë dhe jo tre persona. Ata dy brenda që janë mbytur, këta nuk i kanë treguar.

Express: A mund ta sqaroni për çfarë rasti e keni fjalën?
Xhavit Morina: E kam fjalën për rastin kur është sulmuar shtabi i Ali Ahmetit. Mua më kanë akuzuar se i kam vrarë tre veta aty. Por, dy këta nuk i kanë treguar. Unë për këtë në burg kam marrë vesh, sepse më kanë treguar njërëzit që kanë pasur lidhje më të mëdha.

Express: Nga këto që thoni, del se ju keni kontribuar shumë. Jeni zhgënjyer nga ky vend?
Xhavit Morina: Unë zhgënjehem derisa t'i gjej tridhjetë veta. Sa nuk i gjej tridhjetë veta, unë zhgënjehem. Tridhjetë, më tepër nuk më duhen.

Express: Si po mendon tridhjetë veta, të luftosh?
Xhavit Morina: Po, nëse është nevoja. Nëse i gjej tridhjetë veta, unë do të ngujohem diku në Kosovë.

Express: Beson se mund t'i gjesh shpejt këta persona?
Xhavit Morina: Po, nuk e di për Zotin.

Express: Mediat në Maqedoni thonë se juve shtatë personave ju kanë liruar me qëllim që, nëse Kosova nuk e fiton pavarësinë, ju ta filloni luftën?
Xhavit Morina: Jo, jo, jo. Kjo ikje e jona ka qenë spontane. Nuk kemi pasur lidhje me jashtë. Gjithashtu, as për shërbime të huaja nuk punojmë, as për tonin nuk kemi punuar, e lëre më për të huajat.

Express: Pra, ju nuk punoni për askënd?
Xhavit Morina: Jo, jo, jo, ne nuk punojmë për askënd. Njerëzit mund të thonë çka të duan, por nuk ka asgjë. Në Dubravë të jesh me ndonjë parti, ke diçka shanse.

Express: Cila nga partitë është më e fuqishme brenda burgut?
Xhavit Morina: Jo, asnjëra nuk është, por parti ka aty.

Express: Zyrtarët thonë se në burg ka kushte të mira dhe nuk maltretohen njerëzit. Si është gjendja?
Xhavit Morina: Në pavijonin një, kur kemi qenë në kohën e fundit, i kanë përmirësuar kushtet. Por, në pjesët tjera të blloqeve të burgut, ka pasur maltretime. Ka blloqe ku njerëzve edhe ua kanë thyer brinjtë dhe i kanë prishur. Por, bllokun tonë e kanë kontrolluar të huajt dhe tanët dhe kështu që nuk kanë mundur të reagojnë as të huajt as tanët.

Express: A ke menduar ndonjëherë për të ardhmen tënde?
Xhavit Morina: Unë vetëm për këtë çështje nuk jam martuar asnjëherë. Unë e kam paramenduar vetëm të kem një punë të thjeshtë, të punoj dhe t'i shoh punët e mia. Unë mendova se këto luftra mbaruan, por tash më qitën në mal prapë. Unë kam qenë më parë në Perëndim, e kam pasur një punë. E kam lënë në Itali banesën time, të cilën ende e kam, jam ndarë edhe me femrën time italiane. Të gjitha këto i kam bërë për çështje të Kosovës. Sapo u bëra gati të kthehem dhe isha duke i rregulluar disa punë të mia, këta më arrestuan dhe për pesë minuta policia më ka kidnapuar. Dhe sapo më kanë sjellë këtu, amerikanët ma kënë vënë thesin në kokë dhe më kanë mbajtur një muaj e gjysmë. Në gjyq atë një muaj e gjysmë as që ma kanë përmendur që kam qenë në burg në Bonsteel, vetën në Dubravë dhe Mitrovicë.

Express: Ti thua se nuk je kriminel dhe terrorist. Çfarë iu thua njerëzve që besojnë se ti je terrorist dhe kriminel?
Xhavit Morina: Porosia ime është që t'iu kthehet besimi në vetvete, të besojnë në Zot, të kenë mëshirë ndaj njëri-tjetrit. Kjo është e para, e pas saj lidhen krejt çështjet tjera.

Flet Dr.Sadri Fetiu: Grupi i Unitetit i përngjan plotësisht politbyrosë së dikurshme të “Centralni Komitetit”

Më 30 qershor do të jem bashkë me trimat e “Vetëvendosjes”

Pa u sigurua e drejta e vetëvendosjes për popullin e Kosovës dhe pa u gjetë zgjidhja adekuate për çështjen shqiptare as Ballkani e as Evropa nuk do të jetë e qetë.

Ishte vetëm politikologu ynë i njohur, Ukshin Hoti, i cili në veprat e tij ua tërhiqte vërejtjen bashkëkombasve të tij për pasojat e poltikës ruse në Ballkan dhe në Evropë

Intelektualët që mendojnë ndryshe nga partitë nuk i pyet kush për asgjë.Ata cilësohen si anakronikë ose si ekstremistë.

Grupi i Unitetit nuk ka nevojë për mendime të tjera. Ai siç po shihet nga vetë emri është unik dhe monolit, prandaj i përngjan plotësisht politbyrosë së dikurshme të “Centralni Komitetit”

Poltika jonë, mund të thuhet lirisht është defaktorizuar plotësisht, sepse për asnjë çështje nuk është në gjendje të vendosë pa kërkuar pëlqimin “nga lart” (kupto, nga sundimtarët absolutë të Kosovës!) Unë për vete habitëm kur e shoh se në tubime të ndryshme që organizojnë këta poltikanë si dikur Lidhja Socialiste për ta propaganduar Pakone Ahtisarit dhe pavarësinë që do të na sjellë ajo (?!) gjenden ende njerëz që shkojnë për t i degjuar pallavat e tyre?! Poltikanët e Kosovës mendoj se kanë dështuar që në qershor të vitit 1999, kur i formuan dy qeveri, kur vepruan krye në vete dhe vrapuan që ta fitojnë kush si të mundet besimin e ndërkombëtarëve, kur i pranuan mekanizmat e përcaktuar dhe u bënë pjesë e përbashkët me Artemijen, kur hynë në organe ku ishin edhe kriminelët e ndryshëm serbë...

Albin Kurti dhe shokët e tij të ”Vetëvendosjes” janë në rrugë të drejtë. Albini e dëshmoi së në vazhdimësi ishte i gatshëm të flijohet për çështjen shqiptare, për lirinë e popullit të tij. Ai është intelektualë i mirëfilltë që vjen nga një familje me tradita atdhetare. Të dy prindërit e tij, Zajmin dhe Arifen, i njoh që nga vitet gjashtëdhjetë, sepse i kam pasur nxënës në shkollën e mesme teknike. Ai është intelektualë që e ka mposhtur ndjenjën e inferioritetit, që i ka tejkaluar komplekset e pjesëtarit të një populli që ka jetuar me shekuj në robëri.

Mbajtja e Albin Kurtit në burg është turpi më i madh për Evropën e sotme që vetën e quan demokratike. Për vendorët e kam thën në një rast më parë dhe do ta përsëris: është e çuditshme se si politikanët tanë nuk kanë turp nga varrët e dëshmorëve para të cilëve shkojnë e përkulen, kurse vëllain e tyre të idealit, Albin Kurtin e mbajnë në burg! Më 30 qershor do të jem bashkë me trimat e “Vetëvendosjes”. Deri sa të kem fuqi të eci vetë do të jem me ata që veprojnë për interesa të popullit, do të veprojë për lirinë e tij, për të drejtat e tij demokratike, për çështjen shqiptare...

EPOKA E RE: Si e konsideroni zhagitjen e definimit të statusit të Kosovës?
S.FETIU: E kam thënë edhe me parë në dy-tri raste se po vazhdon loja me ne tash tetë vjet. Kjo është një absurditet i veçantë që mund të haset vetëm në dramën e Beketitit “Duke pritur Godonë”. Loja kishte filluar me përcaktimin e multietnicitetit si karakteristikë e shpifur e Kosovës, pastaj me “kornizat” e me standardet, me forumet e me “grupet faktmbledhëse” etj. Vetëm ne që jemi popull i urtë e i butë, që i shikojmë me adhurim të huajt, sidomos perëndimorët, për shkak të ndjenjës së inferioritetit që kemi ndaj tyre, mund ta durojmë deri në fund këtë “lojë” pa marrë parasysh se sa do të zgjasë.

EPOKA E RE: Mund të sjell destabilizim në vend kjo gjendje?
S.FETIU: Mashtrohen keq ata që mendojnë se këtu është gjendja stabile. Kjo është një qetësi e rreme, sepse pa u sigurua e drejta e vetëvendosjes për popullin e Kosovës dhe pa u gjetë zgjidhja adekuate për çështjen shqiptare as Ballkani e as Evropa nuk do të jetë e qetë. Zgjidhja që ofron e ashtuquajtura Pako e Ahtisarit, e cila siç po shihet duhet të ndryshohet edhe më tutje në dëm të shqiptarëve, nuk do të sigurojë qetësi, sepse sot edhe mund të ketë heshtje dhe pritje, nesër nuk do të durohet padrejtësia që po i bëhet këtij populli në vazhdimësi. Shqiptarët janë popull i ndarë me dhunë dhe as pavarësia e kushtëzuar e as ajo e plotë e Kosovës, që karakterizohet si bashkësi multietnike, nuk siguron zgjidhje përfundimtare. Kjo, në rrethanat e tashme gjeopolitike, mund të jetë vetëm një fazë e procesit të zgjidhjes së çështjes shqiptare. Nuk mund të ketë Evropë të Bashkuar e brenda saj popuj të ndarë me dhunë në katër pesë – shtete. Prandaj stabiliteti dhe prosperiteti i plotë do të sigurohen vetëm kur të krijohet Shqipëria e Vërtetë, që disa po e quajnë Shqipëri Natyrale. Proceset integruese është e njohur sipas ligjeve të përgjithshme kanë ecuri të caktuar, sepse së bari duhet të bëhet bashkimi i të njëjtave dhe të ngjashmëve e pastaj mund të integrohen edhe të ndryshmet. Globalizmi ose mondializmi është një proces që nuk mund t´i rrafshojë e as t i fshijë veçoritë thelbësore të kombeve.

EPOKA E RE: Si e shpjegoni kryeneçësinë e Rusisë në lidhje me definimin e statusit të Kosovës?
S.FETIU: Rusia, me gjithë ndryshimet që kanë ndodhur gjatë dhjetëvjetëshave të fundit, është ende superfuqi si në planin ekonomik (ka resurse të shumta) ashtu edhe në planin ushtarak. Politika e jonë nuk ka ditur ta vlerësojë drejt rolin e drejtpërdrejtë dhe atë të tërthortë të Rusisë në marrëdhëniet poltike evropiane dhe botërore. Ishte vetëm politikologu ynë i njohur, Ukshin Hoti, i cili në veprat e tij ua tërhiqte vërejtjen bashkëkombasve të tij për pasojat e poltikës ruse në Ballkan dhe në Evropë. Mirëpo, duhet të thuhet haptas se poltikës ruse i jep dorë të fortë edhe jouniteti i politikës evropiane, sidomos kur është fjala për çështje të Kosovës. Thënë me saktësi të terminologjisë gjeopolitike Evroazia në mënyrë përfide i kundërvihet atlantizmit të mirëfilltë, prandaj vetëm SHBA-ja dhe Anglia kanë qëndrim më të përcaktuar rreth çështjes së Kosovës. Shumë nga vendet e tjera, midis të cilave edhe vendet fqinje, që kanë pasur poltikë ekspanzioniste ndaj viseve shqiptare, janë aleatë të heshtur të Rusisë.

EPOKA E RE: Ekziston rreziku që Rusia ta bllokojë procesin e pavarësimit të Kosovës?
S.FETIU: Ajo, në sajë të përkrahjes së evropianëve labilë tashmë e ka bllokuar përkohësisht zgjidhjen e çështjes së Kosovës. Pra, shtyrja e vëndimit në Këshillin e Sigurimit, kërkesa për vazhdimin e bisedimeve, kur Serbia e thotë haptazi karshi Evropës se nuk do të pranojë kurrëfarë pavarësie për Kosovën, paraqet vazhdimësinë e rrezikut për të ardhmën tonë. Evropa tashmë e ka rehabilituar plotësisht Serbinë dhe e ka liruar nga barra e gjenocidit ndaj fqinjëve të vet kroatë, boshnjakë e shqiptarë. Askush nuk mund ta dijë se çfarë erëra do të fryjnë në politikën evropiane të vitit 2008, çfarë interesa të të mëdhenjve do të bëhen përcaktues për fatin tonë. Megjithatë, në qoftë se në politikë ka nder dhe fytyrë (?!), atëherë mund të shtrohet pyetja ku do të mbetej prestigji i kryetarit të SHBA-së, Gjorgj Bushit, i cili tha fjalë të mëdha në Tiranë? Nuk duhet të humbet shpresa, por fati i të vegjëlve kurrë nuk është i sigurt...

EPOKA E RE: Pse Ju si intelektual së bashku me kolegët tuaj vazhdoni të heshtni për ngjarjen politike?
S.FETIU: Jo, unë nuk kam heshtur kurrë, madje edhe në kohët kur fjala ka kushtuar bukur shtrenjtë. Gjatë dhjetëvjetëshit të fundit kam shkruar shume artikuj publicistikë, disa nga të cilat janë analiza të mirëfillta që edhe sot e kësaj dite nuk e kanë humbur aktualitetin. Në periudhën e paraluftës së viteve 1998 – 1999 vlerësimet e mia kritike i kam paraqitur edhe me anë të vjershave satirike, që janë botuar edhe si përmbledhje me titull “Vargje satirike”, Prishtinë, 1998. Ndërkaq, në periudhën e pasluftës kam shkruar bukur shpesh në gazetën tuaj. Këto shkrime i kam përmbledhur në librin “Udhëkryqet e Kosoves”, Prishtinë, 2005. Megjithëse politika jonë nuk e pëlqen mendimin ndryshe, unë kam vazhduar të shkruaj edhe sot e kësaj dite dhe t i shpreh pikëpamjet që janë të kundërta me ato të partive dhe të qarqeve të tjera të politikës sonë. Unë kurrë nuk kam qenë pjesëtar i partisë as në kohën e monizmit e as tash. Intelektualët që mendojnë ndryshe nga partitë nuk i pyet kush për asgjë. Ata cilësohen si anakronikë ose si ekstremistë. Fatkeqesisht politika jonë i do intelektualët që të jenë vetëm dekor që u rrijnë pranë figurave të udhëheqësve partiakë, për t´ua shtuar autoritetin e tyre në sy të popullit. Edhe të huajt që janë këtu sundimtarë të vërtetë nuk kanë nevojë për intelektualët tanë, sepse atyre u duhen njerëzit e urtë e të dëgjueshëm që i zbatojnë urdhërat e tyre. Pra ky është fati i intelektualit tonë të sotëm, i cili nuk ka pranuar të futet në ingranazhet e sistemit të veprimeve partiake e administrative të UNMIK-ut ose të strukturave vendore të pushtetit.

EPOKA E RE: Pse për shembull intelektualët, akademikët..., nuk janë më aktiv, apo Grupi i Unitetit nuk ua merr parasysh as fjalët...?
S.FETIU: Grupi i Unitetit nuk ka nevojë për mendime të tjera. Ai siç po shihet nga vetë emri është unik dhe monolit, prandaj i përngjan plotësisht politbyrosë së dikurshme të “Centrlni Komitetit”. Është shumë e habitshme si mund të ndodhë që përfaqësuesit e demokracisë perëndimore kanë insistuar për të krijuar një organ të këtillë, që i përjashton pothuajse plotësisht të gjitha strukturat normale të organizimit të pushtetit. Kjo nuk mund të quhet ndryshe pos hipokrizi e përfaqësuesve të UNMIK-ut që për nevoja të veta pragmatike nuk i zgjedhin mjetet për t i detyruar poltikanët e Kosovës që të pajtohen me zgjidhje të pafavorshme për popullin e tyre. Disa nga pjesëtarët e këtij grupi edhe ata të ekipit negociator, siç e kemi parë të gjithë, kanë qenë shumë më të preokupuar si të ishin në moshën e adoleshencës, se si do të duken së jashtmi me veshje e me frizura të lyera me “gel” sesa për atë që do ta thonë atje. Ata madje shpesh kanë dhënë edhe deklarata naive për “fitoret” e tyre përballë negociatorëve serbë. Po e përsëris, politika jonë nuk kishte nevojë për mendimet e intelektualëve, nuk kishte nevojë për të vërtetën, sepse ajo mendonte se duhet “të bënte politikë të nivelit të lartë” domethënë t´u përshtatej politikave evropiane, sepse ato konsideroheshin vendimtare për fatin e popullit tonë. Poltika jonë, mund të thuhet lirisht është defaktorizuar plotësisht, sepse për asnjë çështje nuk është në gjendje të vendosë pa kërkuar pëlqimin “nga lart” (kupto, nga sundimtarët absolutë të Kosovës!)

EPOKA E RE: Po të ishit në vend të ndonjërit prej anëtarëve të Grupit të Unitetit, si do të vepronit në këtë kohë?
S.FETIU: Siç e dini unë që nga fillimi kam qenë kundër negociatave me Serbinë. Për këtë punë i kam shkruar të paktën nja katër analiza, të cilat “poltika jonë e lartë” i ka injoruar. Unë që nuk jam në asnjë parti, nuk mund as ta marrë me mend se do të kisha pranuar për t´u bërë anëtar siç thash me parë të një politbyroje te Centrlni Komitetit!?

EPOKA E RE: Për çka do t’i fajësonit anëtarët e Grupit të Unitetit?
S.FETIU: Megjithëse “oksidentalistët “ tanë do të më akuzojnë për folklorizëm e primitivizëm kësaj pyetjeje do t i përgjigjem me një anekdotë:
Një djalë i keq, mendjemadh dhe arrogant, që me sjelljet e veta ka gërditur jetën e babait të tij, duke menduar se ishte shumë i dobishëm për popullin, një ditë e pyeti babanë:
“O babë, çka ta marr mendja ty, për të mirën e këtij populli a ma mirë është që unë kam lindur e po jetojë në këtë kohë apo të kisha lindur para njëqind apo pas njëqind vjetësh?” Babai i përgjigjet: “O djali jem, paske le për taksiratin tem, se sa për të mirën e këtij populli më mirë do të ishte sikur mos të lindeshe kurrnjëherë!” Pra, ta them edhe një herë qartë Grypi i unitetit nuk duhet të ekzistonte fare. Atë e krijuan të huajt për të na kufizuar të drejtat tona për të na mohuar të drejtën e vetëvendosjes për ta bërë më të lehtë pranimin e pakos së Ahtisarit e për shumë qëllime të tjera.

EPOKA E RE: Po për shpenzimet marramendëse( paga, udhëtime jashtë vendit...) të Grupit të Unitetit...?
S.FETIU: Është e kuptueshem që ata që shkuan në Vjenë, nuk do të mund ta merrnin bukën me vete e as të flenin në stacione të trenave apo në parqe të ndryshme, siç bëjnë shumë nga gastërbajtërit tanë. Atyre duhet t´u mbuloheshin shpenzimet e udhëtimit, por pagat e beneficionet e tjera nuk u takojnë. Fatkeqësisht shumë nga politikanët tanë hynë në politikë për interesa personale, për t´u pasuruar. Po flitet se disa nga ata kanë bërë pasuri përrallore se “i kontrollojnë” ose edhe janë hisedarë në të gjitha njësitë ku qarkullon paraja, në pompa të benzinës, në objekte hoteliere, në objekte të privatizuara tash vonë me çmime shumë të lira etj. Ata e kanë shfrytëzuar gjendjen kaotike , por edhe janë yshtyr nga “hajnat ndërkombëtarë” që operojnë lirisht në Kosovë si pjesëtarë të UNMIK-ut dhe të asociacioneve dhe agjencive të tjera evropiane. Një sjellje e këtillë e poltikanëve tanë e ka degraduar në përgjithësi nderin tradicional të këtij populli. Unë për vete habitëm kur e shoh se në tubime të ndryshme që organizojnë këta poltikanë si dikur Lidhja Socialiste për ta propaganduar Pakone Ahtisarit dhe pavarësinë që do të na sjellë ajo (?!) gjenden ende njerëz që shkojnë për t i degjuar pallavat e tyre?!

EPOKA E RE: Konsideroni se duhet të jap dorëheqje Grupi i Unitetit?
S.FETIU: E thashë edhe më parë ai nuk duhet të ekzistonte fare. Sa më parë që të çbëhet aq ma mirë për vetë ata dhe për popullin, që fatkeqësisht ende shpreson se mu ata do t´ia sigurojnë lirinë, se do ta sjellin pavarësinë...etj. etj.

EPOKA E RE: Deri kur mendoni se politikanët e Kosovës duhet pritur se çka po ndodh në KS të OKB-së?
S.FETIU: Poltikanët e Kosovës mendoj se kanë dështuar që në qershor të vitit 1999, kur i formuan dy qeveri, kur vepruan krye në vete dhe vrapuan që ta fitojnë kush si të mundet besimin e ndërkombëtarëve, kur i pranuan mekanizmat e përcaktuar dhe u bënë pjesë e përbashkët me Artemijen, kur hynë në organe ku ishin edhe kriminelët e ndryshëm serbë, kur i pranuan kornizat e standardet të cilat nuk janë të zbatueshme as në vendet më të qytetëruara të Evropës, kur u bënë unik në grupin e negociatorëve dhe të unitetit kur e pranuan pakon e Ahtisarit, kur i pranuan fajet e paqenë dhe përgjegjësinë që nuk ishte e tyre për ngjarjet e masit 2004, me të cilat u vu baraspesha ndërmjet krimeve serbe dhe shqiptarëve të pafajshëm e shumë e shumë të tjera që këtu nuk kemi mundësi as t´i numërojmë. Me poltikanë të këtillë që kanë rënë nën minimumin e inferioritetit të popullit të shtypur duhet të presim edhe shumë. Ata nuk dëshmuan me asgjë se janë të gatshëm të sakrifikojnë gjë për Kosovën. Unë për vete moti i kam çuar duar nga këta politikanë. Ata, madje tash nuk e kanë edhe mandatin e popullit. Duhet të mbahen zgjedhje vërtetë të lira e demokratike në mënyrë që të dihet se kush ka të drejtë ta përfaqësojë këtë popull. Duhet të sigurohet e drejta për vetëvendosje me referendum i cili i obligon të gjithë që pastaj ta mbrojnë pavarësinë e Kosovës dhe të hapin shtegun për procesin e zgjidhjes përfundimtare të çështjes shqiptare...

EPOKA E RE: Kundër kësaj politike (të pritjes se çka po ndodh me pakon e Ahtisarit) vazhdon të deklarohet Albin Kurti...?
S.FETIU: Po Albin Kurti dhe shokët e tij të”Vetëvendosjes” janë në rrugë të drejtë. Ata janë kundër politikës kapitulluese, që e ka pranuar Serbinë jo vetëm si partnere të barabartë në bisedime, por edhe si hisedare që do ta kontrollojë drejtpërdrejtë pjesën e ndarë, sipas Pakos së Ahtisarit, të komunave serbe në Kosovë. Ata ishin kundër negociatave dhe kërkonin të drejtën e popullit për vetëvendosje që është e drejtë e garantuar në bazë të normave ndërkombëtare për të drejtat e popujve.

Albini e dëshmoi së në vazhdimësi ishte i gatshëm të flijohet për çështjen shqiptare, për lirinë e popullit të tij. Ai është intelektualë i mirëfilltë që vjen nga një familje me tradita atdhetare. Të dy prindërit e tij, Zajmin dhe Arifen, i njoh që nga vitet gjashtëdhjetë, sepse i kam pasur nxënës në shkollën e mesme teknike. Edukata e shëndoshë familjare, puna e madhe gjatë viteve të studimeve, puna e vazhdueshme për ngritje të përgjithsme intelektuale edhe brenda mureve të burgjeve, e kanë bërë Albin Kurtin veprimtar shembullor që nuk e ka shoqin në kohën tonë. Ai është intelektualë që e ka mposhtur ndjenjën e inferioritetit, që i ka tejkaluar komplekset e pjesëtarit të një populli që ka jetuar me shekuj në robëri.Albini duhet të jetë shembull për të gjithë popujt që luftojnë për liri dhe të drejtat e veta. Ai çdokund do të admirohej si luftëtari i të drejtave njerëzore si njeri që është i gatshëm të flijohet për lirinë e popullit të tij, kurse shtypi ynë i mjerë, i sponzorizuar nga donatorët e huaj, e shpalli kriminel pas demonstratës së 10 shkurtit.

EPOKA E RE: Pse Kurti vazhdimisht po mbahet në paraburgim?
S.FETIU: Albini mbahet në burg, sepse faktori ndërkombëtar që sot vendos për fatin e Kosovës nuk ka argumente t´i kundërvihet atij as të drejtës së popullit për vetëvendosje, pos me anë të dhunës policore dhe të burgut. Edhe faktori vendas tek Albini e sheh rrezikun, sepse nuk do të shkojë shumë kohë dhe Albini do t´i varrosë për së gjalli shumë nga figurat e skenës së sotme politike, që bëjnë politikën e huaj ose punojnë vetëm për pangopësinë e apetiteve të veta për ta plaqkitur pasurinë e përbashkët me anë të makinacioneve të ndryshme pushtetore.

EPOKA E RE: Përkundër moshës që keni do të dilni në protestën e Lëvizja Vetëvendosje më 30 qershor në Prishtinë?
S.FETIU: Po, më 30 qershor do të jem bashkë me trimat e “Vetëvendosjes”. Deri sa të kem fuqi të eci vetë do të jem me ata që veprojnë për interesa të popullit, do të veprojë për lirinë e tij, për të drejtat e tij demokratike, për çështjen shqiptare...

EPOKA E RE: Keni ende shpresa se Kosova do të bëhet e pavarur?
S.FETIU: Proceset historike nuk mund të ndalen. Unë shpresoj jo vetëm që Kosova do të bëhet e bavarur, por ajo në një fazë të mëvonshme do të bëhet pjesë e Shqipërisë së Bashkuar. Pra kam shumë shpresë se në një të ardhme jo shumë të largët do të zgjidhet përfundimisht çështja shqiptare dhe Shqipëria do të bëhet mu ashtu siç e kanë ëndërruar rilindësit tanë dhe të gjithë brezat e atdhetarëve deri në luftën e fundit të UÇK-së së lavdishme...

EPOKA E RE: Kur do të bëhet e pavarur?
S.FETIU: Në këtë pyetje nuk mund të përgjigjem. Do të duhej për punë të këtilla të pyetej i “famshmi grup i unitetit” që i di të gjitha ?!

Botuar në gazetën "Epoka e re", më 27.06.2007

Intervistë me Gafurr Adilin, zëdhënës politik i FBKSH-së dhënë gazetës "Lajm", me datën 4 qershor 2007

Politikanët e Kosovës pranojnë koncesione territoriale

Gafurr Adili, zëdhënës i organizatës që pretendon të ketë shtrirje gjithandej trojeve etnike shqiptare, Fronti për Bashkimin Kombëtar Shqiptar (FBKSH), është njëri nga zërat e paktë që kanë kundërshtuar procesin politik të pasluftës në Kosovë, sidomos negociatatme Serbinë. Sipas tij zhvillimet e fundit rreth statusit të Kosovës nuk janë tjetër pos "një farsë e inskenuar e liderëve të Kosovës". Lideri i FBKSH-së e parasheh se nga zhgënjimi mund të ketë revolta popullore, por sipas tij "FBKSH-ja do të jetë në Kosovë për të menaxhuar këto revolta"

Arben VESELAJ

LAJM: Procesit politik të përcaktimit të statusit të Kosovës po i vjen fundi. Pritet që të nxirret vendim i Këshillit të Sigurimit për një Rezolute të re për Kosovën. Liderët institucionalë dhe ata të opozitës tashmë kanë ndarë mendjen se gjithçka është punë e kryer... Si i komentoni ju këto zhvillime?
ADILI: Ata po e mashtrojnë popullin. Statusi i Kosovës në 2007-tën nuk do të zgjidhet fare, kurse dyshojmë që edhe në 2008-ën kjo nuk do të ndodhë. Ka fakte për këto që po them. Kosovës po i përsëritet historia e kohës së pacifizmit, kur politika e ditës e gënjente se punët po shkonin mirë, ndërkaq popullin e nënshtronin dita-ditës, bashkë me regjimin pushtues. Më e keqja tashti është se ish-udhëheqja politike e luftës së UÇK-së ka marrë mbi vetë misionin e nënshtrimit të popullit. Në vend që kjo forcë politike, që edhe i kishte humbut zgjedhjet, të qëndronte në opozitë, ashtu siç e donte puna dhe të kundërshtonte mashtrimin e popullit, tashti, në të shumti, del edhe bartëse kryesore e të gjitha manipulimeve, gënjeshtrave dhe mashtrimeve.

LAJM: Pse mendoni se do të shtyhet zgjidhja e statusit të Kosovës?
ADILI: Rusisë dhe Serbisë i konvenon shtyrja e statusit për fakt se Kosova dita-ditës po zhytet në mjerim social dhe si pasojë e kësaj, afër mendsh, populli një ditë do të lodhet sa dhe të revoltohet. Janë të dhënat shqetësuese të Fondit Monetar Ndërkombëtar për varfërinë e skajshme që ka katandisur popullsinë shqiptare, fakte për Rusinë dhe Serbinë, të cilat po bëjnë çmos që ketë shtyrje të zgjidhjes së statusit të Kosovës.

LAJM: Çfarë mendoni se sollën negociatat për statusin?
ADILI: Asgjë të mirë. Ne kemi informacione të sakta se politikanët e Kosovës tashmë kanë pranuar, që nëse ashtu kërkon Serbia, të bëhet konvesion territorial për pjesën veriore.

LAJM: Nga kush keni informacione?
ADILI: Nga ndërkombëtarët. Ata të cilën takohen dhe zhvillojnë bisedime për statusin e Kosovës me anëtarët e Ekipit Negociator, gjithmonë takohen edhe me ne, dhe natyrisht atyre u intereson se cili është qëndrimi ynë.

LAJM: Dhe çfarë u keni thënë atyre lidhur me veriun e Kosovës?
ADILI: U kemi thënë se ne nuk pranojmë aë atë pjesë ta aneksojë Serbia, sepse ajo gjithmonë ka qenë e Kosovës.

LAJM: Po nëse Rezoluta e re e Këshillit të Sigurimit, e hartuar mbi bazën e Pakos së Ahtisarit, bën shkëputjen e Kosovës nga Serbia, a do ta përkrahnit atëherë?
ADILI: Pakoja e Ahtisarit nuk do të miratohet në Këshillin e Sigurimit, sepse fuqitë e mëdha nuk do t'i prishin dot vendimet që kanë marrë më 1994, në Konferencën e Dejtonit. Marrëveshja e Dejtonit thotë se lejohet prishja e Jugosllavisë, por nuk lejohet prishja e kufijve të republikave të saj. Kurse Kosova ka hyrë në luftë duke qenë pjesë e Serbisë dhe mbi këtë është nxjerrë edhe rezoluta 1244. Gjykuar mbi këto fakte, ne mendojmë se Kosova nuk do të bëhet e pavarur. Kemi thënë se para se ajo të bëhet e pavarur, më lehtë mund t'i ribashkohet Shqipërisë. E për ta ribashkuar Kosovën me Shqipërinë duhet angazhimi i tërë potencialit politik kombëtar dhe të kvrkohet me ngulm një Dejton i ri për Kosovën, ose një konferencë e llojit të Londrës 1913...

LAJM: Konsideroni se FBKSH-ja ka potencial të menaxhojë trazirat e mundshme, qoftë edhe ushtarakisht?
ADILI: Ne kemi thënë edhe herë tjera se AKSH-ja (Armata Kombëtare Shqiptare) nuk ka njësitë e saj të armatosura në Kosovë, sepse aty, për momentin, vepron ushtria simotër jona - TMK-ja dhe aleatja NATO. Por, në qoftë se kërcënimet e bandave paramilitare serbe, si ajo e Gardës së Car Llazarit, do të tentonte të futej në Kosovë, dhe atë nuk do ta mbronte NATO-ja njësitet tona do të reagojnë shumë energjikisht dhe do ta mbrojnë popullin dhe Kosovën nga hordhitë serbe të carllazarëve.

LAJM: Flitet se FBKSH-ja po rekruton pjesëtarë të saj brenda radhëve ë lëvizjes Vetëvendosja të Albin Kurtit. A mund të thuhet se keni koordinim me Vetëvendosjen?
ADILI: Jo, nuk kemi kurrfarë bashkërendimi zyrtar me Lëvizjen Vetëvendosja, përveç që, thjesht, ne ata i kemi mbështetur në kërkesat e tyre të drejta.

LAJM: Është folur se në protestat e 28 Nëntorit të 2006 dhe të 10 shkurtit të 2007, të organizuar në Prishtinë nga Vetëvendosja, radhët i kanë ngjeshur edhe shumë aktivistë tuaj?
ADILI: Anëtarët e FBKSH-së kanë qenë vetëm argatë të Kosovës, dhe të tillë do të jenë gjithmonë, për sa kohë do të gjykojmë se protestat, siç ishin ato të 10 shkurtit 2007, e avancojnë çështjen kombëtare drejt ribashkimit kombëtar shqiptar në një shtet të vetëm në Ballkan, me emrin Shqipëri.

EKSKLUZIVE: Intervistë me ish-shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, gjeneral Veli Llakaj (1)

Një jetë e tërë prej ushtaraku nën diellin e atdhetarizmit

Xhevdet Fetahu
Besian Gjinukaj

Prishtinë, 22 prill – Gjeneral Veli Llakaj ka qenë për tetë vite shef i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare dhe Zëvendësministër i Mbrojtjes në kohën kur ministra ishin Mehmet Shehu dhe Kadri Hazbiu. Po në këtë periudhë, d.m.th. 1974-1982, pra për dy legjislatura radhazi, ai ishte zgjedhur deputet i Kuvendit Popullor për zonën e Mallakastrës së Sipërme dhe të Kurveleshit të Sipërm në Tepelenë. Nga viti 1971 deri në vitin 1982 ka qenë anëtar i Komitetit Qendror të PPSH-së. Pas vetëvrasjes së kryeministrit të Shqipërisë, Mehmet Shehu, në vitin 1981, fillojnë spastrimet në parti dhe në të gjitha segmentet e shtetit shqiptar, përfshirë këtu edhe ushtrinë. Pati pushkatime, dënime me afate të gjata burgimi dhe internime. Gjeneral Llakaj i shpëton burgosjes, por jo edhe ndëshkimit. Në vitin 1982 ai shkarkohet nga të gjitha detyrat, përjashtohet nga Partia dhe dërgohet në një qytet të vogël shqiptar, ku punon si ushtarak në detyra pa përgjegjësi të madhe.
Veli Llakaj është lindur më 18 shkurt të vitit 1935 në Krahës të Tepelenës. Në vitin 1954 i fillon studimet në Shkollën e Bashkuar të Oficerëve “Enver Hoxha” në Tiranë, të cilat i mbaron me sukses të shkëlqyer në vitin 1957, duke marrë gradën më të lartë: Toger. Fillimisht, ai punon si instruktor në Drejtorinë e Përgjithshme Luftarake të Ministrisë së Mbrojtjes, pastaj e gjejmë si student në Akademinë Ushtarake për Gjitharmësh, shef i shtabit të Brigadës V Sulmuese në Vlorë, oficer drejtimi pranë Shtabit të Përgjithshëm, komandant i Brigadës së Parë në Tiranë, student në Akademinë e Shtabit të Përgjithshëm dhe njëkohësisht komandant i Korpusit në Burrel, komandant i Korpusit të Parë të Mbrojtjes Bregdetare në Fier dhe, më në fund, zëvendësministër i Parë i Mbrojtjes dhe shef i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë.
Në ndërkohë, ai pati mbaruar edhe fakultetin e Filozofisë dhe atë të Ekonomisë Politike pranë Shkollës së Lartë të Partisë në Tiranë. Që nga viti 1995 e deri më sot Veli Llakaj është kryetar i Shoqatës Mbarëkombëtare “Bashkimi Antifashist i Shqipërisë”.
Vitin e kaluar gjeneral Llakaj ka botuar dy libra në Tiranë. Libri i tij i parë me titullin “Tetë vjet në krye të Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë”, siç shkruan Dhimitër Shtëmbari, “është një libër me madhësinë e një romani për nga përmbajtja, një dramë e plotë për nga densiteti i ngjarjeve, një pamflet i fuqishëm për kah fryma që e përshkon, sikundër edhe një kujtesë e plotë historike për nga mesazhet që i përcjellë brezit të ri”.
Libri jep një panoramë të jetës intensive të oficerëve tanë, por në të gjejmë edhe figurat më të rëndësishme të Partisë dhe të shtetit shqiptar që nga Enver Hoxha, Mehmet Shehu, Kadri Hazbiu, Beqir Balluku e të tjerë. Llakaj një kapitull të librit ia kushton çështjes së Kosovës dhe përpjekjeve të shtetit shqiptar për t’i gjetur rrugët e çlirimit të saj. Plani supersekret “Shpërthimi”, është dëshmia më e mirë që tregon se me këtë çështje nuk merrej vetëm politika e diplomacia e shtetit shqiptar, por edhe ushtria e tij.
Në librin tjetër të Llakajt “Nën diellin e atdhetarizmit” është përfshirë një material i pasur e tepër interesant jo vetëm nga jeta politiko-shoqërore në Shqipëri, por edhe nga veprimtaria e tij dhe e shoqatës që drejtonte për probleme të mprehta atdhetare, në radhë të parë ndihma që i jepej UÇK-së, kontributi i drejtpërdrejtë i tij në Kosovë, nëpërmjet takimeve dhe instruksioneve ushtarake të mjaft ilegalëve. Interesante janë edhe kapitujt që e trajtojnë pjesëmarrjen e tij të drejtpërdrejtë në UÇPMB. Së bashku me atdhetarët e Preshevës, Medvegjës dhe Bujanocit, ai vihet në shërbim të mbrojtjes së të drejtave elementare të vëllezërve tanë në këtë pjesë verilindore të atdheut tonë. Në këtë luftë ai nuk është i vetëm, por pas ka marrë edhe disa ish-ushtarakë, midis të cilëve është edhe vëllai i tij, po ashtu ushtarak, Enver Llakaj

Promovimi i librave

EPOKA E RE: Gjeneral, kohë më parë ju ishit në Gjermani për ta bërë promovimin e dy librave tuaj që keni botuar vitin e kaluar në Tiranë. Me ç'përshtypje jeni kthyer që andej?
Gjeneral Llakaj: Ju falënderoj përzemërsisht për intervistën që po më merrni. Falënderoj drejtuesit e Shoqatës Kulturore “Emin Duraku” për ftesën shumë kuptimplote që më bëri jo thjeshtë për promovimin e librave, por, kryesorja, për pjesëmarrjen në tubimin e organizuar me rastin e 9 vjetorit të Epopesë së UÇK-së dhe vrasjes tragjike të komandantit legjendar, Adem Jashari. Këto aktivitete më kanë ngelur si ndër gjërat më mbresëlënëse në jetën time. Aty vura re se ajo çka pashë nuk ishte thjesht një Qendër Kulturore për Informim të Shqiptarëve, por ishte një arterie e fuqishme e zemrës së shqiptarizmit. Gjatë qëndrimit në Gjermani, shokët organizuan takime edhe në disa qytete të tjerë, si në Dordmund, Hagen, Bremen, Kuksafen, Këln etj., nga të cilat jam larguar me përshtypjet më të mira. Nuk ka gjë më të gëzuar, sesa kur takohesh dhe bisedon për probleme atdhetare me këta njerëz të mrekullueshëm! Do t’i kujtoj gjithmonë me nostalgji gjithë vëllezërit e motrat tona, që dallgët e jetës i kanë dërguar larg vendit të tyre të dashur. Nuk dua ta lë jashtë vëmendjes dhe shprehjes së falënderimeve më të përzemërta shokët dhe shoqet, si Bedri Veselin, Sulejman Thaçin, Xhevat Ukshinin, Fitore Berishën (Veselin), Imer Granicën, Shkëlzen Kadriun, Sevdije Thaçin, Nehat Selimin, Hajriz Gashin dhe shumë e shumë të tjerë.

Ndarja e shqiptarëve

EPOKA E RE: Në fillim të shekullit të kaluar shqiptarët u ndanë nëpërmjet kufijve të padrejtë që vendosi në tokat e tyre Konferenca e Londrës. Fundi i po atij shekulli krijoi një konstelacion tjetër mes shqiptarëve të ndarë në shumë shtete dhe fqinjëve të tyre me një konferencë tjetër, atë të Rambujesë, që i parapriu intervenimit të NATO-s në Serbi dhe në Mal të Zi. Në ç'drejtim po ecin sot shqiptarët?
Gjeneral Llakaj: Mbi Shqipërinë dhe shqiptarët janë bërë shumë padrejtësi, që nga ato të vitit 1878 në Kongresin e Berlinit dhe duke vazhduar me ato të vitit 1913 nga Konferenca e Ambasadorëve të Fuqive të Mëdha. Historikisht dihet se Shqipëria më 1912 (trungu etnik shqiptar) kapte një sipërfaqe prej gati 52mi kilometra katrorë, ndërsa ajo Konferencë la brenda Shqipërisë vetëm 28 mijë kilometra katrorë! Pjesa më e madhe, e mbetur jashtë, u la nën zgjedhën e Serbisë, (gati 20 mijë kilometra katrorë), në një masë më të vogël – nën atë të Greqisë (rreth 4 mijë kilometra katrorë dhe nën atë të Malit të Zi (afërsisht 2 mijë kilometra katrorë). Lufta e UÇK-së ishte përcaktuese, sikundër ishte një shans e shpresë e madhe për realizimin e ëndrrës shekullore të këtij populli të shumëvuajtur. UÇK qe dhe do të mbetet medalioni më i shenjtë në qafën e popullit martir të Kosovës. Shprehem kështu, se ishte kjo forcë ushtarake dhe askush tjetër që shkundi themelet e regjimit barbar serb dhe që tingëlloi fort në portat e të gjitha shteteve të fuqishme të Evropës dhe të botës, përfshirë këtu edhe SHBA. Merita e gjithçkaje të arritur deri më sot, kur presim pavarësinë e Kosovës, i takon pandarë sa UÇK-së së lavdishme, që ndezi zjarrin e madh, aq edhe NATO-s, që e mbajti ndezur atë zjarr deri në shkrumbimin e barbarëve serbë. Por, gjithsesi, ideali i filluar dhe betimi i bërë nuk u realizua plotësisht. Lënia e një pjese të konsiderueshme të territorit jashtë kufijve të Kosovës ishte një gabim i pafalshëm për Grupin Negociator. Marrëveshja e firmosur nga ky Grup Negociator përfshinte klauzola, mjaft prej të cilave kushtëzonin çështje jokushtëzuese, linin shtigje për keqinterpretime, krijonin ekuivoke, për t’i lexuar sekush sipas interesit të tij etj., etj. Shkurt, duhej të kishe para Marrëveshjen e firmosur, pa të mendoje se deri ku duhej t’i thurje shpresat!!! E vërteta është se sot Kosova dhe Shqipëria me Paketën e Ahtissarit ka një dritare ta hapur drejt pavarësisë së plotë. Në këto rrethana, mendoj se duhet të jemi në këmbë, në kuptimin që të mos presim të na e dhurojnë të huajt si një dhuratë brenda bukës së përditshme që hamë. Të mos harrojmë, se bota na ndihmoi kur pa se ishim duke derdhur gjak për një çështje të drejtë, kështu që edhe tani duhet t’i ngulim fort “thonjtë” te e drejta që na takon. Por, unë shpresoj dhe besoj se në një të ardhme të afërt kjo ëndërr e shqiptarëve do të realizohet. Kthim prapa nuk ka.

Faji i komunistëve shqiptarë

EPOKA E RE: Shumë shqiptarë, në të dy anët e kufirit, për mbetjen e Kosovës jashtë kufijve të shtetit shqiptar fajin ua hedhin komunistëve shqiptarë dhe, sidomos Enver Hoxhës. Edhe historiani amerikan Bernd Fischer argumenton në të njëjtën linjë, kur thotë, se “kosovarët nuk u bashkuan më Shqipërinë pas Luftës së Dytë Botërore, pjesërisht për shkak të represionit të trupave jugosllave menjëherë pas luftës dhe sepse Enver Hoxha nuk ishte i interesuar ta aneksonte Kosovën në Shqipëri. Lëvizja e Hoxhës ishte shumë e influencuar nga emisarët e Titos dhe ata me sukses e kanë inkurajuar të kundërshtojë ndryshimin e kufijve të paraluftës”. Sa qëndron ky konstatim i Fischer-it?
Gjeneral Llakaj: Më fal, por këtë çështje më duhet ta zhvilloj pak më gjatë. Tezën që më shtroni brenda pyetjes suaj do ta kundërshtoj jo se nuk jam dakord unë, por sepse ajo nuk është e vërteta. Pse e kam këtë bindje? E kam, ndër të tjera, edhe për këto fakte: Në Luftën e Dytë Botërore, apo, siç e quajmë ne, në Luftën Antifashiste Nacionalçlirimtare, Partia Komuniste Shqiptare, personalisht Komandanti dhe Komisari i kësaj Ushtrie, Enver Hoxha, urdhëroi dy Divizione Sulmuese të Ushtrisë Nacionalçlirimtare Shqiptare, përkatësisht Divizionin V dhe Divizionin VI Sulmues që të luftonin kundër bishës naziste edhe tej kufijve shtetërorë, çka do të thoshte që këto divizione shqiptare, në kuadrin e veprimeve të përbashkëta të Koalicionit Antifashist Botëror, të merrnin pjesë edhe për çlirimin e tokave në krejt Jugosllavinë, sigurisht në bashkëveprim me njësitë partizane të Jugosllavisë. Këto Divizione jo vetëm që marshuan e luftuan deri në çlirimin e plotë të saj, por zhvilluan edhe disa muaj luftime kundër bandave çetnike. Ju më citoni historianin amerikan Bernd Fischer, për shkrimet e të cilit kam respekt, se gjoja Enver Hoxha nuk paskej qenë i interesuar që t’ia aneksonte Kosovën Shqipërisë dhe se gjoja paskej rënë pre e politikës së Titos! Më lejoni t’ju kujtoj se kjo periudhë ka logjikën e saj historike. Në kohën që zhvillohej Lufta e Dytë Botërore veprohej sipas Kartës së Atlantikut, sipas së cilës vetëm me mbarimin e Luftës do të veprohej sipas parimit të vetëvendosjes. E pranuar si e tillë në parim, ajo do të zbatohej edhe në praktikë. Me mbarimin e Luftës së Dytë Botërore Titoja ndryshoi qëndrim. Në këto rrethana të reja ç’duhej bërë? Të hapej front i ri lufte me Jugosllavinë, aleaten kundër nazifashizmit?! Një veprim i tillë, për logjikën e asaj kohe, doemos edhe për mundësitë konkrete që kishte Shqipëria, hapja e një lufte të re për marrjen e Kosovës do të ishte vërtet një absurditet. Shembulli i dytë është letra tepër sekrete që Enver Hoxha i dërgon KQ të PK të Bashkimit Sovjetik, drejtpërdrejt J. V. Stalinit më 2 dhjetor 1949. Në atë letër, midis të tjerave, i thotë: “Sot në Kosovë kanë ngelur shumë çështje pa zgjidhur; nuk lejohet flamuri shqiptar krahas atij jugosllav… Prandaj, çështja shqiptare në Kosovë ngrihet para nesh si një çështje imperative. Ne mendojmë se çlirimi i popujve të Jugosllavisë mund të arrihet vetëm me luftë e gjak, tjetër rrugë s’ka…. Veçanërisht çështja kombëtare duhet të jetë ajo që kërkon zgjidhjen e vetë me themel, sepse prej saj varet fati edhe vetë përpjesëtimet e luftës. Populli shqiptar në Kosovë duhet të luftojë nën flamurin shqiptar, kurse parimi i vetëvendosjes duhet përcaktuar saktë dhe të jetë rrjedhojë e luftës së ashpër të shqiptarëve. Kyçi për zhvillimin me sukses të luftës qëndron në bashkimin e tyre me Shqipërinë…”. Shembulli i tretë është një fjalim i Enver Hoxhës në fund të viteve 70-të, ku thotë: “Kosova është shqiptare; mbetet shqiptare dhe i përket Shqipërisë. Qëndrimi ynë ka qenë dhe është që vëllezërit tanë që jetojnë në Jugosllavi, në Kosovë, në Mal të Zi dhe në Maqedoni, janë në vatrat e tyre, në tokat e shqiptarëve… Do të vijë koha kur kosovarët do të luftojnë akoma më shumë, akoma më mirë për ta fituar lirinë, pavarësinë dhe sovranitetin. Shqiptarët që banojnë në trojet e veta kombëtare në Jugosllavi do të vendosin vetë se me cilin shtet do të bashkohen… Dhe, së fundi, jam unë bashkë me shokët e mi në Tiranë që kemi marrë detyrën personalisht nga Enver Hoxha që, nën drejtimin e ish-Kryeministrit dhe ministrit të Mbrojtjes, Mehmet Shehu, ta përgatisnim një plan operacioni, ku në kushtet e përshtatshme dhe të favorshme, në vitet 1980-81, të bëhej një ndërhyrje ushtarake për çlirimin njëherë e përgjithmonë të trevave etnike shqiptare. Prandaj, opinioni i gjerë publik le të gjykojë vetë mbi këtë çështje, se sa e ka tradhtuar shteti shqiptar Kosovën dhe më gjerë. (VIJON)

Agolli: Në PS nuk ka deputetë, por karagjozë politikë

Një ditë pasi Dritëroi, në intervistën për gazetën "Shqip" dha mesazhin e një konsensusi mes shumicës dhe opozitës, për çështjen e presidentit, si një sinjal për të zbutur politikën shqiptare, e cila duhet t‘u ofronte popullit "Lule e jo hithra" që të mos djegë të ardhmen, në parlament ndodhi një fakt i çuditshëm. Parlamentarë të opozitës së majtë, votuan pro disa ministrave të rinj të qeverisë "Berisha". Një fakt që u shpëtoi në fakt shumë vëzhguesve politikë, që nuk u rrekën ta shtjellonin. Por, në asnjë mënyrë nuk mund t‘i shpëtonte Dritëro Agollit, këtij mendimtari të madh dhe vëzhgues tepër aktiv i zhvillimeve në vend. Patriarku i socialistëve shqiptarë, thotë me humor se, "edhe pse nuk jam analist, mendova të bëj edhe unë një analizë politike". Por, përveçse një analizë e thellë e zhvillimeve më të fundit politike, Dritëroi në intervistën e sotme për gazetën "Shqip", ka përdorur thuprën e sarkazmës për të mbrojtur të vërtetën. Duke goditur këtë herë me forcën e fjalës dhe me fuqinë e argumentit politik, deputetët e opozitës, të cilët, sipas Dritëroit të madh, vunë në jetë precedentin e parë në historinë politike, kur parlamentarët e pakicës votuan pro qeverisë. Ngjarje, e cila, sipas Dritëro Agollit, nuk përbën aspak një rastësi, por një vijimësi e zhvillimeve të nëndheshme aspak luajale dhe të sinqerta të një pjesë të deputetëve të majtë. Por që fshehin prapa një qëllim të ulët, vetëm e vetëm për të ruajtur karrigen e tyre. Për shkrimtarin e madh, për këta deputetë do të kishte një zgjidhje: Të vepronin si Lufter Xhuveli". Por, Dritëroi në intervistën ekskluzive për "Shqip", flet edhe për Nanon, marrëveshjen e tij me Berishën dhe strategjinë e Kryeministrit, i cili, sipas Dritëroit, i ka bërë llogaritë hollë...

Evenimenti më i rëndësishëm politik i javës ishte pikërisht votimi i deputetëve socialistë pro disa ministrave të rinj. Një ngjarje që nuk kaloi pa komente, por që realisht nuk pati impakt të fuqishëm në publik. Ju si do ta konsideronit këtë ndryshim të qëndrimit të parlamentarëve të majtë, të cilët prej shtatorit të vitit 2005, janë shquar më shumë si një opozitë e fortë në sallën e Kuvendit?

AGOLLI: Ata u vërsulën me bilbila dhe me vërshëllima dhe me gjuajtje vazosh kundër qeverisë së Sali Berishës. Këtë betejë në parlament e mori vesh gjithë vendi. Simpatizantët e të majtës thoshin: "Kemi djem deputetë trima! Vërtet sot arma e tyre është bilbili, por nesër mund të jetë edhe kopani"! Por nuk vonoi shumë, kur këta trima bilbilash të së majtës, në votimin e gjashtë ministrave të qeverisë i hodhën bilbilat zhurmues bashkë me buritë shurdhuese dhe morën mandolinat për t‘i bërë serenadë Majlinda Bregut:

O kur na zbrite t‘i në parlament
Na bëre të gjithëve plot verë e shend!
O kur na shkon në bulevard
Ne socialistët rrijmë larg...

Po serenada e socialistëve është bërë edhe me vegla të tjera muzikore si me kontrabas për Nishanin, për Oketën me trompon, Ndokën me lahutë e me radhë...

Zoti Dritëro, performanca e fundit muzikore e socialistëve në parlament, është thjesht një spektakël i radhës, apo po bëjnë prova për kompromisin e ri...?

AGOLLI: Ti, i dashur Ylli, mendon se me këto që thashë bëj ndonjë shaka. Nuk është ashtu. Ta marrim shtruar dhe qetë. Fatos Nanoja u takua me Sali Berishën para zgjedhjeve dhe dëshiroi një harmoni mes shumicës dhe opozitës, pastaj gjeti rast dhe e uroi Sokol Olldashin për fitore. Kuptohej se ishte kundër Edi Ramës socialist. Domethënë, Fatos Nano na tha: Ë ç‘më duhet mua socialistja, kur nuk jam në pushtet.

Pra, ky takim i Sali Berishës me Fatos Nanon, gjoja për zbutjen e atmosferës politike, solli edhe votimin pro qeverisë të mjaft deputetëve socialistë, që është një turp.

Por, në fakt nuk e konsideroi të tillë, le të themi propaganda socialiste, madje as gazeta "Zëri i Popullit"...

AGOLLI: Gazeta "Zëri i Popullit" hesht për marrëzinë e deputetëve socialistë, pasi vetë kryeredaktori i saj votoi pro ministrave, në këtë rast kjo gazetë nuk është e opozitës, por e votuesve parlamentarë, pro mazhorancës.

Si mendoni ju, pse ndodhi e gjitha kjo?

AGOLLI: Ato që ndodhën në Kuvend me votën pro të deputetëve të krahut të majtë, tregojnë intuitën dhe urtësinë prej fshatari të Sali Berishës, por edhe intuitën time, që jam fshatar, si gjithë Shqipëria, pra tregoi se Bamir Topi do të votohet dhe do të bëhet president. Unë kam pasur dyshime, por paskam gabuar. Karagjozët deputetë të së majtës do të votojnë pro Bamir Topit.

Pse?

AGOLLI: E para: Këta deputetë e dinë se po të bëhen zgjedhje të parakohshme, nuk do të propozohen për kandidatë, por edhe sikur do të propozohen nuk e dinë nëse do të fitojnë. Prandaj, sipas tyre, më mirë të votojmë për Bamir Topin që të mbetemi deputetë me rrogë të majmë, se, siç shkruan Fan Noli:

S‘ka e s‘ka si idealizma,
S‘ka e s‘ka si heroizma
Po kur vjen dimri e del behari,
S‘ka si zjarri!
Domethënë s‘ka si "rroga e majme e deputetit".

E dyta: deputetët e të majtës që votuan pro ministrave, në fakt janë kundër kryetarit të PS-së. Ata janë disa të lodhur, edhe pse të rinj në moshë, disa përtacë që hanë shumë mish në restorante elitare dhe nuk e duan punën. Ata e kanë idhull Fatos Nanon, që i shtrëngoi dorën Sali Berishës në prag të zgjedhjeve vendore. Këta deputetë të së majtës, çuditërisht e admirojnë Sali Berishën dhe me vete thonë: "Ah, ç‘trim është ky Sali Berisha!".

E treta: Këtyre ngjalave të majme dhe tepër elastike të parlamentit, filloi t‘i lëvizë gjaku i socialdemokracisë së hershme tradhtare, që votat ua jepte ekstremit të djathtë. Më mirë se unë këtë dukuri e shpjegon publicisti Alban Kosova, kur shkruan: Socialdemokratët (socialistët dhe soji i tyre) "tradhtojnë sistematikisht interesat e klasës që i zgjedh. Kjo nuk është erë civilizuese në Partinë Socialiste, por veprim kapitullues dhe destabilizues. Elektorati i majtë, ndofta më heroiku në të gjithë globin, ka 16 vjet që dëgjon pordhët e "udhëheqjes" dhe për çudi akoma nuk është mërzitur, por me siguri që do të mërzitet dhe do t‘i kthejë krahët përfundimisht".

Si e konsideroni reagimin e mazhorancës pas votimit të deputetëve socialistë pro ministrave të rinj?

AGOLLI: Deputetët e së majtës, që votuan për qeverinë e meremetuar, kujtuan se do të priteshin me brohoritje nga shumica e djathtë. Por e djathta u tregua shumë e mençme dhe i futi këta ngjala të majta në koshin qesharak. Madje, kur këta ngjala lëvizin dhe ngrenë kokën nga koshi për të kritikuar qeverinë, deputetët e djathtë shkulen së qeshuri. Kështu, pas raportit të kryetarit të Kontrollit të Lartë të Shtetit në parlament, kur u ngrit të kritikojë qeverinë i papërkuluri Erjon Braçe, u hodh deputeti i djathtë, Ferdinand Xhaferri dhe i tha afërsisht kështu: Ju jeni e vetmja opozitë në botë që votuat për ndryshimet në qeveri, pra ju nuk doni pushtet, na e lini ne pushtetin. Pra, ky soj deputetësh të së majtës këtej e tutje nuk ka më sy e faqe të kritikojë qeverinë, që e ka votuar vetë. E ndershme do të jetë, sikur ky soj i deputetëve të ndjekë shembullin e Lufter Xhuvelit.

Ngjarja më e fundit politike, ishte përplasja mes Kryeministrit dhe Presidentit të Republikës, kur Berisha nuk mori pjesë në betimin e ministrave të rinj. Si e konsideroni këtë zhvillim?

AGOLLI: Është e vërtetë që në parlamentin shqiptar ndodhi çudia që mund të shënohet në Gines, kur opozita voton pro qeverisë së shumicës, por kaq e çuditshme në botën demokratike, është edhe kur një Kryeministër mban mëri të gjatë me Presidentin, sa nuk shkon as në dekretimin e ministrave të vet. Kjo mund të ndodhë vetëm në Zullullandin e hershëm, bëmat e të cilit i kemi mësuar në veprën e Faik Konicës "Katër përralla nga Zullullandi", që është shkruar 85 vjet më parë, ku është kënga e zulukëve:

Gomarica vjen vërdallë:
A do qumësht apo dhallë?
Mandi, dandi, kandi, randi,
Roft e qoftë Zullullandi!

Por, megjithatë, ne shqiptarët duhet të krenohemi që kemi një gjen të fortë dhe nuk ndryshojmë as pas 85 vjetëve, megjithëse ëndërrojmë të futemi në Bashkimin Evropian. (Gazeta Shqip)

Flet veprimtari Ibrahim Kelmendi “Pa dorëza” për gazetën Express

E NJOH VRASËSIN E JUSUF GËRVALLËS

Ai që vrau Jusuf Gërvallën jeton në Kosovë, në një fshat të komunës së Suharekës. Është shqiptar dhe e ka emrin Rezil, thotë Ibrahim Kelmendi në intervistën ekskluzive për gazetën Express.

Intervistoi: Nebih Maxhuni

Prishtinë, 10 mars — Ibrahim Kelmendi. Për gjeneratën e re ky emër s’thotë asgjë. Ndoshta as që e dinë se çfarë ka bërë ky njeri për jetën e tyre. I harruar për shumë kohë në jetën e diasporës, numërohet se ka qenë idealisti i parë i së majtës shqiptare jashtë Kosovës dhe Shqipërisë. Është ndër të paktë shqiptarë të diasporës që ka pas guxim të vishet me xhins dhe në një mënyrë a tjetër ka jetuar me jetën e studentëve gjermanë. Për dallim nga të tjerët ai ka mundur të socializohet në jetën gjermane dhe në jetën e tij ka nxitur polemika dhe debate pikërisht për shkak se nuk ka jetuar vetëm jetën e refugjatit ose të punëtorit të krahut në Gjermani.

Ka qenë njeriu i parë që ka thyer heshtjen prej kohësh për meritokracinë e diasporës dhe ka botuar të dhëna interesante duke anashkaluar distancën historike dhe duke përshkruar gjëra të rrezikshme për procesin i cili ende s’ka përfunduar.

Si mik i afërt i Jusuf Gërvallës, ai mori guximin ta përshkruajë tërë realitetin e asaj kohe, duke mos kursyer persona dhe personazhe. Libri i tij i titulluar “Atentatet”, përfaqëson një rrezik në vete për të vërtetën e asaj kohe.

Libri në një mënyrë përfaqëson edhe karakterin e hapur dhe shumë të përfolur të Ibrahim Kelmendit, i cili, si shumë herë ka dalë jashtë kornizave të “qytetarit” të diasporës. Shpeshherë, i ngarkuar me teza konspirative gjatë jetës së tij, ai ikën nga ajo hapësirë në librin e tij dhe ballafaqon fakte dhe emra pa hezituar fare se mund të krijojë situata të pakëndshme në jetën kosovare edhe ashtu të rëndë dhe konspirative.

Thotë që e njeh atentatorin e Jusuf Gërvallës, i cili jeton në një fshat të komunës së Suharekës. I bën shenja dhe ia heq elozhet politike dhe meritën folklorike edhe miteve në diasporë, siç thotë ai, të ngritura artificialisht. Ndryshe, nga tjerët, e sheh figurën e Enver Hadrit dhe Vehbi Ibrahimit, duke i përshkruar ata si njerëz me merita të dyshimta.

Libri ,“Atentatet”, duhet të jetë vetëm një pjesë e së vërtetës të cilën Ibrahim Kelmendi, ish udhëheqës i Fondit “Vendlindja thërret” dhe njeriu që ka propozuar që LPK-ja të ketë fundin e saj historik në vitin 1999 në kongresin e rregullt në Prizren, sepse e vërteta tjetër duhet të shpaloset pas intervistës që i ka dhënë gazetës Express. Ai flet atë që rrallë kush guxon ta thotë.

Express: Pyetja e cila është shumë dilematike për secilin që ju njeh, për shembull gjeneratat e vjetrat, jo të rejat. Pse libri “Atentatet”? Ke thënë që libri do të bëhet krejt në një kohë më të qetë. Pse tani ky libër? Është ky dëshpërim i juaji me të kaluarën dhe të tashmen?
Ibrahim Kelmendi: E para, romanin nuk e kam publikuar deri tani, sepse kam menduar që duhet një distancë kohore, që unë si autor të mund të reflektoj për atë që është bërë në mërgatë, e dyta, kam menduar se publikimi i mëhershëm do të dëmtonte luftën, veprimtarinë çlirimtare, gjegjësisht nuk do i bënte mirë asaj veprimtarie. Tani kam gjykuar që një çerek shekulli është distancë e mjaftueshme dhe mund të thuhen të vërtetat, pa dëmtuar luftën dhe pa qenë i penguar nga subjektivizmi.

Express: Pse ky dekonspirim pas 25 vitesh edhe pse ju jeni njeri nga ata që i keni ditur këto gjëra, i keni njohur situatat, e keni njohur diasporën dhe njerëzit atje...?
Ibrahim Kelmendi: Mosdekonspirimi i deritanishëm i atyre që kanë ndodhur është varur edhe nga ndikimi i amanetit apo porosisë se Jusuf Gervallës, i cili ka thënë: “Nëse dorasi është shqiptar, mos u zbuloftë kurrë!” Ne secili kemi një konstrukt social, i cili na bën të respektojmë amanetin, gjegjësisht porosinë e fundit. Pastaj, po të thuheshin në kohë këto të vërteta, do kishim përplasje të mëdha, do na shkonte koha duke u marrë me qërim hesapesh në mes nesh.

Express: E përmendet mitin. Heshtja për një kohë kaq të gjatë ka krijuar mite të diasporës. Njëri nga ato mite keni qenë edhe ju. Ju keni qenë i gjithëfuqishëm, por realisht jeni njeri i rëndomtë. Është krijuar miti për Jusuf Gërvallën. Po e lexove librin tuaj, do shihet se të gjithë ata njerëz kanë bërë jetë normale dhe kanë bërë një veprimtari patriotike prej distancës. Si e shikon ju këtë çështje tash?
Ibrahim Kelmendi: Se vërtetë kemi qenë njerëz të rëndomtë. Mua më pengon kur njerëzit mitizohen dhe u zmadhohen angazhimet e tyre. Në botë të qytetëruar angazhimi patriotik e çlirimtar do të shihej si punë normale. Pse, ta zëmë, ka nevoje të lavdërohet një bujk që ka punuar në arën e tij, pasi ka bërë një punë normale. Njësoj e vlerësoj edhe angazhimin patriotik. Prandaj zmadhimet, këto krekosje të njerëzve, nuk janë të shëndetshme. Një angazhim për të fituar sa më shumë liri nuk ka përse të zmadhohet e lavdërohet deri në mitizim. Unë e gjykojë angazhimin tonë si angazhim tepër të përgjegjshëm e qytetar. Dhe prandaj dëshira ime ka qenë dhe është, që të demitizohen këto veprimtari çlirimtare, të shihen realisht se i kanë bërë njerëz vullnetmirë, të cilat, të them, rastësisht kanë qëlluar aty, por ka mundur të jenë edhe të tjerë, prandaj nuk ka nevojë të madhërohen figurat, por duhet të vlerësohet njerëzisht, në hapësirë, kohë e rrethana përkatëse.

Express: Para se të hyjmë në emra konkret. Zakonisht në Ballkan ndodh që elementi i tradhtisë dhe patriotizmit është prezent. Të dyja këto elemente i keni brenda librit. Realisht, si korrespodonin këto elemente ballkanike ose kush është më shumë tradhtar e kush patriot, apo kush ka qenë i infiltruar në lëvizjen e madhe për Pavarësi? Pse i keni prekur këto elemente kaq të ndjeshme kur e dini mentalitetin?
Ibrahim Kelmendi: Janë kategorizime që behën në këtë hapësirë, d.m.th. që shkojnë në ekstreme: tradhtar apo patriot. Unë e peshoj veprimtarinë e të ashtuquajturit tradhtar dhe gjithashtu edhe të patriotit. Patriot është secili njeri për nga natyra, sepse e donë vendin ku ka lind. Ata që e quajnë patriotizmin virtyt të jashtëzakonshëm, për mua janë budallenj. Tjetra, edhe angazhimet e tradhtarëve jam i predispozuar t`i shoh në mënyrë të diferencuar, sidomos në rrethana të rënda të pushtimit. Për aq sa kanë lejuar mundësitë dhe rrethanat e kohës, është formësuar gjeturia e vet qytetarëve. Në Kosovën e pushtuar, në hapësira të ndryshme kohore, ka pasur një farë autonomie përkatëse administrative e vetëqeverisëse. Në atë kuadër të autonomisë është dashur të angazhohen e të punojnë njerëzit edhe në struktura policore, duke përfshirë edhe UDB-në. Për shembull, sipas vlerësimit tim, për mua ka qenë pothuajse i barabartë të qenit mësues me të qenit udbash, gjegjësisht nëpunës sigurimi, sepse kanë qenë struktura e hallka të të njëjtit zinxhir, gjegjësisht të të njëjtit sistem, kanë vepruar sipas ligjeve të miratuara nga i njëjti Kuvend i Kosovës ose nga kuvendi federativ. Mësuesi e ka pasur për detyrë të indoktrinojë, UBD-shi të kontrollojë nëse ka zënë vend indoktrinomi i mësimdhënësit. Përjashto rastet, kur UDB-ashi dhe të ngjashmit kanë kapërcyer kompetencat ligjore, që nuk kanë lejuar ndjekje kolektive, tortura e zhdukje fizike, nuk kanë lejuar as atentatet, si në rastin e 17 janarit të viti 1982. Dhe këto raste duhet ndëshkuar, siç ka ndodhur e po ndodhin në ish shtetet tjera moniste.

Express: Derisa në një moment ju e depolitizoni personalitetin për patriotizmin që ka pasur obligim, në njëfarë mënyrë mitizoni rolin UDB-së si të gjithëfuqishme, si gjithkund infiltruese. Pse i keni dhënë rolin aq të madh, që sipas librit tuaj, nuk ka qenë aq me peshe sa e mitizoni ju, apo është çështje e frikës?
Ibrahim Kelmendi: Ka mundësi të jetë edhe rrjedhojë e frikës, pasi frika është ndjesi e pakontrollueshme. Ka mundësi që unë nuk e kam përshkruar tamam, sa ajo ka qenë e pranishme. Dihet se UDB-ja ka qenë njëra ndër sigurimet më të fuqishme, të cilës në ndonjë rast ia kanë pasur zili edhe CIA, KGB, etj. E di që këtë strukturë, qysh nga viti 1948, e kanë ndihmuar edhe ekspertë të CIA dhe Perëndimi i ka dhënë edhe ndihma të mëdha financiare dhe kadrovike dhe është ndihmuar që të jetë njëra ndër sigurimet më të forta në Evropë. Si e tillë ajo është përpjekur të kontrollonte gjithçka, jo vetëm në Kosovë, por të na kontrollojë e të na pengojë edhe në Perëndim. Prandaj disa prej personazheve që i kam përshkruar, të cilët kanë luajtur rol të madh, mendoj se veprimet e sjelljet nuk duhet t’i kenë pasur si rrjedhojë vetëm të budallëkut të tyre, ose vetëm për të kënaqur egomaninë e tyre, por ashtu duhet të jenë instruktuar e instrumentalizuar për të vepruar nga ky shërbim. Ta zëmë, kemi pas gazetarë dhe letrar të shkëlqyer, për të cilin sa i përket aftësisë profesionale, kam pas dhe kam një respekt të madh. Ai duhet të ketë qenë i kamufluar si korrespodent i “Rilindjes”, por ka qenë i angazhuar për t’i shërbyer atij sigurimi...

Express: Prej nga ju këto informata se këta njerëz duhet të kenë qenë të tillë?
Ibrahim Kelmendi: E para e punës, ai, si korrespodent i “Rilindjes”, nuk kishte nevojë të involvohen në përplasjet tona me konsullatën jugosllave në Dyseldorf dhe në atë përplasje ai ndonjëherë të ishte më brutal se vet konsulli. Do mjaftonte që ai, me një korrespodencë për gazetë të tij, të përshkruante çka po ndodhte dhe ai të mos inkuadrohej në ato përplasje që kishte Klubi shqiptar në Dyzeldorf me konsullatën dhe institucionet tjera të atëhershme shtetërore. Ato insistonin që ta fusnin nën tutelë Klubin e shqiptarëve aty, dhe ky, i kamufluar si gazetar, angazhohej pro konsullatës. Duke vrojtuar veprimtari të tillë, vija në përfundim se ai duhej të ishte në shërbim të UDB-së...

Express: Ju këta njerëz i quani me detyrë të ngarkuar, vërtet kanë qenë të tillë?
Ibrahim Kelmendi: Një kategori e tillë duhet të ketë qenë, siç e vlerësoja unë atëherë. I njëjti, p.sh., kur e arrestuan Vasilin në Kosovë, e sjellin nga Gjermania për ta marrë në pyetje gjatë hetimeve...

Express: Kush është Vasili, ngase lexuesit tanë nuk e dinë?
Ibrahim Kelmendi: Vasili është njëri nga personazhet e romanit. Ai ka pasur një urdhër për të bërë atentat ndaj Jusuf Gervallës, por trimërisht ka refuzuar ta zbatojë. Për këtë ai duhej të ndëshkohej nga UDB-ja. Prandaj kur Vasilin e arrestuan në Kosovë, gazetarin në fjalë e sjellin nga Gjermania për ta marrë në pyetje gjatë procesit hetues, meqë duhet të jetë vlerësuar si njohës më i mirë i veprimtarisë sonë në Perëndim. Kështu i kisha atëherë informatat dhe prandaj i krijoja vlerësimet, pasi na duhej të krijonim sistem të vetëmbrojtjes.

Express: Si e sheh Ibrahim Kelmendin patriot të diasporës, si të duket ai prej kësaj distance historike?
Ibrahim Kelmendi: : Si një veprimtar i natyrshëm, autentik, i cili për shkak se ka shkuar i ri dhe është ndikuar shumë nga jeta studentore gjermane, ndonjëherë është keqkuptuar edhe nga bashkëveprimtarët si i padisiplinuar, si jo serioz, si anarshist, si me xhins të grisur e flokë të gjatë...

Express: Të ndalemi te kjo, ngase në libër ju nuk e përshkruani personalitetin tuaj, por ata që ju njohin, ju kanë vlerësuar se keni pas në dukje një bindje ideologjike të majtë, por të dallueshme prej marksistëve dhe leninistëve të kohës, të dallueshme edhe prej Jusuf Gervallës dhe Enver Hadrit. Nga kjo distancë kush ka pasur të drejtë ?
Ibrahim Kelmendi: Se pari do të thoja se asnjëri nuk kishim kushedi se çfarë bindje ideologjike, pasi na mungonte përgatitja teorike, po të kemi parasysh përgatitjen përkatëse teorike filozofike. Për aq sa ishim të ideologjizuar, secili kishim të drejt, sepse ideologjitë nuk mund të shabllonizohen dhe të gjykohen, siç po ndodh tani. Me rëndësi duhet të ketë qenë, se edhe pse kishim bindje të ndryshme, nuk armiqësoheshim për shkak të tyre, por bashkëvepronim. Kjo mbase tregon se kishim tolerancë e mirëkuptim pluralist dhe këtë e kishim në programet e statutet tona politike, në shkrimet tona. Bindjet tona ido-politike kanë osciluar dhe kanë evoluuar. Ne më shumë na ka interesuar kontributi për çlirim kombëtar dhe jo drejtësia ideologjike, d.m.th. na interesonte të gjejmë mënyrën më efikase, që të ndikojmë sa më shumë te njerëzit, që t’i afrojmë ata duke i ndërgjegjësuar për veprimtari të angazhuar patriotike e çlirimtare.

Express: A ka krijuar diferenca ideologjia për çështjen kombëtare gjatë asaj kohe, meqë ju duhet të keni qenë më liberal se të tjerët, të cilët ishin më konservativ, për të mos thënë se kanë qenë enveristë?
Ibrahim Kelmendi: Në organizimet ku kam vepruar unë, përcaktimi programor ka qenë: pavarësisht bindjeve ideologjike e politike, secili që është i interesuar të angazhohet për Kosovën Republikë, gjegjësisht ta çliroj Kosovës, ka të drejt të anëtarësohet. Pastaj, brenda për brenda organizimeve tona, kur kishim demokraci më të avancuar, kishim edhe luftë idesh, sepse është e natyrshme që secili të angazhohet që të përfitoj simpatizantët e vet. Kjo ka ardhur në shprehje tek ne nga mbarimi i vitit 1984, kur filluam të organizojmë mbledhje me më shumë veta, deri edhe te kuvende, në të cilat filluam të kishim garë për vota dhe votime të fshehta. Rëndom ka pasur goxha përplasje gjatë diskutimeve, ndonjëherë kanë qenë edhe brutale, por pothuajse gjithë herë kemi bërë kompromise, sepse në fund të fundit ne po angazhoheshim ta çlirojmë Kosovën dhe jo të ia përcaktojmë asaj sistemin politik.

Express: Pse ju keni pasur një respekt të madh për Jusuf Gërvallën, të cilit në njëfarë mënyre i kushtohet libri juaj? Ke një rezervë për veprimtarinë e Enver Hadrit dhe grupacioneve të Belgjikës. Cili është dallimi i këtyre grupacioneve?
Ibrahim Kelmendi: Respekt kam pasur për Jusufin nga se në fillim jam gjetur në një situatë shumë të vështirë. Atëherë kam qenë shumë i ri për të pasur formim të avancuar politik. Kam pas një si kompleks që nuk po dija të artikuloja me shkrim ato që kam dëshiruar t’i shpreh. Ardhja e Jusufit më ndihmoj shumë, pasi ai ma zvogëloi atë kompleks. Pastaj kam pas një kulturë, që kur me rastiste të bashkëveproja me dike që e çmoja më të aftë se vetën, ia lëshoja vendin, kaloja në plan të dytë, që do të thotë se ua liroja vendin atyre që ishin më të përgatitur. Pra, edhe te gëzimi i madh dhe lirimi nga kompleksi, se aty e tutje nuk do më tallin për ato që do shkruaja, pasi do m’i redaktonte Jusufi, e ka bazën respekti e dashuria e madhe për Jusufin. Por kryesore ka qenë cilësia e tij si njeri, modestia dhe kultura e tij. Ai ka ditë të të afroj si shok e bashkëveprimtar, në kohën kur njerëzit të kategorizonin, gjegjësisht të largonin, nëse kishe nivel të ulët intelektual e profesional.

Po kaq shumë e kam respektuar dhe dashur edhe Kadri Zekën, me të cilin fatkeqësisht jam njohur tek në mars të vitit 1981 dhe kam kaluar shumë më pak kohë, se sa me Jusufin.

Pyetet edhe për Enver Hadrin dhe grupimet në Belgjikë. Unë te ai njeri nuk kisha gjetur pothuajse asgjë. Duhet ta kem takuar qysh gjatë vitit 1978 dhe të mos kem bashkëpunuar. Ai në dukje nuk kishte koncept politik, ka qenë shumë konfuz, kemi pas shumë debate, ndonjëherë edhe përplasje e armiqësime. Në paraqitje ishte antikomunist, kurse kisha informata se po bashkëpunonte me Partinë Komuniste të Belgjikës. Kisha përshtypjen që ai po informonte dike, që do të thotë se, kisha dyshime që ai po informon njëherazi Sigurimin shqiptar por edhe UDB-në. Në vitet e fundit patëm bashkëpunim. Kurse gjatë varrimit Lëvizja u angazhua për varrim dinjitoz, pasi ai nuk kishte miq e bashkëveprimtarë rreth vetës, që do mund ta bënin këtë. Në mbledhjen komomorative i pata kërkuar falje publike për padrejtësitë që mund t’i kishte bërë Lëvizja dhe unë.

Grupimet e organizuara në Belgjikë, në fillim të viteve të 80-ta, nuk kanë qenë të fuqishme. Grupimet e djathta nacionaliste pothuajse kishin pushuar se qenuri, kurse grupimet e reja, të djathta dhe të majta, përbëheshin vetëm nga dy-tre individë, me dallim prej grupimit pro Lëvizjes, i cili dominonte. Vetëm kur ndodhi pluralizmi i simuluar e i shpifur në Kosovë në fillim të viteve të 90-ta, kishte një rritje organizative LDK-ja, me të cilën herë bashkëpunonim e herë jo.

Express: Ju e keni margjinalizuar rolin e emigracionit në Bruksel, por i jepni vend rolit të emigracionit në Zvicër. Boshti i veprimtarisë ka qenë i vendosur në Zvicër dhe Gjermani. Ju i jepni peshën Jusufit derisa vritet, por më vonë, edhe pas vrasjes, nxitet ose ngritët mitin për Jusufin dhe ajo ka një inercion. Na trego këto dy boshte edhe lëvizjet tua Zvicër - Gjermani, shihet që keni një njohuri të dukshme duke eliminuar Belgjikën si emigracion?
Ibrahim Kelmendi: Fillimi i kësaj lëvizjeje, për të cilën po flasim, ka ndodhur në Gjermani, ndërsa më vonë epiqendra është zhvendosur në Zvicër, për faktin se në Gjermani kishin ardhur shumë emigrantë gjysmë-analfabetë, do me thënë ishin vështirë të “përpunueshëm”, ndërsa në Zvicër shumica kishin një shkollë të mesme. Në këto dy shtete emigracioni ka qenë më i madh në atë kohë. Në Belgjikë nuk kishte emigracion aq të madh. Atje ishin dy grupime të mëdha, emigrantë politikë nga Shqipëria dhe emigrantë ekonomik shqiptarë nga Turqia. Të dy grupimet ishin kryesisht të paarsimuara.

Express: Pse ishte Jusuf Gërvalla cak i UDB-së, dhe pse ai ishte i rrezikshëm për te?
Ibrahim Kelmendi: Unë them që UDB-ja duhet të ketë gjykuar se u arratis një kuadër më intelektual se këta të tjerët që ishin deri atëherë dhe prandaj do ketë influencë më të madhe. Emigrantët e paarsimuar në atë kohë kanë pasur një kult ndaj intelektualit, sepse ka pas një deficit të madh në Kosovë. Këta emigrantë që kishin shkuar atje për të punuar, kanë marrë atë gjendje sociale me veti, d.m.th. edhe kultin për intelektualin dhe atë gjendje e kanë konservuar. Menjëherë u përhap lajmi se është arratis një intelektual i zoti. Prandaj UDB-ja priste se ai do të ketë një ndikim të madh. Për këtë arsye ajo qysh në fillim u mundua t’i presë hovin. Kështu, që në start Rezili, personazhi që unë e argumentoj si doras, akoma pa arritur Jusufi, filloi të përhapë propagandë se Jusufin e ka dërguar UDB-ja për të na përçarë dhe se jemi të rrezikuar nga ai. Kjo po ndodhte akoma pa hy në tokë gjermane Jusufi. Kjo ishte metoda më e efektive për t`i frikësuar njerëzit. Rezili në mënyrë aktive u mor me këtë propagandë. Pothuajse 24 orë rrinte në stacione treni në Shtutgard, ju drejtohej shqiptarëve kur i njihte e nuk i njihte, mjaftonte kur i shihte se po blenin gazetën “Rilindja”. I gostiste me kafe dhe mandej u thoshte se UDB- ja ka çuar një UDB-ash. Unë gjykoj nga ky kënd, se UDB-ja ka marrë masa të menjëhershme që Jusufin ta pengonte që të mos kishte ndikim qysh në startim të veprimtarisë se tij në ekzil. UDB-ja mori ofensivë që ta diskreditojë Jusufin.

Express: A ka pasur sukses Rezili, personazhi juaj, që ta diskreditojë Jusufin sidomos te një masë që ka qenë krejtësisht analfabete?
Ibrahim Kelmendi: Te njerëzit që i kemi pas afër vetës, si të anëtarësuar, si simpatizantë, nuk ka pasur fare influencë. Ai pat krijuar influencë të kufizuar te një grupim i vet, sepse sapo u hetua që në Gjermaninë Qendrore filluam një angazhim konkret patriotik, si kundërpeshë ai në Shtutgart formoi një grup që fillimisht e quajti Grupi komunist “Zëri i Kosovës”.

Express: Pse personazhi juaj do të jetë vrasës dhe pse shqiptari duhet të jetë vrasës i Jusuf Gervallës e jo për shembull njerëz të specializuar të UDB-së? Në libër duket e mjegulluar kjo.
Ibrahim Kelmendi: Sepse edhe unë po të kisha qenë oficer i UDB-së njësoj do të kisha vepruar, do kisha zgjedh një shqiptar si doras. Kjo për faktin se nëse do e zbulonin gjermanët, atëherë do përhapej dezinformatë: “Shqiptarët vriten në mes veti për probleme të tyre të brendshme”. Ky duhet të ketë qenë motivi apo qëllimi kryesor i UDB-së, pse ka urdhëruar shqiptarë për të bërë atentatin.

Express: Ju e njihni Rezilin, ai është gjallë, jeton në Kosovë. Jeni frikësuar ndonjëherë se nuk e thoni të vërtetën, se dorasi nuk është ai, edhe pse në libër detajisht e përshkruani personazhin si vrasës dhe jepni arsyen pse është doras?
Ibrahim Kelmendi: Unë në këtë drejtim e kam ndërgjegjen e qetë. Thënë të drejtën, dëshiroja që Rezili të ketë një alibi, të mos ketë qenë atentatori, vrasësi, por krye-hetuesi, të cilin fillimisht e kam orientuar drejt Rezilit si atentator i mundshëm, katërçipërisht më ka bind se Rezili nuk ka alibi. Ai dy herë ka qenë i arrestuar për këtë qëllim. Atëherë unë kisha informata të bollshme që të dyshoj në Rezilin, meqë kishte dhënë një urdhër për t’u bërë atentati ndaj Jusufit. Ngase i kishte dështuar, do e ketë vendosur ta bënte vetë, sepse për dështim të parë UDB-ja mund t’i ketë kërkuar llogari. Prandaj, kur krye-hetuesi më ka bind se ai nuk ka alibi, atëherë u bëra kategorik, se dorasi duhet të jetë Rezili.

Express: Dorasi ka dhënë një alibi se ka qenë te motra..., por ju e demaskoni këtë?
Ibrahim Kelmendi: Unë e kam bërë këtë duke u thirr në bashkëbisedimet që kam pasur me krye-hetuesin, sepse ai thotë që motra ka qenë shumë mirë e përgatitur, e ka mbuluar shumë mirë Rezilin, por nipat e tij, me të cilët ka biseduar krye-hetuesi, kanë treguar se daja i tyre s`ka qenë natën e krimit të motra, bile ata i kanë treguar se nuk kishte qenë gati për dy vjet aty. Fatkeqësia e tij (krye hetuesit), siç është shpreh vetë krye-hetuesi, është se ligji në Gjermani e ndalon që të miturit të jenë dëshmitarë në gjyq.

Express: Ju e dini se kush është vrasësi. Ai është Rezili. Meqë ju e keni pasur mik Jusufin, pse nuk e denonconi rastin, kur të miturit e motrës së tij tash janë rritur, ata mund të flasin në gjyq? Rezili jeton në Kosovë në një rajon të caktuar. Cili është obligimi moral i mikut të Jusufit, i cili është gjallë?
Ibrahim Kelmendi: Obligimi im moral është që të testoj opinionin, kam drejtë unë apo nuk kam të drejtë të shkeli mbi amanetin e Jusufit për të bërë pastaj denoncim konkret ndaj Rezilit. Pastaj obligim moral tashmë duhet ta kenë edhe lexuesit, që e kanë lexuar romanin “Atentatet”...

Express: Kemi të bëjmë me vrasje, porosia është çështje morale.
Ibrahim Kelmendi: Unë kam dilema, prandaj po marrë mendime nga njerëzit, se çfarë përshtypjeje u ka bërë romani. Edhe të tjetër kanë mundësi të bëjnë denoncimin. Janë me qindra që e dinë emrin e vërtetë të Rezilit, pasi e dinë se ai ka qenë kryetar i grupit komunist “Zëri i Kosovës”. Ata nuk janë të lidhur emocionalisht me Jusufin, siç jam unë që ndjehem i obliguar të respektojë një porosi të tillë. Pra, ata i kanë mundësitë më të hapura. Nëse ata s’e bëjnë, unë do i pres diskutimet dhe nëse më thuhet, se është më me rëndësi denoncim i dorasit, sesa porosia e Jusufit, atëherë do ta bëj këtë.

Express: Me qenë se po i lëmë lexuesit që ta lexojnë librin, nuk po ndalemi te rasti Gërvalla, se si është vrarë. Ti e prek një element jashtëzakonisht interesant në libër ose më mirë të themi ke prek edhe një personazh tjetër, Emil Kastriotin. Një personazh tejet konfuz, por një personazh i qartësuar nga ti dhe i paqartë në veprimtarinë e tij. Pse duket Emil Kastrioti i tillë?
Ibrahim Kelmendi: Unë e kam njohur atë edhe personalisht. Kam biseduar shpesh me të, sepse me secilin veprimtar në migracion unë s’kam pas kurrë një lloj paragjykimi të rri e të bisedoj me të, që të shikoj a kemi diçka të përbashkët që na lidh. Edhe në saje të atyre takimeve, më është imponuar të krijoj një lloj intuite që të mundem t’i vlerësojë dhe t’i kategorizoj njerëzit, janë apo nuk janë për bashkëpunim. Kështu unë, qysh herët, Emilin e kam kategorizuar në atë skedarin tim, se nuk është për bashkëpunim, se është destruktiv, bile se është i dyshimtë. Por me Emilin dhe të tillët, nuk kam dëshiruar të hyj në konflikt, sepse gjykoja se do harxhoja kot energji time dhe të organizatës ku bëja pjesë.

Express: Në libër i sheh ata si njerëz të rrezikshëm, megjithatë?
Ibrahim Kelmendi: Po, sigurisht, bile si shumë të rrezikshëm dhe unë kam menduar që duhet t`i lëmë rehat, nuk duhet të merremi me ta. Nëse merrem me ta, atëherë procesi shkon duke eskaluar dhe ndoshta do shkonim deri te vrasja. Unë kam pas një përcaktim: vrasje në Perëndim nuk guxon të ndodhë, një për shkak të kultit që kam prej malësorit, se mysafiri nuk guxon të shpërdorë mirëpritjen e nikoqirit, do me thanë, në shtëpi të huaj nuk bëhet sherr. Kështu që, meqë në Perëndim na kanë strehuar, na e kanë lejuar veprimtarinë patriotike dhe na kanë ofruar shans për një jetë më të mirë, atëherë unë kam qenë i përcaktuar që të kanalizojmë mërgatën tonë kundër vrasjeve, qoftë mes ne shqiptarëve, qoftë me të tjerët. Prandaj unë u kam ikur këtyre sherrxhinjve, që kanë qenë shumë të rrezikshëm, dhe kurrë nuk jam marr me ta. Kur ata janë marrë me mua, unë i kam duruar, kam heshtë dhe i kam injoruar. Vetëm një përplasje skandaloze e kam pas me Emilin, më pat bërë një sherr të madh, por e kam duruar, nuk jam hakmarrë.

Express: Në librin tënd, realisht një personazh krejt minor, është hero i një pjese të Kosovës. Ai është rivarrosur me nderime, i është ngritur kulti i personalitetit. Unë i kam lexuar reagimet e Ibrahim Kelmendit për një personazh të tillë, i cili gjatë jetës në diasporë ka qenë kontrovers dhe i dyshimtë. Ju e dini për cilin e kam fjalën, besoj?
Ibrahim Kelmendi: Bëhet fjalë ndoshta për Vebih Ibrahimin. Ate, nga njohja ime e drejtpërdrejtë dhe nga njohja përmes bashkëveprimtarëve në Bruksel, të cilët e kanë njohur më mirë se unë, e kam kategorizuar në atë skedarin tim si element kriminel, që merret me kontrabandë, me prostitucion me gjithçka, por veç patriotizëm e moral nuk i ka. Në fakt shtirej se ishte veprimtar e trim patriot, po i kishte vetëm si mjet për punë. Kështu gjykoja unë atëherë dhe kështu vazhdoj të mendoj, deri sa të më ofrohen prova kokëforta për të kundërtën.

Express: Po pse këto dallime kaq të mëdha. Realisht krijohet miti për një njeri i cili në diasporë ka pas krejt tjetër punë?
Ibrahim Kelmendi: Sepse këtu është lehtë të spekulosh. Unë di kopukë, që janë marrë me droga, kontrabandë, imoraltet, hajni, spiunim, që vinë në Kosovë, paguajnë gazetar fukara, financiarisht dhe profesionalisht, që punojnë në televizion ose në gazeta dhe ua bëjnë me porosi reportazhet për t’i bërë hero. Pastaj ato shkrime i manipulojnë njerëzit, meqë nuk janë të informuar. Akoma kemi njerëz të shkretë, që kanë njëfarë kulti të vjetër, se ato që pasqyron televizioni ose gazeta, duhet me qenë e vërtetë. Pastaj të tillët fillojnë të madhërojnë edhe keqbërës, fillojnë t’u thurin këngë...

Express: Por, edhe miku i juaj, Haqif Mulliqi e ka madhëruar Enver Hadrin.
Ibrahim Kelmendi: Nuk e di. Ai e paska bërë një punë në mungesë të informatave, ose mund ta ketë ndjerë si obligim moral, sepse, ndoshta, në kohën e fundit Enver Hadri ka fituar një lloj ndërgjegjësimi patriotik dhe një siguri, se mund t’ia kthen shpinën padronit. Dhe ky lloj guximi atij i kushtoi me jetë. Ne e kemi diskutuar një rast, kur ai doli të propagandonte dhe të mbledhë lekë në emër të asaj që ka merita për rezolutën e parë për Kosovën, që pat aprovuar Parlamenti Evropian. Meqë unë isha në dijeni për procesin e rezolutës që në nismë, atëherë e këshillova: “Enver je duke e rrezikuar vetën. Ti ke dëgjuar si krejt bota në lajme për rezolutën. Tjetër meritë për te nuk ke. Mos i dil zot, sepse jo të gjithë nacionalistët serbë në Evropë i ka UDB-ja e Beogradit nën kontroll dhe dikush prej tyre mendon që ti vërtet e ke atë meritë që po mundohesh ta përvetësosh. Ndonjëri prej tyre mund të hakmerret ndaj teje, prandaj rri rehat dhe mos ia sjellë vetës ujkun në torishtë, në mënyrë kaq naive. Edhe këtë punën e mbledhjes se të hollave te bashkatdhetarët, gjoja në emër të shpenzimeve që ke bërë për të korruptuar parlamentarë për të miratuar rezolutën, do të lutesha ta ndërpresësh, mos i bezdis se nuk i meriton”. Kanë qenë të paktën edhe 10 veta prezent, në klubin shqiptar “Idriz Seferi” në Bruksel, kur e kemi debatuar këtë çështje. Tash edhe Haqifi ka ndjerë obligim moral të shkruaj, por edhe unë kam ndjerë obligim moral që t`ia organizojmë varrimin, sepse nuk ka pas kush t’ia organizojë. Njerëzit e Lëvizjes i kam këshilluar që të merren me organizim sa më dinjitoz të varrimit të tij, sepse, megjithatë, m’është duk një gjest shumë i mirë e i guximshëm, që Enveri ka provuar të dalë nga shërbimi, sepse ka menduar që ishte dobësuar UDB-ja. Unë nuk druhem t`i them gjërat e përparme të tij, po kuptohet, siç i kam vlerësuar në Kohë dhe do gëzohesha, sikur të kisha prova që të bindesha se ai ka qenë gjithë jetën patriot.

Glauk Konjufca: Nëse Serbia mendon të rikthehet në Kosovë, atëherë “Vetëvendosja” shndërrohet në mekanizëm çlirimtar

- Intervistë e njërit nga drejtuesit e Lëvizjes “Vetëvendosje!”,  dhënë Kosovapress-it

Njëri nga drejtuesit e Lëvizjes “Vetëvendosje!”, Glauk Konjufca, në një intervistë për Kosovapress ka thënë se pjesëmarrja në demonstratën e 3 marsit do të jetë edhe më e madhe për faktin se me plumba dhe vrasje nuk mund të ndalet shprehja e vullnetit politik të popullit, përkundrazi kjo formë nxit më shumë vendosmërinë e për arritjen e synimeve. Sipas tij, demonstrata do të jetë paqësore sikurse kanë qenë deri tani dhe nuk do të jetë për cak okupimi i institucioneve siç kanë propaganduar partitë politike për 10 shkurt.

Kosovapress: Sa është përgatitur Lëvizja “Vetëvendosje!” për demonstratën e 3 marsit?
Konjufca: Kemi bërë përgatitjet e nevojshme për zhvillimin paqësor të demonstratës së 3 marsit, përveç informimit të aktivistëve dhe ndarjen e detyrave dhe përgjegjësive për secilin në lidhje me demonstratën. Po ashtu kemi marrë edhe disa veprime tjera shtesë, siç është përpilimi i manualit për qëllimet politike të demonstratës dhe si të demonstrohet. Ky manual është shtypur në disa dhjetëra mijëra kopje dhe do t’iu shpërndahet demonstruesve dhe këtë manual do të publikojmë në media një ditë para demonstratës. Kjo bëhet me qëllim që të jetë edhe një element i kontrollimit sa më të mirë të demonstratës dhe i parandalimit të çfarëdo infiltrimi të mundshëm, nëse ka dikush qëllime të këqija për të prishur skenarin tonë.

Kosovapress: Çfarë moto ka demonstrata dhe cila do të jetë kjo formë paqësore e protestimit?
Konjufca: Paqësore do të jetë në kuptimin që nuk do të lëndohet askush, cak i demonstratës nuk do të jenë okupimi i institucioneve, siç kanë thënë këta institucionalistët dhe partitë politike për 10 shkurt. Unë ju them se askush prej stafit njerëzor të UNMIK-ut dhe institucioneve vendore nuk do të rrezikohet. Përndryshe motoja e demonstratës është kundër pakos së Marti Ahtisarit dhe për vetëvendosje, pra kundër Grupit Negociator, i cili po vazhdon negociatat me Serbinë dhe jemi kundër çfarëdo negociate para se të realizohet vullneti politik i popullit. Pra, qëllimet politike janë që të njihet në mënyrë të pakushtëzuar e drejta për vetëvendosje popullit të Kosovës, e cila e drejtë duhet të realizohet nëpërmjet referendumit, ku të gjithë qytetarët do të merrnin pjesë. Vetëm kjo mënyrë do të ishte një rezultat, nga i cili mandej do të mund të merrnin vizën institucionet e vërteta të Kosovës për të mbrojtur interesat e qytetarëve.

Kosovapress: Pas 10 shkurtit është hera e parë që “Vetëvendosja” takohet me Shërbimin Policor të Kosovës. A keni arritur ndonjë marrëveshje?
Konjufca: Jo nuk ka pasur marrëveshje, sepse me sa kam kuptuar unë policia nuk erdhi për të arritur marrëveshje, por për t’u informuar me natyrën dhe mënyrën e zhvillimit të demonstratës. Në atë takim SHPK-në e kemi informuar aq sa e kemi informuar edhe popullin e Kosovës, që nëpërmjet mediave kemi treguar se demonstrata e 3 marsit nuk do të ketë për qëllim hyrjen në institucione apo okupimin e tyre. Pastaj ua kemi bërë të ditur trajektoren e marshit demonstrues paqësor, pikënisjen dhe përfundimin. Ndërkohë që përveç të tjerave, skenari jonë do të ketë edhe detajet e veta teknike, të cilat nuk mund t’i bëjmë publike 100 për qind, sepse mendojmë se do të mund të shfrytëzoheshin që të pengohet demonstrata jonë për t’u realizuar. Pra, qëllimi jonë është që të realizohet skenari i Lëvizjes “Vetëvendosje”, sepse kjo është mënyra më e sigurt që askush prej njerëzve të mos pësojë.

Kosovapress: Do të thotë ky takim se kemi filluar të pranoni SHPK-në si institucion?
Konjufca: Faktikisht ne më parë pranojmë popullin si institucion. Institucioni i parë në Kosovë duhet të jetë vullneti i popullit, e që aktualisht nuk është kështu. Meqë vullnetin e popullit ne e konsiderojmë institucionin kryesor, atëherë çdo kush është pjesëtar i tij dhe në të ardhmen ka vendin në gjirin e popullit. Prej këtij populli janë edhe pjesëtarët e SHPK-së dhe ne kemi biseduar me ta vetëm se mendojmë që si shqiptarë që janë kanë përgjegjësi morale që gjatë zhvillimeve të ardhshme të dinë si të veprojnë dhe në momentin vendimtar të pozicionohen në anën e popullit për vetëvendosje dhe kundër pakos së Ahtisarit. Përderisa ekziston kjo hapësirë dhe kjo shpresë që ata një ditë do të mund të vetëdijesoheshin politikisht, do të ekzistojë edhe hapësira e komunikimit, por gjithmonë duke i respektuar kushtet tona, që do të thotë pa prezencën e eprorëve të tyre ndërkombëtarë.

Kosovapress: Nga demonstrata e 10 shkurtit janë me dhjetëra të plagosur dhe dy të vdekur. Çka nëse policia intervenon si atë ditë?
Konjufca: Asgjë, vetëm se unë mendoj se ky sistem i padrejtë ia përshpejton fundit vetvetes dhe definitivisht e motivon popullin edhe më shumë për domosdoshmërinë e ndryshimit të këtij regjimi të padrejtë. Regjimi vetëm vazhdon të tregojë fytyrën e tij të vërtetë, përderisa kjo i ngrit tensionet dhe vjen deri të një vetëvrasje e këtij sistemi.

Kosovapress: Doni të thoni se tani keni përkrahje më të madhe?
Konjufca: Natyrisht që do të kemi, sepse prej se është krijuar “Vetëvendosja” nuk i ka rënë përkrahja ndonjëherë, por në vazhdimësi jemi duke u rritur, aq më tepër që tash po mbahen në burg padrejtësisht njerëzit që demonstruan paqësisht, ndërsa në burg do të duhej të ishin kriminelët, ata që plagosën e që vranë. Mirëpo këto veprime kriminale të këtij regjimi edhe më shumë i kanë bindur dhe i kanë qartësuar politikisht njerëzit, prandaj mendoj se pjesëmarrja në demonstratë do të jetë edhe më e madhe.

Kosovapress: Ju tani jeni para një situate të re, meqë ka edhe të vdekur. Mendoni të ndryshoni formën e demonstrimit?
Konjufca: Jo nuk do të ndryshojmë, por do të vazhdojmë me këtë formë paqësore të demonstrimit. Mirëpo, duhet të dinë se asnjë populli nuk mundet pandërprerë t’i shkelet vullneti politik, bile aty ku kanë filluar të përdoren armët kundër popullit, vullneti i tij veç sa është forcuar edhe më shumë. Sikurse ka ndodhur edhe nga përpjekja e Serbisë për të na shtypur me armë, që nxiti edhe më shumë vendosmërinë e popullit tonë për çlirim.

Kosovapress: Meqë pritni pjesëmarrje më të madhe, sa ka rrezik që demonstrata t’ju dalë nga kontrolli?
Konjufca: Nuk ma merr mendja që do të dalë nga kontrolli, sepse kemi bërë përgatitjet e nevojshme, numri i kujdestarëve do të jetë më i madh, por edhe kemi vërejtur se te demonstruesit ekziston një gatishmëri tejet e lartë që t’iu përmbahen skenarit organizativ të Lëvizjes “Vetëvendosje!”. Dihet fare mirë se në demonstratën e 28 nëntorit gjithçka ka shkuar nën kontrollin e duhur dhe ajo çka ka ndodhur ka qenë e paraparë në skenarin tonë, por kjo nuk ndodhi edhe me 10 shkurt, sepse policia e ndërpreu marshin tonë me plumba dhe gjak. Ne jemi që kjo të mos përsëritet më 3 mars dhe të realizojmë skenarin tonë, ku masa do të jetë e dëgjueshme ashtu siç ka qenë më 28 nëntor.

Kosovapress: Bisedimet në Vjenë janë para përfundimit dhe dokumenti i Ahtisarit në mars pritet të shkojë në Nju Jork. Cili është efekti i demonstratave në këtë kohë dhe çka mund të ndryshohet me to?
Konjufca: Duhet të përmend ato që ka thënë Ismail Qemajli, se një popull që hesht edhe vdes. Në momentin që Serbia po bën demonstrata për të riokupuar Kosovën, ne duhet të bëjmë demonstrata kundër planeve të Serbisë, si dhe kundër pakos së Ahtisarit që përmban në masë të madhe këto plane serbe për të copëtuar Kosovën nëpërmjet decentralizimit, për të zhdukur kulturën dhe historinë tonë mesjetare si popull autokton i Kosovës. Ne mendojmë që këto plane duhet të kundërshtohet me demonstrata sa më masive të mundshme dhe prej tyre ka vetëm gjëra pozitive dhe asgjë negative për Kosovën. Populli tregon nëpërmjet këtyre demonstratave që është këtu, që është i zëshëm dhe që nuk do të pranojë çfarëdo plani, përveç ato plane me të cilat ai pajtohet. Ndërsa këta negociatorët s’po e pyesin popullin me çka pajtohet dhe me çka nuk pajtohet, por po vendosin vetë me disa grupe që kanë krijuar dhe popullit nuk po i jepet e drejta për të shprehur mendimin e tij.

Kosovapress: Nga partitë politike që bëjnë pjesë në Grupin Negociator, jeni cilësuar si njerëz ekstremistë, radikalë, të papërgjegjshëm që po veproni kundër pavarësisë së Kosovës. Si i komentoni këto?
Konjufca: Këtyre njerëzve liria iu duket kategori radikale për arsye se ata tashmë kanë hequr dorë prej vullnetit të popullit dhe janë absolutisht instrument i UNMIK-ut dhe i interesave të caktuar të disa ndërkombëtarëve. Si të tillë këta negociator dhe parti politike, vullnetin e popullit e shohin si kategori të skajshme, do të thotë si diçka ekstreme, kurse për Lëvizjen “Vetëvendosje!”, realizimi i pakusht i të drejtës së popullit për vetëvendosje është njëra nga gjërat më normale dhe parakusht i demokracisë.

Kosovapress: Janë disa demonstrues të burgosur në mesin e tyre edhe Albin Kurti. Këto burgosje ju i keni cilësuar si politike. A i keni vizituar ata, çfarë trajtimi po iu bëhet?
Konjufca: Disa prej të arrestuarve që u patën dënuar me nga 40 dhe 15 ditë burg po vuajnë dënimin, ndërsa shpesh herë në burgje ka pasur raste të provokimit të hapur nga institucionet e burgut. Kemi pasur përsëritjen e fenomenit të ofrimit në shujta të produkteve serbe, por aktivistët kanë refuzuar këto produkte duke kushtëzuar me grevë urie dhe mandej drejtoria e burgut ka vendosur që të heqë këto produkte të Serbisë. Ndërsa sa i përket Albin Kurtit, ju e dini që vetëm iu ka vazhduar paraburgimi prej 30 ditëve dhe tani është në burgun e Pejës. Ne nuk kemi shkuar ta vizitojmë, sepse nevojitet një vendim special i gjykatës, e ne nuk mund të marrin vendime të tilla prej institucioneve që nuk janë të popullit, por kam përshtypjen që edhe Albinit nuk do t’i vinte mirë të bënim një gjë të tillë.

Kosovapress: A keni përkrahjen e organizmave tjerë politik dhe shoqëror të Kosovës për demonstratën e 3 marsit?
Konjufca: Sa më lart që ngjitesh në parti politike përkrahja është më e vogël, kurse në majën e kësaj piramide ne kemi kundërshtarët, mirëpo sa më poshtë kësaj piramide partiake, baza e anëtarësisë së zakonshme nëpër komuna dhe fshatra të ndryshme është shumë e madhe, sepse nuk janë të afërt me krerët e këtyre partive. Këta njerëz na ndihmojnë në mënyra të ndryshme dhe marrin pjesë në masë të madhe në demonstratat tona, por më shumë do të marrin pjesë në të ardhmen, sepse fenomeni i shkëputjes së krerëve të partive politike prej popullit po rritet. Meqë këtyre negociatorëve nuk është duke iu interesuar dhe mbrojtur interesin politik të popullit, këta njerëz që kanë votuar ndonjëherë për ndonjë parti politike po ofrohen me Lëvizjen “Vetëvendosje!”.

Kosovapress: Ju thatë se nuk keni arritur ndonjë marrëveshje me policinë. Çka nëse bllokohet rruga si më 10 shkurt dhe nuk lejohet marshimi i protestuesve?
Konjufca: Nëse policia do të bllokojë rrugën, unë mendoj se aktivistët do të duhej të synonin ta merrnin rrugën, sepse ajo është hapësirë elementare publike ku masa ka të drejtën e demonstrimit. Kjo për faktin se mandej nuk na mbetet ndonjë vend tjetër ku do të mund të demonstronim, por me këtë veprim ky regjim politik që është antidemokratik shndërrohet në tiranik, e cila është faza më e rëndë e një diktature, sepse qytetarëve përpos që iu mohohet vullneti politik, mohohet edhe e drejta një elementare civile me të cilën kthehemi në shekujt e mesjetës. Mirëpo kjo do të përshpejtojë fundin e këtij procesi politik, sepse pakënaqësia është në rritje të madhe.

Kosovapress: Deri kur do të demonstroni dhe a është kjo mënyra e vetme për realizimin e synimeve që ka “Vetëvendosja”?
Konjufca: Ne do të demonstrojmë deri në momentin kur të tjerët të na pranojnë të drejtën tonë si popull, për të shprehur të papenguar mendimin dhe vullnetin tonë politik, dhe të ndërtojmë institucione të cilat janë reflektim i këtij vullneti. Mendojmë që kjo është njëra ndër format e domosdoshme të konfirmimit dhe imponimit të vullnetit politik të popullit. Natyrisht që këtë e kemi thënë edhe me parë, se në raport me pushtetin e brendshëm shfaqin vullnetin tonë në këtë mënyrë, pra me demonstrata paqësore, por nëse mendon Serbia që në Kosovë mund të rikthehet prapë, atëherë Lëvizja “Vetëvendosje!” automatikisht shndërrohet në mekanizëm çlirimtar dhe do të kërkojë prej popullit mobilizim të përgjithshëm.

/Intervistoi: Kreshnik Llabjani/

Intervistë e mr. Gafurr Adilit dhënë radios “ZËRI I KOSOVËS” në Danimarkë, më 11 shkurt 2007

RTV ZIK: Të nderuar dëgjues, tani kemi në lidhje zoti Gafurr Adilin, Zëdhënës Politik i Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH) dhe Sekretar i Përgjithshëm i Këshillit Organizativ i Kuvendit Mbarëshqiptar. Zoti Adili, mirëmbrëma, dhe mirë së erdhët në valët e Radios “Zëri i Kosovës” në Kopenhagë.
Gafurr Adili: Mirëmbrëma, ju përshëndes juve dhe të gjithë teleshikuesit tuaj.

RTV ZIK: Shumë faleminderit, fillimisht, opinioni shqiptar, diaspora shqiptare, natyrisht dhe të gjithë shqiptarët kudo që janë, janë tepër brengosur me situatën më të re që ka ndodhur në Prishtinë dhe kemi informacione që kanë vdekur tre të rinj gjatë protestave që janë zhvilluar në Prishtinë. Çka po ndodh në realitet në Prishtinë, nëse ka mundësi,vallë, nëse keni informacione më të detajuara për dëgjuesit tanë, na tregoni se çka po ndodh atje.
Gafurr Adili: realisht, në hapësirat shqiptare po mbretërojnë dy opsione. Njëri opsion që po përfaqësohet nga politika zyrtare prej Tiranës dhe Prishtinës dhe realisht edhe Shkupit, të cilët fuqimisht e mbështetin “pakon” e Ahtisarit që për mendimin tonë është një pako shumë e dëmshme për çështjen e Kosovës dhe në rrafshin politik edhe për çështjen shqiptare. Pra, në rastin konkret, Lëvizja VETËVENDOSJE!, një organizatë të cilën tanimë po vepron në Kosovë dhe që udhëhiqet nga Albin Kurti, disa herë ka organizuar demonstrata, demonstrata të cilat në fillim kanë qenë jo shumë masovike, por me kohën, me veprimtarinë e kësaj Lëvizjeje, dje dëshmuan se organizuan demonstratë mbarëpopullore.

RTV ZIK: Dhe fillimisht demonstrata ishte masovike?
Gafurr Adili: Po, në orën tre, sipas informacioneve që i kam pasur unë, kanë qenë mbi 50.000 demonstrues në sheshin kryesor “Nënë Tereza” dhe pastaj aty ka filluar dhuna e policisë…

RTV ZIK: Çka ka provokuar, çka ka qenë preteksti i reagimit kaq të ashpër të autoriteteve policore në Kosovë? Domethënë, që një moment të përkujton reagimet antinjerëzore të policisë serbe në vitin ’81 në demonstratat e Kosovës.
Gafurr Adili: Po, më vjen keq të them por dihet që po në atë rrugë, në atë shesh në vitin ’68, pra në demonstratat e vitit 1968, ka rënë dëshmori i parë, Murat Mehmeti dhe pikërisht po aty janë plagosur me snajper nga helikopterët e njësive speciale rumune dhe ukrainase. Dhe realisht demonstratat janë provokuar prej snajperistëve nga helikopterët. Sipas të gjitha informacioneve, fillimisht aty kanë gjuajtur helikopterët e njësive speciale të policisë së UNMIK-ut, pra rumunë dhe ukrainasë, dhe janë plagosur djem shqiptarë, ndër të cilët edhe Mon Balajn nga Besiana, ish Podujeva, dhe Arbën Xheladinin, nga fshati Tërnovc i Bujanocit, të cilët kanë rënë vdekur. Pra, dhe aty pastaj ka eskaluar situata, sepse fund të fundit, ata djem kanë parë se shokët të tyre vriten si dikur që i vriste policia serbe. Të mos harrojmë që edhe në atë kohë përkrah policisë serbe ka qenë edhe policia shqiptare që ka qenë shërbëtore e asaj policie. Dhe fatkeqësisht, edhe sot po ndodhin një fenomene të njëjta, ne shqiptarëve po na përsëritet historia, gjithmonë për të keq; sepse në qoftë se do të flasim për vitin 1968, për demonstratat e asaj kohe, të nëntorit të ‘68-ës kur shqiptarët kërkonin flamur, universitet dhe pavarësi, ne e dimë fare mirë që Kosovës nuk iu dha statusin e Republikës atëherë dhe u detyruam edhe në 1981 të dalim në demonstrata, pjesëmarrës të cilës kam qenë edhe unë. Pra realisht, edhe sot e kësaj dite, shqiptarët nuk gëzojnë as status për të cilin kanë demonstruar paraardhësit tanë në vitin 1968. Fatkeqësisht politika zyrtare e Prishtinës po manipulon me opinionin duke thënë se gjoja dhunën e kanë nxitur protestuesit!!!

RTV ZIK: Domethënë, sipas informacioneve që i posedoni ju, në turmën e demonstruesve paqedashës, të padhunshëm është gjuajtur me breshëri armësh nga helikopteri.
Gafurr Adili: Është e gjuajtur jo me breshëri armësh, por nga snajperistët e njësive speciale të UNMIK-ut. Ne kemi arritur të marrim edhe emrin e policit rumun, i cili ka goditur me snajper Mon Balajn. Pra, nga ai helikopter është vrarë fillimisht Mon Balaj.

RTV ZIK: Nga kush morën urdhër këta për të gjuajtur në demonstruesit të paarmatosur?
Gafurr Adili: E kanë marrë nga UNMIK-u, por duke bindur që në kuadrin e UNMIK-ut janë shumë popuj, shumë njësi speciale të shumë vendeve, ma merr mendja që ata shprehin absolutizmin e tyre antishqiptar, siç janë rumunët, por sipas të gjitha informacioneve që vijnë nga Rumania, këta njësi speciale aty po hedhin vrerë ndaj shqiptarëve në Rumani, po përpiqen që opinioni publik rumun ta manipulojnë se gjoja shqiptarët janë njerëz të egër, pra është propaganda një sllave të Beogradit që gjithmonë ka propaganduar kombin shqiptar, ne e dimë atë propagandë…

RTV ZIK: Ne jemi në dijeni për propagandën kundër-shqiptare që vazhdimisht ka bërë Rumania dhe shtetet që kufizohen me Serbinë…
Gafurr Adili: … sidomos ata që mund t’i quajmë rumunë lidhen pastaj në telefon me masmedian dhe propagandojnë kundër shqiptarëve, përpiqen ashtu që të justifikojnë dhunën që kanë ushtruar apo në rastin konkret vrasjet që kanë bërë ndaj djemve të rinj.

RTV ZIK: Zoti Gafurr Adili, çka mendoni, cili do të jetë reagimi i popullit tani, që nga nesër e tutje? Fillon një javë që nuk është më si ka qenë dikur, me një anë kemi planin e Ahtisarit, ku Grupi i Kontaktit e ka përqafuar në një mënyrë atë, dhe kemi tani Lëvizjen VETËVENDOSJE! dhe njëkohësisht viktimat që u vranë. Çfarë rrjedha do të marrin tani e tutje veçanërisht në këtë drejtim derisa të artikulojë dhe të përfundojë ky proces i planit të Ahtisarit në një mënyrë që dikur do të përfundojë, si do të përfundojë varet nga rrjedhat që do të marrin atje?
Gafurr Adili: Shiko, realisht sot kam marrë shumë informacione se kam qenë në komunikim të drejtpërdrejtë me Prishtinën dhe me qendrat tjera. Aty ka mbretëruar një atmosferë e zymtë, për mendimin tim, një atmosferë pikëllimi. Sido që të themi, sot në Kosovë, realisht e ka shumë të vështirë të marrë opinionin me njerëz të organizuar. Edhe ne, strukturat tona e Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar ndiejmë një dhimbje të tmerrshme, në gjendje të tillë kam qenë edhe unë, edhe ma marr mendja që të gjithë shqiptarët atdhetarë dhe të ndershëm janë në një gjendje të tillë, kudo që ata ndodhen. Për mendimin tonë, rrjedhat historike po lëvizin. Pra, në qoftë se thamë që plani i Ahtisarit është i dëmshëm, sepse realisht është i dëmshëm, ne të Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar lëshuam Promemorien drejtuar të gjitha institucioneve ndërkombëtare, e kemi përkthyer në anglisht dhe nesër do ta kemi në tavolinën e tyre, si edhe zoti Ahtisari, përmes të cilës Promemorie, ne nuk pajtohemi me atë “pako”, sepse realisht ajo“pako” e lë Kosovën pa një status të definuar. Gjithnjë ajo e ndanë Kosovën, që në perspektivë Kosova, nëse do të shkojë drejt një pavarësie, një shteti të pavarur e sovran, aty do të krijohet një Republikë Srbska e tipit të Bosnjës.
Dhe realisht, për fatkeqësinë tonë të madhe jashtë kësaj Kosove po gjenden trojet e Luginës së Preshevës, Medvegjës dhe Bujanocit që për mendimin tonë, politika zyrtare të Prishtinës fare nuk e ka potencuar dhe e ka lënë sikur të ishte pronë e serbëve dhe gjitha për mendimin tonë, bënë gabimin tjetër sepse fare nuk përmenden Toplica, një krahinë shqiptare po sa Kosova aktuale, popullsia e së cilës po ndodh në Kosovë dhe gjithë këta që gjenden atje dinë se ky popull quhet “muhaxhirë”. Pra kemi Toplicë, siç kemi edhe çështjen e Çamërisë.
Për mendimin tonë, procesi do të lëvizë. Tashti, në hapësirat shqiptare opinioni ndërkombëtar do të bindet se politikanët aktualë zyrtarë që janë në Prishtinë, nuk janë ata që flasin edhe realiteti, sepse u pa dje, është populli ai që vendos. Ngadalë por i vendosur, për mendimin tonë, populli po vetëdijesohet, sepse realisht, populli shqiptar është manipuluar dhe është mashtruar, ne jemi të vetëdijshëm se ai dëgjoi duke u thënë se pavarësia po na vjen me “pakon”, u tha se në fund të vitit 2006 do të jetë në dyert e Prishtinës dhe realisht u shty statusi. Pra, po shihet që politika zyrtare e Prishtinës, dhe realisht edhe kjo e Tiranës, edhe e Shkupit e kanë manipuluar popullin.

RTV ZIK: Dhe cilat do të jenë hapat e ardhshëm që do t’i ndërmerr Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH), në qoftë se Grupi i Unitetit apo Grupi i Bashkimit, apo Grupi i Elefantëve, siç e quajnë do ta pranojnë “pakon” e zotit Ahtisari? D.m.th. ju do të qëndroni në opozitë të këtij pranimi, bashkë me Lëvizjen VETËVENDOSJE! ? Ju, si organizatë, cilat hapa do të ndërmerrni në këtë drejtim?
Gafurr Adili: Paraprakisht duhet thënë që Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar është në opozitë të cilësdo politikë zyrtare, në Tiranë, në Prishtinë dhe në Shkup, sepse realisht politika e Tiranës, Prishtinës dhe e Shkupit kanë ngritur idenë e integrimeve, se ne shqiptarët gjoja duke integruar, ne realizojmë aspiratën e bashkimit kombëtar, pra përmes integrimeve gjoja evropiane. Me këtë koncept, Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar nuk pajtohet dhe ne sapo zhvillojmë luftë konceptesh.
Gjithmonë në histori u zhvillua një luftë të tillë konceptesh. Ne themi: fillimisht, ne shqiptarët të integrohemi në një shtet të vetëm kombëtar dhe të bëjmë shtetin tonë , sipas parimit një shtet, një komb dhe kështu pastaj të integrohemi... Sepse duke njohur de jure Bashkimin Evropian, aty ne e dimë se fillimisht ka shtet-kombe dhe pastaj kanë bërë bashkimin e tyre.
Dhe, në rastin konkret ne kërkojmë që shqiptarët të bashkohen në një shtet të vetëm kombëtar me emrin Shqipëri, pastaj nëse është e leverdishme, shkojmë në këtë koncept, ne vazhdojmë integrimet tona, fillimisht mund të jenë ballkanike, pastaj euro-atlantike. Pra, në politikën shqiptare, po punojnë dy koncepte. Në rastin konkret, në qoftë se dëgjuesit do të duan të dinë për shembull se: Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar nuk organizon demonstrata, por, i mbështetë ato, për arsye se në skenën politike ka dalë Lëvizja VETËVENDOSJE!, dhe përderisa Lëvizja VETËVENDOSJE! është në haprim, që fillimisht e ka prishur status - quon në Kosovë, ky është realiteti, atëherë ne e mbështetim, sepse ashtu i mbështesim të gjitha forcat që e çojnë përpara çështjen kombëtare.
Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar apo Zona 2 e Frontit nuk organizon demonstrata, ky ka qenë qëndrimi i Frontit, për arsye se Fronti nuk i jep përparësi Kosovës. Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar, nga vet emri është Frontin për BASHKIM KOMBËTAR. Dhe të gjithë organizimet që çojnë ujë te mulliri i bashkimit kombëtar, ne i mbështesim.

RTV ZIK: Dhe mund të numëroni në kontekst pozitiv, cilat organizata veprojnë përveç Lëvizjes VETËVENDOSJE!
Gafurr Adili: Dihet që edhe në Maqedoni ka organizata të vogla, edhe shoqata të vogla të cilat po përpiqemi (pra, po them në Maqedoni, në trojet shqiptare nga Lugina e Vardarit) ka organizime të tilla, të cilët dalë ngadalë po përpiqemi t’i konsolidojmë dhe ata do të jenë përkrah pra, po e kërkojnë në rastin konkret. Sepse, ne shqiptarët duhet të jemi me diçka të vetëdijshëm:
në qoftë se bashkimi kombëtar sot po sot nuk mund të realizohet, ne po themi këtë se populli shqiptar ka mbajtur referendume, në Kosovë ka qenë referendum në ‘92-in, përmes të cilit sovrani popull Kosovën e shpalli të pavarur, ka qenë një referendum edhe në Luginë të Preshevës, ku u shpallë autonomia me të drejtë bashkimi me Kosovën e kemi pasur realisht edhe një referendum në Sanxhak, ku populli në Sanxhak e shpalli Sanxhakun Krahinë të Republikës së Kosovës, kemi pasur edhe një referendum përmes të cilit shqiptarët në Maqedoni shpallën fillimisht autonominë politiko-federale e pastaj një republikë shtet më vete. Dhe realisht qendrat ndërkombëtare bënin veshin e shurdhër përballë kësaj forme më demokratike të zgjidhjes së çështjes shqiptare dhe injoroi këtë referendume, pra që janë realisht demokratike.
Pastaj, u organizuan edhe ushtritë çlirimtare (unë quaj gjithmonë një ushtri, Ushtria Çlirimtare e Kosovës), fillimisht në Kosovë, pastaj në Luginë të Preshevës dhe pastaj në Luginë të Vardarit. Dhe, pas gjithë këtyre luftërave, ne shqiptarët nuk arritëm që të jetësojmë ato referendume, sepse procesin na e lanë për gjysmë. Dhe, pastaj në bazë të tyre është organizuar edhe Frontin për Bashkim Kombëtar Shqiptar që çështjen kombëtare ta çojmë përpara dhe në atë mënyrë të vazhdojmë edhe ne, dhe thamë më herët, të gjithë ata që po çojnë ujë në mullirin e bashkimit kombëtar, ne i mbështesim, i përshëndesim, dhe i mirëpresim edhe anëtarë…

RTV ZIK: Sa janë të afërta kontaktet dhe a keni kontakte me politikajtë aktualë në Kosovë, Maqedoni apo në Luginën e Vardarit dhe në Shqipëri dhe sa janë të gatshëm të dëgjojnë për konceptet e ribashkimit kombëtar?
Gafurr Adili: Realisht, institucionalisht nuk kemi; por kemi shumë dashamirës, politikanë të ndryshëm, realisht ka deputetë edhe në Parlamentin e Tiranës, pa dashur të përmend emra, sepse janë takime konfidenciale, ka deputetë edhe në Parlamentin e Prishtinës, po edhe Shkupit kemi, të cilët e përkrahin, sepse ne themi që nuk ka shqiptar që nuk e do bashkimin kombëtar, por ka politikanë të cilët ua ka shkelur rrota bishtin dhe siç përmendëm shumë herët, në rastin konkret edhe në Kosovë, kur gjithë mishin e hanë ndërkombëtarët dhe politikanëve drejtues apo “elefantëve”, siç quhen ata të Grupit të Unitetit, ua ka mbetur të lëpijnë kockat dhe në momentin kur ata do të dëshironin të lëviznin nga pozicionet e tyre, ata (ndërkombëtarët) u thonë se do të hetohen për korrupsion.
Prandaj, ata nuk kanë politikë sovrane.
Në forcat politike ka atdhetarë të ndershëm të cilat po mbështesin idenë e bashkimit kombëtar dhe punojnë, bile shumë prej tyre janë edhe anëtarë e Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar.

RTV ZIK: Kemi një përshëndetje nga Mjekrra, nga Suedia; përshendetje për Gafurr Adilin. Njëkohësisht thotë, pajtohem plotësisht me Adilin, sepse nuk ka rrugë tjetër, dhe pastaj pyet : a do të bëhet thirrje nga ana e Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar për bashkim gjithëkombëtar, për luftë gjithëkombëtare?
Gafurr Adili: Ne, e kemi thënë edhe herë tjera, edhe në takime me ndërkombëtarët, ne do të përpiqemi maksimalisht që t’i shfrytëzojmë të gjitha mjetet politiko-diplomatike, por në takimet me ndërkombëtarët kam thënë se unë nuk do të pranojë të bëhem Toma pacifist. Megjithatë, ne gjykojmë që ka rrugë për të zgjidhur problemin shqiptar në rrugë demokratike, kemi kërkuar nga ndërkombëtarët që fillimisht të organizohet një konferencë të tipit të Londrës, pra të rivendikojnë të gjitha vendimet të 1913-ës, dhe të organizohet e mundësohet prej takimit ndërkombëtar në Ballkan një referendum të ri shqiptar, ku shqiptarët do të deklarohen pro ose kundër bashkimit kombëtar shqiptar.

RTV ZIK: Zoti Adili, për fund desha t’ju pyes që më herët, në kuadrin të Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar ka vepruar dhe Armata Kombëtare Shqiptare (AKSH). Tani, a ekziston Armata Kombëtare Shqiptare? D.m.th. nuk ka nevoje të hymë në fshehtësirat ushtarake, mirëpo a ekziston apo jo. Disa parulla në Maqedoni i ka pasur dhe maskat herë pas herë paraqitnin në vende të ndryshme, dikush thotë se janë të AKSH-së, dikush nuk janë, a janë dikund dhe a merren me aktivitete?
Gafurr Adili: Tani, unë do t’ju përgjigjem kështu: Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH) është si trupi i një njeriu, ashtu e konceptojmë. Pra, ky trup ka një kokë, që ka Kryesinë Qendrore e Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar. Ka një dorë e djathtë që është Armata Kombëtare Shqiptare (AKSH), një dorë e majtë që është Sigurimi Kombëtar Shqiptar (SKSH) dhe ka këmbët që është Fondi Kombëtar Shqiptar (FKSH). Pra, keni dëgjuar ju që Sigurimi Kombëtar, strukturat inteligjente të Frontit zbulojnë ushtrinë serbe, Srbska Oslobodilacka Vojska Kosova (SOVK), fotografitë të komandantëve të tyre dhe gjithë organikën e bën publike. Ne, e themi kështu, sepse në mesin e tyre kishin shumë serbë Kosova, nga Peja e nga qytete të ndryshme dhe ata të mos kenë mundësi të futin në Kosovë, të kenë frikë nga fqinjët e tyre se po i shohin. Në rastin konkret, Armata Kombëtare Shqiptare vepron, mirëpo ne kemi thënë që Armata Kombëtare Shqiptare nuk vepron në Republikën e Shqipërisë, sepse këtu vepron uniforma shqiptare, nuk vepron në Kosovë sepse aty është TMK-ja (Flasim për momentin, sipas planit të Ahtisarit…) dhe nuk vepron në të gjitha shtetet e Bashkimit Evropian e në Amerikë, sepse aty janë të gjitha shtetet përkatëse.

RTV ZIK: A do të thotë se kjo automatikisht indirekt apo më lëni të nënkuptoj se vepron në Maqedoni?
Gafurr Adili: Po, ajo vepron në trojet shqiptare, kudo ku ka uniforma sllave. Megjithatë, ne kemi nxjerrë një vendim që për momentin, Fronti ka gjykuar që problemi kyç i zgjidhjes së çështjes kombëtare shqiptare është Kosova, sepse çështja kombëtare ka filluar në Kosovë dhe gjithë vendimin tonë gjatë vitit 2005 – 2006, sidomos pas Kuvendit, ne kemi përqëndruar në Kosovë. Kemi dëgjuar që për një natë të tërë Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar ka shpërndarë në të gjitha hapësirat shqiptare, edhe në Gumenicë të Çamërisë, posterët me fotografinë e Ukshin Hotit, edhe Adem Jasharit, me të cilat ishte edhe thënien kapitale e Ukshinit - “Shqipërinë e pabërë, bëje , Shqipërinë, bëjë ose vdis”. Pra, për një natë të tërë, në bazën e kësaj, ne i kemi dëshmuar edhe faktorit ndërkombëtar se ne jemi formacion mbarëkombëtar që është në të gjitha hapësirat shqiptare, dhe nga ana tjetër, se është një strukturë tepër serioze që aksione mund t’i kryeje për një natë. Pastaj ka pasur edhe parulla në Kosovë “Rroftë bashkimi kombëtar shqiptar! FBKSH-AKSH”. Ne, kemi ushtri dhe ne kemi mundësi që të bindim njerëzit që Armata Kombëtare Shqiptare për momentin është në detanté, sepse normal, është krijuar një koncept te shqiptarët që pushka po zgjidh problemet.
Ne, jemi përpjekur që 7 vjet t’i bindemi faktit që jo vetëm pushka i zgjidh problemet sepse, ne betejat i kemi fituar në Kosovë, por i kemi humbur në rrafshin politik. Lufta është vazhdimi i politikës me mjete të dhunës, fillon me politikë që e bënë Fronti, dhe në qoftë nuk jap rezultate politika, atëherë niset me mjete të dhunës dhe pastaj futet sërish politika.
Ne, i kemi fituar betejat në rrafshin ushtarak, në terrenin e luftës, por fatkeqësisht i kemi humbur në rrugë diplomatike, siç janë për mendimin tonë, Rambujea, Parisi, Konçuli dhe Ohri. Dhe, në rastin konkret, shqiptarët kanë fatin që Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar është një formacion i organizuar.
Maskat nuk janë të Armatës Kombëtare Shqiptare, ne disa herë këtë e kemi bërë publike dhe theksuar, siç është rastin e daljes së një grupi në një fshat të Gjakovës, pra nuk janë, sepse Armata Kombëtare Shqiptare apo luftëtarët të saj nuk kanë të drejtë të grumbullojnë para. Pra, Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar, të gjithë ata i kemi thënë hajdutë dhe ashtu ka dalë. Sepse, Armata Kombëtare Shqiptare (AKSH) nuk e okupon as e plaçkitë popullin e vet, ajo është ushtri e popullit dhe te Fondi Kombëtar Shqiptar, strukturë e Frontit që tanimë është e hapur, janë të inkuadruar njerëzit më të moshuar, prej 60 vjet e sipër, njerëz që njihet se janë të ndershëm. Nuk duhet t’u themi luftëtarit të grumbullojë para për Fondin apo për Armatën Kombëtare Shqiptare, sepse ai djali i ri po i ndan prej të dashurve të tij dhe pastaj po mund të thuhet se ky e ha paratë të popullit. Kurse kur flasim për burrat prej 60 vjet, njerëz të dëshmuar të lagjeve, fshatrave që dihet se janë të ndershëm, më merr mendja se është diçka tjetër.
Ne nuk kemi dalë të grumbullojmë mjete në popull, gjithçka mbajmë nëpërmes anëtarësisë apo kuotizacionit, për arsye sepse realisht populli ka dhënë djersën e vet dhe nga të gjitha fondet që janë grumbulluar, nuk ka dhënë llogari askush.

RTV ZIK: Zoti Adili, meqë është hera e parë që komunikojmë në një intervistë për “Zërin e Kosovës”, mendimin juaj për luftën në Maqedoni dhe përfundimin e saj.
Gafurr Adili: Kështu, unë kam thënë se Ali Ahmeti ka hyrë në librin e Ginisit (Guiness Book).

RTV ZIK: Në çfarë konteksti?
Gafurr Adili: Është një rast i rrallë, sepse nuk ka asnjë logjikë që të organizosh një ushtri Çlirimtare dhe atë Kombëtare të marrësh pushkën kundër atij shteti, dhe nga ana tjetër të njohësh sovranitetin e atij shteti. Pra “Marrëveshjen e Ohrit”, ju keni dëgjuar, kur unë kam qenë Komisar Politik i Armatës Kombëtare Shqiptare (AKSH) me pseudonim Valdet Vardari, e kemi quajtur mosmarrëveshje, s’e kemi njohur këtë “Marrëveshje”. Realisht, Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar, në Kuvendin e Dytë, nuk ka njohur as Rambujenë, as Parisin, Konçulin dhe as “Marrëveshjen e Ohrit”. Pra, jemi formacion politik që nuk jemi nënshkruese të asnjë marrëveshjeje, kështu që kemi të drejtë ta vazhdojmë çështjen. Kurse ata që kanë nënshkruar marrëveshje të tilla, në rastin konkret Rambujenë, Parisin, Konçulin dhe Ohrin, nuk kanë të drejtë ta vazhdojnë, sepse ndërkombëtarët kanë nënshkrimin apo firmën këtu, kurse unë si Përfaqësues legal i Frontit dhe të gjithë drejtuesit të Frontit që janë rreth meje, nuk kemi nënshkruar asnjë marrëveshje, nuk kemi njohur këtë marrëveshje dhe themi që përpiqemi të punojmë për bashkimin kombëtar. Nuk po themi që do të arrijmë bashkimin kombëtar, sepse ky është proces që nga Lidhja Shqiptare e Prizrenit, shumë gjëra prapa t’ua bëjmë një organizim, siç është Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar dhe, nëse nuk jemi të aftë të realizojmë, të jetësojmë ribashkimin kombëtar, jemi më së të sigurtë që kombi shqiptar, një popull që gjithmonë ka pasur bije e bija, do të arrijnë të realizojnë ribashkimin kombëtar shqiptar.

Bisedë “PA DORËZA” me Albin Kurtin

Po qe se ne bëhemi të lirë, atëherë nuk do të mund të na copëtojnë


EPOKA E RE: Z. Kurti me sa po shihet nuk ishit vetëm ju “patriot” në Kosovë, sepse këto ditë janë parë dhe janë zënë njerëz me armë. Çfarë do të thoni ju për këto zhvillime?
KURTI: Në javët dhe muajt që vijnë gjithnjë e më shumë njerëz do të vetëdijesohen se, nuk ka pavarësi dhe sovranitet për Kosovën as në vitin 2007. Se një burokraci e OKB-së do të zëvendësohet me një tjetër të BE-së, e cila sërish vetëm sa do të ndërtojë sistem politik dhe institucione e mekanizma që janë në shpërputhje me vullnetin e popullit. Në anën tjetër, po shihet se TMK-në po duan ta shpërbejnë. Këto paraqesin dy arsyet kryesore që në Kosovë gjithnjë e më shumë njerëz do të fillojnë të mendojnë edhe për armatim, edhe për përpjekje të armatosura për realizimin e shtetit të pavarur dhe sovran të Kosovës. Kësisoj, në njërën anë kemi rrafshin politik, i cili karakterizohet me premtime boshe që kanë mbjellur iluzione e të cilat tani po treten për shkak të pasojave, pra po u skadon afati edhe atyre premtimeve të kota. Ndërsa në anën tjetër kemi faktin që po e përgatisin shpërbërjen e TMK-së, e cila më aq shumë mund e ka plotësuar standardin e tetë dhe tash po shpërblehet duke u shpërbërë. Nuk po bëhet ushtri e Kosovës ashtu siç kanë thënë politikanët dhe shumë pjesëtarë të saj. Rrjedhimisht njerëzit do të shikojnë mundësitë për sjellje e veprime të tjera. Degjenerimi politik dhe mungesa e ushtrisë janë rrethana që i lind përpjekjet për një forcë të armatosur vetëmbrojtëse të Kosovës. Sidoqoftë, jo çdo armë që zihet në Kosovë do të thotë se motivet e grumbullimit të tyre janë politike. Këtu ka shumë interesa kundërthënëse partiake e grupore dhe mbetet të shihet se në cilën kategori bën pjesë ky grumbullimi i fundit i armatimit i cili u kap nga policia.

EPOKA E RE: Ju si lëvizje nuk keni asgjë të përbashkët me këto ngjarjet e fundit që po ndodhin?
KURTI: Jo. Nuk kemi asgjë të përbashkët.

EPOKA E RE: Por njëri nga të arrestuarit është njeriu që më herët ju keni bashkëpunuar dhe keni organizuar protesta kundër decentralizimit në Viti?
KURTI: Po, në të gjitha komunat e Anamoravës ku kemi qenë dhe ku kemi marrur pjesë nëpër tryeza, tubime dhe protesta, kanë dhënë kontributin e tyre të çmuar edhe udhëheqës lokal të partive politike. Është një shqetësim legjitim i tyre për shkak se krerët e tyre partiak nuk do të shkojnë për të jetuar në Anamoravë. As kryetari i LDK-së, as i PDK-së dhe as i AAK-së nuk do të shkojnë për të jetuar në Viti, Gjilan e në Dardanë ku janë të rrezikuar nga copëtimi që e sjell decentralizimi. Andaj ata sigurisht se janë shumë më tepër të brengosur. Mirëpo, atje kanë marrur pjesë me qindra e mijëra njerëz. Unë s’mund të di se çfarë krejt bëjnë ata.

EPOKA E RE: Pse po ndodhin këto zhvillime në Dukagjin e Drenicë. Kosova nuk është e rrezikuar nga Shqipëria dhe Drenica nuk është e rrezikuar të ndahet dhe këta njerëz që qenkan kaq të vendosur në disa gjëra, pse nuk shkojnë atje ku thoni se po rrezikohet Kosova, në pjesën veriore p.sh ose Anamoravë?
KURTI: Në Drenicë dhe Dukagjin ka një traditë të shquar të rezistencës dhe kryengritjes. Po ashtu, në Drenicë dhe Dukagjin ka pasur me së shumti luftime, por njëkohësisht edhe me së shumti humbje, vuajtje, dëme e sakrificë. Pikërisht për këtë arsye në Drenicë dhe Dukagjin, nevoja për restaurim të dinjitetit dhe ndjenja patriotike e atdhetare është shumë e theksuar. Prandaj, nëse konsiderojmë se këto lëvizje dhe veprime të armatosura të cilat po ndodhin kanë të bëjnë me motivet dhe pakënaqësitë politike kombëtare, atëherë ky do të duhej të ishte shpjegimi.

EPOKA E RE: Në opinion doli një dokument “sekret” i BE-së në të cilin shkruan se Kosova do të ketë një zgjidhje të ngjashme me Bosnjën. Po rrezikojmë ne vërtet që të shndërrohemi në një Bosnjë të dytë në regjion?
KURTI: Kosova do të jetë edhe më keq se Bosnja, nëse vazhdohet me këto negociata, dhe nëse pritet rezultati i tyre. Për dallim nga Bosnja, Kosova nuk është shtet i pavarur dhe kurrsesi nuk do të bëhet me këto negociata. Bosnja megjithatë është shtet i pavarur që ka ulëse në OKB dhe nuk ka të bëjë me Serbinë. Është një gjë tjetër që Serbia i ka hyrë brenda përmes Republika Srpska, si një entitet politik autonom territorial që është brenda Bosnjes. Kosova jo vetëm që do të jetë e ndarë, por nuk do të arrijë të ndahet nga Serbia, prandaj ne do të jemi edhe më keq. Të burgosurin mund ta gjymtosh, mund ta copëtosh, pikërisht për shkak se është në burg dhe i lidhur. Këta e dinë shumë mirë se decentralizimin, të ashtuquajturin eksterritorialitet të kishave dhe manastireve ortodokse, të cilat Ekipi Negociator i Kosovës ka pranuar të quhen serbe, do të mund të na e bëjnë vetëm duke mos qenë ne të pavarur dhe sovran. Vetëm duke na lënë në burg mund të na copëtojnë. Po qe se ne bëhemi të lirë, e liria na takon, atëherë nuk do të mund të na copëtojnë. Kjo është arsyeja që do të vijë një mision i ardhshëm që do ta trashëgojë UNMIK-un, e i cili do të na vazhdojë burgun në mënyrë që të mundësohet realizimi konkret i copëtimit të Kosovës, i cili është pranuar nga negociatorët kosovar në Vjenë.

EPOKA E RE: Ju vazhdimisht deklaroni se jeni kundër UNMIK-ut, mirëpo gjatë kësaj jave PSSP-ja Ryker deklarojë se pas një viti UNMIK nuk do të ketë në Kosovë?
KURTI: Deklaratat e politikanëve, jo vetëm të atyre vendor por edhe të atyre ndërkombëtar, i marr me shumë rezerva. Nuk na kanë gënjyer një herë apo dy herë që të thuhet se ndoshta kësaj herë nuk po na gënjejnë. Kanë gënjyer me dhjetëra herë dhe rrjedhimisht skepticizmi im është shumë i arsyeshëm. Politikanët ndërkombëtar dikur thoshin se nuk do të prishet Jugosllavia dhe se ajo duhet të mbijetojë, mirëpo e dimë se çfarë ndodhi. Grupi i Kontaktit sot thotë se nuk do të ndahet Kosova, në ndërkohë që ajo është e ndarë dhe Grupi i Kontaktit nuk bën asgjë për ta bashkuar. Në vitin 1998-99 politikanët ndërkombëtar patën thënë se nuk do të lejojmë pastrim etnik në Kosovë, por e dimë se është bërë pastrimi etnik i përmasave të jashtëzakonshme dhe të papara që nga përfundimi i Luftës se Dytë Botërore në truallin e Evropës. Peterseni deklaronte se së shpejti po shkojmë dhe viti 2006 do të jetë i fundit për UNMIK-un! Shkoi Peterseni, por nuk shkoi UNMIK-u. Disa ditë para demonstratës tonë të 8 dhe 9 qershorit e keni në faqe të parë të gazetës Koha Ditore këtë titull: UNMIK-u po shkon. Do të thotë këta vazhdimisht kanë gënjyer, kanë gënjyer kur thanë se statusi do të përcaktohet gjatë këtij viti, më pas e shtyen atë. Tani madje ka zëra edhe për një shtyrje të sërishme. Bëhet fjalë për politikanë dhe diplomatë që udhëhiqen kryekëput prej interesave të tyre dhe jo prej moralit. Për më tepër, politikanët dhe diplomatët e huaj të cilët e pranojnë këtë detyrë të Kryeadministratorit këtu te ne, janë në parim të pamoralshëm, sepse kanë vendosur të instalohen në një pozitë e cila nuk ka kurrfarë legjitimiteti nga populli të cilin e sundon ajo pozitë. Kështu që, e para, deklarata e Rykerit duhet të merret më rezerva. Dhe, e dyta, që është jo me pak e rëndësishme, ata po thonë që UNMIK-u po shkon, por kjo nuk do të thotë se Kosova po bëhet shtet i pavarur dhe sovran. Po shkon UNMIK-u e po vjen ICM-ja, pra po shkon një UNMIK dhe po vjen një UNMIK tjetër.

EPOKA E RE: Muajin e kaluar ju keni organizuar një protestë që ka qenë më e mira e organizuar nga ju deri me tani, por që kanë ndodhur disa veprime që janë kritikuar. Pse vendoset që t’i sulmoni institucionet me shishe, nuk kishit alternativë tjetër?
KURTI: Këta të cilët na kanë kritikuar për gjuajtjen e gurëve dhe shisheve në objektet e pushtetit të UNMIK-ut dhe të kinsepushtetit të institucioneve të Kosovës nuk janë kritikues të rinj. Janë ata të cilët gjithmonë janë kundër neve, janë ata të cilët i pengon Lëvizja VETËVENDOSJE! si e tillë dhe ata gjithmonë kapen diku. Pra nuk bëhet fjalë për njerëz që deri me tani na kanë përkrahur dhe tash na dolën kundër, jo. Dhe këtyre njerëzve gjithmonë iu ka konvenuar kjo gjendje ekzistuese, kjo status quo, sepse nëse megjithatë nuk i kanë përfitimet e politikanëve nga ajo, atëherë i kanë disa gjëra të vogla që megjithatë janë përfitime. Kjo ka qenë vërejtja e fundit për këto institucione gjoja vendore, por njëkohësisht ka qenë edhe dënimi minimal. Pra, atë ditë janë skuqur institucionet dhe ajo demonstratë nuk ka qenë fare e dhunshme. Nuk mund të bëhet dhunë ndaj objektit, mund të bëhet dhunë ndaj njeriut dhe ne e dimë që atë ditë nuk u lëndua asnjë njeri.

EPOKA E RE: Ju keni mundur të përdorni një formë tjetër për t’i skuqur institucionet, pa përdorur mjete të forta dhe të shkaktoni dëme dhe prapë t’i skuqni ato me ngjyrë, apo?
KURTI: Skuqja kaq e efektshme ishte e pamundur ndryshe. Dhe, e dyta, me qëllim i kemi thyer xhamat, për shkak se ata xhama e errët janë simptom i maskimit të vjedhjes së djersës dhe kontributit të popullit në njërën anë, por edhe të pazareve që bëhen me tokën e Kosovës qoftë kjo në Prishtinë, Vjenë apo Beograd, në anën tjetër. Kështu që duke i thyer ata xhama ne i kemi kontribuar transparencës dhe tash sadopak shihet më haptazi se çka bëhet atje brenda. Në mënyrë simbolike i kemi sulmuar këto objekte, jo se ato janë prona publike, por se pikërisht aty po keqpërdoret publiku dhe mendoj se kjo ka qenë jashtëzakonisht efikase. U tha se bëhet fjalë për 32 mijë euro të xhamave të qeverisë, por kjo përgjigje ndaj akuzave shtron një pyetje. Si bëhet që qeveria blen aq xhama të shtrenjtë dhe që një xham të kushtoj afër 2 mijë euro?! Kjo të sugjeron një ide që ato xhama duhet të hiqen tërësisht, t’i kthehen shitësit dhe të blihen xhama shumë më të lirë. Disa të tjerë thanë se ata xhama janë të shtrenjtë meqë të blinduar për hir të sigurisë, që të mbrohen njerëzit brenda aty. Në fakt, u pa se nuk kanë të bëjnë me sigurinë dhe se nuk janë të sigurt sepse ne i thyem ata. Kjo demonstratë ka qenë kundër Grupit Negociator dhe ky Grup nga Ministria e Financave i ka marrë 8 milionë euro. Shumicën e këtyre parave sigurisht se i ka bërë rrush e kumbulla. Kështu që le t’i ndalin negociatat të cilat vetëm dëme na kanë shkaktuar neve dhe do t’i kursejnë ato pak milion që kanë mbetur pa u keqpërdorur. Njëkohësisht, të gjitha dëmet që ne i kemi shkaktuar bëjnë sa një gjysmë xhipi, nga dhjetëra sosh të panevojshme që i kanë këto institucione kinsevendore.

EPOKA E RE: Deklaruat se ky ka qenë dënimi minimal ndaj institucioneve, çfarë do të thoni me këtë, se ka dënim me të lart qe mendoni t’ua bëni këtyre institucioneve?
KURTI: Po, pa dyshim. Dëmi që ato po ia bëjnë, jo vetëm gjeneratës tonë, por edhe brezave që do të vijnë është shumë i madh. Kjo goditje që ua dhamë institucioneve kinse të Kosovës dhe UNMIK-ut është shumë minimale dhe modeste.

EPOKA E RE: Po ashtu keni deklaruar se po përgatitni një revolucion në Kosovë. Revulucion do të thotë përmbysje e sistemit, atëherë si do të funksiononte në rrethana të tilla një Kosovë?
KURTI: Rruga drejt Revolucionit do ta përmbys sistemin në fund, për shkak se në rrugëtim e sipër do ta çajë sistemin. Numri i njerëzve brenda sistemit, që do të fillojnë ta braktisin politikën e sistemit do të vijë duke u rritur. Kjo tashmë është parë në nivelin komunal, e do të filloj të ngjajë edhe në nivelin qendror. Natyrisht se ata të cilët do të mbesin gjithmonë në sistem, janë ata që më së shumti kanë përfitime prej sistemit, por edhe të tillët të cilët janë të shantazhuar prej sistemit. Bëhet fjalë këtu për krerët e partive politike dhe të këtyre institucione gjojavendore, kurse të tjerët do të fillojnë dalëngadalë t’i afrohen popullit e t’i largohen sundimit të huaj. Kështu që, revolucioni tani nuk po ngjan, për shkak se nuk janë pjekur kushtet dhe rrethanat që sistemi të çahet para se të bie. Në rrugëtim e sipër do të shihet se brenda partive politike dhe institucioneve do të ndodhin tërmete të cilat ose do t’i çajnë partitë politike ose do t’ua ndërrojnë udhëheqjet. Kur të ngjajë revolucioni do të shihet se ai nuk është një ndryshim aq drastik siç mendohet sot.

EPOKA E RE: Nëse ndodh revolucioni siç thoni ju, atëherë në Kosovë do të krijohet një gjendje anarkike, ku nuk dihet se kush është i pari dhe as i dyti, pra nuk do ta dimë se kush po udhëheq?
KURTI: Pikërisht sot e kemi gjendje kaotike dhe një revolucion në Kosovë do t’i sjellte gjërat në vijë. Kur një situatë është e keqe, kur një situatë bëhet gjithnjë më e keqe, aty nuk ka më mundësi për reforma, sepse themelet janë të mbrapshta. Ne mund të mos bëjmë revolucion, por shtëpia që po ndërtohet sipër themeleve të gabuara do të na zërë të gjithëve brenda. Në fakt, ne kërcënohemi nga shpërthime të pakontrolluara, ku asgjë më nuk është e parashikueshme. Ndërkaq revolucioni megjithatë nënkupton një organizim apo kontroll, p.sh. i tillë që u pa në demonstratën tonë të 28 Nëntorit e i cili është shumë më i mirë se shpërthimet e pakontrolluara. Ju e shihni se si gjithandej nëpër Kosovë ka mjerim, ka varfëri, ka papunësi, ka mungesë të rrymës etj. dhe të gjitha këto e bëjnë të mundur një shpërthim. Meqë shpërthimi do të ngjajë gjithsesi, më mirë është ai që të jetë i organizuar dhe politikisht i qartë dhe i thellë. Një lloj shpërthimi i cili synon ndryshime fundamentale në politikë dhe shoqëri, nuk është gjë tjetër vetëm se revolucion. Unë nuk mendoj se duhet t’i frigohemi revolucionit, përkundrazi ne duhet t’i frigohemi këtij evolucioni politik negativ që po ngjan dhe i cili po na shpie në një humnerë kolektive.

EPOKA E RE: Ju shihet se nëse ndodhë ky revolucion do të jeni në ballë të tij. Atëherë, do të thotë kjo se ju dëshironi të jeni në ballë të proceseve?
KURTI: Po, Lëvizja jonë duhet të jetë në ballë të atij procesi popullor e qytetar për liri. Ajo tashmë është në ballë meqë ky proces tashmë ka filluar. Ja se si ne e parashikojmë skenarin e ndryshimeve radikale dhe fundamentale politike. Do të bëjmë demonstrata dhe protesta në Kosovë dhe posaçërisht në Prishtinë kundër IPVQ-ve, kundër UNMIK-ut, kundër negociatave, dhe për vetëvendosje. Këto demonstrata duhet të jenë masive, këmbëngulëse dhe mbase jo njëditore, por më të gjata. Deri sa të bëhet masa kritike në rrugë e cila tërësisht e delegjitimon këtë sistem politik, e ku ngjan demokracia dhe liria. Kjo trysni e madhe do të duhej që të rezultonte me një afat të qartë të përfundimit të misionit ndërkombëtar në Kosovë, konkretisht UNMIK-ut, gjë që do të përputhej me referendum për popullin e Kosovës. Pra, jo të vie një burokraci e re në vend të UNMIK-ut, por vetëvendosja ose më saktë materializimi konkret dhe praktik i vetëvendosjes e që paraqet referendumin. Në ndërkohë, kur do ta fitonim këtë afat, do të ishte e mundur të bëhej Kushtetuta e re, TMK-ja të bëhej ushtri, SHPK-ja të bëhet polici dhe që NATO-ja të qëndroj në Kosovë por në marrëveshje me Prishtinën. Jo sikur që është tani në marrëveshje me Beogradin. KFOR-i ndodhet këtu në bazë të marrëveshjes me Beogradin të 9 qershorit të vitit 1999, atëherë kur u bë marrëveshja e Kumanovës me ushtrinë kriminale jugosllave. Pra, është kjo trysni popullore, ky delegjitimim i institucioneve anti-popullore i cili do të ngjajë në rrugë, e i cili do ta bëjë presionin e mjaftueshëm. Më së miri do të ishte që kjo të bëhet në mënyrë paqësore. Unë nuk e dua luftë, nuk e dua dhunën. Mirëpo, sa më gjatë që shkon kjo punë, aq më shumë i ngushtohet paqes hapësira. Prandaj, ne si Lëvizje jemi të interesuar që kjo të bëhet në mënyrë paqësore. Mund të ketë veprime me forcë, gjuajtja më shishe, sikur që kemi bërë më herët shfryrjen e gomave të automjeteve, por të cilat paraqesin veprim më forcë ndaj objekteve, jo ndaj njerëzve. Mund të ketë këso, por sidoqoftë më së miri do të ishte që kjo të bëhet në mënyrë paqësore. Megjithatë nëse shkon tepër vonë, zvarrë dhe gjatë, atëherë edhe kontrollimi bëhet më i vështirë dhe paqes i ngushtohet hapësira. Unë nuk mendoj se duhet të problematizohet nëse duhet që të demonstrata të jetë paqësore apo e dhunshëm, por para së gjithash duhet të problematizohet se a duhet të ketë demonstrata apo jo? E, përgjigja ime është PO.

EPOKA E RE: Ju thatë, kur të vijë vetëvendosja. Mendoni në Lëvizjen tuaj apo në qëllimin e qytetarëve?
KURTI: Jo, mendoj në realizimin e konceptit të vetëvendosjes, jo në organizimin tonë. Organizimi ynë politik është në funksion të këtij koncepti të së drejtës e jo anasjelltas. Ne pas arritjes së vetëvendosjes, si Lëvizje, nuk mund të bëhemi parti politike që të konkurrojmë për pushtet. Partitë politike luftojnë për pushtet. Ne nuk bëhemi dot parti politike. Rrjedhimisht nuk mund të luftojmë për pushtet, sepse ne jemi një organizim, politik gjithsesi, por jo ideologjik dhe jo partiak. Tek ne ka edhe liberal, edhe konservativ, edhe socialista. Këta të gjithë i bashkon mungesa e vetëvendosjes. Atëherë kur të realizohet vetëvendosja, elementi koheziv zvogëlohet dhe dobësohet. Atëherë aktivistët tanë nuk mund ta mbajnë Lëvizjen VETËVENDOSJE! sepse ajo është realizuar. Pra, realizimi i qëllimit të Lëvizjes tonë, nënkupton njëkohësisht edhe pushimin e arsyes së saj të të qenit si e tillë.

EPOKA E RE: Ju thoni se nuk mund të shndërroheni në parti politike. Por edhe njerëzit që ishin në udhëheqje e ish UÇK-së janë shndërruar në politikanë dhe kanë krijuar parti politike?
KURTI: Pas realizimit të vetëvendosjes, aktivistët mund t’i bashkohen partive ekzistuese, ne nuk mund dhe nuk duam t’i ndalim. Madje edhe mund të formojnë parti, por jo nga kjo Lëvizja VETËVENDOSJE!. E sa i përket UÇK-së, unë mendoj se ajo është transformuar në TMK dhe në shoqata të dala nga lufta. Ndërsa këta drejtuesit politik dhe komandantët e ndryshëm që kanë formuar parti politike, kjo është diçka krejt tjetër. Është e vërtetë se e kanë shfrytëzuar kapitalin e tyre politik, tash për parti politike, e që mendoj se është gabim. Por unë nuk konsideroj se PDK-ja dhe AAK-ja janë trashëgimtare të UÇK-së. Unë mendoj se trashëgimtare e UÇK-së është TMK-ja dhe shoqatat e dala nga lufta.

EPOKA E RE: Po ju mund të formoni parti politike dhe nuk do të thotë se duhet ta ketë emrin Vetëvendosje, por ndonjë emër tjetër?
KURTI: Mund të bëjnë. Unë nuk kam ambicie të tilla. Aktivistët e Lëvizjes VETËVENDOSJE! mund të formojnë parti politike dhe mund të inkuadrohen edhe nëpër partitë ekzistuese, pas arritjes së vetëvendosjes, por jo duke e shfrytëzuar këtë Lëvizje tonën. Sido që të jetë, deri atëherë ka aq shumë punë, sa që sot po të mendosh për atë periudhë do të thotë të dobësohesh në të sotmen. Këtu në Lëvizjen tonë nuk bëhen diskutime dhe debate të tilla: çka pas realizimit të vetëvendosjes, sepse aq shumë jemi të brengosur më atë mohim që po na i bëhet lirisë sa që të mendosh tani se si të shpëtosh në fund, se çfarë do të bëhem unë e ai, kjo të dobëson moralisht dhe politikisht në të sotmen.

EPOKA E RE: Për juve do të thotë vetëm bardh e zi është në Kosovë, nuk ekziston edhe ndonjë ngjyrë tjetër?
KURTI: Ende nuk është situata bardh e zi në Kosovë. Me kalimin e kohës po bëhet gjithnjë e më shumë bardh e zi. Pra, nëse shikoni prej vitit 1999 deri në vitin 2006 e përhitura është duke u tretur, po bëhet e bardhë ose e zezë. Ose je për negociata, ‘eksterritorialitet’, e për të shkuar në Vjenë për të biseduar me armikun tonë, Serbinë, ose je kundër këtyre dhe për vetëvendosjen e popullit. Këtu është përcaktimi esencial. Me dy lugë po bëhet gjithnjë e më e pamundur të hash. Nëse provon të jeshë në të dy anët, për shkak se politika e negociatave e ka pushtetin, atëherë bëhesh automatikisht për negociata. Nëse mendon të jeshë edhe për vetëvendosje edhe për negociata, përfundon në negociata, përfundon në politikën zyrtare. Ne jemi politikisht të sinqertë, serioz dhe mendojmë që morali ka vend në politikë. Asnjë herë në aktivitetin tonë politik nuk kemi pasur hipokrizi dhe as demagogji. Pra, ne jemi për vetëvendosje prej fillimit deri në fund dhe atë me krejt kapacitetin intelektual dhe njerëzor që kemi.

EPOKA E RE: Por nëse i shikojmë gjërat që nga viti 1999 deri më tani, megjithatë ka pasur lëvizje pozitive të gjërave?
KURTI: Ka pasur ca gjëra nga viti 1999 deri në vitin 2000. Kthimi i madh i refugjatëve shqiptarë nga jashtë, rindërtimi i shtëpive, hapja e sërishme e shkollave, e fakulteteve, fillimi punës në Universitet, frymëmarrja e lirë, këto gjëra. Mirëpo, pas asaj ndërprerje të gjenocidit, në vitin ’99-të dhe eventualisht edhe në vitin 2000 kemi pasur disa gjëra pozitive, por prej vitit 2000 e këndej unë nuk po shoh gjëra pozitive. Gjëra pozitive për individë po, por për popullin si tërësi jo.

EPOKA E RE: Si do t’i kishit bërë ju gjërat ndryshe po të kishit qenë në pozitën udhëheqëse të Kosovës?
KURTI: Problemi fundamental është në Rambuje, kur përfaqësuesit e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës u bënë bashkë më përfaqësuesit e LDK-së, që e quante UÇK-në dorë e zgjatur e Serbisë, dhe pranuan integritetin territorial të Serbisë dhe Jugosllavisë, të vendit që e luftonin. Ata e degraduan luftën çlirimtare në konflikt të armatosur civil dhe mbi të gjitha e pranuan çarmatosjen dhe demilitarizimin e UÇK-së. Aty është problemi themelor, aty janë gabimet kardinale pasojat e të cilave i vuajmë edhe sot e kësaj dite. Pas përfundimit të luftës këta politikanë e patën shansin të thonë se janë krijuar rrethana të reja në Kosovë dhe rrjedhimisht e shpallim të pavlefshme marrëveshjen e Rambujesë, heqim dorë nga ai dokument dhe do të luftojmë deri në çlirimin e plotë dhe përfundimtar të Kosovës si dhe, mbi të gjitha, nuk e pranojmë çarmatosjen e UÇK-së. Mirëpo, një herë e bënë gabimin dhe kur e patën shansin që ta korrigjojnë gabimin nuk e bënë këtë. Asisoj, e dyfishuan gabimin.

EPOKA E RE: Megjithatë në politikën ndërkombëtare ka rregulla dhe kur nënshkruan një marrëveshje duhet zbatuar në tërësi. Ne në atë kohë kishim pozicion të keq dhe mendoni se po ta kundërshtonim atë marrëveshje, sot do të ishte kjo gjendje që kemi dhe që do të ishim duke biseduar këtu?
KURTI: Ka mundësi që nuk do të ishim duke biseduar, por mendoj se do të bëhej një luftë e madhe në pranverë, luftë çlirimtare e UÇK-së drejt fitores e jo drejt transformimit të robërisë. Kishte një vit apo një vit e gjysmë luftë. Pra, realisht, ishin hapat e parë të luftës çlirimtare. U ndal tepër herët ajo luftë dhe tani ne mund të themi se si shpëtuam, por shpëtimi nuk është fitore. Fitorja është shpëtim. Tash neve na kërcënon një luftë e re, pikërisht pse nuk e kemi mbaruar punën me kohë. Do të thotë që ky decentralizimi e copëton Kosovën, i bënë shqiptarët pakicë dhe fshatrat e tyre enklava në komunat e reja serbe, ku patjetër do të shpërthejnë incidente me shqiptarët të cilët nuk nënshtrohen dhe ia fillimi i luftës së re. Pra, këto shtatë apo tetë vite do të mbahen në mend si një armëpushim i përkohshëm. Pikërisht në bazë të rregullave ndërkombëtare thuhet që atëherë kur rrethanat në terren të një marrëveshjeje ndryshojnë esencialisht, atëherë ajo marrëveshje mund të bëhet e pavlefshme. Në anën tjetër, mendoj se janë njerëzit ata që janë më të rëndësishëm se normat. Njerëzit në fund të fundit edhe i bëjnë normat. Duhet ligji të na përshtatet neve dhe jo anasjelltas.

EPOKA E RE: Këtë muaj kishte një mbledhje në KS të OKB-së për Kosovën dhe ku u raportua për gjendjen e fundit tremujore në Kosovë dhe kishte një vlerësim pozitiv për zhvillimet në Kosovë?
KURTI: Albert Rohani para nëntë muajve e ka thenë shumë mirë një gjë që do të duhej të vetëdijësojë secilin mu për shkak se flet për mungesën e vetëdijes shoqërore dhe qytetare të ne. Ai ka thënë se sa më shumë që po e përmendim fjalën pavarësi, aq më mirë po shkojnë negociatat. Pra, pavarësia është bërë si njëfarë stimuli psikologjik që e përdorin ndaj neve e kundër neve në mënyrë që ne të pasivizohemi dhe relaksohemi. Pse nuk po na japin shtetin qe shtatë vjet, pse nuk po na pranojnë pavarësinë qe shtatë vjet? Për një arsye të thjeshtë, sepse kanë për plan ta formalizojnë varësinë. Andaj duan që të na lodhin, të na rraskapitin që të nënshtrohemi më lehtë. Po t’u flitej shqiptarit në vitin 2000 për negociata, askush nuk do të pranonte dhe situata do të shpërthente. Prandaj na kanë lodhur parprakisht. Përndaj tani edhe komandantët e ish UÇK-së shkojnë në Vjenë.

EPOKA E RE: Ne mund ta shpallim shtetin pa e pyetur askënd, por atë pavarësi nuk do të na pranonte askush dhe do të na izolonin. Si do të mund të funksiononte një Kosovë në këto rrethana?
KURTI: Ne jemi tani të izoluar. Me dokumentin e udhëtimit të UNMIK-ut as në Bosnje nuk mundësh me shkosh. Tani je i izoluar. E dyta është se opinioni publik ndërkombëtar dhe bashkësia ndërkombëtare kur e sheh që je i vendosur nuk të izolon. Përkundrazi të izolon kur të sheh të gjymtë e të paaftë. Ky Kuvend i Kosovës nuk mund dhe nuk do ta shpall pavarësinë për shkak se sipas përkufizimit e ka Kryeadministratorin mbi vetveten i cili nuk e lejon që të dal nga Korniza Kushtetuese.

EPOKA E RE: Kush e ka popullin prapa. Institucionet thonë se e kanë ata dhe thirren në të, ndërsa ju thoni se e keni dhe po ashtu thirreni në te, por dihet se këtu nuk janë dy popuj?
KURTI: Institucionet e Kosovës nuk janë të Kosovës, janë të UNMIK-ut. Në zgjedhjet e fundit kanë votuar 49.52% dhe kjo është bërë publike nga OSBE-ja kur janë rinumëruar votat. Popullin e ka koncepti i vetëvendosjes, jo Lëvizja VETËVENDOSJE!. Lëvizja VETËVENDOSJE! nuk i thotë popullit eja pas meje, por bëhu vetja jote, kudo që je në Kosovë, kudo që je në diasporë. Zgjohu, mos hesht, mos duro, ngrihu, vepro dhe mos u ndal. Mos e duro padrejtësinë, ballafaqohu më atë që ta ka shkaktuar dhe ta mirëmban padrejtësinë. Nuk mendoj se institucionet tona kanë legjitimitet – shumica nuk është për to. E dyta, besoj se i tërë populli është për konceptin e vetëvendosjes.

EPOKA E RE: Por ndoshta qytetarët mendoj se më e mirë është rruga që ndjekin institucionet se sa që ndjekeni ju, për ta arritur qëllimin e tyre?
KURTI: Ka ende asi qytetarësh të cilët besojnë se më këto negociata do të bëhet pavarësia, por mendoj se numri i tyre sa vije e po zvogëlohet. Kjo për shkak se premtimeve po u del afati në njërën anë dhe në anën tjerët pasojat e përditshme po rriten.

EPOKA E RE: A shihni mundësit për ndryshime, pas zhvillimeve të fundit që kanë ndodhur në skenën politike të Kosovës dhe mundësinë për ndonjë krizë institucionale?
KURTI: Këto institucione vetë janë pjesë e krizës. Mendoj që aktualisht shkërmoqja po vazhdon. OSBE-ja në vitin 2000 i ka regjistruar partitë politike në Kosovë me vetëm 50 nënshkrime. Pse? Natyrisht që ata janë të interesuar për sa më shumë parti politike. Sepse, sa më shumë parti politike, aq më shumë krijohet iluzioni i pluralizmit e demokracisë; zëvendësohet beteja për sovranitet me një garë të brendshme shterruese politike; përçahet popullin. Është sundimtari ai që dëshiron të sundoj më lehtë dhe për këtë ai e përçan atë që do ta sundojë. Rrjedhimisht, sa më shumë faktorë të vegjël vendor të ketë, aq më lehtë do të bëhen ata bashkë përfundi sundimtarit.

EPOKA E RE: A janë këto argumente që u jepen ndërkombëtarëve për të treguar se, nuk jemi të gatshëm ende për të mbajtur apo udhëhequr shtet?
KURTI: Gjysma e shteteve të Afrikës dhe jo vetëm asaj nuk i plotëson standardet e imponuara nga UNMIK-u mirëpo askush nuk ua merr atyre shtetin. Shtetin nuk duhet ta meritojmë, shteti na takon. Liria nuk meritohet, liria të takon me vete qenien dhe ekzistencën tënde. Është deklarata e dekolonizimit si Rezolutë e Asamblesë së Përgjithshme OKB-së, numër 1514 (XV), e dhjetorit të vitit 1960, e cila në pikën 3 thotë: “Mungesa e përgatitjes në fushat politike, ekonomike, shoqërore, apo në atë të arsimit kurrë nuk duhet të merret si pretekst për të vonuar pavarësinë.”

EPOKA E RE: Ndoshta për kohën kur është shkruar po, por sot askush nuk dëshiron të ketë barrë mbi vete dhe ende nuk po konsiderohemi si vend që mund të krijojë stabilitet?
KURTI: Nuk ka nevojë të na kenë barrë. Kështu siç nuk jemi të lirë do të na kenë barrë. Maqedonia dhe Mali i Zi janë edhe me të dobët se ne, po të dalim ne nga burgu. Por aspiratat e Serbisë po përfillen, po përkëdhelet Serbia, ky është problemi. Nuk është problemi se ne jemi të paaftë. Problemi është se Serbia kriminale po tolerohet dhe respektohet. Pas gjithë atyre vrasjeve e dëmeve s’pati drejtësi për viktimat, nuk po na e lejonë lirinë dhe kërkojnë të qëndrojmë të qetë! Si mund të kërkosh kontribut për stabilitet nga i burgosuri?! Duhet ta lemë të dalë nga burgu ai njëherë. Është e tmerrshme të kërkosh stabilitet e paqe prej të burgosurit. Rri i qetë në burg! Kjo është e tmerrshme! Kjo është poshtërsi çfarë po na bëjnë. Stabilitetin le ta shohin pasi të bëhemi shtet. Dhe, stabilitet s’do të ketë përderisa s’bëhemi shtet.

EPOKA E RE: Ju jeni ndier i ofenduar nga disa deklarata të bëra më herët. A ua kanë ndërruar vërtet juve frizurën?
KURTI: Po të mos ishte Lëvizja VETËVENDOSJE! faktor ata nuk do të merreshin me neve. Ata po e shohin se ne po rritemi dhe se ata po vdesin politikisht. Është e vërtetë se mua mi kanë prerë flokët në Burgun e Prishtinës dhe madje më kanë rrahur e torturuar. Mirëpo unë trurin, zemrën dhe shpirtin i kam të njëjta. Për dallim prej meje, Hashim Thaçit ia kanë qethur trurin dhe krejt çka i ka mbetur është trupi. Prandaj ai ka truproje që t’ia ruajnë trupin. Unë nuk kam truproja. Sepse e ruaj zemrën, trurin dhe shpirtin që nuk ka mundur asnjë regjim në asnjë kohë të mi cenojë. Kam punuar si sekretar në Zyrën e Përfaqësuesit të Përgjithshëm Politik të UÇK-së, Adem Demaçit, dhe me 2 mars kemi dhënë dorëheqje sepse pas Rambujesë lufta çlirimtare u bë konflikt i armatosur civil. U pranua shteti i Serbisë dhe Jugosllavisë dhe unë aty nuk kam dashur që të marr pjesë. Në Rambuje, politikisht është ndërprerë procesi çlirimtar dhe nuk kemi dashur të jemi pjesë e asaj mynxyre. E kemi ditur se çka do të ndodhë. E shihni, pas shtatë vjetëve nuk kemi as shtet, as liri dhe as sovranitet. Kam lexuar në shtyp se Hashim Thaçi ka kërkuar debat me mua. S’ka problem. Unë jam i gatshëm. Në cilindo televizion le ta organizojë një të tillë. Ai ka aq ndikim sa ta mundësojë këtë. Dhe mandej do të mund ta shohim se kush kë do ta qethë, në kuptimin shumë më të rëndësishëm që e ka kjo fjalë sesa prerja e flokëve dhe frizurat.

EPOKA E RE: Si ballafaqoheni ju më gjeneratën me të vjetër, p.sh. me prindit tuaj, sepse disa nga ju i keni të punësuar pikërisht në ato institucione që i kritikoni?
KURTI: Ne kemi madje edhe aktivistë të Lëvizjes që punojnë brenda sistemit. Si kemi mundur ne ta marrim vesh kur vjen Koshtunica në Merdare e Drashkoviqi në UNMIK pa e pasur njeriun tonë në KFOR dhe UNMIK? Si kemi mundur ne t’i marrim vesh planet e Serbisë dhe ofertat e Grupit Negociator të Kosovës për copëtimin e Kosovës sikur mos ta kishim ne njeriun tonë aty brenda? Ai nuk është në pozitë të lartë, është vetëm punëtor teknik, por që na i sjell informatat. Dhe, çka të bëjmë ne, t’i themi ta lëshojë punën?! Natyrisht që jo. Sistemi për t’u përmbysur duhet të çahet. Është krejt në rregull nëse punon në përputhje me politikën e Lëvizjes sonë brenda sistemit.

EPOKA E RE: A do të thotë kjo, se ju e keni gjet mënyrën për të depërtuar në institucione dhe këta njerëz i përdorni për ato qëllime?
KURTI: Kur kanë ardhur Boris Tadiqi, President i Serbisë, dhe Vuk Drashkoviqi, Ministër i Punëve të Jashtme të Serbisë, atëherë i Unionit Serbi-Mal i Zi, ne e kemi ditur me minuta kohën e arritjes së tyre, në mënyrë që të hedhim vezë në drejtim të tyre. Për Koshtunicën e kemi ditur saktësisht sa vetura do t’i ketë në eskortën e tij, saktësisht emrat e atyre që gjenden në veturë dhe regjistrimin e atyre veturave, edhe saktësisht minutin kur do të hyjë në Mendare. Këtë e kemi marr vesh nga njerëzit brenda sistemit, d.m.th, njerëzit që na ndihmojnë neve dhe që janë brenda sistemit, të cilët marrin informacione dhe na i sjellin neve. Kjo jo vetëm që është pozitive por edhe e nevojshme. Po e përsëris që për t’u përmbysur sistemi duhet çarë ai. E keni vërejtur, kanë filluar edhe deputet e Kuvendit të Kosovës të na bashkëngjiten në demonstrata. Numri i tyre do të vie duke u rritur. Këto janë shenja të fillimit të çarjes së sistemit.

EPOKA E RE: Besoni ju se, elementet që i keni fut ju në institucione, kanë ndikuar që të ketë përçarje brenda sistemit?
KURTI: Ne nuk i kemi futur, ne i kemi vetëdijesuar këta persona, por ka edhe të tillë që janë vetëdijësuar pavarësisht nesh dhe vetë ata na kanë kontaktuar. Ata tash janë anëtarë dhe punojnë për Lëvizjen VETËVENDOSJE!. Ndihmojnë presionin nga jashtë që të luftohet regjimi edhe nga brendia e sistemit deri sa të përmbyset ai i tëri.

Prishtinë, 28 dhjetor 2006

Xhemil ZEQIRI: Mysafir në studio të Radio-Kosovës

 Intervistoi: Mentor Mripa

… Sonte nuk do të jemi vetëm, në studion tonë kemi mysafirë. Jeta po i degdisë shqiptarët gjithkund nëpër botë dhe ne shqiptarët gjatë jetës sonë patëm vështirësi, patëm trauma, patëm gjithçka, përjetuam gjithçka dhe për arsye të ndryshme, mjaft prej nesh kanë shkuar jashtë atdheut, por ata vijnë na vizitojnë. Faleminderit prej tyre dhe njërin prej tyre kam në studio, pavarësisht punës që kryen atje … Sonte nuk do të jemi vetëm, në studion tonë kemi mysafir.
Pavarësisht punës që kryen atje, ky merret edhe me punë kreative dhe shkruan vazhdimisht, është aktiv dhe sonte do të bisedojmë me të. Kështu në këtë mënyrë do ta prezantojmë mysafirin tonë, do të flasim për punën tij, por edhe për gjërat që na preokupojnë, edhe për gjërat që ndodhin në vendin ku ai jeton.
Tash do të thotë dikush hajde më, tregona kush është se na i zgjate veshët!
Dëgjues të dashur, mysafir në studion tonë është atdhetari Xhemil Zeqiri, i cili është nga Ilirida, nga katundi Zhelinë, rrethi i Tetovës. Këtë burrë, jeta e largoi jo pak kohë larg vendlindjes, jeton në Danimarkë, konkretisht në Kopenhagë.

RADIO KOSOVA: Xhemil, mirë se erdhët në studio!
ZEQIRI: Mirëmbrëma, mirë se ju gjejë në studio të Radio Kosovës!

RADIO KOSOVA: ...Do t`ju them kështu nuk do të fillojmë me zotëri e të tjera, do të mundohemi të jemi sa ma të lirë ashtu siç keni dëshirë ju dhe siç kanë dëshirë edhe dëgjuesit e Radio Kosovës, apo jo Xhemil?!
ZEQIRI: Natyrisht, më mirë është të bisedojmë lirisht…!

RADIO KOSOVA: Ndjeheni mirë në studion tonë?
ZEQIRI: Po, si në shtëpinë tonë.

RADIO KOSOVA: S´ është hera e parë që vjen këtu, apo?
ZEQIRI: Jo, është hera e dytë. Kam qenë edhe më parë, kam biseduar me Sabit Ballabanin.

RADIO KOSOVA: …edhe atëherë keni kaluar mirë me Sabit Ballabanin; dhe ne e përshëndesim Sabitin!
Thash diçka që u ndërlidh me këtë hyrje të emisionit. E dëgjuat me vëmendje ç´ bëra? Të pëlqeu nga sfera gazetareske ç` mendoni, t` u duk pak e gjatë hyrja?
ZEQIRI: Po, tani ky është profesioni juaj, shumë mirë!

RADIO KOSOVA: Unë, theksova se Xhemil Zeqiri, pavarësisht punës që ai po bënë, atje në Danimarkë - Kopenhagë, megjithatë kjo nuk ju pengon që të shkruani vazhdimisht dhe keni tri libra të botuara apo jo?
ZEQIRI: Po, ashtu është.

RADIO KOSOVA: Kush është Xhemil Zeqiri, do të na flisni pak për ju?
ZEQIRI: Po! Me origjinë jam nga Tetova, siç paralajmërove nga një katund, quhet Zhelinë, nga rrethi i Tetovës që tani është bërë edhe komunë më vete, jetoj në Danimarkë që nga viti 1981, në Kopenhagë, me punë jam marrë si punëtor çka s´kam punuar atje; punë fizike e të tjera?!!!
Kam mbaruar shkollën e mesme teknike në Gostivar, jam marrë shumë me lexime, më ka interesuar më tepër çështja jonë kombëtare; politike, historike etj.

RADIO KOSOVA: Decentralizimin e keni realizuar mirë apo siç mendoni?
ZEQIRI: Po, por decentralizimi është realizuar mirë edhe atje në dëm të shqiptarëve si çdo herë, me një fjalë është bërë komunë më vete.

RADIO KOSOVA: Observimet tuja kanë qenë gjithmonë politike?
ZEQIRI: Po, politika neve na është imponuar dhe si zakonisht sipas mendimit tim… është e pa mundur që të mos të merremi me të, të futemi në analiza dhe studime të ndryshme, e kështu me radhë.

RADIO KOSOVA: Dikush thotë se politika merret me ne, për shembull e di që është thënë kjo...
ZEQIRI: Mendoj, se më keq është që politika të merret me ne... Kështu që, deri nga viti 1985-të merresha më tepër, kryesisht duke shpërndarë literaturë përparimtare, shpërndaja artikuj të gazetave të Shqipërisë, asaj kohe që kishin të bënin me çështjen kombëtare; pastaj video kaseta, me komente, analiza, reagime etj., shpërndaja edhe kaseta me këngë patriotike, mendoja se kështu po kontribuoj për ngritjen e vetëdijes sonë kombëtare atje ku isha.
Pastaj i koordinoja veprimet edhe me shokët në Skandinavi; vepronim punonim për çështjen që na preokuponte.
Më vonë krijuam edhe degët e Këshillave të LPK-së, ky ka qenë edhe fillimi i aktivitetit tim në Danimarkë. Pastaj me shokët e lëvizjes ilegale filluan edhe punët të ecin më mirë …!
Kam qenë veprimtar i Lëvizjes Popullore të Kosovës deri vitin 1990. Mirëpo, kur dolën në skenën politike edhe partitë politike, në Prishtinë u krijua edhe Këshilli për Liritë dhe të Drejtat e Njeriut, me dëshirë veprova dhe në aktivitetin e Këshillit deri sa më ngarkuan Kryetar i këtij Këshilli, dega Danimarkë.
Jam munduar të veproj ndershmërisht dhe shpresoj se ka pas shumë suksese në Danimarkë, sepse në fakt të gjitha gazetat daneze kanë shkruar ose kanë cituar burimet e Këshillit në Prishtinë, kanë bërë shumë intervista: si radio shtetërore lokale dhe TV. etj.; po ashtu iu kam ndihmuar edhe partive politike e që u krijuan në territoret shqiptare. Pavarësisht se ku vepronin, në tërë Shqipërinë Etnike.

RADIO KOSOVA: Ju e quani kështu pra, Shqipëria Etnike apo jo?
ZEQIRI: Po, natyrisht ashtu quhet, edhe danezët e quajnë në shtypin e tyre, Shqipëri Etnike, pastaj kur atje shkruajnë për ne, shkruajnë: shqiptarët etnikë etj. Termin Shqipëria e Madhe nuk e pëlqejnë.

RADIO KOSOVA: Por ne jemi të ndarë!
ZEQIRI: Po, territorialisht të ndarë jemi, por zemrat tona nuk guxojnë të ndahen, kemi një gjuhë një flamur, një traditë, një kulturë dhe kjo është shumë mirë. Këtë duhet ta zhvillojmë të mos ua bëjmë armiqve qejfin; se ja shqiptarët e Shqipërisë kanë tjetër gjuhë, tjetër flamur, tjetër dhe tjetër kulturë; kurse ata të Kosovës me vise të tjera shqiptare i kanë të tjera, këto pasuri të identitetit tonë kombëtar.
Kjo, ka qenë qëllimi i Serbisë dhe i shteteve të tjera armike, të na ndajnë e të na copëtojnë sipas planeve të vjetra serbe e të tjera...
Pra, nuk duhet të biem në kurthet, që po i shpikin për çdo ditë nacionalë-shovinistët serbë, kur trumbetojnë se ne nuk kemi asgjë të përbashkët me shqiptarët e Shqipërisë dhe ata të Iliridës etj. Pra, këto qëllime armiqësore i dëmtojnë proceset integruese brenda shqiptare dhe kjo tendencë e rrezikshme duhet të luftohet me çdo kusht!
Ne jemi një komb! Me një gjuhë, një flamur, një histori, një kulturë, një traditë etj...

RADIO KOSOVA: Mirë, deri me vitin 1981 ku ishit dhe ç´ bënit ju?
ZEQIRI: Po, demonstratat e Pranverës së Madhe të vitit 1981 më gjetën në Danimarkë.
Edhe unë, si të gjithë shqiptarët që ndodheshin të shpërndarë nëpër botë i dëgjonim lajmet, por informatat ishin shumë të kufizuara ose të dezinformuara. Natyrisht ne ishim të shqetësuar për ato çka ngjanë dhe kërkonim informacione të sakta.
Pastaj, ishte ambasada jugosllave që me ndihmën e disa shqiptarëve të “ndershëm” po manipulonte me masën e mërguar. Këta shqiptarë të “ndershëm që ishin të shpallur dhe vepronin për interesat sllave, i kishin ca privilegje: nuk i ftonin në ushtri - në armatën jugosllave, nuk pagunin disa taksa të ndryshme, i ftonin në dreka e darka, ku bëheshin ahengje; jugosllavët i organizonin disa mbrëmje zbavitje, kështu që ata ishin kryekëput në shërbim të ambasadës sllave.
Kjo, natyrisht krijonte edhe urrejtje para masave të mërgatës sonë por, urrejtja shtohej kur këta u bashkoheshin disa personave (delegacione) nga Kosova të ardhur së bashku me disa persona shqipfolës, i bashkoheshin korit të ambasadës jugosllave dhe mbanin disa mbledhje “informative” me mërgimtaret dhe hidhnin lloj-lloj dezinformatash kundër demonstratave heroike, i dënonin demonstratat kinse ato nuk janë të organizuara nga populli i Kosovës etj. Po këta, natyrisht që ishin shërbëtorë besnikë të sllavëve, anëtarët e LKK-së ose të LKJ-së famëkeqe, dhe kur takoheshin me shqiptarët thoshin se: ndaj demonstratave te keni kujdes, rezerva, sepse këtu ka dorë Serbia dhe UDB-ja!!!

RADIO KOSOVA: Mirë, dua të bëjë një ndërhyrje këtu, sigurisht që ke lexuar edhe ty se edhe sot dikush thotë se demonstratat e viti 1981, nuk i kanë organizuar shqiptarët e të tjera e të tjera...?!
ZEQIRI: Unë, mendoj se është gabim të thuhet ashtu, sepse çdo përpjekje çdo lëvizje që ka ndodhë dhe ndodhë kudo, që kanë karakter të lëvizjes popullore, në radhët e saj munden të futen edhe njerëz të pa dëshiruar, njerëz të shërbimeve të huaja, pse jo këtu edhe ato të shërbimit sekret serb, kur dihet se ato kanë qenë edhe vitet e mjaltit për ata shqipfolësit që ishin në shërbim të sllavëve.
Dhe, ata së bashku kanë mundur të hedhin ndonjë parullë, me tendenca që ta pengonin organizimin e demonstratave, këtu nuk ka dyshim; por të thuhet se janë serbët dhe UDB-a, që i organizuan demonstratat, kjo sipas bindjes sime është gabim. Si ka mundësi që UDB-a të kërkojë që Kosova të fitoj statusin e Republikës nga ajo që kishte autonomi.
Po, kam lexuar dhe kam dëgjuar dhe pak më herët tregova se si vinin titistët në perëndim dhe dizenformonin mërgatën tonë atje. Nëpër aktivitete ku merrnin pjesë shumë njerëz futen lloj-lloj agjenturash serbe e të tjera. që pastaj të kenë “argumente” që t´ i luftojnë kërkesat gjithëpopullore.
Ne, kemi historinë jo të largët të luftës së UÇK-së, kur edhe nëpër konferenca shtypi, qyqarët politikë thoshin se djemtë tonë çlirimtarë janë dorë e zgjatur e Serbisë, thoshin që serbët po bëjnë provokime me njerëz të frustruar e të tjera gjepura si këto...
Këto ishin intrigat që titistët i kishin mësuar në kurset famëkëqija të Kumrovcit, dhe në këtë mënyrë ata manipulonin masat e gjëra popullore, dhe pastaj dihet që pasoja natyrisht ka pas dhe do ketë deri sa populli ynë i shumëvuajtur të vetëdijesohet.

RADIO KOSOVA: Pse shkuat në Danimarkë, mos ishte diçka e veçantë atje?
ZEQIRI: Jo, shkurt unë u largova nga maltretimet e policisë maqedone, sepse nuk është mirë të thuhet se nuk më kanë rrahur; sepse menjëherë titistët, pra, ata shqiptarët e ”ndershëm” menjëherë fillojnë me shpifjet e tyre, kur thonë: ”ja, ky apo ai atdhetar vet ka deklaruar se nuk e kanë rrahur” e të tjera por, mua më izoluan, mu ndalua të bisedoj me njerëz, me bashkëkatundarët e mi në rrugë; pra, s´kisha të drejtën e komunikimit me askënd, ashtu i izoluar nga njerëzit e dashur, pa dëshirën time, ashtu nuk munda të qëndroj, prandaj u detyrova të emigroj. Kur jemi këtu, do doja të them edhe diçka se si po manipulojnë titistët me një deklaratë të simbolit të rezistencës, Adem Demaçit se: paska deklaruar që: ”për 29 vite nuk e paska rrahur policia jugosllave”, këto janë intriga për manipulime, të atyre mjeranëve që vetëm presin ndonjë deklaratë të tillë dhe pastaj të fillojnë sulmet. Unë mendoj se e vërtetë është kjo: që Adem Demaçi nuk pendohet se ka qenë nëpër burgje, me ca ndërprerje, plot 29 vjet, përkundrazi, ai mbahet dhe ka të drejtë të mbahet krenar, se ka kryer një mision historik, kombëtar dhe patriotik.
Por, nga kjo prizëm del qëndrimi i heroit tonë:
Adem Demaçi, nuk dëshiron të tregoj për vuajtjet e tij, sepse nuk dëshiron të krijoj frikë e panik tek disa, por do që popullit - rinisë heroike t’i jap guxim që ta vazhdojë më tej rezistencën deri në realizimin e të drejtave tona. Dua të kujtoj këtu që me sa kam dëgjuar: Adem Demaçi, gjatë atyre 29 vjetëve që hoqi burgjeve (ka që ka qenë 5-6 vjet në izolim), ishte ajo kohë, kur titistët shqipfolës i kanë përjetuar muajt e mjaltit në ato kohë ferri të vërtetë, për ne shqiptarët. Por, unë nuk jam Adem Demaçi, jam si jam; njeri punëtor, flas ashtu siç e shoh dhe si e ndiej problemin…!!

RADIO KOSOVA: Po, para se të shkonit në Danimarkë, a vepruat diçka në Tetovë?
ZEQIRI: Po, unë në fakt pata qenë dëshmitar në një gjykatë në Shkup dhe dëshmova për një rrahje masive në fshat…kjo mjaftonte që policia të më quante me lloj-lloj epitetesh dhe të më ndiqte këmba këmbës, për mua u bë një jetë e padurueshme etj. Kjo ishte ajo që u detyrova të largohem nga vendlindja por me një qëllim dhe vetëdije se do t` i hakmerrem asaj politike kundërshqiptare që ishte në Maqedoni; për këto që ata bën me mua duke vepruar në këtë mënyrë. Të them të drejtën se prej kohës që kam shkuar në Danimarkë, kam qenë çdoherë i gatshëm për veprime (aktivitete) në dobi të çështjes dhe tërë kohën jam munduar të bëj diçka; dhe në mbrëmje i parashtroja vetes pyetje: se ç` bëra sot diçka të mirë për atdheun dhe ç´duhet të bëjë nesër, pra i jepja vetes detyra të reja ….

RADIO KOSOVA: Ishe me familje atje në Danimarkë?
ZEQIRI: Jo, kam qenë vetëm, më vonë krijova familje, u martova në vitin 1987 …

RADIO KOSOVA: Pastaj e ndale veprimtarinë, apo jo?
ZEQIRI: Jo, përkundrazi! Por, do ishte mirë që t’i bëni një pyetje gruas sime, e cila shpesh po ankohet sepse po na kushton çdo lloj aktiviteti, sepse ne jemi ne kurbet që mbledhim ca lekë e t´i kursejmë e ti vetëm po harxhon në aktivitet tuaja etj.

RADIO KOSOVA: Po, ç´ po t´ thotë gruaja se vetëm ti merresh me këto probleme politike si zakonisht si shumë gra që mundohen t i pengojnë burrat e tyre.
ZEQIRI: Po, ashtu është, ajo më thotë: se vetëm ty të ka mbet politika e të merresh me këtë, për çështjet kombëtare të gjithë kanë pranuar se jemi çliruar ti nuk po pushon, të gjithë kanë rregulluar shtëpi, e ti asnjëherë nuk pushove me fëmijët e tu se vetëm për ty nuk është puna mirë të tjerët u kënaqen at që hyjnë ne politik u bënë deputet e ministra drejtorë i lanë edhe kurbetet dhe janë bërë milionerë, ndërsa ne do merremi tërë jetën për çështjen kombëtare, po kur nuk j`u intereson atyre që marrin para (rroga) pse mua të më interesoj e të tjera, të ngjashme, si gratë…

RADIO KOSOVA: Dalim tek rënia e komunizmit të flasim pak për atë, dhe si u bëre që të merresh edhe me të drejtat e njeriut të Prishtinës. Si u inkuadruat ju?
ZEQIRI: Po, tani rënia e komunizmit; nuk do doja të flas për ta se nuk ka pas komunizëm si sistem, prej asaj kohe që u bëra aktiv edhe ne këshillin, unë kërkoja të bashkëpunoj me të gjithë organizatat dhe partitë politike me lidhjen e shkrimtarëve etj. Por Këshilli ishte më i interesuar për bashkëpunim, ndërsa partitë përgatisnin raporte të ndryshme e kjo më interesonte edhe mua për të punuar me Këshillin. Në ato kohë kur ishte vala e aktiviteteve në Kosovë dhe u dashtë të koordinohen disa aktivitete me dalë edhe legalisht aq më mirë kur burimet na vinin nga qendra e Prishtinës. Para saj kishim krijuar edhe një miqësi të ngushtë me danezët, ndaj krijuam edhe KOMITETIN” Miqtë e Kosovës”, dhe si anëtar i Lëvizjes Popullore kishim bashkëpunim me qendrën e LPK-së. Komiteti luajti një rol të madh duke ber edhe demonstrata, debate publike, së bashku me PEN qendrën daneze dhe organizata të tjera patëm organizuar edhe një mbrëmje kushtuar simbolit rezistencës sonë kombëtare, Adem Demaçit, ku PEN-i e pati marrë çështjen e shkrimtarit tonë, Demaçi, edhe nëpër instancat evropiane, dhe pastaj më vonë Adem Demaçi shpallet dhe anëtar nderi i PEN qendrave skandinave dhe Evropiane. Më vonë do të i jepej edhe një mirënjohje ose çmimi Saharov nga Këshilli i Evropës. Pastaj, bënim peticione letra të hapura politikanëve dhe institucioneve daneze dhe evropiane. Po ashtu, patëm botuar një përmbledhje dokumentesh për Kosovën që e quajtëm “DOKUMENTET E BARDHA” për Kosovës. Pastaj, një libër rreth 180 faqe ”KOSOVA NJË KONFLIKT I VJETËR”, e të tjera. Pra, vitet 1988-89 dhe ishin dhe vala e aktiviteteve si në Kosovë ashtu edhe kudo nëpër botë. Kryetarja e Komitetit ishte Akademike Mina Skafte Jensen, ajo e njeh mirë problemin shqiptar ka qenë disa herë dhe si eksperte në Universitetin e Tiranës, pastaj në Athinë, Beograd. Është një njohëse e mirë e problemit të Ballkanit në përgjithësi dhe atij shqiptar në veçanti. Pastaj kemi edhe një gazetare daneze e cila e ka studiuar edhe gjuhen shqipe ne Tiranë viteve 1981-82 dhe të gjitha shkrimet kjo i ka përkthyer pa asnjë lek ose ndonjë interes tjetër, kjo ishte mikja shqiptare Lotte Rudof Madsen i cila kërkoi nga Komiteti, që Adem Demaçit t ´i jepet edhe titulli i nderit apo emri “ Mandela i Kosovës”. Posaçërisht, veprimtari i njohur, danezi miku i shqiptarëve, Jorn Peterseni, së bashku me gruan e tij, Marianën, vepronin pa pushim për t`i ndihmuar popullit shqiptar në Kosovë.

RADIO KOSOVA: Po viti 1989 nuk ishte konflikt, por ishte luftë apo jo?
ZEQIRI: Po, natyrisht ajo ishte një kryengritje popullore, deri sa ka gjakderdhje ka protesta masive popullore e të tjera; atëherë pra u mor Kushtetuta me tanke siç u quajt në atë kohë me të drejtë nga organi ”Zëri i Popullit”: ”Kushtetuta e Tankeve”, u vranë më shumë se 23 veta, qindra u plagosën dhe qindra e mija u arrestuan, pra ishte një kryengritje popullore, ku i tërë populli ishte çuar në këmbë dhe kërkonte të drejtën e vetë që i takon.
Në fakt, Organizata e Lëvizjes Popullore u dashtë të luaj një rol më të fuqishëm konstruktiv, për t`i dal popullit në ballë dhe të udhëhiqte në mbrojtje dhe organizimin e masave popullore; por ata e lanë popullin, të them ashtu në stihi, Prandaj populli pa kontroll, i thërriste ata që nuk do të duhej të thirreshin: Azemi dhe Kaçusha. U thirr në ata të cilët mbronin autonominë e vitit 1974 dhe ne fakt ishin kundër Republikës së Kosovës. Kështu, u bë një prapakthehu në ecjen tonë drejt lirisë! Në vend, që ne të kalonim fuqishëm në kërkesën për Republikë, ne e mbronim autonominë, derisa i mbronim zëdhënësit e saj!!!

RADIO KOSOVA: Ta ndërpresim bisedën këtu; do të dëshiroja ta dëgjojmë një këngë, sepse folëm pak si shumë, dhe do jetë mirë ndoshta për dëgjuesit tanë mos t’i lëmë vetëm me fjalë. Mysafiri ynë Xhemil Zeqiri ka zgjedhur këngën, kjo do të thotë se nëse ka akuza, pra nuk ju pëlqen kënga atëherë akuzojeni mysafirin e jo mua…?!
Pra, kënga: “Jam shqiptar i Shqipërisë së vjetër” e kënduar nga këngëtarja tropojane, Dava Gjergji. Është kënga e parë. Pra këtë këngë e ke zgjedhur, apo jo Xhemil?
ZEQIRI: Ashtu pra, edhe unë i Shqipërisë së vjetër jam, Ilirida është e Shqipërisë së vjetër apo?

RADIO KOSOVA: - Mbetëm tek vitet ´89-´90? Ju iu përveshët punës!?
ZEQIRI: - Po! Gjithnjë në veprimtari kombëtare! Me Shoqatat, Lidhjen e Shkrimtarëve, kërkoja materiale për shkeljen e të drejtave të njeriut. Kjo, pati ndikim pozitiv sepse shumë shoqata e parti në Danimarkë kanë marrë intervista dhe materiale prej meje, iu kam ofruar materiale me shumë argumente edhe parlamentarëve danezë të cilët merren me politikën e jashtme, konkretisht me Ballkanin. Ata i kanë ato dokumentacione dhe shumë prej tyre më janë falënderuar për veprimtarinë e Këshillit të Drejtave dhe Lirive të Njeriut (KDLNj ), në Danimarkë.
Më vonë krijuam lidhje edhe me Sindikatën e Pavarur të Kosovës (SPK), Unë isha i interesuar shumë që edhe partitë politike simotra në Danimarkë të kontaktojnë me partitë tona në Kosovë. Por, për habi, partive politike në Kosovë, nuk ju interesonte fort kjo!!! Ato, preferonin më shumë të merreshin me gjëra të kota atje... Kujtoj këtu faktin...

RADIO KOSOVA: Pse partitë nuk donin kontakte? Pse thua merreshin me gjëra të kota?! Kështu nuk mund të thuhet sepse ne kemi qenë në okupim total apo jo?!
ZEQIRI: Po, në okupim të plotë klasik kolonial - të gjitha qëndrojnë! Por, unë do t´ua them vetëm një shembull: unë, shumë kisha kontakte të frytshme, por kur erdhi Partia e Prosperitetit Demokratik (PPD) të formojë nëndegë në Danimarkë, atyre nuk ju interesonte të kontaktojnë me masat popullore, atyre u interesonte t´i krijojnë Këshillat e Partisë, degët e saj dhe pastaj të mblidhnin të holla! Roli i tyre qe roli i gjykatësve: ata merreshin me të kaluarën, me të vdekurit, kurse të gjallët i lënin në mëshirën sllavëve. Ata, atëherë pa pikë turpi thoshin: “Kosova, nuk është e okupuar, Shqipëria është e okupuar!!!
Ata, bënin thirrje: “ta çlirojmë Shqipërinë, pastaj i rregullojmë punët, i qesim në rend, “terezi” etj, etj...
Unë, me kohë jam distancuar me ato parti, bile kam pas edhe polemika, atyre u thosha: “ju po merreni me të vdekurit, e të gjallët po ua lëni sllavëve t´i torturojnë e t´i masakrojnë!
Kur e kisha përballë meje gjithë atë shumicë, ndofta ndonjëherë mendoja se po bëja gabim, por më vonë u pa se aspak s´kisha gabuar; sepse ata vërtetë ishin të tillë, atyre nuk u interesonte që proceset të ecnin përpara!

RADIO KOSOVA: A mendoni që në botë, ne shqiptarët (që nuk jemi aq shumë), pavarësisht dëshirave tona...
A mendoni se kanë qenë të domosdoshme të formohen degët e partive, pavarësisht të cilës pjesë të viseve shqiptare? A do të ishte më mirë të quhej p.sh: “Liga shqiptare e të mërguarve” apo ndonjë tjetër emërtim i ngjashëm?
ZEQIRI: “Qendra Informative”, do të mjaftonte, apo Këshillat për të Drejtat e Njeriut, pastaj nëpërmjet tyre të depërtonim, por politikanëve nuk u interesonte që të ecim përpara, atyre u interesonte mbi të gjitha, që të shtypen ata (pra, të mbytej mendimi i lirë), të cilët mundoheshin të merrnin kontakte me gazetarët e politikanët e huaj. Do të them një rast konkret: pas një kohe, kur u formua PPD-ja në Danimarkë, ata kishin të holla, por pastaj i morën edhe të hollat që kohë më parë i kishin mbledhur mërgimtarët për veprimtari atdhetare.

RADIO KOSOVA: Nëse nuk gaboj në zgjedhjet e para në Maqedoni e ka fituar pushtetin PPD-ja?
ZEQIRI: Po! Bile, erdhën mërgimtarët me aeroplan special, me makina, në grupe të ndryshme që t´ia jepnin votën PPD-së. Mirëpo u bë një dredhi e madhe ndaj kësaj partie, ndaj popullit i cili atëbotë s´ishte në gjendje ta kuptojë. Vetëm paramendojeni: atje dolën atje 23 deputetë, kur për 22.000 vota, Xheladin Murati, ndërsa, për 1 deputet maqedon mjaftonte të ketë 2000 vota dhe fitonte statusin e deputetit. Kjo qe ajo që na barazonin; pra, natyrisht që shqiptaret në këtë mënyrë do jenë përherë minoritet sipas modelit për zgjedhjet maqedone edhe pse populli po vinte prej Danimarkës e vendeve të tjera të votonte, kjo nuk kishte sukses sepse ata e kishin përcaktuar numrin se sa deputetë të hynin në parlamentin maqedon; këta ishin ata “shqiptarët e ndershëm” që nuk ua prishnin aspak planet maqedonëve se fundi i fundit unë, duke pasur shumë kontakte me partitë politike, kam fituar bindjen, pra, kam ardhur në përfundim se: partitë politike të krijuara para LÇ-re ishin të krijuara me bekimin e politikës së policisë serbe, maqedone e malazeze. Kam përshtypjen se ato ishin nën kontroll të plotë. Ajo parti legale që nuk ka qenë nën kontroll para luftës, ka qenë Uniteti Kombëtar (UNIKOMBI), atëherë u zgjodh kryetar i madhi, Ukshin Hoti - me sa më kujtohet ai e pranoi detyrën në mesnatë, shkoi në shtëpi, pastaj në ora 07.00, e arreston policia dhe sot e kësaj dite nuk dihet ku është, ku mbahet i izoluar, kemi shpresa se jeton diku!.. Unë, për këtë atdhetar të madh, i kam shkruar Karla De Pontes, i kam mbledhur 300 nënshkrime, ndër ta edhe shumë intelektualë danezë, grupe parlamentare etj...
Pastaj, kemi shkruar një peticion që Ministria e Punëve të Jashtme e Danimarkës të kujdeset më tepër, por në politikë nuk paska mëshirë! Në politikë ka vetëm interesa! Gjatë veprimtarisë sime jam duke mësuar dhe kuptuar çdo ditë e më shumë se nuk duhet t´ju besojmë shumë fjalëve, por vetëm veprave!

RADIO KOSOVA: Sa ishte faktor dhe sa mund të luante rol Danimarka në shpejtimin e këtyre proceseve të përgjithshme?
ZEQIRI: Danimarka, zakonisht ka luajtur një rol të madh. Dua të kujtoj se kur ishim në Komitetin “Miqtë e Kosovës”, ne, në atë kohë shkuam nëpërmjet institucioneve daneze dhe kërkuam nga forcat politike në parlament, që ata ta ftojnë zyrtarisht në vizitë simbolin e rezistencës sonë, Adem Demaçin. Baca Adem erdhi me ftesën Komitetit “Miqtë e Kosovës”. Ay, në Danimarkë e dha një fjalim historik, bëri debate me të gjitha forcat politike në parlament, me ekspertë të politikës etj..; me sa di, ka qenë viti ´93. Baca Adem i shpjegoi realisht problemet dhe kërkoi nga danezët që të ndihmohet Shqipëria në atë kohë, të ndihmohet Kosova, që atje të vinë grupe politike të shohin që në çfarë shtypjeje dhe mjerimi jeton populli shqiptar; i okupuar dhe i kolonizuar egërsisht nga politika serbe.

Një dëgjues: jam Hysen Durmishi, nga katundi Mushtisht i Therandës. E përshëndes mikun tim, Xhemil Zeqirin! Urime! Falënderime! Suksese!...
ZEQIRI: E kemi obligim kombëtar o vëlla!
Pra, Adem Demaçi kërkoi që grupet parlamentare daneze të shkojnë atje (në Kosovë), ata pranuan! Unë, pasi kaluan disa muaj, ju dërgoj një letër dhe i pyes: hë çka u bë me ju?! Ju premtuat se do shkoni ne Kosovë për vizitë zyrtare...
Ndërhyn një dëgjues! Mentor Mexhuani këtu! Përshëndetje! Ju njoh përmes 3 librave që keni shkruar dhe përmes shumë shkrimeve që po i shkruani!

RADIO KOSOVA: S´kemi ardhur ende tek librat!
Pyetja e dëgjuesit Mexhuani: Çka mendon mysafiri, a është duke u tallur bashkësia ndërkombëtare me ne? Kur e them këtë po i paraqes këtu këto argumente:
Nga 50 shtete të botës që ishin pas luftës së dytë botërore, tash janë 190 shtete, rreth 70 shtete janë më të vogla se Kosova e janë të pavarura. 1. Kosova, gati më së paku në botë është multietnike. Kosova veriore, Albaniku, Zveçani e Zubin Potoku, 63, 2% kanë qenë të banuara me shqiptarë, deri në luftën e fundit çlirimtare.
2. Pse Letonia me 56% letonezë, nuk quhet multietnike dhe asnjë shtet në botë nuk quhet multietnik?- veç Kosova po?
3. Pak na copëtoi bashkësia ndërkombëtare në favorin e Serbisë, Malit të Zi dhe Greqisë më 1878-1912, por ende kjo po nxiton të na copëtojë me decentralizime e prona kishtare kompromise të tjera... Logjikuar nga këto pyetje që i parashtrova, kam edhe një pyetje
4. A kanë moral kombëtar udhëheqësit tanë t´i thonë vetit udhëheqës të Kosovës; pozitë opozitë, kur mysafiri që e keni ju sonte aty e ka një shkrim me titull: “Kosova dhe problemi shqiptar është kthyer në vitet 50-ta”?!
ZEQIRI: Këto ishin pyetje shumë të qëlluara, të përgatitura, megjithëse do të jem i lumtur sikur të gjithë shqiptarët e Kosovës (përjashtuar manipulimeve), të keni një vetëdije që e ka Baca Mexhuan. Është e vërtetë se po bëhet një tallje e madhe cinike e Bashkësisë Ndërkombëtare, me ne shqiptarët, si para luftës edhe pas luftës çlirimtare, prandaj unë kam pas debate nëpër gazeta me këta politikanët me ç´rast ju kam thënë hapur: sipas jush dhe sipas politikës evropiane, Serbia, që e ka bërë terrorin që nga viti 1913-tën e paska bërë me ndihmën tuaj! Ata, reagonin; jo s´është e vërtetë!.
Ata, kërkojnë nga ne që të jemi popull i qëndrueshëm (të durojmë), të besojmë në demokraci, se pastaj (thonë) ne nuk do ta lejojmë Serbinë të veprojë si ka vepruar! Sipas tyre, sistemi pluralist do të jetë një bukuri e Zotit e ku di unë çfarë; se ne ndërkombëtaret do të jemi të pranishëm në Kosovë, Serbia nuk do t´i shkelë më të drejtat tuaja - thonë ata! Këto, vetëm kanë qenë dhe janë ca tallje, por për fatin e keq - siç ka thënë edhe Baca (ngrënia e kësaj propagande sot për sot...

RADIO KOSOVA: A kanë qenë politikanët tanë para aktit të kryer?
ZEQIRI: Edhe kanë qenë! Sepse, siç theksova më herët, ato partitë politike kanë qenë të përgatitura mirë, kur theksova se ato nuk mund të krijonin parti të shëndosha, sepse anëtarët e tyre ishin dikur ish-lkj-istë, pastaj dolën në ballë duke përfshirë këtu edhe disa ish-të burgosur politikë, apo ish-udhëheqës të demonstratave të vitit 1981 e më tutje ata e kanë pas detyrë para liderëve të tyre të distancohen nga e kaluara “e hidhur revolucionare” apo patriotike si ata e quajnë...
Unë kam informata se për t’u futur në këto parti ata (çlirimtarët) është dashur të flasin keq e më keq për regjimin socialist të Shqipërisë, për Enver Hoxhën, edhe pas vdekjes së tij fizike. Unë dëshiroj, që ne të merremi me njerëz të gjallë por, nuk e dija kush (çka) i detyronte këta të distancohen nga politika shqiptare e saja kohe e cila për mendimin tim ka pas një politikë të qartë për zgjidhjen e problemit shqiptar në trojet tona.

RADIO KOSOVA: Këtu ka shumë dilema edhe për këtë.
ZEQIRI: Natyrisht, argumentet flasin për bindjen time, pra, shkopi ka dy anë nga ta marrësh për t´u shërbyer, thjesht plus minus...megjithatë, unë mendoj që nga politika më reale, që është udhëhequr deri sot, më e mirë se ajo nuk ka pasur. Pavarësisht se ai ka qenë një shtet i izoluar nga perëndimi me suksese u ka bërë ballë presioneve të ndryshme.

RADIO KOSOVA: ...shtet komunist, shtet ideologjik, shtet ateist etj etj...
ZEQIRI: Po, megjithatë s´ka qenë i vetëm sepse blloqet në Jaltë u ndanë në dy sfera të interesave, dihet që Shqipërinë e hodhën në anën e shteteve socialiste. Unë, kujtoj një rast interesant se çka i ka ngjarë Ukshin Hotit, kur ishte në studime në Amerikë: Ay, kishte kontakte të mëdha me politikanë, udhëheqës etj. etj..., Ukshin Hoti shkruante se atyre u ka thënë: “Gjithçka do të jetë në rregull”, bile u kishte thënë që Enverin ma lëni mua. Ay e kishte kuptuar filozofinë kombëtare të Enverit, prandaj u kishte thënë se do të merret vesh, që Shqipëria t´i përket perëndimit. Mirëpo siç shohim (sipas shkrimeve të Ukshinit), ata nuk e pranuan, atëherë amerikanët nuk kanë dashur. Nga kjo kuptojmë se amerikanët kanë dashur vetëm të bëjnë eksperimente me ne në atë kohë, bile edhe sot e kësaj dite ata vazhdojnë t´i bëjnë ato eksperimente me shqiptarët në Ballkan.

RADIO KOSOVA: A jemi edhe ne fajtorë?
ZEQIRI: E a jemi fajtor?! Po, natyrisht që jemi, sepse ne shqiptarët shumë u besojmë fjalëve të mira, ne duhet t´u besojmë veprave.

RADIO KOSOVA: Për shtete më të vogla se Kosova që e kanë marrë pavarësinë a do ta komentosh këtë, Mali i Zi p.sh?
ZEQIRI: Po! Jo shtete që kanë marrë nënshtetësinë, pavarësinë etj., unë i tillë jam, kam shkruar edhe në artikujt - analizat, pra në librat e mia; kurdoherë kam kërkuar nga politika ndërkombëtare që shqiptarëve t´u lejohet e drejta për VETËVENDOSJE. Kam kërkuar nga ata të na përgjigjen pse na ndalohet neve kjo e drejtë?! Unë, vet nuk mund ta përcaktoj se do populli i Kosovës pavarësi apo... Unë jam për vetëvendosje!
Pastaj, të shihen situatat në Evropë dhe botë si na leverdisin ne, si lëvizin!?
Sot për sot, nuk është interesi i Evropës që të krijohen dy shtete shqiptare në Ballkan. Këto dy shtete shqiptare i kushtojnë shumë edhe Shqipërisë edhe Kosovës, por edhe bashkësisë ndërkombëtare - botës sepse nuk mund...

RADIO KOSOVA: Ne, po pretendojmë se jemi për pavarësi.
ZEQIRI: Pikërisht, këtu është ajo lloj pavarësie, me kokën nën Serbi pra siç thotë bashkësia ndërkombëtare, pavarësi e kushtëzuar. Se këto terme po vlejnë vetëm për shqiptaret.

- Në lidhje telefonike paraqitet një dëgjues, quhet AGRON: Thërras nga Gjermania, jam ithtar i madh i politikës kritike, i kritikës sipas masës. 1. A mendon bashkëbiseduesi juaj se kjo rezistencë e tillë i ka edhe mangësitë e mëdha?!
ZEQIRI: Mangësi ka shumë, i nderuar! Sot, politikanët shqiptarë janë bërë shërbëtorë të mjerë në institucione të UNMIKUT dhe sllave kudo në trojet shqiptare, por edhe atje në atë Shqipërinë e shkretë, që u shkatërrua nga politikanët kokëfortë, të cilët mundohen vetëm si të korruptohen, si të përfitojnë poste për ta mbajtur popullin zvarrë. Kjo politikë e tyre është plotësisht kundër kombëtare.

Agroni: 2. Çështja tjetër që kam vërejtje është se shpesh herë shqiptarët marrin detyra që s´mund t´i çojnë deri në fund, kjo është karakteristikë jona antropologjike. Kjo, jo vetëm në kuadër të partive politike por, edhe në kuadër të lëvizjeve popullore.
ZEQIRI: Ke plotësisht drejt! Pajtohem me mendimet tua sepse unë për veten time jam veprimtar politik dhe nuk mundem të jem kritik i mirë, as historian i mirë, nëse kam shkruar për histori, kam pasur debate me disa profesorë e historianë shqiptarë, megjithatë nuk mund të quhem kritik as historian, pastaj nuk mund do të quhem as ndonjë farë lideri politik, sepse as që më ka interesuar ndonjëherë politika. Politika, m` u është imponuar.

AGRONI: 3. Shumë anëtarë të LPK-së, nuk i qëndruan besnikë vijës së përcaktuar fillimisht në programin e kësaj partie, çka mendoni ju? (Kështu qe disi).
ZEQIRI: Kjo është e vërtet, sepse ata në momentin më kritik do të thosha vendimtar e lanë (çështjen) situatën politike në mes të rrugës; konkretisht e kemi rastin në Maqedoni, partia e BDI-së, ku janë udhëheqës ish-anëtarë të LPK-së, ata de facto dështuan. E kemi njërin nga veprimtarët e kësaj lëvizjeje, Fazli Veliun, “Abaz Xhukën”, alias Ali Ahmetin, Musa Xhaferin të cilët jo vetëm pse shkelën programin e LPK-së, por ata e tradhtuan edhe gjakun e dëshmorëve të cilët ranë në luftën çlirimtare në Maqedoni.

AGRONI: Unë mendoj kështu për këta ish-pjesëtarë të lëvizjes së rezistencës, unë e shoh këtë problem në rrafshin praktik, një pjesë e tyre kanë qenë të përndjekur nga regjimi jugosllavë për veprimtari politike por, siç po shihet dëshira e tyre paska qenë t´i realizojnë dëshirat dhe nevojat e tyre dhe të familjeve të tyre sociale etj., prandaj ata mendojnë se çështja kombëtare është rregulluar...Ne shqiptarët nuk kemi nacionalizëm përmbajtjesorë, nuk mundemi me pas fabrika, pa pas prodhim, pa pas intelektualë të mirëfilltë, ne s´mundemi me qenë nacionalistë siç po mendojmë, ne veç mundemi me e luajtur rolin e nacionalizmit, se në realitet nacionalizmi duhet të jetë përmbajtjesorë; me u shprehë në ekonomi, në politikë, në kulturë, në sport. Ne s´jemi të përfaqësuar askund në botë, vetëm po i tregojmë përralla vetit; kjo është politika jonë: i themi ky kështu ai ashtu, ky është patriot, ai është tradhtar, ai është më i zoti se ai etj, ky e ka kryer këtë shkollë apo atë... Mirëpo, kur krahasohemi me të tjerët; përpara jemi krahasuar brenda ish-Jugosllavisë, kurse tani krahasohemi me krejt Evropën; pasi ty jeton në Danimarkë, e din shumë mirë se në çfarë niveli është Danimarka, çfarë intelektualësh dhe kuadrosh, sportistësh ka në përgjithësi; mendoj ne duhet të rrezatojmë të mendojmë sinqerisht, të mos bëjmë lojëra të kota, sepse edhe luftën e kemi humbur – mendoj. Ne shqiptarët, luftën nuk e kemi fituar. Luftën e fitoi NATO-ja, aty duhet të jemi të sinqertë, në fakt janë shkuar shumë viktima por...
ZEQIRI: Edhe NATO-ja, bashkë me ne e humbi luftën.

AGRONI: Aty kanë luftuar shumë njerëz, është për të ardhur keq, ka pasur shumë viktima mirëpo ne jemi treguar të paaftë sidomos në organizimin politik aq të paaftë sa me të vërtetë... unë habitem se si disa gjejnë mundësi dhe vend për t´u krenuar para kamerave në media etj...
ZEQIRI: Ju faleminderit për këto mendime të mira!

AGRONI: Nëse jemi kritikë dhe të sinqertë me vetveten do t´i kemi punët shumë më mirë!

RADIO KOSOVA: Ju thoni e kemi humbur luftën. Nuk do të pajtohesha me këtë sepse – megjithatë forcat serbe nuk janë këtu.
ZEQIRI: Po ke të drejt të mos pajtohesh, mund ta kuptojmë ose interpretojmë si të duam vet, por de fakto NATO-ja dhe UÇK-ja e humbën luftën sepse këtu i kemi forcat e OKB-së, sepse OKB-ja ishte kundër luftës së UÇK-së dhe intervenimit të NATO-s. Dhe në marrëveshjen e Kumanovës nuk ishin të pranishëm me gjeneralët çetnikë serbë as gjeneralët e UÇK-së, as gjeneralët e NATO-s, që sipas meje ata duheshin të jenë dhe të nënshkruanin kapitullimin e Serbisë. Por aty ishin vetëm personalitetet e OKB-së. Pra OKB-ja nuk donte të ketë fitues as humbës!!!...

RADIO KOSOVA: Në Kumanovë nuk ishte askush nga NATO?!
ZEQIRI: Jo, askush! Aty ka qenë (me sa më kujtohet) Rusia, pra përfaqësuesi i Rusisë, Çernomerdini dhe përfaqësuesi i OKB-së, Ahtisari. Shkurt, në Kumanovë u bë një marrëveshje në dëm të shqiptarëve. Sepse atje nuk u nënshkrua kapitullimi i Serbisë, përkundrazi NATO i la në mes të rrugës UÇK-në dhe shqiptarët.

RADIO KOSOVA: Me sa dimë ne, në Kumanovë ka pasur përfaqësues të NATO-s.
ZEQIRI: Zyrtarisht jo! Por, për këtë momentalisht nuk mund të konfirmoj saktë, sepse nuk kam të dhëna se çka është punuar pas perdeve, kjo është një temë që duhet të diskutohet ca më gjatë.

RADIO KOSOVA: Ju jetoni në Danimarkë që nga viti 1981, ndërsa si për koincidencë dy kryeadministratorë i kemi pasur nga Danimarka, Hakerupin dhe Peterssenin.
ZEQIRI: Po e filloj me Peterssenin i cili ka qenë më gjatë si kryeadministrator i Kosovës. Petersseni nuk ka qenë i njohur në politikën daneze - ai me sa di unë ka jetuar në Suedi, Amerikë, Zvicër etj., pastaj qe në Maqedoni me misionarët e këtyre organizatave ndërkombëtare etj., por më interesant ishte Hans Hakerupi, i cili ishte njëri ndër aleatët më të mëdhenj për intervenim të NATO-së, i cili bënte piskamë të madhe për intervenimin e NATO-s mbi caqet serbe dhe në atë kohë debatoja andej –këndej dhe më ftuan në Radio-Danimarkë, isha mysafir në studio në ora 8.05 të mëngjesit, është një emision që quhet: mysafirët në studio, aty trajtohen ngjarjet më të rëndësishme që ndodhin nëpër botë, kisha vetëm 3-5 min në dispozicion.

- Ndërhynë një dëgjues; jam Shemsiu, flas nga Hamburgu -thotë pastaj shtron pyetje:A kemi ne shqiptarët diplomatë (se politikanë kemi sa të hanë qentë), por nuk e di a kemi ndonjë diplomat që do t´na përfaqësonte denjësisht në botën e jashtme?
ZEQIRI: Faleminderit! Diplomatë kemi por, ata faktikisht nuk janë të angazhuar direkt në politikën e institucioneve, në pozitë; diplomatë i përgatitur ka qenë i madhi Ukshin Hoti, por ja ku është?! Heroi ynë i pazëvendësueshëm, Adem Demaçi, Albin Kurti pastaj njëri ndër diplomatët e shkëlqyer Bardhyl Mahmuti, i cili tani është angazhuar në PDSH, në Maqedoni, kam shpresë shumë të madhe se ai do ta ndryshojë kursin e kësaj partie në favor të shqiptarëve. Diplomatë të tjerë manipulatorë, që mundohen ta mashtrojnë popullin ditë e natë kemi sa të duash (siç theksove edhe ti përpara...), megjithatë diplomatë që mundohen t´ia imponojnë perëndimit dhe qarqeve ndërkombëtare politikën shqiptare ka, mjerisht janë fleksibilë.

RADIO KOSOVA: Epo, diplomacia e ka ndjenjën e kompromisit, fleksibilitetit etj...
ZEQIRI: Po, kompromisi e ka edhe diplomacinë, por këta duhet të dinë se si të kërkojnë të drejtat tona!...
Duhet të godasësh pamëshirë! Pa ndërprerje të kërkosh të pamundurën që ta fitosh të mundshmen! Ndërsa, kur “diplomatët” tanë thonë: ”se zgjidhja më e mirë është pavarësia e Kosovës, ata në fakt po i japin shenjë diplomacisë ndërkombëtare se janë të gatshëm të bëjnë edhe kompromise dhe të shesin interesat tjera, pastaj natyrisht këta po kanë përkrahje edhe nga diplomacia ndërkombëtare.

- Ndërhyn një dëgjues, quhem Ismet Hasani, Flas nga Suedia jemi me një grup shokësh, ju përshëndesim! Megjithëse për momentin edhe ne në perëndim kemi plagë të rënda, emisionet e juaja po na i shërojnë plagët...
Po e përfundoj këtë përshëndetje me një fjalë të urtë popullore: “rrezet e diellit, bien edhe në pleh por, ato prapë mbesin të pastra”, pastaj do të shtoja: “ai njeri që në robëri më shumë e do jetën e ëmbël dhe pasurinë se sa lirinë, mbetet përherë rob i mjerë që për asgjë s´ka siguri”!

- Ndërhynë një dëgjues; quhem Skënderi, pastaj thotë: “me sa po dëgjojmë vetëm zi paska tek ne shqiptarët”!
Kam një pyetje për mysafirin: sikur të ishte në pozita të Ali Ahmetit, të gjeneral Çekut dhe Fatmir Sejdiut, a do t´i kishte folur këto fjalë, vetëm zi?! A ka diçka të mirë tek ne shqiptarët, a është e mundur që ne vetëm po hamë bari dhe s´po dimë kujt me ia dhënë votën?! Nuk pajtohem me konstatimin tuaj se UÇK-ja dhe NATO e kanë humbur luftën dhe si mund të jemi të sinqertë me vetveten, kur vetëm zi po shohim?!
ZEQIRI: Unë, nuk mund të jem në pozitë derisa jemi në këto situata por, Ali Ahmeti ka qenë qe sa kohë...

RADIO KOSOVA: Çka do të bënit ju?
ZEQIRI: Unë, nuk do mundesha të bëja asgjë! Sepse, atëherë do të pranoja të futesha si cjapi tek kasapi. Këta e kanë sjellë (pranuar) një situatë të pa perspektivë! Kanë hyrë në një parlament me do zgjedhje, të cilët po i dirigjon UNMIK-u, si një organizatë kundërdemokratike, krejtësisht e ka nën kontroll politikën e tyre...

RADIO KOSOVA: Atëherë, në Maqedoni, pasi vini nga Maqedonia? Po të ishit atje, a do të bëheshe shërbëtorë i politikës sllave?!
ZEQIRI: Në radhë të parë po ia bëjë me dije mikut që më pyeti se: fundi i fundit unë nuk jam i sigurt me hy në Maqedoni, sepse Maqedonia dhe BDI-ja kanë ngritur një far aktakuzë kundër meje më 25 maj 2005, ata gati sa më arrestuan më 9 shtator 2005, vetëm e vetëm se unë nuk e pranoj këtë status, që u është imponuar shqiptarëve në Maqedoni. Edhe sot e kësaj dite ushtarët e vërtetë që luftuan janë nëpër burgje, thjeshtë këto janë vetëm manipulime se shqiptarët në Maqedoni nuk fituan asgjë.

RADIO KOSOVA: D.m.th, ju keni qenë kundër marrëveshjes së Ohrit?
ZEQIRI: Natyrisht! Kjo marrëveshje nuk i plotësoi as 20% të kërkesave te popullit dhe të luftëtarëve të lirisë.

RADIO KOSOVA: A jemi të mirë ne shqiptarët?
ZEQIRI: Po, jemi të mirë për interesat e huaja... Ne, e pranuam pavarësinë e Maqedonisë, pa asnjë kusht për shqiptarët atje!
Pastaj, politikanët tanë që ne ua kemi dhënë vet “votën” - siç tha dëgjuesi e pranuan pavarësinë e Malit të Zi, po ashtu (pa kurrfarë kushtesh për shqiptarët atje), kur de fakto dhe de jure këto dy republika (bile kjo e para) është krijuar si republikë e dytë serbe në ish-federatën jugosllave, kur kjo (Maqedonia) u themelua më 1943, sot këto republika u ndanë pa luftë, pra me referendum prej Serbisë. Tani, shtrohet pyetja; po si i lejoi këto Serbia këto të ndahen pa luftë? Si është e mundur kjo? Cila republikë ish-jugosllave(cili shtet) u nda pa luftë prej Serbisë?!
Mos u nda Bosnja, Kroacia apo Sllovenia? Por, është e sigurt se Maqedonia dhe Mali i Zi ishin dhe janë aleate të sigurta të Serbisë dhe ne shqiptarët do t´ua shohim “hajrin” këtyre pavarësive që po i përkrahin këta politikanët të cilëve “vet ua dhamë votat”!
Natyrisht, votat ata po i marrin me ato listat e mbyllura, por, kur kam filluar t´ju shpjegoj në Danimarkë për listat e mbyllura politikanëve, gazetarëve shkrimtarëve etj, ata habiteshin dhe thoshin; “ky është akt i shëmtuar kundërdemokratik; forcat e UNMIK-ut po luajnë rol të dyfishtë kundër shqiptarëve”! Ndodhë kështu, sepse fundi i fundit, ato raporte dalin para opinionit ndërkombëtar, pra raportet që i marrin në Danimarkë thonë: çdo gjë në Kosovë, është OK! Vetëm se atje është një problem i pazgjidhur, ky problem qenka i pakicës serbe e cila po ka presione prej shqiptarëve!!! Kjo është pika kryesore shqetësuese që trajtohet në qarqet ndërkombëtare; pra si t´i sundojmë (t´i bëjmë zap), shqiptarët që po i mundojnë serbët që jetojnë në Kosovë.
De fakto është e kundërta: serbët ishin të privilegjuar para luftës nga pushteti serb, ndërsa pas luftës janë të privilegjuar nga administrata e UNMIK-ut. Ne, kemi argumente të shumta, të qarta që politikanët tanë heshtin, i mbyllin sytë para këtyre fakteve dhe nuk e bëjnë asnjë deklaratë, fjala vjen kur serbët dalin dhe i bllokojnë rrugët e Kosovës, po ashtu edhe UNMIK-u dhe KFOR-i, heshtin, ata me pasivitet të madh e shohin këtë situatë.
Ndërsa, kur Lëvizja Vetëvendosje (LV)del proteston kundër një krimineli si Koshtunica, i cili me kallashnikov në dorë erdhi me vra shqiptarë në Kosovë, atëherë policia e SHPK-së po intervenon dhe po e torturon fortë atë rini, është skenë e tmerrshme, kur polici shqiptar ish-ushtar i UÇK-së, tani me rrobe polici e shkelë në fyt një vajzë heroinë, që ka dalë të protestojë kundër vizitës së Drashkoviqit. Në anën tjetër presidenti i Kosovës, Fatmir Sejdiu, shkon në Tiranë e merr çmimin “Honoris Causa” dhe nuk e jep asnjë deklaratë kundër kësaj vizite kundërnjerëzore, kjo është tepër imituese apo jo!...

RADIO KOSOVA: Po, partitë politike kanë thënë se janë kundër vizitës së Koshtunicës.
ZEQIRI: Po, “nga e thëna në të bërë, në mesë është një det i tërë” - thotë populli ynë. Ata, duhet të bëjnë diçka!

RADIO KOSOVA: Megjithatë, është thënë diçka!
ZEQIRI: Është thënë, si është thënë!...

QAZIMI: Nuk pajtohem me bashkëbiseduesin se NATO dhe UÇK-ja e humbën luftën në Kosovë!
ZEQIRI: Do të dëshiroja ta shpjegoj më tej mendimin sipas Qazimit, kur thotë: “ne e kemi fituar luftën, tani duhet ta fitojmë paqen”! E more Qazim! Sikur ta fitonim luftën, pastaj paqen e kemi në dorë; dihet pastaj se shumë lehtë fitohet paqja kur fitohet lufta!...

- Pyetje tjetër: pse qëndron ky konfuzitet kaq i madh në mes liderëve shqiptarë në Shqipëri, Maqedoni dhe Kosovë?! Ne, po e përcjellim parlamentin e Kosovës, po i shohim mospajtimet që kanë! Kur jemi tek liderët shqiptarë ia vlen thënia e Fishtës se: “më lehtë është t´i bësh bashkë një grusht pleshta se dy shqiptarë”?!
A vjen në kundërshtim Ali Ahmeti me Arbër Xhaferin, Sali Berisha me Nanon etj. etj?! Po ashtu parlamenti i Shqipërisë, është bërë për t´u brengosur për të! Agim Çeku, nuk prodhon rrymë! Agim Çeku nuk mund t’i ruaj pyjet, ai e ka punën e tij!
ZEQIRI: Rrymën e ka nën kontroll UNMIK-u, or Bacë!

QAZIMI: Ne, duhet të jemi unik prej Presheve deri në Çamëri!
Të gjithë shqiptarët duhet të jemi një, s´ka mospajtime!...
Luftën e kemi fituar!... Për aftin e keq këto janë parulla mashtruese.
Ne, s’e kemi aeroportin pikë të nxehtë, por e kemi Mitrovicën, Albanikun,
ZEQIRI: Këto janë fakte se luftën e kemi humbur, por duhet ta fitojmë! Dhe duet vazhduar ose përkrahur me të gjitha mjete ata që vazhdojnë luftën...

QAZIMI: Ndërsa, policia jonë i shkelin Albin Kurtin, Emrush Xhemailin etj. etj. Kjo, s´po më pëlqen!
Ne, dje i shkrimë me çka patëm në luftë e sot s´po na përmend askush! Ju falënderojmë për këtë emision që po na përkrahni!
ZEQIRI: Mendimi im se luftën e kemi humbur, po rrahet nga shumë dëgjues.
Po ta kishim fituar ne luftën ne dhe NATO-ja, në Kosovë sot do të kontrollonte UÇK-ja, nuk do të çarmatosej, nuk do të bëhej forcë civile (TMK)dhe nuk do të bëhej SHPK-ja, të cilët po i shkelë në fyt rininë tonë, të cilët po protestojnë për gjithçka që është në dëm të shqiptarëve dhe në dëm të interesave të Kosovës. Në anën tjetër dua të argumentojë mendimin tim se kam qenë i vetmi shqiptar në perëndim që kam qenë kundër intervenimit të NATO-s.

RADIO KOSOVA: Si? Dëgjuam mirë apo jo?
ZEQIRI: Po, po! Kam qenë dhe kam deklaruar në Radio Danimarkën, sepse në atë kohë ishte një platformë e përcaktuar e Havier Solanës, që thoshte: “Not independet! Autonomi for Kosovo!” Jo pavarësi për Kosovën por autonomi” Prandaj, Radio Danimarkës i deklarova: “shqiptarët luftojnë për pavarësi, luftojnë që 100 vjet e tani edhe me pushkë në dorë që të na njihet e drejta për vetëvendosje”!... Në Radio Televizionin danezë kam pasur debate me politikanë dhe intelektualë danezë kurdoherë kam qenë kundër bombardimeve të NATO-s, sepse de fakto dhe de jure edhe vet Bill Klintoni, gjatë bombardimeve pas 30 apo 35 ditësh deklaroi: “Ne do të kemi kujdes që Kosova të ngelet përsëri nën sovranitetin e Jugosllavisë”! Pra, të gjitha këto fakte tregojnë qartë se po ta kishim fituar luftën, në Kumanovë nuk do të vendoste OKB-ja, as Ahtisari, por do të ishin udhëheqësit e UÇK-së, ata të cilët do t´i bënin marrëveshjet pas luftës. Ku ne fakt atje do të nënshkruhej kapitullimi i Serbisë okupatore por ndodhi e kundërta...

QAZIMI: Po, kush do t´i ndiqte forcat serbe nga Kosova kur Serbia kishte aq shumë forca, ishte e militarizuar aq shumë?!
ZEQIRI: Asnjë luftë në botë nuk është fituar pa aleatë. Unë e kam ditur se UÇK-ja nuk mundet ta çliron Kosovën vet por për mua ka rëndësi pozicioni i UÇK-së, që sjelljen e problemit të Kosovës në tryezat e diplomacisë ndërkombëtare e bëri UÇK-ja dhe këtu ka të bëjë fakti politik që në atë moment politikanët shqiptarë nuk kishin nevojë të shkonin në Rambuje - Paris ta nënshkruanin marrëveshjen, pra të nënshkruanin për autonomi substanciale në kuadër të Jugosllavisë së mbetur, që Kosova të mbetet nën kthetrat e ish-Jugosllavisë së cunguar me emrin apo përbërjen Serbi-Mali i Zi.
Unë, ju garantoj juve, se ministria danezë, me të cilët disa herë kam komunikuar, e mbajnë hapur këtë qëndrim: ata nuk duan të dëgjojnë për pavarësinë e Kosovës, ata ma thonë hapur se: “Kosova do të ketë vetëm një autonomi në kuadër të unionit Serbi-Mali i Zi”. Bile, para 2 vjetësh ka qenë në Danimarkë ministri i punëve të jashtme i Malit të Zi, kur ai aty deklaroi se: “Shqiptarët kanë luftuar për pavarësi dhe nuk do ta pranojnë këtë kurrsesi – ministria e jashtme daneze i tha ministrit malazez: “Mali i Zi do ta fitojë të drejtën e pavarësisë, por Kosova nuk do ta fitoj pavarësinë sepse s´ka qenë republikë pra, nuk ka të drejtë të vendosë vet për fatin e vet”! Ne, këtu duhet të koncentrohemi, që ta fitojmë të drejtën për vetëvendosje! Të mos mashtrohemi nga deklaratat e disa politikanëve të cilët janë bërë shërbëtorë të politikës së huaj! Unë do të rikthehesha pak ku kishim fjalën, pra tek Hans Hakerupi. Hans Hakerupi ishte ministër i mbrojtjes së Danimarkës dhe ishte njëri ndër më të zëshmit në çdo artikull e debat, bile në radio-televizion thërriste për intervenimin e NATO-s në Kosovë. Pasi shkoi Bernard Kushneri mua më thërret, Erik Bool sekretari për marrëdhënie me jashtë i Partisë Social Demokrate Daneze që kishin pushtetin dhe më njoftojnë se KS, bile vet Kofi Anani e ka caktuar Hakerupin, ministrin e mbrojtjes, që ishte në partinë Social-Demokrate Daneze të jetë Kryeadministrator në Kosovë.. Mirë shumë i thash, së shpejti do të bëjë një komunikatë për shtyp sepse shqiptarët nuk e dinë këtë fakt. Jo, m´u përgjigj ka dy javë po negociojnë me qeverinë e Serbisë, gjegjësisht me Çoviqin, dhe ata nuk duan ta pranojnë se H. Hekerupi ka qenë shumë aktiv për intervenim të NATO-së. Hans Hekerupin e pranoi Serbia vetëm atëherë kur ky e pranoi lojën serbe ne dëm të shqiptarëve dhe mundemi ta bëjmë një bilanc për demet që ia solli Hakeruapi çështjes shqiptar.

BESNIKJA: Përshëndetje nga Zelanda e re, quhem Besnike!
RADIO KOSOVA: A keni ndonjë pyetje?
BESNIKJA: Flas nga Zelanda e Re. Ju faleminderit për punën që po bëni! Pasi e çmoj çdo njeri që punon për të mirën kombëtare. Desha vetëm t´ju përshëndes!

ISMET HASANI: Lajmërohem nga Suedia! Ju përshëndesim një grup shokësh në mërgim! Zëri juaj po dëgjohet larg! Zëri i Mentor Mripës po kumbon 3000 km larg!
MRIPA: Po dëgjohet Radio Kosova!
ISMET HASANI: Ne, kemi plagë të rënda dhe fjalët tuaja po na shërojnë! Po e përfundoj këtë bisedë me një maksimë të mençur: “rrezet e diellit bien edhe në pleh, por ato prapë mbesin të pastra”!
Pastaj, për momentin, lidhur me temat do të shtoja – “ai njeri që në robëri më shumë e çmon jetën e ëmbël dhe pasurinë sesa lirinë, mbetet përherë rob i mjerë, që për asgjë s´ka siguri”!...

SKËNDERI: ...Derisa po dëgjoj paska vetëm zi tek ne shqiptarët! Edhe ca pyetje: sikur të ishte në pozitë të Ali Ahmetit, të gjeneral Çekut dhe të Fatmir Sejdiut; a do t´i kishte folur këto fjalë vetëm zi?! A ka diçka të mirë tek ne shqiptarët?! A është e mundur që vetëm po hamë bar e s´po dimë kujt me ia dhënë votën?! Nuk pajtohem se UÇK-ja dhe NATO e humbën luftën! Si mund të jemi ne të sinqertë, kur vetëm zi po shohim?!
ZEQIRI: Po, tani, unë nuk jam në pozitë në këto situata, por Ali Ahmeti ka qenë dhe është në pozitë! Dhe varet se si i sheh situatat politike, unë nuk luftoj për zgjedhjet por për zgjidhjen e problemit, problemet jo se janë zgjedhur, por ato janë akumuluar aq shumë sa që vështirë t´i paramendosh...

RADIO KOSOVA: Çka do të bënit ju?
ZEQIRI: Unë do të thosha, tani është zor, sepse e thash më lart kur shkon si cjapi tek kasapi, pastaj kasapi të ka në dorë. Dhe këto që i përmendi Zoti Skënder që i kemi “zgjedhur në dorë i ka kasapi. Dhe s´ke ç´bënë? Këta na kanë sjellë në një situatë prapakthehu, në një gjendje të pa perspektivë! Kanë hyrë në parlament me do zgjedhje që po i dirigjojnë tërësisht të huajt! Siç janë parlamente sllave dhe UNMIK-u me një administratë antidemokratike, po bënë fushatë të ethshme...
Po e dirigjon politikën shqiptare në Kosovë, siç po dëshirojnë ata...Dhe natyrisht se unë nuk do pranoja ne këto situata, të pranoja të bëhem shërbëtor kundër interesave të shqiptarëve.

RADIO KOSOVA: Po atje në Maqedoni?
ZEQIRI: Po, më parë thashë se Ali Ahmeti është shërbëtor i sllavëve! Ai e shkeli keq edhe gjakun që u derdh, dhe atë sakrificë që dhanë shqiptaret e asaj ane.

RADIO KOSOVA: Ty, ke qenë kundër Marrëveshjes së Ohrit?!
ZEQIRI: Natyrisht, sepse Marrëveshja e Ohrit nuk i plotësoi as 20% të kërkesave e popullit dhe të luftëtarëve të lirisë. Ali Ahmeti dhe shtabi i tij politik shkeli mbi betimin e Himnit kombëtar, që dhanë para flamurit kombëtar. Pra shkeli edhe mbi gjakun e dëshmorëve, siç ishin komandantët e lavdishëm e heroikë, si: Tahir Sinan - Teli, Tigri e komandantë dhe ushtarë të ardhur vullnetarë nga Shqipëria Natyrore dhe diaspora jonë.

RADIO KOSOVA: A jemi të mirë ne shqiptarët,dhe nuk kemi bërë turbullira të kota?
ZEQIRI: Është vërtetë se ne jemi të mirë për të huajt, shqiptarët kanë vepruar dhe punuar për shtete të huaja e tani ka ardhur koha që të mundohemi për veten tonë....
Ne, e pranuam pavarësinë e Maqedonisë pa asnjë kusht për shqiptarët!... dhe siç thamë më parë atyre, që ua kemi dhënë votën në Shqipërinë administrative, në Kosovë dhe në Maqedoni, tani po e mirëpresin me entuziazëm edhe pavarësinë e Malit të Zi; këtu dua të theksoj se: de fakto dhe de jure- Maqedonia edhe Mali i Zi janë dy republika.
Kjo është krejtësisht e kuptueshme sepse këto dy republika sllave Maqedonia dhe Mali i Zi ishin, janë dhe do të jenë aleate më të sigurta të shovinizmit dhe të nacional-fashizmit serb. Dhe, jam i bindur se ne ua kemi parë sherrin, paramendo se vetëm nëpërmjet Maqedonisë, shqiptarët nga dhuna dhe terrori shtetëror serb gjatë sundimit të Titos dhe Rankoviqit, Maqedonia ishte si një shtet transit për shpërnguljen e shqiptarëve për në Turqi. Dhe përsëri “do t´ua shohim hajrin” këtyre pavarësive, të cilat po i pranojnë pa asnjë kusht politikanët tanë, të cilëve ua dhamë votat! Kur kujtojmë faktin pastaj, që as 48% e popullit nuk kanë dalë në zgjedhje, kjo kuptohet sa kanë legjitimitet pushtetarët e sotëm të Kosovës. Mirëpo ata që i pranojnë zgjedhjet, pra organizatat ndërkombëtare po bëjnë sehir me ne, edhe pse numri ishte aq i vogël ata i pranuan zgjedhjet, sepse kanë prapavijë të rrezikshme për ardhmërinë tonë...

RADIO KOSOVA: Po, partitë tona kanë kërkuar që zgjedhjet të jenë me lista të hapura.
ZEQIRI: Po partitë tona e kanë pranuar këtë formë të zgjedhjeve sepse u jepet shansi Kryetarëve të partisë të bëjnë si të duan me deputetët, kenë të duan e emërojnë, e kë duan e largojnë pa kurrfarë problemi, as formaliteti.
Këtë formë antidemokratike na e imponoi administrata e UNMIK-ut, pikërisht OKB-ja, këto forca po luajnë rol të dyfishtë kundër shqiptarëve, sepse fundi i fundit, raportet e tyre dalin plotësisht të tjera para faktorëve ndërkombëtarë, kinse çdo gjë është OK-ej – në Kosovë, vetëm se është një problem, e ky është problemi i pakicës serbe, e cila ka probleme të mëdha prej shqiptarëve. Ky problem është rrahur qe 6 vjet në qarqet ndërkombëtare, ku janë bërë plane se si t´i bëjmë zap shqiptarët që po i mundojnë serbët. A de fakto është e kundërta! Serbët ishin të privilegjuar para luftës, nga pushteti serb, kurse tani pas luftës po privilegjohen nga administrata e UNMIK-ut.
Ne, kemi argumente të qarta dhe të bollshme se politikanët tanë po heshtin dhe po i mbyllin sytë; nuk bëjnë asnjë deklaratë kur serbët dalin dhe i zënë rrugët e Kosovës dhe administrata e UNMIK-ut dhe KFOR-i, të gjitha heshtin me cinizëm dhe nuk reagojnë kur para syve të tyre po luhet kjo lojë, po lejohet kjo situatë...
Ndërsa, kur lëvizja “Vetëvendosje”, del dhe proteston kundër vizitës së një krimineli si Koshtunica, i cili me pushkë në dorë ka vrarë shqiptarë, atëherë policia e SHPK-së, po intervenon dhe po e maltreton atë rini, aty po shohim skena të tmerrshme kur një ish-ushtar i UÇK-së, që e ka veshë uniformën e policisë dhe tani e shkelë në fyt një vajzë heroinë shqiptare që del e proteston kundër vizitës së Kushtenicës në Kosovë.

RADIO KOSOVA: Biseduam shumë për NATO-n, por nuk biseduam për librat tua të botuara.
Më treguat se keni botuar 3 libra a do t´më thoni cilat libra janë?
ZEQIRI: Në vitin 2000 e kam botuar librin me afro 100 faqe “Kosova jonë (Tiranë). Në vitin 2003 e kam botuar librin “Në mbrojtje diplomatike të çështjes shqiptare” (Prishtinë). Përurimi i këtij libri u bë në Prishtinë, Baca Adem Demaçi e udhëhoqi atë përurim. Pastaj, në këtë shtator e bëmë përurimin e librit të tretë, “Polemika, debate intervista dhe letra” (Prishtinë). Ku në institutin Albanologjik u mbajt përurimi i librit më 3 shtator 2006 ku Baca Adem, përsëri e udhëhoqi dhe patëm shumë të interesuar...
Natyrisht, kam edhe shumë materiale publicistike, debate dhe letra të hapura që iu kam dërguar ministrisë dhe institucioneve ndërkombëtare dhe kombëtare.

RADIO KOSOVA: A të ktheheshin përgjigjet?
ZEQIRI: Natyrisht, ato kanë dhënë përgjigje!

RADIO KOSOVA: Bota e civilizuar i kthen këto.
ZEQIRI: Po, po!...
Unë, iu kam drejtuar disa herë edhe institucioneve shqiptare në Tiranë lidhur me disa arrestime, p.sh siç ndodhi rasti i Gafurr Adilit dhe Taip Mustafës. Pastaj, presidentit, Alfred Mojsiu, kur shkoi Ohër ngriti dolli me Cervenkovskin, 10 km më poshtë ne Strugë huliganët nacionalistë maqedonë dogjën flamurin shqiptar, unë ia shkrova një letër dhe i thashë: “kjo nuk është në rregull, kjo nuk tingëllon mirë; fundi i fundit nuk jemi vetëm ne shqiptarët që duhet ta ruajmë stabilitetin e Ballkanit - pa u zgjidhë çështja shqiptare, nuk mund të ketë stabilitet në Ballkan”! Mirëpo ai kurrë s ´më ka kthyer përgjigje! As kryeministri, Fatos Nano, as ministri i mbrojtjes, Pandeli Majko. Këtij të fundit i shkruam me rastin se si ministër i mbrojtjes nuk pranonte të nënshkruaj dokumentin se Enver Hoxha ishte Veteran.!!!!

RADIO KOSOVA: Ndërsa, ndërkombëtarët po!
ZEQIRI: Po, ministria daneze mu ka përgjigjur, bile, bile unë kam pasur shumë kontakte të ngushta edhe sot e kësaj dite me ish-kryeministrin danez, cili është kryetar i Internacionales Socialiste në Këshillin e Evropës. Paulin Rasmuseni, që me ndihmën e tij patëm, Hashim Thaqi ishte kryeministër i qeverisë së përkohshme të Kosovës, unë e ftova në atë kohë, i kërkova që ta ftojnë Thaqin në Danimarkë. Ai ma ktheu: ne nuk mund ta ftojmë, por megjithatë ju bëjeni ftesën, ne do t´i bëjmë pritje zyrtare. Ashtu u bë mbasi erdhi në kryeministrinë daneze patën konferencë të përbashkët për shtyp etj.
Po ashtu iu bë pritje zyrtare, dha konferencë për shtyp në Ministrinë e Jashtme së bashku me ministrin e jashtëm, ata e dinë aktivitetin tim; megjithatë situata është e tillë që unë e shoh se pas asaj pauze, që sot quhet çlirim, megjithatë ka njëfarë lirie të shprehjes, lirie të qarkullimit (pjesërisht), kujto këtu enklavat serbe.

RADIO KOSOVA: Fundja nuk do të kishim mundësi ta realizojmë emisionin.
ZEQIRI: Po, por do të ishte më mirë, fjala vjen këtu sonte të ishte një ekspert, të vinte e të fliste ekonomi për infrastrukturën që e kemi katastrofë, apo një ekspert i kulturës të fliste për kulturë dhe ne të mos merreshim me këto çështje; ka apo s´ka të drejtë kjo apo ajo parti etj.
Megjithatë, unë tani jam në një Organizatë, jam përfaqësues i lëvizjes ”Vetëvendosje”, dega në Danimarkë dhe jam anëtar i kryesisë së një shoqate humanitare dhe politike në Danimarkë, STS Internacional Solidaritet. Kjo shoqatë ka bërë disa rezoluta për Kosovën, kemi organin tonë të shtypit, Faqen tonë të internetit pra një gazetë mujore – të kujtojmë këtu që në rezolutën e proklamuar në kuvend më 2003 është thënë se shqiptarëve u mohohet e drejta për VETËVENDOSJE DHE KËRKOJMË QË SHQIPTARËVE T´ JU NJIHET KJO E DREJTË! Kjo, që u dha si një referendum e bëri rinia kosovare me pushkë në dorë gjatë luftës 1998-´99, pastaj
Kjo, e dëshmon faktin që shqiptarët në Preshevë, Maqedoni, në Mal të Zi, por edhe ata në Shqipërinë administrative, pra në Ballkan jemi bërë qytetarë të dorës së dytë, kemi një status tejet të papërshtatshëm apo të papërfillshëm në botë! Kjo, është ajo që ne duhet të na bëjë të padurueshëm, të zgjohemi të ecim përpara me përpjekjet si ta zgjidhim problemin tonë dhe të jemi qytetarë të barabartë të Ballkanit, e të Evropës të barabartë me kombet tjera. Nuk mund të pajtohem në asnjë mënyrë kur vjen në Kosovë Sali Berisha, kryeministri i Shqipërisë dhe thërret. “Kosova duhet të ketë pavarësi në kuadër të Strasburgut. Betimi i UÇK-së, UÇPMB-ës dhe UÇK-re, ishte se do të luftojmë, do të derdhim gjakun për RIBASHKIMIN KOMBËTAR! Jo! s´ka këtu asgjë të mirë për bashkimin tonë me Evropën, pa u bashkua ne në mes vete!... Unë e shoh se kjo është vetëm një tallje politike me vullnetin e popullit, derisa për partitë politike (që folëm më herët), nuk janë të çuditshme, imituese këto deklarata, për ish-ushtarët çlirimtarë, si ajo e Ali Ahmetit: “ushtarët e UÇK-së, dhanë betimin para flamurit kombëtar dhe kanë luftuar me flamurin kombëtar, e tani betohen për flamurin Maqedoni e thonë - kemi luftuar për Maqedoninë “!!! Bile-bile me një demagogji jashtëzakonisht të madhe, Ali Ahmeti, vijon më tej marrëzinë e tij kur deklaron: “Ushtria Kombëtare ia arriti qëllimit, sepse ajo përfundimisht e futi Maqedoninë në NATO dhe në Evropë”!!! Prandaj konstatoj se kjo është fataliste për një ish udhëheqës të luftës. Ne, nuk u betuam as nuk luftuam për një gjë të tillë. Ne, u betuam dhe luftuam, që shqiptarët t´i kenë të drejtat të vendosin për fatet e veta.

RADIO KOSOVA: A mendoni ju se Kosova do të futet në NATO?!
ZEQIRI: Kosova, nuk mund të futet në NATO as në BE, sepse nuk ashte subjekt i pavarur, por Kosova mund të okupohet nga NATO dhe BE! Them kështu sepse, unë si veprimtar politik në Danimarkë dëshiroj që shqiptarët të janë të barabartë me të gjithë popujt! Pra populli të deklarohet se donë apo jo ne këto traktate, pra siç voton danezi a donë të hyjë në NATO apo nuk donë. Siç votojnë norvegjezi, francezi apo gjermani: a e duan kushtetutën evropiane, ashtu dëshiroj që edhe shqiptarët të kenë të drejtë të votojnë; po ose jo!... Kjo e drejtë neve na është mohuar me kohë!
Është diçka e pa toleruar, është vërtetë tallje, cinizëm dhe nënçmim, kur koordinatori i këshillit të Evropës, Krist Paten, erdhi në Kosovë dhe para gazetarëve dhe kamerave televizive Deklaron: “Ju kosovarët ia arritët qëllimit, ju do të jeni në Evropë, ju do të jeni në NATO, ju pranuat monedhën euro”! Po kush i pyeti shqiptaret se duan lekun shqiptar ose euron. Kjo është jashtëzakonisht një mospërfillje e madhe e vullnetit të popullit shqiptar!

RADIO KOSOVA: Cilën monedhë e keni ju atje në Danimarkë?
ZEQIRI: Ne, votuam, ishim kundër monedhës euro në Danimarkë! Kam marrë pjesë në referendum, ku edhe unë votova kundër- sepse ishte nënçmim të humbet integriteti i Danimarkës, nëse Danimarka do ta përkrahte këtë monedhë. Ne, e pamë si u bë kaos ekonomik në Gjermani dhe në ato vende ku u pranua euroja, do të thotë: marka u barazua vetëm me emër që në fakt..
Kjo më intereson mua; që në këto emisione gjërat të trajtohen drejt e jo me insinuata të kota që sjellin aventura (tragjedi) të mëdha për fatet tona! Kur dikush del e thotë kjo është njëra nga politikat më të mira që jemi duke bërë!
Kërkoj, që ne të këmbëngulim me një vendosmëri të madhe, që e drejta jonë të jetë jo pavarësi me kushte, e me bishta, e andej, e këndej..., por të dalim me kërkesën: “Ne kemi të drejtën e VETËVENDOSJES për fatet tona dhe pastaj të vlerësojmë sipas situatave në Ballkan, Evropë dhe në botë, pra nëse e shohim se kemi ardhmëri më të mirë të pavarur do ta zhvillojmë pavarësinë e Kosovës, nëse ne na imponohet se nuk do të lejohen dy shtete, këtu plotësisht i japë të drejtë çetnikut, Drashkoviq kur thotë: “Kosova, nuk mund të bëhet e pavarur, por do të mbetet ose e Serbisë, ose e Shqipërisë”! Po e ritheksoj këtu ka plotësisht të drejtë, sepse nuk mund të ketë dy shtete të nderuar!

RADIO KOSOVA: Megjithatë, ne pretendojmë si popull të kemi shtetin tonë dhe në fund të vitit pritet të shpallet pavarësia etj, etj. A merreni me diçka tjetër në Danimarkë veç politikës?
ZEQIRI: Politika, kjo me informatikë - për informimin e popullit danez, tani më ka angazhuar lëvizja ”Vetëvendosje”, që t´ju shpjegoj organizatave të ndryshme aty dhe atyre ndërkombëtare, intelektualëve dhe njerëzve, që janë të interesuar për problemet e Ballkanit dhe të Kosovës.

RADIO KOSOVA: Më së paku ke mundësi ta lësh politikën?
ZEQIRI: Sot, çdo gjë është politikë! Në çdo pore të jetës ka hyrë kjo, me apo pa dashjen tonë na u është imponua! T´jua them të drejtën, unë qe 26 vjet nuk di njëherë që kam fjetur i qetë plotësisht dhe që s´jam përpjekur. Më kujtohen dy raste që i pata zët, isha në spital, jam bërë operacion; aty s ´kisha mundësi të bëjë ndonjë aktivitet, por edhe prej aty përpiqesha të ndihmoja diçka me telefon, të bëja informime për gazetarët danezë që ata të bënin presione e kështu me radhë...
Jam munduar dhe mundohem që edhe një gur ta vë në lëvizje për çështjen shqiptare.

RADIO KOSOVA: A vini shpesh në Kosovë, Iliridë e gjetkë?
ZEQIRI: Po, zakonisht vij një herë në vit.

RADIO KOSOVA: A sheh ndryshime ekonomike këtu?
ZEQIRI: Jo! Për fat të keq në Kosovë ka kolaps, shumë çka ka marrë rrugën në prapakthehu!
Kosova, mund të trajtohet si në koloni e UNMIK-ut, “Kosova, tani e ka një status - de fakto ashtu është pra, Kosova është kthyer në histori me statusin e saj në vitet në 50-60-ta. Ne, këtu jemi duke përjetuar vetëm skamje dhe mjerim,disa besa po jetojnë mirë si ne kohën e Millosheviqit, por populli po heq të zitë e ullirit.

RADIO KOSOVA: Si mendoni- me ekonomi?
ZEQIRI: Në ekonomi, në politikë, në moral, etj. etj...

RADIO KOSOVA: Ne, pretendojmë të jemi pjesë e civilizimit apo jo, sa ia kemi arritur këtij objektivi?!
ZEQIRI: Civilizimi nuk bëhet me demagogji, por bëhet me punë! Me civilizim nënkuptohet të dalin ne pah vlerat e mirëfillta, e jo sikur sot po mundohen vetëm të përkrahen antivlerat kombëtare e demokratike. Kjo nuk e ndihmon, përkundrazi e dëmton integrimin si brenda shqiptarë po ashtu edhe atë evropian...

RADIO KOSOVA: Mirë, me punë po flas! Ëndërrojmë, kemi dëshirë të jemi pjesë e botës së civilizuar, shpresojmë ose mendojmë se jemi!
ZEQIRI: Mirë që mendojmë se jemi. Por duhet shumë kujdes, sepse kështu po e dëmtojmë procesin.

RADIO KOSOVA: Jemi para fundit të emisionit, keni ndihmuar çështjen tonë sigurisht!
A ndihmohet edhe sot kjo çështje, cila është (thuaje në pika të shkurta) aktiviteti i shqiptarëve në Danimarkë?
ZEQIRI: Po, gjendja ishte dhe është kështu: Lëvizja për Republikën e Kosovës (LPK-ja) e bëri bashkimin shpirtëror përafërsisht të gjithë mërgatës shqiptare. Pastaj, nga viti 90-të, që kur u krijuan partitë politikë, ato luajtën një rol shumë destruktiv sepse nuk e thoshin as nuk e thonë problemin se duhet të çlirohet Kosova, por ata thoshin para mërgimtare ne biseda se na Kosovën e kemi bërë Republikë dhe se ju rrini rahat. Bile, edhe haptas thoshin se pa u çliruar Shqipëria nuk ka përparim! Shih p.sh. gazetarët; çdo lajm e kanë të cunguar, çdo lajm e kanë të njëjtë, pothuaj, sikur në kohën e monizmit. Ata nuk paraqesin asgjë me analiza të mirëfillta, vetëm tek-tuk kemi ndonjë intervistë të ndonjë intelektuali, i cili ka guxim dhe diapazon për të shpjeguar gjërat më mirë dhe për të ecur përpara! Në anën tjetër pas 90-ës, dhe në veçanti pas LÇ-re, ka filluar një humbje (ftohje) e masave të gjëra popullore, një dëshpërim i tyre në perëndim dhe një egoizëm i madh, që nuk duan pastaj të ndihmojnë!!! Mirë ore vëlla! Politika sot do mjete! Duhet ndihma!... Organizatat të cilat duan ta vazhdojnë luftën, sepse deri sot ne luftuam por e fituam vetëm një autonomi! Më tepër nuk kemi asgjë! Këtë autonomi që e nënshkruan këta pehlivanët politikë në Rambuje - kësaj do t´i thotë perëndimi pavarësi e kushtëzuar. Juve, ju kujtohet si ka deklaruar Tadiçi në OKB, kur thotë: “nëse Kosovës i njihet pavarësia, çohet në këmbë nacionalizmi serb, nëse i jepet autonomi, çohen në këmbë ekstremistët shqiptarë”! Prandaj, diplomacia ndërkombëtare ia pret masën: as autonomi substanciale, e cila siç thonë - pavarësi e cunguar, e cila Kosovën e lë në kuadër të Serbisë.

RADIO KOSOVA: Po, ne e dëgjuam Tadiçin para 2-3 ditësh, kur tha: “unë nuk mund ta gënjejë popullin tim, unë nuk mund të garantoj që Kosova s ´do të shpallet e pavarur”!
ZEQIRI: Ai, e gënjen faktikisht popullin e vet, sepse nuk e thotë të vërtetën; sepse nuk ka asnjë organizatë ndërkombëtare që e njeh pavarësinë e Kosovës, por të gjithë thonë. Kosova është provincë serbe. Pastaj, serbët janë mjeshtër të politikës ata thonë se e humbëm Kosovën ne ketë mënyrë e mobilizojnë masën për nacionalizëm, së paku deri më sot as një dokument nuk është në favorin tonë ,përkundrazi të gjitha dokumentet thonë se Kosova është pjesë e Serbisë. Pas luftës dhe intervenimit të NATO-s në Ballkan, Kosova ka një administratë ndërkombëtare të përkohshme. Kur të gjithë serbët po deklarojnë kështu si Tadiçi, atëherë ne shqiptarët kënaqemi dhe na bien ne gjumë rrini bura se e dëgjuat mbrëmë që tha Tadiçi....

RADIO KOSOVA: -Dhashtë zoti që të mos kesh drejtë!
ZEQIRI: Ne, duhet të përgatitemi kur dalim për gjah, ta mbushim çiften me saçme (kukulla) për ujk, e nëse na del lepur edhe më mirë e kemi!... Ne, nuk duhet t´ju besojmë këtyre politikanëve, sepse tradhtive qe 100 vjet po ua shohim sherrin! Këta po i ruajnë pozitat me këto deklarata paushalle, deklarata të kota. Pra këta në asnjë mënyrë të mos u besojnë as deklaratave të huaja... Ne, të mos u besojmë fjalëve, por t´ju besojmë veprave!

RADIO KOSOVA: -Dhashtë zoti të jesh gabim!
ZEQIRI: Uroj, unë të jem gabim dhe punët të na ecin përpara sipas dëshirave absolute të shqiptarëve!
Uroj, që ta kemi të drejtën për VETËVENDOSJE, pastaj a do të bëhet ribashkimi kombëtar apo pavarësia e Kosovës, atëherë do të vendosë populli me udhëheqësit e vet! Kur, pastaj ma merr mendja do të ketë edhe zgjedhje reale, të pa manipuluara.
ZEQIRI: Gjithashtu! Nëse ngjanë kjo (pra nëse qenkam gabim) herën tjetër do të vij e do të kërkoj falje dhe do të them: “Ju lumtë politikanëve shqiptarë, se ia arritën qëllimit me pak munde sakrifica; por unë jam duke e parë se nuk është në binarë të duhur politika shqiptare.

MENTOR MRIPA: Unë, e përshëndes mysafirin me këngën ”Thërret Prizreni mori Shkodër”!
Shumë gjëra nuk u thanë, për aktivitetet tuaja atje në Këshillin për të Drejtat e Njeriut etj...
Por, dhashtë zoti të takohemi përsëri në rrethana më të mira, me pavarësinë e plotë të Kosovës.

RADIO KOSOVA: Faleminderit për vizitën në studion tonë!
ZEQIRI: Falënderoj nga zemra dëgjuesit, ndofta kam qenë ca i ashpër në disa përgjigje, por megjithatë uroj të jem gabim!

Prishtinë 14.06.2006
(Biseda është realizuar gjatë vizitës në Kosovë, me ç'rast Xhemil Zeqiri është ftuar në emisionin e Radio Kosovës mysafir në studio)

E përgatiti për shtyp, Fadil Shyti

Albin Kurti: Nuk tërhiqemi nga protestat

- Intervistë dhënë gazetës së përditshme SHQIP -

Albin Kurti nuk ka ndërmend të tërhiqet nga protestat, edhe pse emri i tij ka shkuar deri në Këshillin e Sigurimit, si "djali plangprishës". Përkundrazi, VETËVENDOSJA, lëvizja që ai drejton, po përgatitet të "godasë" në pikën më delikate, atë të decentralizimit. Në ndërtesën e Kuvendit dhe Qeverisë në Prishtinë, njollat e bojës së kuqe ende nuk janë hequr, qëkur, më 28 nëntor, VETËVENDOSJA i dërgoi mesazhe të qarta Grupit Negociator. Lëvizja po mbledh gjithnjë e më shumë persona rreth vetes, pasi të pakënaqurit me qeverisjen, administrimin apo statusin, po shtohen nga dita në ditë. Ambicia e liderit të kësaj lëvizjeje është shumë e madhe: Të ndalojë proceset negative...

- Demonstrata juaj e 28 nëntorit është përmendur edhe në raportin e OKB-së, si diçka negative. Si e vlerësoni këtë?

KURTI: Organizmat e mëdhenj, që funksionojnë edhe si ombrellë, janë të ngadalshëm dhe konservativë. Ata u frikësohen ndryshimeve pozitive. Jo edhe aq shpejt, por padyshim që kjo do të ndryshojë. Mbase, pikërisht tash është një fazë e vështirë, për shkak të inercisë së këtyre organizmave. Natyrisht që kësaj i kanë kontribuar edhe negociatorët kosovarë, të cilët pajtohen pothuajse me çdo gjë që thuhet nga kushdo qoftë i bashkësisë ndërkombëtare.

- Askush nuk është kundër protestave në parim, por është folur shumë për destabilizim, për mundësi të keqpërdorimit të protestave. Destabilizimi në këtë fazë është shumë i mundshëm. A ndjeheni ju përgjegjës për këtë, nëse protesta e organizuar nga ju ndihmon në këtë aspekt?

KURTI: Procesi që po ndodh sot në Kosovë nuk është pozitiv. Ai po na çon drejt një varësie të re nën Serbi, ku Kosova do të përfundojë edhe me një etnitet të ri territorial serb përbrenda, që merr një të tretën e sipërfaqes së Kosovës. Kështu, stabiliteti i kësaj situate s‘ka se çfarë na duhet. Njerëzit që e kanë kritikuar demonstratën tonë janë ata që kanë qenë gjithmonë kundër aktiviteteve të VETËVENDOSJE. Nuk bëhet fjalë për kritikues të rinj të lëvizjes tonë. Mendoj se kjo demonstratë ka dërguar një sinjal të fuqishëm te ndërkombëtarët dhe vendorët. Politikanët kosovarë mbase mund të merren vesh për ndonjë çështje në Vjenë, por në terren nuk do të mund t‘i realizojnë ato ashtu siç mendojnë ata.

- Ky është një kërcënim?

KURTI: Qytetarët, të cilëve nuk po u mbrohen interesat, populli të cilit po i mohohet vullneti, kanë filluar të zgjohen, të shfaqen, të ngrihen. Kjo do të vazhdojë dhe do të rritet. Sigurisht që kjo gjë paraqet kërcënim për këtë regjim antidemokratik e neokolonialist, i cili ka sajuar dhe kontrollon institucionet vendore vetëm dhe vetëm që të sundojë më lehtë.

- Një protestë me shumë njerëz, ju personalisht nuk ju frikëson? Është një barrë shumë e rëndë, përgjegjësi shumë e madhe, pasi një protestë e madhe mund të mos kontrollohet...

KURTI: Siguri 100 për qind nuk ka asnjëherë. Ne përpiqemi të kemi një siguri sa më të lartë, andaj kemi kujdestarët tanë, të cilët e minimizojnë rrezikun e eskalimit e posaçërisht të infiltrimit të personave që kanë agjenda personale, ose grupore, e mundohen të fshihen prapa demonstratës e ta keqpërdorin atë. Plani ishte që ne të gjuajmë me shishe të mbushura me ngjyrë të kuqe, por një gjë duhet të kemi të qartë, se edhe hedhja e gurëve nuk është diçka më radikale, pasi edhe shishet i thyenin xhamat. Gurë kanë gjuajtur qytetarë e mllefosur dhe ne i kuptojmë plotësisht ata. Por, dua të sqaroj se dhunë nuk mund të bëhet ndaj objektit, por subjektit, se vetëm subjekti mund të bëjë rezistencë (Michel Foucault ka shkruar për këtë). Me këtë rast, ne kemi vepruar me forcë mbi ato objekte jo për shkak se janë prona publike, por për shkak të asaj që përfaqësojnë: pushtetin jodemokratik, i cili nuk po na i mbron interesat dhe me të cilin nuk ndjehemi të përfaqësuar.

- Protesta juaj është shndërruar në vlerë monetare, 32 mijë euro është vlera e saj...

KURTI: Së pari, pyetja që duhet të shtrohet këtu është pse qeveria blen aq xhama të shtrenjtë: 17 xhama nuk do të duhej të kushtonin aq shtrenjtë. Së dyti, për të gjithë kritikuesit që ankohen se tash këto dëme materiale duhet të paguhen nga taksapaguesit kosovarë, e kam një pyetje për ta: a do të thotë kjo se ata mendojnë që ne do të duhej të kufizoheshim duke i thyer vetëm xhamat e UNMIK-ut pasi ata s‘paguhen nga buxheti i Kosovës, me çfarë ne s‘pajtohemi? Së treti, të gjitha dëmet që kemi shkaktuar ne nuk bëjnë as sa gjysma e vlerës së një "xhipi" që ka qeveria e të tillë ajo ka me dhjetëra. Dhe, së fundi, prapa atyre xhamave të errët bëhen vjedhje të djersës dhe kontributit të popullit, bëhen koncesione të hatashme me komuna të reja dhe zona ‘eksterritoriale‘ rreth kishave dhe manastireve ortodokse në Kosovë, që tani padrejtësisht po i quajnë serbe. E gjithë kjo bëhet prapa shpinës së qytetarëve. Kësisoj, thyerja e xhamave të errët e që maskojnë vjedhjen e xhepit të kosovarëve dhe pazaret me tokën e Kosovës, i kontribuojnë rritjes së transparencës.

- Çfarë do të bëni ju nëse pavarësia do të jetë e kushtëzuar, siç po flitet, çfarë do të ndërmarrë lëvizja juaj?

KURTI: Para nëntë muajsh, Albert Rohan ka thënë se sa më shumë që përmendet fjala pavarësi, aq më mirë na shkojnë negociatat. Pavarësia e kushtëzuar është në këtë vazhdë. Përmendet si term, meqenëse konsiderohet se është nevojë mentale e shqiptarëve dhe po qe se shqiptarëve të Kosovës ua përmend fjalën pavarësi mund t‘u marrësh sa të duash koncesione pastaj. Pavarësia e kushtëzuar nënkupton kushte para pavarësisë, që do të thotë se prapë do të plotësojmë standarde arbitrare drejt një autoriteti jo vetëm politik, por që hiqet të jetë edhe moralisht i tillë. Kjo do të thotë se pavarësinë mund të mos e marrësh asnjëherë. Pavarësia e kushtëzuar nuk është garanci për pavarësinë asnjëherë. Gjithmonë do të mund të na thonë se nuk i kemi plotësuar kushtet. Është një term kundërthënës, që ka për qëllim manipulimin psikologjik të popullatës në Kosovë. Në fakt, do të jetë një përcaktim për statusin që është tërësisht i zbrazët nga substanca e pavarësisë, pra i zbrazët për nga sovraniteti.

- Po sovraniteti do t‘i merret Serbisë, kjo është e rëndësishme. Klasa politike është e kënaqur me këtë...

KURTI: Sovranitetin aktualisht e ushtrojnë UNMIK-u dhe KFOR-i, por nominalisht atë e ka Serbia. Deklaratat e ndërkombëtarëve unë i lexoj dhe i marr me rezerva. Ata, në fillim të viteve ‘90, patën thënë se nuk do të prishet Jugosllavia, por e dimë se çfarë u bë. Këta thonë se nuk ndahet Kosova, por s‘po thonë se a e kanë fjalën për ndarjen e Kosovës prej Serbisë apo të Kosovës përbrenda?! Këta edhe për Bosnjën thonë se nuk është e ndarë! Kush shkon në Bosnjë, e sheh se sa e ndarë është ajo. Pastaj, SHBA dhe Britania e Madhe patën thënë se nuk ka shtyrje statusi dhe se ai do të vendoset më 2006, mirëpo sapo tha Ahtisari se duhet të shtyhet, ata dolën dhe deklaruan që e përkrahin Ahtisarin dhe shtyrjen! D.m.th.. një grup negociator si ky i Kosovës jo vetëm që është i defaktorizuar e servil, por nuk janë as seriozë. Ata do të duhej që së paku të kishin dhënë dorëheqje. Mandej, shansin më të mirë për të dalë nga negociatat ishte kur Serbia e ka futur Kosovën në preambulën e Kushtetutës së saj të re. Negociatorët kosovarë bënë koncesione të njëanshme, Serbia u përgjigj me veprim të njëanshëm, ndërkohë që Grupi i Kontaktit thotë se s‘lejohen veprime të njëanshme. Madje, po të dilnin atëherë nga negociatat, edhe faji do t‘i mbetej tërësisht Serbisë.

- Pse nuk e bënë këtë, sipas jush?

KURTI: Janë të shantazhuar. Politikanët janë njerëzit më të pasur në Kosovë. Si u bënë ata të pasur në Kosovën e varfër? Si u bënë të pasur këta me rroga 400 euro në muaj? Krejt kontrabanda që bëhet në Kosovë dhe strukturat mafioze janë të lidhura me ta.

- Edhe anëtarët e Grupit Negociator?

KURTI: Të gjithë anëtarët e Grupit Negociator, krerët e institucioneve dhe partive kryesore. Jo politikanët e niveleve të ulëta apo të mesme, por këta të lartët po. UNMIK-u nuk lejon dikë që s‘është i korruptuar të mbërrijë lart, ose që s‘tregon afinitet për t‘u korruptuar.

- A do të pranoni një mision të ardhshëm në Kosovë, siç është ai i BE-së?

KURTI: Jo, ne do të bëjmë demonstrata që ata të mos vijnë fare, që një burokraci të mos na zëvendësohet me një tjetër. Ne kemi nevojë për Kosovën në Kombet e Bashkuara, jo për Kombet e Bashkuara në Kosovë; ne kemi nevojë për Kosovën në BE, jo për BE-në në Kosovë. Këta po e përmbysin procesin e duhur. Misioni i ardhshëm i BE-së, që do të jetë i tillë në fakt, por jo edhe në emër, neve na e përjashton ulësen në OKB, Ministrinë e Mbrojtjes dhe ushtrinë, Ministrinë e Punëve të Jashtme dhe prioritet do të ketë decentralizimin, i cili nën këto rrethana na e copëton Kosovën.

- Nëse kemi një klasë të tillë politike, të shantazhuar e të korruptuar, kjo do të thotë që bashkësia ndërkombëtare nuk ka besim t‘u japë më shumë kompetenca?

KURTI: Po, mirëpo ky mision e ka fabrikuar këtë klasë politike.

- Por aktualisht jemi në këtë gjendje, pra një klasë që s‘mund të qeverisë?

KURTI: Këta politikanë, se nuk mund t‘i quajë klasë, mund të mbijetojnë vetëm në këtë status-quo, mund të mbijetojnë në këtë lloj kënete e dihet se çfarë ka në kënetë: zvarranikë dhe ujë-tokësorë. Nëse Kosova shkon në drejtim të pavarësisë, në këto parti politike do të ndodhin tërmete. Këto parti do të jenë edhe pas shtetit sovran e të pavarur të Kosovës, por nuk do të jenë këta udhëheqës. Këtyre udhëheqësve ju intereson kjo gjendje edhe pse deklarohen për pavarësi. Prandaj këtu ka një dialektikë të brendshme: lëvizja e Kosovës, qoftë kjo në drejtim të kompromisit me Serbinë ose drejt pavarësisë, i trand këto struktura politike dhe ua ndërron udhëheqjet. Këta duan të mbetet kështu dhe të zëvendësojnë një përkohësi me një përkohësi tjetër.

- Lëvizja VETËVENDOSJE u pa se ka mbështetje, por nuk e ka të mjaftueshme për t‘i çuar përpara proceset...

KURTI: Janë kaq të këqija këto procese sa që ne mendojmë se së pari ato duhet të ndalen, pra të ndalen decentralizimi, ‘eksterritorialiteti‘ dhe negociatat. VETËVENDOSJA po ndihmon në krijimin e një mase kritike njerëzish të organizuar që po e ndërton një legjitimitet jashtë-institucional. Javët dhe muajt që vijnë do të protestojmë e demonstrojmë gjithnjë e më fuqishëm për ta ndalur këtë proces kaq të dëmshëm jo vetëm për brezin tonë, por edhe për brezat që do të vijnë.

- A ndiheni i kërcënuar ju si lider i kësaj lëvizjeje?

KURTI: Unë nuk kam truproja. Politikanët negociatorë të Kosovës kanë, meqë ata kujdesen që ta ruajnë trupin. Unë kujdesem që ta ruaj shpirtin, mendjen dhe zemrën. Nuk kam asgjë më të rëndësishme se këtë aktivitet. Në këto momente të rëndësishme në Kosovë, në politikë hyhet me kokë.

- Këtij aktiviteti duket se i mungon platforma, pse?

KURTI: Nuk mungon platforma. Kemi manifestin e lëvizjes sonë dhe dokumentet politike bazë, në të cilat themelohet koncepti dhe projekti ynë politik. Në frymën e këtyre zhvillohen aksionet dhe demonstratat pastaj.

- Si i vlerësoni zhvillimet e fundit në LDK? A do të ndikojnë në çështjen e statusit kjo situatë e saj?

KURTI: Për më shumë se shtatë vjet, në vend që të luftojnë për të fituar pavarësi e sovranitet për Kosovën, politikanët e Kosovës bëjnë gara shteruese partiake. Tash, radhën e kanë fraksionet partiake. Shkërmoqja vazhdon. Këto janë vetëm fillimet e atyre tërmeteve brenda partiake, ndonëse aspak parimore, meqë Kosova po shkon drejt kompromisit. Kjo s‘do të ndikojë fare në çështjen e statusit të Kosovës.

- Kush e financon VETËVENDOSJE-n?

KURTI: Kryesisht vetëfinancohemi. Aktivistët që vijnë nga shtresa e mesme paguajnë 50 euro në muaj. Ata të cilët qëndrojnë ca më dobët paguajnë anëtarësinë në vlerë 2, 5 ose 10 euro, sipas deklarimit të tyre. Të varfrit nuk paguajnë, ndërkaq të pasur s‘kemi. Po ashtu, edhe Qendrat e Lëvizjes sonë në diasporë mbledhin nga pak mjete, por edhe ndërmarrës të vegjël e të mesëm, dashamirës të lëvizjes sonë, na ofrojnë shërbime falas, si kompjuterë apo vetura për të lëvizur nëpër tubimet publike që i mbajmë anekënd Kosovës.

Intervistë e shkurtër e Albin Kurtit për gazetën LAJM

- Pse Lëvizja VETËVENDOSJE! kërkon të respektohet parimi i vetëvendosjes në rastin e Kosovës?

KURTI: Kjo është sqaruar në Manifestin e Lëvizjes sonë, në numrin e dytë e më pas në mënyrë të përmbledhur edhe në numrin e 16 të gazetës sonë. Janë së paku tri argumente themelore.

Argumenti i pushtimit me forcë: Kosova është pushtuar ushtarakisht nga Serbia në vitin 1912. Ky pushtim i Kosovës do të rikonfirmohet – përveç pas Luftës së Parë Botërore, me Paqen e Versajës të vitit 1919 – edhe pas Luftës së Dytë Botërore duke u shkelur kështu vullneti i popullit i shprehur në ndërrimin e viteve 1943-1944 në Bujan.

Argumenti i represionit shtetëror ndaj tërë një populli: Pa e përmendur fare represionin e ushtruar nga shteti serb ndaj popullit të Kosovës që nga viti 1912, vetëm represioni i shkaktuar në vitet 98/99, që padrejtësisht nuk është kualifikuar nga bashkësia ndërkombëtare si gjenocid, është arsyetim i mjaftueshëm që të njihet e drejta për shkëputje, sepse vetëm gjatë këtyre dy viteve shteti serb ka vrarë mbi 12 mijë njerëz, kryesisht fëmijë, gra dhe burra të moshuar; ka rrëmbyer mbi 3 mijë persona, prej të cilëve shumica akoma janë të pagjetur; ka dhunuar afër 20 mijë femra; ka deportuar dhunshëm 740 mijë njerëz; dhe ka shkatërruar 120 mijë shtëpi.

Argumenti i vullnetit të popullit: Është shumë me rëndësi edhe vullneti i popullit për t'u shkëputur nga shteti serbo-jugosllav. Asnjëherë nuk i shte i diskutueshëm ky vullnet por edhe asnjëherë nuk u respektua ai. Ai përherë u mohua nga sisteme politike të padrejta dhe u shkel nga regjime jodemokratike.

- A mund të na bëni një lidhmëri mes atëherë (1991-92) kur parimi i vetëvendosjes ishte aplikuar në gjashtë republikat e ish Jugosllavisë, ndërsa ishte shkelur në rastin e Kosovës dhe Vojvodinës me komisionin e Badinterit, i cili përveç tjerash kishte për qëllim edhe ndarjen e trashëgimisë së ish Jugosllavisë?

KURTI: Badinteri e përjashtoi Kosovën për dy arsye: njëra juridike, tjetra politike. Arsyen e parë ai e ka elaboruar. Kosova ishte vetëm Krahinë Socialiste Autonome dhe jo Republikë Socialiste ndërkaq shqiptarët nuk cilësoheshin si komb por vetëm kombësi. Jugosllavia konsideronte se shqiptarët janë komb vetëm në Shqipëri. Kosova, juridikisht, sipas Kushteturës së vitit 1974, ishte pjesë e Jugosllavisë por ishte edhe pjesë e Serbisë. Këto premisa, të padrejta ndaj nesh, i përvetësoi Badinteri dhe nxori atë konkluzion që nxori. Arsyeja tjetër është politike. Në vitet 1991 dhe 1992 shqiptarët e Kosovës prisnin në heshtje se çfarë do t’u sillte bota. Njëmend, mbaheshin referendume e ’zgjedhje demokratike’, por shqiptarët atëbotë s’bënin më demonstrata dhe as nuk fillonin luftë të armatosur çlirimtare gjë që do të ndikonte tek faktorët botërorë, përfshirë këtu edhe Komisionin e Badinterit.

- Pse edhe në kontekstin e tanishëm kosovar po shkelet parimi i vetëvendosjes, i promovuar në fillim të shekullit të kaluar nga ish presidenti amerikan Willson por edhe me dokumente ndërkombëtare?

KURTI: Vetëvendosja e Wilsonit ishte vetëm vetëvendosje e brendshme. Kosovës i duhen të dyja: vetëvendosja e jashtme dhe e brendshme. Neve duhet që ta zgjedhim sistemin politik, por, para së gjithash, na duhet shkëputja nga Serbia. Është Rezoluta 1244 ajo e cila paraqet bazën e regjimit të UNMIK-ut në Kosovë ajo që nuk e njeh vullnetin e popullit të Kosovës dhe afirmon e pranon sovranitetin dhe integritetin territorial të Jugosllavisë, tash Serbisë, mbi Kosovën. Po ashtu, kjo Rezolutë parasheh për Kosovën vetëm autonomi substanciale, që do të thotë se maksimumi sipas kësaj Rezolute është vetëm vetëvendosja e brendshme por jo edhe ajo e jashtme. Rrënjët e kësaj Rezolute sigurisht që janë në dokumentin e Rambujesë së cilës Rezoluta 1244 edhe i referohet.

Prishtinë, 5 dhjetor 2006

Intervistë e Albin Kurtit dhënë gazetës ‘Kosova Sot’

Pse deri më tani nuk keni arritur që të mblidhni numër më të madh të simpatizantëve rreth vetes?
ALBIN KURTI: Për shkak të mashtrimeve të politikanëve dhe manipulimit të mediave. Sido që të jetë, rritja jonë është e pandalshme. Këtë e garanton drejtësia e konceptit dhe projektit tonë politik.

A do të thotë kjo se ideologjitë e partive politike nuk po lejojnë qytetarët t’ju bashkohen?
ALBIN KURTI: Partitë politike në Kosovë nuk kanë aso niveli që të mund të quhen ideologjike. Ato janë veçse klane bajraktarësh.

Protestat e kaluara i keni organizuar me shoqata e dala nga lufta dhe me partitë tjera, mirëpo në këto protesta disi është dukur një çarje mes organizatorëve, si i vlerësoni këto çarje brenda organizatorëve?
ALBIN KURTI: Me organizim të tillë ka qenë vetëm protesta e 24 korrikut e cila, si gjithnjë, ishte iniciativë e jona. Kemi qenë bashkorganizatorë vetëm për atë protestë. Ai trup organizativ është shpërbërë po atë ditë, menjëherë pas protestës. Pra, s’ka këtu çarje meqë s’ekziston ai trup më. Në ofertën tonë shoqërore për demonstratën e 28 nëntorit 2006, pozitivisht janë përgjigjur LPK, PLK, PRK dhe SPEK.

Nëse është dashur që të ndodhte decentralizimi para statusit, atëherë cili do të ishte versioni i pranueshëm i këtij decentralizmi për VETËVENDOSJE!-n?
ALBIN KURTI: Kurrfarë decentralizimi para sovranitetit nuk është i pranueshëm. Pas sovranitetit që nënkupton ushtri, ministri të mbrojtjes e të jashtme, ulëse në OKB dhe integritet territorial, mund të bëhet decentralizimi nëse qytetarët e Kosovës e konsiderojnë atë të nevojshëm.

Ju nuk kemi marrë leje nga SHPK-ja për mbajtjen e protestës, pse?
ALBIN KURTI: Kërkimi i lejes nga policia shpreh gatishmërinë për mosmbajtjen e demonstratës në rast të përgjigjes negative të policisë. Ne nuk e kemi këtë gatishmëri.

A do të thotë kjo se nuk e njihni SHPK-në?
ALBIN KURTI: Natyrisht. SHPK-ja është pjesë e Shtyllës së Parë të UNMIK-ut. Është instrument i këtij regjimi antidemokratik e i kësaj administrate neokolonialiste. Kjo nuk do të thotë që brenda SHPK-së nuk ka individë që janë përjashtim i rregullës.

Çfarë nëse demonstrata del nga kontrolli juaj, me dashje apo pa dashje?
ALBIN KURTI: Problemi i Kosovës është që politika zyrtare është jashtë kontrollit të qytetarëve.

Sipas juve pse u tërhoqën nga qëndrimet fillestare kryetarët dhe liderët partiak të komunave të Gjilanit dhe Vitisë?
ALBIN KURTI: Meqë në mënyrë të drejtpërdrejtë ose tërthorazi u kërcënuan nga krerët e partive të tyre.

Nëse statusi i Kosovës do të jetë pavarësi e kushtëzuar me të gjitha elementet e decentralizimit dhe trashëgimisë kulturore që janë paraparë në bisedimet e Vjenës, sa do të jetë funksional shteti i Kosovës me të gjitha këto?
ALBIN KURTI: Së pari, asisoj s’do të ketë pavarësi. Së dyti, ai s’do të jetë status i një shteti të njëmendtë. Dhe, rrjedhimisht, së treti, jo që s’do të jemi vend normal e funksional, por, për më keq, konflikte e gjakderdhje të reja do të bëhen të paevitueshme.

Të dalim pak tek shtyrja e statusit, si e vlerësoni shtyrjen e statusit?
ALBIN KURTI: Statusi u shtye për shkak të Serbisë e Rusisë dhe për shkak se përmbajtja e tij do të jetë katastrofale për Kosovën. Po të bëhej tash publike ajo, populli do të shpërthente në kryengritje menjëherë.

Cilat do të jenë pasojat e shtyrjes së statusit?
ALBIN KURTI: Gjithnjë e më shumë qytetarë, gjithnjë e më qartë, do ta kuptojnë varësinë e Kosovës nga Serbia të cilën e kushtëzon Rezoluta 1244 por edhe se në Kosovë nuk ka zgjidhje institucionale.

A tregon kjo se Evropa ende po e ledhaton Serbinë, me gjithë krimet e bëra në Kosovë?
ALBIN KURTI: Sigurisht. Pas rrëzimit të Milosheviqit, Serbia u rehabilitua padrejtësisht dhe u pranua pothuajse në të gjitha institucionet dhe organizmat ndërkombëtar pa plotësuar kurrfarë standardesh e kushtesh. Në Kosovë vetëm heshtej atëherë kur nuk thuhej se Serbia është asgjë më shumë se një shtet fqinj.

A është kjo edhe refleksion i paaftësisë së udhëheqësve të Kosovës për të qenë më të vendosur në rrugën drejt realizimit të vullnetit të popullit?
ALBIN KURTI: Jo vetëm i paaftësisë por edhe i poshtërsisë së tyre.

A po dalin parashikimet e VETËVENDOSJE!-s se me Serbinë nuk mund të zhvillohet dialog?
ALBIN KURTI: Nuk ka qenë e vështirë të parashikohet kjo. Me kusht që nuk harron se kush ishte dhe është Serbia, dhe me kusht që i lexon seriozisht e pa vetëmashtrim Rezolutën 1244 dhe raportin e fundit të Kai Eide-s.

A po rrëshqet Kosova jo vetëm drejt një krize të brendshme, por edhe të një gjakderdhje të re në Kosovë dhe rajon?
ALBIN KURTI: Po. Decentralizimi sjell ndarjen e Kosovës dhe ndarja sjell luftën. Fshatrat shqiptare nuk do t’i binden pushtetit të strukturave të Serbisë nëpër komunat e reja.

Kosova është futur në preambulën e Kushtetutës së Serbisë. Si do të këtë pasojë afatgjata kjo çështje?
ALBIN KURTI: Faktorët e rëndësishëm ndërkombëtar e pranuan atë kushtetutë. Serbia e legjitimoi përbrenda saj Kosovën si pjesë të Serbisë, dhe e mobilizoi popullin e shoqërinë serbe rreth këtij qëndrimi e plani antishqiptar.

Çfarë mendoni për Lutfi Hazirin?
ALBIN KURTI: Paramendojeni një burokrat komitetli të viteve të 80-ta në Kosovë. Shumëzojeni këtë me 100. Ende as afër s’jeni se çfarë mendoj për Lutfi Hazirin.

A e sheh Albini veten në të ardhmen në ndonjë post të lartë politik?
ALBIN KURTI: Jo. Dhe, mos harroni se nuk mund të ketë pozitë më të lartë, e që të bën nder, sesa aktivist i Lëvizjes VETËVENDOSJE!

Si mbijeton financiarisht Lëvizja juaj?
ALBIN KURTI: Ne vetëfinancohemi. Aktivistët që vijnë nga shtresa e mesme paguajnë 50 euro në muaj. Ata të cilët qëndrojnë ca më dobët paguajnë anëtarësinë në vlerë 2, 5 ose 10 euro sipas deklarimit të tyre. Të varfëritë nuk paguajnë. Të pasur s’kemi.

Çfarë ju uroni qytetarëve të Kosovës për 28 nëntor?
ALBIN KURTI: Të festojnë duke demonstruar. Të demonstrojnë për të festuar. Vendi është Prishtina. Dita është sot. Ora është 14:00.

Prishtinë, 27 Nëntor 2006

Intervistë e Albin Kurtit, aktivist i Lëvizjes VETËVENDOSJE!, për gazetën ‘Kosova Sot’

Implementimi i koncesioneve që PO bëhen Serbisë sjell pashmangshëm shpërthimin e konfliktit të ri

- Si i vlerësoni deklarimet e fundit të zyrtarëve Evropian për shtyrjen e statusit?

KURTI: Zyrtarët e lartë evropianë i kanë përfillur vendimet dhe qëndrimet kërcënuese të Serbisë, përballë të cilave ka qenë serviliteti i pështirë i negociatorëve kosovarë.

- Cilat do të ishin pasojat nëse statusi shtyhet?

KURTI: Serbia fiton kohën e duhur për të nxjerrur edhe më shumë koncesione nga politikanët kosovar që janë me punë të përkohshme kundër atdheut në Vjenë dhe njëkohësisht fiton kohën për realizimin konkret në terren të disa prej atyre koncesioneve.

- A tregon kjo se Evropa ende po e ledhaton Serbinë, me gjithë krimet e bëra në Kosovë?

KURTI: Është e vërtetë se pas rrëzimit të Milosheviqit me 5 tetor të vitit 2000, faktorët ndërkombëtar e rehabilituan dhe amnistuan Serbinë duke e pranuar atë pa kurrfarë kushtesh pothuajse në të gjithë organizmat dhe institucionet ndërkombëtare. Sidoqoftë, problemi ynë është Rezoluta 1244 që e themeloi dhe definoi UNMIK-un duke paraparë për Kosovën vetëm autonomi substanciale. Projekti i tillë politik është kundërpopullor, prandaj ai vazhdimisht prodhoi politikanë të korruptuar, të shantazhuar dhe servilë që e kanë shitur shpirtin.

- A është kjo edhe refleksion i paaftësisë së udhëheqësve të Kosovës për të qenë më të vendosur në rrugën drejt realizimit të vullnetit të popullit?

KURTI: Në skenën politike të Kosovës – që i ngjan një teatri ku Havier Solana është skenaristi, UNMIK-u është regjisori, politikanët vendor janë aktorët ndërsa populli është spektatori – janë po ata politikanë të dramës së Rambujesë ku u nënshkrua se Kosova është pjesë e Serbisë dhe Jugosllavisë dhe ku u pranua çarmatosja e UÇK-së. Realiteti ynë është pasojë.

- A po dalin parashikimet e VETËVENDOSJE!-s se më Serbinë nuk mund të zhvillohet dialog?

KURTI: Nuk ka qenë aspak e vështirë të parashikohet kjo. Mirëpo, me një kusht: nëse paraprakisht nuk lejon të ta shpërlajnë trurin dhe nëse refuzon ta shesësh shpirtin.

- A po rrëshqet Kosova jo vetëm drejt një krize të brendshme, por edhe të një gjakderdhje të re në Kosovë dhe rajon?

KURTI: Implementimi në terren i koncesioneve që negociatorët kosovarë ia kanë bërë Serbisë për çështjen e decentralizimit dhe ‘eksterritorialitetit’ e sjell pashmangshëm shpërthimin e konfliktit të ri. Mungesa e perspektivës dhe mjerimi social e ekonomik që vijnë nga gabimet politike janë po ashtu lëndë djegëse të shpërthimit të ardhshëm.

- Si do të kishit vepruar ju si VETËVENDOSJE! në këtë situatë? Cilat do të jenë aktivitetet e ardhme të Lëvizjes suaj?

KURTI: Me Serbinë nuk është dashur të negociohet. E kaluara e Serbisë në Kosovë është kriminale. Planet e Serbisë për Kosovën janë kriminale. Serbia nuk e pranon vullnetin e popullit ndaj të cilit kreu terror e gjenocid. Aktivistët e Lëvizjes VETËVENDOSJE! mbajnë tubime e takime, organizojnë aksione dhe aktivitete, gjithandej nëpër Kosovë. Ne e mobilizojmë popullin që të ngritët. Liria s’vjen. Ajo fitohet. Sovranitetin nuk ta japin. Sovran bëhesh.

- Si e vlerësoni futjen e Kosovës në Kushtetutën e Serbisë dhe pasojat e kësaj Kushtetute në Kosovë?

KURTI: Serbia po e përforcon pozicionin e saj kundër Kosovës. Serbia po homogjenizohet dhe konsolidohet përbrenda institucionalisht dhe politikisht kundër Kosovës. Serbia përfitoi koncesione shumë zemërgjera nga negociatorët kosovarë (5+1 komuna dhe 39 zona ‘mbrojtëse’ qindrahektarëshe përreth objekteve ortodokse!) dhe tash me këtë kushtetutë ajo ua bën të pamundur politikanëve të Serbisë edhe në të ardhmen që të bëjnë çfarëdo koncesionesh për sovranitetin e pavarësinë e Kosovës.

Prishtinë, 7 tetor 2006

EKSLUZIVE: Flet kryetari i Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH), prof. dr. Bashkim Mitrovica (1)

Politika zyrtare – politikë biznesi e tipit mafioz

Xhevdet Fetahu

Prishtinë, 24 shtator – Dëshirat e shqiptarëve të Kosovës as nuk kanë qenë, as nuk janë dhe as nuk do të jenë ndonjëherë që të mbeten të pushtuar e të kolonizuar, jo vetëm nga pushtuesit e kolonizatorët serbë, malazezë, sllavo-maqedonas dhe grekë, por edhe nga cilido pushtues tjetër, qoftë ai Unmikistani apo Eumikistani, është i mendimit kryetari i Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH), prof. dr. Bashkim Mitrovica.

Në një intervistë ekskluzive për “Epokën e re”, Mitrovica ka thënë se nuk janë ato dëshira legjitime të popullit shqiptar, që sot po prezanton politika zyrtare e Tiranës, Prishtinës dhe e Shkupit, që fatkeqësisht nuk është asgjë tjetër pos një politikë biznesi e tipit mafioz, sipas recetave të klaneve të ndryshme antishqiptare.

“Vullneti, aspirata shekullore dhe legjitime e shqiptarëve të Kosovës, e të viseve etnike shqiptare dhe e mërgatës sonë jo të vogël, ka qenë, është dhe do të jetë ribashkimi i të gjitha trojeve shqiptare në një shtet të vetëm kombëtar me emrin Shqipëri”, ka thënë kryetari i FBKSH-së, prof. dr. Bashkim Mitrovica

Kush është Bashkim Mitrovica?

EPOKA E RE: Z. Bashkim Mitrovica, me sa jemi njoftuar nga zëdhënësi Politik i FBKSH-së, mr. Gafurr Adili, nëpërmjet intervistës së fundit të tij, në Kuvendin e Dytë Kombëtar të Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar, të mbajtur në Prizrenin Historik (16 shtator 2005), ju keni zëvendësuar Adilin dhe jeni zgjedhur kryetar i FBKSH-së dhe Komandant i Përgjithshëm i AKSH-së. A mund të na bëni një prezantim të shkurtër, kush jeni, nga jeni dhe ku jetoni e ku veproni aktualisht?

Mitrovica: Quhem Bashkim, kurse mbiemrin Mitrovica e kam marrë sipas vendlindjes sime - Mitrovicës. Jam i moshës mesatare, i martuar, dhe baba i tre fëmijëve. Jetoj dhe veproj kudo që kanë nevojë strukturat e FBKSH-së, por përgjithësisht jetoj dhe veproj në Kosovën Historike. Jam me përgatitje superiore shkollore, kam mbrojtur edhe doktoratën për shkencat politiko – diplomatike në një universitet prestigjioz euro-perëndimor. Kam qenë pjesëmarrës aktiv i luftës së armatosur çlirimtare të Kosovës, në cilësinë e eprorit të lartë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Gjatë kësaj Epopeje të Lavdishme të popullit tonë, krahas përvojës luftarake arrita të njoh edhe shumë shokë të rinj, shumica prej të cilëve kanë kaluar në pavdekësi, duke rënë Dëshmorë të Kombit. Në mesin e tyre e njoha edhe Dëshmorin e Kombit, Islam Berisha – Komandant Lamin. Komandant Lami në dhjetorin 2002 me njoftoi dhe më miqësoi me ish kryetarin e FBKSH-së, që atëherë në opinion prezantohej me nofkën mr. Valdet Vardari - vëllain e shokun tim të idealit, aktualisht Zëdhënës Politik dhe Sekretar i Departamentit për Diplomaci të FBKSH-së, magjistrin e shkencave juridiko – ekonomike, patriotin e dëshmuar Gafurr Adilin.

EPOKA E RE: Që kur jeni anëtar i FBKSH-së?

Mitrovica: Anëtar i FBKSH-së jam bërë që në dhjetor 2002. Më 16 shtator 2005, në Kuvendin i Dytë Kombëtar të FBKSH-së, në Prizrenin Historik, u zgjodha Kryetar i Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH), ku sipas rregulloreve të FBKSH-së dhe AKSH-së edhe Komandant i Përgjithshëm i Armatës Kombëtare Shqiptare (AKSH).

Gjatë periudhës kohore, 17 janar 2004 – 16 shator 2004, krahas punës për përfundimin e studimeve pasuniversitare dhe mbrojtjes së doktorantit në shkencat politiko – diplomatike, kam ushtruar edhe disa detyra kyçe në strukturat më të larta të Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH-së) dhe Armatës Kombëtare Shqiptare (AKSH), sidomos në riorganizimin e FBKSH-së dhe në ristrukturimin e AKSH-së.

E ndiej të nevojshme që ta theksoj se krahas miratimit të shumë vendimeve (miratimit të Strategjisë Politike të FBKSH-së dhe të Strategjisë Ushtarake të AKSH-së, si dhe rregullores për funksionimin e këshillave të FBKSH-së, rregullores për organizimin e AKSH-së, rregullores për organet ndëshkuese të FBKSH-së dhe shfuqizimit të kartelave e gradave ushtarake të AKSH-së), mbajtja dhe përfundimi me sukses i Kuvendit të Dytë Kombëtar të FBKSH-së, simbolizon edhe një fitore tonën mbi “forcat” e errëta antikombëtare, forca këta që stimulonin dhe organizonin përçarjen e strukturave tona, misioni i të cilëve ishte që përmes bandave me maska te populli ynë të komprometonin dhe të denigronin FBKSH-në dhe AKSH-në.

Forcat antikombëtare!

EPOKA E RE: Thatë “forcat” e errëta antikombëtare.

Mitrovica: Në fakt, këto “forca” përpiqeshin për të vrarë idealin e shqiptarëve kudo, dhe në veçanti në Kosovën kreshnike, për ribashkimin kombëtar shqiptar, përpjekje këto që vazhdojnë dhe që do të vazhdojnë edhe në të ardhmen, por e them me bindje të plotë se do të dështojnë me turp, bashkë me ideatorët e tyre në hije.

Dëshirat e shqiptarëve të Kosovës

EPOKA E RE: Kosova ka hyrë në një “udhë pa krye”, atë të përcaktimit të statusit të Kosovës. Tjera janë dëshirat e shqiptarëve të Kosovës, e tjera janë ofertat për Kosovën. Mendoni se Kosovës bota perëndimore do t’ia paguajë borxhin tashmë shekullor?

Mitrovica: Dëshirat e shqiptarëve të Kosovës as nuk kanë qenë, as nuk janë dhe as nuk do të jenë ndonjëherë që të mbeten të pushtuar e të kolonizuar, jo vetëm nga pushtuesit e kolonizatorët serbë, malazezë, sllavo-maqedonas dhe grekë, por edhe nga cilido pushtues tjetër, qoftë ai Unmikistani apo Eunmikistani.

Statusi i Kosovës

EPOKA E RE: Mendoni se Kosova e pavarur nuk është dëshirë e shqiptarëve?

Mitrovica: Jo, ato nuk janë dëshira legjitime të popullit shqiptar, ajo që sot po e prezanton politika zyrtare e Tiranës, Prishtinës dhe e Shkupit, fatkeqësisht nuk është asgjë tjetër pos një politikë biznesi e tipit mafioz, sipas recetave të klaneve të ndryshme antishqiptare. Vullneti, aspirata shekullore dhe legjitime e shqiptarëve të Kosovës, e viseve etnike shqiptare dhe e mërgatës sonë jo të vogël, ka qenë, është dhe do të jetë ribashkimi i të gjitha trojeve shqiptare në një shtet të vetëm kombëtar me emrin Shqipëri. Për realizimin e kësaj aspirate legjitime, gjatë gjithë historisë tonë të lavdishme e të shkruar me lumenj gjaku, kudo në të gjitha trojet e Shqipërisë Etnike, të ndara padrejtësisht dhe dhunshëm, shqiptarët sakrifikuan dhe janë të gatshëm që të sakrifikojnë çka është e domosdoshme.

Siç është e ditur, trojet shqiptare u pushtuan dhe u aneksuan nga pushtuesit dhe kolonizatorët sllavo - grekë. Ky okupim dhe ky aneksim i trojeve shqiptare përfundimisht u “përligj” në vitin 1913 nga Konferenca e Ambasadorëve në Londër. Shqipëria Londineze ka qenë dhe është shteti i vetëm në Botë e cila nga të gjitha anët kufizohet me trojet e veta etnike dhe të banuara me bashkëkombësit e popullit të saj, të cilat vazhdojnë të mbahen të pushtuara e të kolonizuara nga pushtuesit e egër sllavo – grekë.

Copëtimi i tokave shqiptare

EPOKA E RE: Gjithmonë tokat shqiptare janë copëtuar. Mendoni se kjo do të vazhdojë...?

Mitrovica: Në kohën kur nga bashkësia ndërkombëtare (pas Luftës së Dytë Botërore) është proklamuar dhe vazhdon të proklamohet fundi i kolonializmit klasik, si dhe nga OKB janë ratifikuar me dhjetëra konventa e rezoluta kundër kolonializmit, mbi 70 mijë kilometra katrorë të Shqipërisë Etnike vazhdojnë të mbahen të pushtuara e të kolonizuara nga pushtuesit e kolonizatorët ndërkombëtarë, serbë, malazezë, sllavo-maqedonas dhe grekë.

Ofertat për Kosovën

EPOKA E RE: Për statusin e Kosovës thuaja si në pako po vijnë një sërë ofertash. Është kjo një formë më “moderne” që Kosovës t’i imponohet statusi apo edhe një përdhosje e dëshirave të shqiptarëve të Kosovës?

Mitrovica: Po, bota perëndimore përmes një “statusi special për Kosovën Protektorat”, të një statusi, “më shumë se autonomi e më pak se pavarësi”, të një “autonomie substanciale”, apo edhe të një “pavarësie formale”, si dhe të një “pavarësie të kushtëzuar”, ndër të cilat është edhe mohimi i të drejtës më elementare e universale, të drejtës së popujve për vetëvendosje, shqiptarëve të Kosovës jo vetëm që nuk iu paguan borxhin tashmë shekullorë të gjyshërve e baballarëve të tyre, por përkundrazi, ajo dhe më konkretisht Evropa e vjetër apo Evropa plakë, nga të gjitha rrafshet po vazhdon ta favorizojnë Serbinë, ndër të cilët është edhe rasti i privatizimit dhe i decentralizimin në Kosovën UNMIKISTAN. Unë e kam hulumtuar disa herë infrastrukturën ligjore ndërkombëtare (konventat dhe rezolutat e OKB-së) dhe askund nuk kam gjetur qoftë edhe një paragraf të vetëm që një populli t’i mohohet e drejta legjitime për të vetëvendosur për ardhmërinë e tij, siç vazhdon t’i mohohet popullit shqiptar. Përkundrazi, në të gjithë infrastrukturën ligjore ndërkombëtare kam gjetur, se e drejta e popujve për vetëvendosje për të jetuar më vete, apo për t’u ribashkuar me trungun amë është e sanksionuar, si e pa tjetërsueshme dhe që duhet të realizohet nëpërmjet referendumit mbarë popullor. Nisur nga këto njohuri, kam kërkuar nga Departamenti për Diplomaci të FBKSH-së, që në takimet e shumta që ka me ndërkombëtarët rregullisht t’ua parashtrojë këtë çështje.

FBKSH në takime me ndërkombëtarët

EPOKA E RE: Sapo përmendet Departamentin për Diplomaci të FBKSH-së. Në takimet e zyrtarëve të këtij departamenti me ndërkombëtarët thuaja se në të gjitha këto takime kundërshtohet e drejta elementare për referendum mbarë popullor. Si e komentoni ju këtë?

Mitrovica: Kështu edhe është duke u vepruar. Sipas raporteve me shkrim mbi këto takime, që më ka dërguar, Kryesuesi i delegacionit të FBKSH-së, z. Adili, në këto takime, të gjithë ndërkombëtarët gjithmonë heshtin ose përpiqen që t’i ikin kësaj pyetje shumë logjike dhe të arsyeshme, që ua bënë delegacioni ynë. Dhe, kur delegacioni ynë (me në krye Gafurr Adilin) këmbëngulë në këtë çështje, përfaqësuesit ndërkombëtarë përpiqen të arsyetohen me kundërpërgjigjen e tyre: “Zotërinj të FBKSH-së, pse një gjë të tillë nuk po e kërkojnë dhe nuk po e kundërshtojnë liderët e Kosovës”? (VIJON)

EKSLUZIVE: Flet kryetari i Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH), prof. dr. Bashkim Mitrovica (2)

Grupi Negociator peshkun nuk e kapi në kokë, por për bishti

Xhevdet Fetahu

Prishtinë, 25 shtator – Delegacioni i Kosovës në bisedimet e Vjenës, që në stadin e fillimit të bisedimeve për atë që herë e quajnë “status i ardhshëm” dhe herë “status përfundimtar” të Kosovës, peshkun nuk e kapi për koke, por e kapi për bishti, dhe peshkun po e kape për bishti ai të rrëshqet nga duart dhe më kot pastaj shfaq “njëzëshmëri” dhe “unitet”, ka thënë në vazhdimin e dytë të intervistës ekskluzive për “Epokën e re”, prof. dr. Bashkim Mitrovica, kryetar i Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH).

“‘Njëzëshmëria’ dhe gjoja ‘uniteti’ që deklarohet nga këta servilë unmikistanez, nuk është gjë tjetër pos edhe një tentativë e tyre, kam bindjen e gjykuar për dështim, për edhe një mashtrim tjetër të radhës jo vetëm për shqiptarët e Kosovës UNMIKISTAN, por për të gjithë shqiptarët, si në hapësirat e Shqipërisë Etnike, ashtu dhe në mërgatë”, ka thënë ai

Grupi Negociator i njëzëshëm!

EPOKA E RE: Por ata deri më tash kanë qenë të njëzëshëm!

Mitrovica: Ata, delegacioni i “njëzëshëm”, në vend që të këmbëngulnin që të korrigjoheshin hilet që iu bënë shqiptarëve nga Bashkësia Ndërkombëtare, në të kaluarën, duke kërkuar që fillimisht të përcaktohej dita e mbajtjes së referendumit në të gjitha viset etnike shqiptare, të shkëputura dhunshëm dhe të aneksuara nga fqinjët grabitqar, ata “ngulën” këmbë, së pari për “statusin përfundimtar”, për të lëshuar pe më vonë, sipas instruksioneve të punëdhënësve të tyre ndërkombëtarë, për njëfarë “statusi të ardhshëm” dhe vetëm për Kosovën Unmikistan.

Në vend se të ngulnin këmbë për legjitimimin ndërkombëtar të verdiktit të popullit të shprehur në referendumet për vetëvendosje të mbajtura në Kosovën Lindore (Presheve, Medvegjë dhe Bujanoc) dhe në Kosovën Veriore (Sanxhaku, krahinë e Republikës së Kosovës), në vitin 1992, ku u shpall autonomia politiko-territoriale e këtyre trevave shqiptare, me të drejtë ribashkimi me Kosovën, përkundër rreziqeve reale dhe presioneve që i bëheshin nga milicia fashizoide serbo-sllave, yesman-ët shqipfolës po e legjitimojnë dhe funksionalizojnë pushtetin e Serbisë edhe në Kosovën UNMIKISTAN...

Kanë kaluar kohërat e pazarllëqeve me interesat legjitime të popullit shqiptar

Ky delegacion i “njëzëshëm” po të ishte i përbërë nga përfaqësuesit e vërtetë të vullnetit dhe të interesave të popullit, do të ngulte këmbë për ta bindur Bashkësinë Ndërkombëtare, për ta kuptuar dhe pranuar një të vërtetë të pakontestueshme, se kanë kaluar kohërat e pazarllëqeve me interesat legjitime të popullit shqiptar dhe trojet e tij etnike; se është momenti i fundit, që edhe shqiptarët të konsumojnë të drejtën e tyre të ligjshme për t’u ribashkuar në shtetin e tyre të vetëm, të quajtur Shqipëri! Natyrisht, duke dhënë garanci, se pas realizimit të kësaj të drejte legjitime, se do të ndërtonin shtetin e tyre, sipas normave më të avancuara demokratike, ku do të krijonin të gjitha kushtet për respektimin e të drejtave të minoriteteve, të drejta këto të sanksionuara në konventat e shumta për minoritetet.

Kjo nuk ndodhi, por të ashtuquajturat bisedime për çështje teknike u zhvilluan dhe përfunduan në favorin e Serbisë, e cila përmes bisedimeve për decentralizimin edhe de jure arriti që, jo vetëm në veriun e Kosovës UNMIKISTAN, por dhe mu në zemër të saj të krijojë një “Srbska Republika” tjetër, që për një perspektivë jo shumë të largët, kur shqiptarët e Kosovës të kërkojnë ribashkimin me Shqipërinë, kjo “Srbska Republika” bashkë me “Srbska Republika” në Bosnje do të kërkojnë bashkimin e tyre me Serbinë, dhe kështu do të realizohet (de fakto dhe de jure) Serbia e Madhe.

Ndarja e Kosovës

EPOKA E RE: Çdo ditë po flitet se nuk do të ketë ndarje të Kosovës.

Mitrovica: Po, për çdo ditë, përmes masmedias së shkruar dhe elektronike të Prishtinës, po trumbetohet se gjoja nuk do të ketë ndarje të Kosovës, por që në fakt ndarja e Kosovës po bëhet një realitet. Ky është sihariqi i delegacionit të “njëzëshëm” nga bisedimet e Vjenës.

Pse delegacioni i “njëzëshëm” i Kosovës, në bisedimet e Vjenës, asnjëherë nuk foli për Kosovën Lindore (Preshevën, Medvegjën dhe Bujanocin), si dhe për Toplicën dhe Sanxhakun?!

Pse nga këto bisedime të Vjenës për statusin e Kosovës, u përjashtua Republika e Shqipërisë?!

Jam shumë i bindur, se nuk është e largët dita kur këta “përfaqësues” të Kosovës do të detyrohen që para gjykatësit popull të përgjigjen edhe në këto pyetje dhe për të gjitha “gabimet” që kanë bërë, shumë të dëmshme për interesat legjitime të tij, sidomos në Rambuje dhe në Vjenë!

EPOKA E RE: Në Mitrovicë ndërkombëtarët deklarohen se situata është e qetë, përderisa Mitrovica vazhdon të mbetet “mollë e ndaluar” për shqiptarët. E ndani të njëjtin mendim se në Mitrovicë nuk vepron asnjë formacion paraushtarak dhe ilegal, por ato janë të njohura dhe të pranuara institucionalisht, derisa nuk luftohen?

Mitrovica: Beogradi i ka urdhëruar strukturat e tij në Mitrovicë, ku vepron Shtabi i Përgjithshëm i SOVK (Srbska Oslobodilacka Vojska Kosova), i cili udhëhiqet nga oficerë madhorë dhe gjeneralë të Serbisë (ekziston dyshimi i bazuar, se në mesin e tyre është edhe Ratko Mladiq), që përkohësisht të mos përdorin asnjë dhunë ndaj shqiptarëve në pjesën veriore të Mitrovicës përderisa nuk përmbyllet decentralizimi nëpër enklavat e tjera nëpër Kosovë, sepse Beogradi frikësohet se, sikur serbët këtu të përdornin më të voglën dhunë ndaj shqiptarëve shumë keq do ta pësonin enklavat e tjera serbe nga shqiptarët. v Pra, Serbia, konkretisht Beogradi, në bashkëpunim me strukturat ndërkombëtare këtu (UNMIK-un dhe KFOR-in francez), jo vetëm ish “Rojet e Urës” dhe paramilitarët e shumtë serbë (mbi 10 mijë kriminelë që kanë kryer krime barbare gjatë luftës në Kosovë dhe Bosnje) i kanë legalizuar duke i lënë që të veprojnë legalisht nëpër institucionet vendore këtu, por edhe, nga ana tjetër, Beogradi ka punuar shumë dhe po vazhdon të punojë që situata këtu të jetë sa më e qetë deri në përmbylljen e procesit të decentralizimit dhe rikthimit të serbëve nëpër enklavat, tanimë komunat e reja serbe nëpër Kosovë.

Pas kësaj do të ndodhë ajo që ka ndodhur gjithmonë, siç ishte edhe rasti i fundit në Tuz, ku siç dihet para referendumit për pavarësinë e Malit të Zi, vëllezërit e serbëve (malazezët), me shqiptarët silleshin sikur me qenë vëllezër të një nëne, dhe pas kësaj, pasi realizuan këtë pavarësi edhe me votat e shqiptarëve në këto troje shqiptare të Shqipërisë Etnike, u rikthyen në origjinën e tyre të mëhershme të hienave të zeza, dhunë dhe represion mbi familjet e pafajshme dhe të pambrojtura shqiptare. Pra, nëse do të ndodhë kështu, gjë që FBKSH kurrën e kurrës nuk do ta tolerojë, që Mitrovica Veriore të ngelet e pushtuar dhe e kolonizuar nga Serbia, kam bindjen e patundur se do të rifillojë dhuna serbe mbi shqiptarët këtu, që ata (shqiptarët) të zhvendosen në pjesën jugore të Mitrovicës dhe pjesa veriore e Mitrovicës të mbetet etnikisht e pastër serbe, ashtu siç dikur vepruan serbët me Toplicën shqiptare që është me një sipërfaqe të përafërt sa Kosova, shqiptarë këta që u patën zhvendosur në Kosovë dhe këtu njihen me emrin “muhaxhirë”, ashtu si në Republikën e Shqipërisë që shqiptarët e Çamërisë quhen “çamë”.

Këtu, dua ta sqaroj një gjë, për FBKSH-në Çamëria dhe Toplica janë dy krahina shqiptare që kanë pësuar të njëjtin fat, Toplica më herët u spastrua etnikisht nga pushtuesit hegjemonist dhe serbomëdhenj dhe Çamëria nga pushtuesit e hegjemonistët grekomëdhenj.

UNMIK-u në përmbyllje të misionit

EPOKA E RE: Tashmë UNMIK-u është në përmbyllje të misionit të tij në Kosovë, por paralajmërohet se sërish do të kemi një mision të ardhshëm ndërkombëtar, i udhëhequr kryesisht nga evropianët. Do të jemi të sigurt në “duart e evropianëve”?

Mitrovica: Pak rëndësi ka ajo se a do të jemi të sigurt në “duart e evropianëve”, sa ka rëndësi ajo se Kosova do të vazhdojë të mbetet protektorat, por jo më protektorat i OKB-së, sepse bashkësia ndërkombëtare definitivisht është bindur se UNMIK në Kosovë nuk po shihet me sy të mirë nga shqiptarët, bile edhe konsiderohet dhe quhet ANMIK, por rëndësi ka që ky protektorat do të zëvendësohet me protektoratin e Bashkimit Evropian (EUMIK), që de fakto dhe de jure do të thotë se Kosova nuk do të bëhet shtet i pavarur dhe sovran, siç është propaganduar (manipuluar) deri më tani dhe vazhdon të propagandohet (manipulohet) edhe sot e kësaj dite.

EPOKA E RE: Pse do të bëhet ky zëvendësim sipas jush?

Mitrovica: Ky zëvendësim protektoratesh po bëhet edhe për një arsye tjetër, që është forma e radhës e manipulimit të popullit shqiptar, që për mendimin tonë është shumë më i rrezikshëm se sa kur ndodhi vendosja e UNMIK-ut në Kosovë, sepse po të kihet parasysh gjendja ekonomike e mjeruar dhe varfëria e tejskajshme e shqiptarëve, të cilën gjendje e ka shkaktuar vetë UNMIK-u, së bashku me politikanët tanë të biznesit (pisnesit), të cilët janë pasuruar në mënyrë galoponte dhe vazhdojnë të vetëquhen liderë të Kosovës, bashkësia ndërkombëtare dhe politikanët kuislingë të saj do ta boshatisin Kosovën, siç bëri dikur (1990-1998) Serbia bashkë me kuislingët e saj, ku për pasojë rinia e Kosovës (rreth 500 mijë) u degdisën rrugëve të Evropës dhe të Botës.

Kosova nën protektorat evropian

EPOKA E RE: Si e shihni Kosovën nën protektorat evropian?

Mitrovica: Kësaj radhe shqiptarët e varfër do të mendojnë se duke ardhur protektorati i Bashkimit Evropian, ku pasaporta e UNMIK-ut do të zëvendësohet me pasaportë të Bashkimit Evropian, me të cilën pasaportë bijtë e tyre do të munden të shkojnë të punojnë në Evropë dhe të ndihmojnë familjet e tyre në Kosovë. Por, që shqiptarët nuk do të munden të gjejnë punë atje, këtë gjë momentalisht nuk do të mund dhe as që do të duan ta besojnë shqiptarët e mi të varfër, sepse ata fillimisht nuk e dinë dhe as mund ta besojnë se sa e lartë është papunësia në vetë Bashkimin Evropian, gjë që as nuk duan ta besojnë sepse kriza ekonomike dhe varfëria e tejskajshme ua terruar sytë.

Pra, zëvendësimi i protektoratit të OKB-së (UNMIK) me një protektorat të Bashkimit Evropian (EUMIK), jo vetëm nuk do të sjellë diçka të mirë për Kosovën, por përkundrazi, edhe më tej do ta zgjasë status-quon në Kosovë.

Kosova në Kushtetutën e Serbisë

EPOKA E RE: Serbia ka paralajmëruar që shumë shpejt do të nxjerrë kushtetutën e re, në të cilën konfirmohet se Kosova do të jetë pjesë përbërëse e Serbisë dhe se do të ketë autonomi substanciale. Ku janë shqiptarët z. Mitrovica?

Mitrovica: Me sa më kujtohet mua, vitin e kaluar, në një intervistë ekskluzive po në këtë gazetë, në gazetën “Epoka e Re”, z. Gafurr Adili pat deklarur përafërsisht kështu: “Lufta në Kosovë është e pashmangshme”. Kjo deklaratë e Magjistër Gafurr Adilit, ka pasqyruar qëndrimin e Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH), që gjithashtu ka qenë edhe një thirrje kushtrim e radhës e FBKSH-së drejtuar gjithë shqiptarëve të ndershëm e atdhetarë në të gjitha hapësirat shqiptare të Shqipërisë Etnike, dhe në veçanti ndaj shqiptarëve të Kosovës, sepse çështja madhore kombëtare shqiptare ka filluar të zgjidhet këtu në Kosovë (mars-prill 1981) dhe zgjidhja përfundimtare, ribashkimi kombëtar shqiptar, do të rifillojë të realizohet nga këtu, nga Kosova heroike e kreshnike, që shqiptarët të fillojnë të mendojnë dhe të përgatiten për luftë; sepse, nëse bashkësia ndërkombëtare Kosovës do t’ia njohë statusin e shtetit të pavarur e sovran, luftën në Kosovë do ta fillojë Serbia, dhe nëse kjo nuk do të ndodhë, shqiptarëve do t’u imponohet që t’i përdorin të gjitha mjetet dhe format legale për ta realizuar të drejtën e tyre për të jetuar të lirë dhe dinjitoz në Atëmemëdheun e tyre!

Kjo është e pashmangshme, sepse ripushtimin dhe rikolonizimin nuk do të mundet ta durojë as toka e përgjakur e Kosovës martire e mbushur me varret e bijave e bijve më të devotshëm të kombit, të cilët dhuruan më të shtrenjtën e tyre që patën - jetën.

Serbia, apo më mirë me thënë liderët e saj ultra-nacionalistë: Tadiq, Koshtunica dhe Drashkoviq, tanimë të maskuar edhe me maskat e demokratëve dhe të moderuarve, kanë punuar dhe vazhdojnë të punojnë për ta rikthyer Kosovën nën Serbi, kurse politikanët e Kosovës, dhe mbi të gjitha ata ish shokët tanë, që për të tillë u promovuan mbi gjakun e dëshmorëve të kombit, si dhe nga gjymtyrët dhe djersa e heronjve të gjallë, siç i quan Z. Adili invalidët dhe veteranët e luftës së UÇK-së, jo vetëm që nuk punojnë që Kosovën ta ribashkojnë me Shqipërinë dhe nuk po marrin as guximin më të vogël qytetar për të thënë vetëm një herë publikisht se, Kosova dhe trojet tjera shqiptare dikur (gati para një shekulli) kanë qenë pjesë e katër vilajeteve shqiptare dhe se Kryeqytet i Vilajetit të Kosovës ka qenë Shkupi, por përkundrazi, me të gjitha mjetet dhe format e tyre më perfide vazhdojnë ta luftojnë FBKSH-në në Zonën Nr.2 (Kosova Historike) dhe strukturat e tij adekuate, ndër të cilat është edhe Armata Kombëtare Shqiptare (AKSH), konkretisht Divizioni “Adem Jashari” i AKSH-së.

Fatkeqësisht, këta “liderë”, nëpër mbledhjet e kryesive të partive të tyre politike, kurrën e kurrës nuk diskutojnë mbi situatën politike në Kosovë dhe rrugëzgjidhjet për të dalë nga kjo situatë e disfavorshme për Kosovën UNMIKISTAN dhe popullin e saj shumicë absolute, por gjithmonë diskutojnë vetëm për biznese dhe tenderë, duke thënë se këtë biznes e ka filan parti dhe pastaj filan klani dhe individi brenda llojit të tyre. Kështu ndodh edhe nëpër degët dhe gjembat e këtyre partive në tërë Kosovën UNMIKISTAN. Njëjtë sillen dhe veprojnë edhe partitë politike, iu thënçin shqiptare, nën Maqedoni dhe nën Mal të Zi. (VIJON)

EKSKLUZIVE: Flet kryetari i Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH), prof. dr. Bashkim Mitrovica (3)

FBKSH: Pritni edhe pak...

Xhevdet Fetahu

Prishtinë, 26 shtator – Prej kohësh ne të FBKSH-së kemi deklaruar se para se Kosova UNMIKISTAN të bëhet shtet i pavarur e sovran, bashkë me të gjitha trojet etnike shqiptare do të ribashkohet me Atëmëmëdheun tonë – Shqipërinë, ka thënë në vazhdimin e tretë të intervistës ekskluzive për “Epokën e re”, kryetari i Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH), prof. dr. Bashkim Mitrovica.

Prof. dr. Mitrovica ka këmbëngulur se edhe sikur të ndodhë që Kosova UNMIKISTAN të bëhet shtet i pavarur e sovran, FBKSH dhe AKSH nuk do ta braktisin Kosovën, sepse pjesëtarët e FBKSH-së në Zonën Nr. 2 (Kosova Historike) dhe luftëtarët e Divizionit “ADEM JASHARI” të AKSH-së nuk kanë ardhur nga ndonjë planet, nga ndonjë kontinent, apo nga ndonjë vend tjetër, por janë bijë e bija të popullit shqiptar të Kosovës Historike (të

Kosovës UNMIKISTAN, të Kosovës Lindore, të Toplicës dhe të Sanxhakut), të cilët do të veprojnë e luftojnë që Kosova Historike, ashtu siç do të veprojnë e luftojnë edhe pjesëtarët e FBKSH-së në Zonën Nr. 3 (Lugina e Vardarit) dhe luftëtarët e Divizionit “TAHIR SINANI” të AKSH-së, si dhe pjesëtarët e FBKSH-së në Zonën Nr. 1 (Republika e Shqipërisë), pjesëtarët e FBKSH-së në Zonën Nr. 4 (Malësi e Madhe), pjesëtarët e FBKSH-së në Zonën Nr. 5 (Çamëria), pjesëtarët e FBKSH-së në Zonën Nr. 6 (Evropë) dhe pjesëtarët e FBKSH-së në Zonën Nr. 7 (SHBA, Kanada dhe Australi), për çlirimin e të gjitha trojeve shqiptare nga pushtimi e kolonizimi sllavo-grekë dhe ribashkimin e këtyre trojeve të çliruara shqiptare në një shtet të vetëm kombëtar shqiptar në Ballkan, me emrin Shqipëri Agresioni “diplomatik” i Serbisë ndaj Kosovës

EPOKA E RE: Mendoni se “liderët” tanë e dinë se çfarë po iu përgatitet dhe se janë të gatshëm t’i përgjigjen Serbisë në këtë agresion “diplomatik”?

Mitrovica: Unë nuk e di se a e dinë “liderët” tuaj se çfarë po iu përgatitet, sepse nuk kam mundësi tua lexoj mendjet e tyre, për çka konsideroj se do të ishte mirë që t’i pyesnit ata, por unë jam më se i sigurt se “liderët” tuaj aspak nuk janë as të gatshëm dhe as të përgatitur që t’i kundërpërgjigjen Serbisë në këtë agresion “diplomatik”, të përcjellë me vringëllim armësh.

“Liderët” tuaj po vazhdojnë të ripërsërisin gabimet e së kaluarës, kur mendonin se çështja e Kosovës dhe lufta për çlirimin e saj ishte vetëm çështje e shqiptarëve të Kosovës, por, që në fakt, gjatë luftës (1998-1999) përkohësisht u bindën se çështja e Kosovës nuk ishte çështje vetëm e shqiptarëve të Kosovës, sepse në këtë luftë u angazhuan dhe u kyçën jo vetëm shqiptarët e Kosovës, por edhe vullnetarë nga Republika e Shqipërisë, nga trojet shqiptare nën Maqedoni dhe nga përtej Atlantikut, të cilët edhe ranë dëshmorë të kombit, si dhe kur lubia serbe u bë gati që t’i shfaroste shqiptarët e Kosovës nga faqja e dheut, Republika e Shqipërisë dhe populli i saj, si dhe shqiptarët nën Maqedoni dhe ata nën Mal të Zi hapën zemrat dhe dyert e shtëpive të tyre dhe strehuan mbi një milionë vëllezër të tyre të dyndur nga Kosova.

Çështja e Kosovës dhe Çështja Çame

EPOKA E RE: Si e shihni ju çështjen e Kosovës

Mitrovica: Çështja e Kosovës ishte dhe vazhdon të jetë, deri në zgjidhjen fatlume të saj, një çështje madhore dhe e përbashkët e gjithë kombit shqiptar, për zgjidhjen fatlume të së cilës duhet të angazhohet i gjithë potenciali mendor dhe veprues i kombit shqiptar në të gjitha krahinat e Shqipërisë dhe në mërgatë.

EPOKA E RE: Po çështjen e çamëve...?

Mitrovica: Po, kështu, për 15 vjet me radhë kanë vepruar dhe fatkeqësisht edhe tani po vazhdojnë të sillen e të veprojnë edhe “liderët” e çamëve që drejtojnë Shoqatën Politike Atdhetare “Çamëria” dhe PDI (Partia për Drejtësi dhe Integrim) në Republikën e Shqipërisë, të cilët jo vetëm aspak nuk i kanë avancuar kërkesat e tyre:

1. Rikthimi i çamëve në trojet dhe pronat e tyre në Çamëri;
2. Dëmshpërblimin nga Greqia për shfrytëzimin e pronave të çamëve;
3. Çamët në Greqi të kenë po aq të drejta sa ka edhe minoriteti grek në Republikën e Shqipërisë.

EPOKA E RE: Mendoni se edhe “liderët” çamë e kanë denigruar çështjen çame?

Mitrovica: Po, “liderët” çamë e kanë denigruar çështjen çame, ashtu siç e kanë denigruar çështjen shqiptare “liderët” e shqiptarëve nën Maqedoni dhe “liderët” e shqiptarëve nën Mal të Zi, të cilët votën e shqiptarëve për Pavarësinë e Malit të Zi nuk e kushtëzuan as me të drejtat më minimale kombëtare për shqiptarët nën Mal të Zi, të cilat janë:

1. e drejta e përdorimit të gjuhës shqipe;
2. e drejta e përdorimit të simboleve kombëtare;
3. e drejta e Universitetit në Ulqin.

Shqiptarët përballë Kosovës

EPOKA E RE: Të kthehemi edhe njëherë te çështja e Kosovës. Keni frikë se kombi shqiptar në Ballkan do të hesht përballë Kosovës?

Mitrovica: Edhe unë do ta kisha një frikë të tillë, sikur aktualisht të mos vepronte dhe të mos ishte i organizuar fuqishëm Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH) dhe strukturat e tij adekuate, ndër të cilat është edhe Armata Kombëtare Shqiptare (AKSH). Por, kur aktualisht FBKSH numëron 25 këshilla në 25 nënzona të qarqeve më të mëdha të Shqipërisë Etnike dhe 5 këshilla në 5 shtetet më të mëdha të Evropës dhe në SHBA, Kanada dhe Australi, si dhe, nga ana tjetër, kur sipas rregullores për organizimin e FBKSH-së secili këshill i një nënzone të FBKSH-së mobilizon një Brigadë Sulmuese të AKSH-së, që aktualisht përbëjnë 25 brigada sulmuese të AKSH-së, jo vetëm që aspak nuk e kam as frikën më të vogël, por përkundrazi, jam më se i sigurt se do të mjaftojë vetëm një thirrje kushtrim: FBKSH-AKSH : KOMBI NË RREZIK, si dhe një mobilizim i përgjithshëm i Sekretariatit Vendimmarrës të Kryesisë Qendrore të FBKSH-së, në të cilat situata Kryetari i FBKSH-së vishet me uniformën e bukur të Komandantit të Përgjithshëm të AKSH-së, i gjithë kombi shqiptar, si një trup i vetëm, do të bashkohet dhe mobilizohet në Kryengritjen e Përgjithshme Shqiptare të organizuar dhe të drejtuar nga FBKSH-AKSH.

EPOKA E RE: Në këtë drejtim çfarë i mbetet shqiptarit të zgjedhë?

Mitrovica: Në këtë drejtim, para çdo shqiptari madhorë do të shtrohen vetëm dy rrugë për të zgjedhur: Rruga e parë, me Kryengritjen e Përgjithshme Shqiptare dhe kundër armiqve sllavo-grekë dhe rruga e dytë, me armiqtë sllavo-grekë dhe kundër Kryengritjes së Përgjithshme Shqiptare.

Planet operative të FBKSH-së për Kosovën

EPOKA E RE: Cilat janë planet operative të FBKSH-së për Kosovën, në prag të statusit dhe pas statusi?

Mitrovica: Në Kuvendin e Dytë Kombëtar të FBKSH-së, që u mbajt në Prizrenin historik (më 16 shtator 2005), krahas shumë rregulloreve u miratua edhe Strategjia Politike e FBKSH-së, e cila parasheh taktikat dhe strategjinë e veprimit të FBKSH-së në drejtim të zgjidhjes përfundimtare të çështjes madhore kombëtare shqiptare, ribashkimit kombëtar shqiptar.

Aktualisht, të gjitha këshillat e nënzonave të FBKSH-së, në të gjitha hapësirat e Shqipërisë Etnike dhe në diasporë, nëpër mbledhjet e tyre të radhës po diskutojnë PROJEKT - DEKLARATËN e Sekretariatit Vendimmarrës të Kryesisë Qendrore të FBKSH-së për statusin e Kosovës, deklaratë kjo që shumë shpejt do të bëhet publike nëpërmjet një Konference për Shtyp në Tiranë nga Zëdhënësi Politik e FBKSH-së, Magjistër Gafurr Adili.

Juve dhe gjithë lexuesve tuaj ju lus që të keni mirëkuptimin dhe durimin e arsyeshëm për të pritur edhe pak ditë që kjo deklaratë, fillimisht të marrë vulën për publikim nga Sekretariati Vendimmarrës i Kryesisë Qendrore të FBKSH-së, dhe pastaj besoj që përmes gazetës “Epoka e re” do të njoftoheni edhe për planet e veprimit të FBKSH-së në Kosovë, në prag të statusit dhe pas statusit. Faleminderit për mirëkuptim!

Kosova pas statusit...

EPOKA E RE: Lë të themi se Kosova u pavarësua. FBKSH dhe AKSH do ta braktisë Kosovën për t’iu gjendur afër shqiptarëve të tjerë…?

Mitrovica: Prej kohësh ne të FBKSH-së kemi deklaruar, se para se Kosova UNMIKISTAN të bëhet shtet i pavarur e sovran, bashkë me të gjitha trojet etnike shqiptare do të ribashkohet me Atëmëmëdheun tonë – Shqipërinë.

Por, edhe sikur të ndodhë që Kosova UNMIKISTAN të bëhet shtet i pavarur e sovran FBKSH dhe AKSH nuk do ta braktisin Kosovën, sepse pjesëtarët e FBKSH-së në Zonën Nr. 2 (Kosova Historike) dhe luftëtarët e Divizionit “ADEM JASHARI” të AKSH-së nuk kanë ardhur nga ndonjë planet, nga ndonjë kontinent apo nga ndonjë vend tjetër, por janë bijë e bija të popullit shqiptar të Kosovës Historike (të Kosovës UNMIKISTAN, të Kosovës Lindore, të Toplicës dhe të Sanxhakut), të cilët do të veprojnë e luftojnë që Kosova Historike, ashtu siç do të veprojnë e luftojnë edhe pjesëtarët e FBKSH-së në Zonën Nr. 3 (Lugina e Vardarit) dhe luftëtarët e Divizionit “TAHIR SINANI” të AKSH-së, si dhe pjesëtarët e FBKSH-së në Zonën Nr. 1 (Republika e Shqipërisë), pjesëtarët e FBKSH-së në Zonën Nr. 4 (Malësi e Madhe), pjesëtarët e FBKSH-së në Zonën Nr. 5 (Çamëria), pjesëtarët e FBKSH-së në Zonën Nr. 6 (Evropë) dhe pjesëtarët e FBKSH-së në Zonën Nr. 7 (SHBA, Kanada dhe Australi), për çlirimin e të gjitha trojeve shqiptare nga pushtimi e kolonizimi sllavo-grek dhe ribashkimin e këtyre trojeve të çliruara shqiptare në një shtet të vetëm kombëtar shqiptar në Ballkan, me emrin Shqipëri.

Po ta shihni me vëmendje në Republikën e Shqipërisë e kemi të organizuar Zonën Nr. 1 të FBKSH-së, sepse ribashkimi kombëtar shqiptar fillon dhe përfundon në Tiranë, dhe jo rastësisht në Kryeqytetin e Shqipërisë së Ribashkuar e kemi vendosur edhe Zëdhënësin Politik të FBKSH-së. dhe Sekretarin e Departamentit për Diplomaci të FBKSH-së, Magjistër Gafurr Adilin.

Pra, siç po e shihni, shqiptarët e tjerë… në të gjitha trojet shqiptare të Shqipërisë Etnike, kudo ku bukës i thuhet bukë e ujit ujë, e kanë në vatër FBKSH-në dhe AKSH-në. Por, nëse e lypë nevoja në cilëndo pjesë të Atëmëmëdheut, FBKSH dhe AKSH do të veprojë si një trup i vetëm.

Edhe strukturat e FBKSH-së të Zonës Nr. 2 (të Kosovës Historike) dhe të Divizionit “Adem Jashari” të AKSH-së, janë pjesë e pandashme e këtij trungu. (FUND)

IntervistË pËr gazetËn Epoka e Re (pjesa 2)

Intervistë me Xhemil Zeqirin, veprimtar i çështjes kombëtare në diasporë (2)

Zeqiri: Na ka mbajtur gjallë Shqipëria e Enver Hoxhës
Kam një shpresë te Bardhyl Mahmuti;
Kur ishte Arbër Xhaferi në opozitë ishte Arbër Xhaferi, dhe kur u fut në pozitë u bë Arbër Xhaferson; Shqiptarët në Mal të Zi nuk do të kenë asfarë të drejte; Albin Kurti dhe Lëvizja VETËVENDOSJE! janë duke ia çjerrë maskat UNMIK-ut
Partia Demokratike Shqiptare tani ka kuadër më të fortë, e them edhe njëherë, shpresoj te Bardhyl Mahmuti. I vetmi njeri që ka një sens politik dhe që ka mundësi të bëjë ndryshime në këtë parti. Se sa do të jetë Partia Demokratike Shqiptare parti demokratike shqiptare, e tregoi veten edhe gjatë luftës dhe kur ishte në pushtet. Unë e kam thënë, kur ishte Arbër Xhaferi në opozitë ishte Arbër Xhaferi, dhe kur u fut në pozitë u bë Arbër Xhaferson, filloi të shoh problemin shqiptar me syze angleze, syze perëndimore, kështu thotë në pjesën e dytë të intervistës për “Epokën e re”, veprimtari tetovar me qëndrim në Danimarkë, Xhemil Zeqiri.
Kam një shpresë te Bardhyl Mahmuti

EPOKA E RE:
z.Zeqiri, kthehemi edhe njëherë në Maqedoni. Atje u bë një luftë në vitin 2001 dhe patëm nënshkrimin e një marrëveshjeje në Ohër ndërmjet shqiptarëve dhe maqedonasve. Çka fituan shqiptarët nga ajo luftë, dhe, a fituan atë që mund ta fitonin?

Zeqiri:
Marrëveshjen e Ohrit në një rast unë e kam quajtur “marrëveshje e vorrit”. Sepse, më tepër ushtarë të ish-Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare janë vrarë pas asaj marrëveshjeje sesa gjatë luftës. E përmenda më herët Abdylhalim Kasamin. Abdylhalim Kasami përhapte ide se “tani NATO do ta njohë Ushtrinë Çlirimtare Kombëtare si ushtri legjitime në Maqedoni dhe ka pak gjasa të njihet ushtria maqedonase”. Do të thotë manipulonte me çdo kusht para njerëzve. Fundi i fundit unë kam kërkuar edhe nga shtabi i tyre që ky njeri të dalë dhe të deklarojë se çka ka bërë si zëdhënës politik gjatë asaj kohe sa ishte në Skandinavi. “Zero me xhufkë” ishte rezultati i tij. Nuk ka dhënë asnjë intervistë, e edhe sot e këtë ditë nuk është i gatshëm të japë intervistë. Dhe sot rezultati është i tillë: fitojnë BDI-ja dhe VMRO-DPMNE-ja, që ishin opozitë gjatë luftës, dhe tani BDI-ja mundohet me çdo kusht të mbrojë karrigen e vet. Do të thotë, atyre nuk iu intereson se si do të ecë procesi për shqiptarët. Kjo vlen edhe për PDSH-në. Për PDSH-në kam një fije shpresë te Bardhyl Mahmuti, i cili është inkuadruar në këtë parti, dhe mbes me shpresë të madhe se ai do të bëjë disa ndryshime aty dhe kjo parti do të gjejë rrugën dhe do të definojë politikën e vet për popullin në ato troje.

EPOKA E RE:
Përmendët zgjedhjet e fundit në Maqedoni dhe fituesit e tyre. A ishte i pritshëm për ju ky rezultat?

Zeqiri:
Para zgjedhjeve më pyesnin shokët se kush do të fitojë, dhe unë iu thosha se do të fitojnë maqedonasit. Pavarësisht se kush do të fitojë, shqiptarët janë vetëm shërbëtorë të institucioneve sllave. Nuk ka asgjë, Marrëveshja e Ohrit nuk është realizuar as 3 për qind. Nëse e marrim me përqindje, kërkesat reale të luftëtarëve të lirisë me Marrëveshjen e Ohrit u realizuan në letër 25 për qind, ndërkaq më vonë, ish-presidenti maqedonas, Boris Trajkovski, bëri ndryshime. Pasi i çarmatosi UÇK-ja maqedonasit bënë një lloj referendumi se a pajtohet populli apo jo, iu jep apo nuk iu jep besimin politikanëve që nënshkruan marrëveshjen e Ohrit. Dhe kur Trajkovski e gjysmoi këtë, shqiptarët dolën njëjtë sikur turqit, romët e bullgarët në Maqedoni. Do të thotë shqiptarët me 30-40 për qind u barazuan me pakicat 2-3 për qind. Partitë politike shqiptare, BDI-ja dhe PDSH-ja e pranuan një lojë të tillë. Dhe sot as 3 për qind nuk është realizuar ajo marrëveshje, nuk ka asgjë, gjithçka ka ngelur. Burgjet në Maqedoni janë përplot me ushtarë çlirimtarë, unë për veten time u frikësova të shkoj në Maqedoni.
Kur folëm për të drejtat, shqiptarët atje kanë të drejtë vetëm të shahen dhe të vriten mes vete por jo të drejtohen kundër shovinizmit dhe nacionalizmit maqedon. Kanë të drejtë vetëm mes vete të ngatërrohen. Ka pasur edhe gjakderdhje gjatë fushatës elektorale.
Kur ishte Arbër Xhaferi në opozitë ishte Arbër Xhaferi, dhe kur u fut në pozitë u bë Arbër Xhaferson

EPOKA E RE:
Ende po vazhdon lufta e partive shqiptare për pushtet atje. Secila parti, si BDI-ja ashtu edhe PDSH-ja duan të jenë pjesë e pushtetit, por jo të dyja së bashku. Cilën parti shqiptare e shihni në qeverinë e re të Maqedonisë?

Zeqiri:
Ç’është e vërteta nuk e kam ndjekur procesin e këtyre zgjedhjeve, duke e parë se këto dy parti luftojnë vetëm për pushtet dhe nuk iu intereson interesi i popullit. Partia Demokratike Shqiptare tani ka kuadër më të fortë, e them edhe njëherë, shpresoj te Bardhyl Mahmuti. I vetmi njeri që ka një sens politik dhe që ka mundësi të bëjë ndryshime në këtë parti. Se sa do të jetë Partia Demokratike Shqiptare parti demokratike shqiptare, e tregoi veten edhe gjatë luftës dhe kur ishte në pushtet. Unë e kam thënë, kur ishte Arbër Xhaferi në opozitë ishte Arbër Xhaferi, dhe kur u fut në pozitë u bë Arbër Xhaferson, filloi të shohë problemin shqiptar me syze angleze, syze perëndimore. Dhe, mbes me shpresë te Bardhyl Mahmuti që të bëjë ndryshime në këtë parti, dhe shpresa është që kjo parti të bëjë ndryshime. Ndërsa te BDI-ja nuk kam asnjëfarë shprese.

EPOKA E RE:
A mendoni se kjo lojë e koalicioneve ua ul shqiptarëve “pazarin” e pjesëmarrjes në pushtet?

Zeqiri:
Natyrisht. Ja e patë, tani Bashkësia Ndërkombëtare tha se të dyja partitë shqiptare duhet të jenë në pozitë. Atëherë kush do të jetë opozitë për shqiptarët? Populli do të jetë në opozitë, ndërsa këto të dyja do të jenë në luftë kundër popullit.
Shqiptarët në Mal të Zi nuk do të kenë asfarë të drejte

EPOKA E RE:
z.Zeqiri, kalojmë tek një vend yni fqinj, Mali i Zi. Ai me votat e shqiptarëve ka fituar pavarësinë para pak muajsh. Cili është komenti juaj?

Zeqiri:
Folëm për Maqedoninë, tani flasim edhe për Malin e Zi. Maqedonia është krijuar si republikë e dytë serbe në Ballkan. Dhe, Mali i Zi është republikë serbe, de fakto. Janë aleatë shpirtërorë të nacional-shovinizmit serb ndaj shqiptarëve, dhe në njëqind vitet e fundit Mali i Zi ka luajtur një rol shumë antishqiptar. Ne e dimë që gjatë atyre viteve të “mjaltit” të demokracisë në Mal të Zi e kur luftohej në Kroaci e në Bosnjë, malazezët i shpërngulën shqiptarët me dhunë. Sot Malësia e Madhe gati se është shpërngulur e tëra në Kanada. Dhe, le se është shpërngulur për fatin e keq, por ata vinin nga Kanadaja me mish e me shpirt të votonin për pavarësinë e Malit të Zi. Dhe kjo e dyfishon tragjedinë. E tragjedia dyfishohej edhe nga politikanët aktualë të Shqipërisë dhe të Kosovës kur thoshin se ndarja e Malit të Zi është fitore e madhe dhe me Serbinë ne do t’i zgjidhim problemet më mirë. Serbia bëri një marrëveshje me bashkësinë evropiane, Mali i Zi le të ndahet, duke e ditur se Mali i Zi nuk mund të jetojë i pavarur prej Serbisë, o në aspektin kulturor, ideologjik, fetar e të gjitha. Ata janë të lidhur shpirtërisht. Ajo ishte vetëm një pavarësi në thonjëza dhe shqiptarët nuk do të kenë asfarë të drejte në atë republikë. Do të humben edhe ato kërkesa të shqiptarëve, do t’iu thuhet: ju keni ministrat në qeveri, por të drejtat e njeriut nuk respektohen kudo. Kanë krijuar edhe këshille që të ankohen kur shkelen të drejtat e njeriut. Por neve na mohohet me shekuj e drejta kombëtare.
Ishte pikërisht Sali Berisha që para asaj kryengritjes popullore në Shqipëri në vitet 1996-1997 e pranoi Maqedoninë pas asfarë kushtesh. Dhe prapë, Sali Berishës i shkon piskama, “pavarësia e Malit të Zi”. Jo rastësisht Besnik Mustafaj deklaron se “pavarësisht statusit të Kosovës dhe marrëdhënieve me Kosovën, ne nuk i prishim marrëdhëniet me Serbinë, i kam premtuar homologut tim Drashkoviq”. Ç’janë këto deklarata tradhtie?! Njeh Maqedoninë pa asnjë kusht, njeh Malin e Zi pa asnjë kusht. Sot në Shqipërinë e Jugut veprojnë më shumë se 100 organizata antishqiptare, dhe në sy të Partisë Demokratike. Nuk ndërhyn. Zhvarrosen shqiptarët, duke i quajtur ushtarë grekë. Nacional-shovinizmi grek tallet me varrezat shqiptare. Dhe qeveria demokratike hesht, për të mos thënë i përkrah.
Na ka mbajtur gjallë Shqipëria e Enver Hoxhës

EPOKA E RE:
A mund të mburret shteti shqiptar me rolin e tij gjatë shekullit që lamë pas në shërbim dhe ndihmë të shqiptarëve të lënë dhunshëm jashtë kufijve të tij?

Zeqiri:
Ajo Shqipëri me 28 mijë km2 që u njoh në Jaltë, ndoqi një politikë shumë të drejtë të problemit shqiptar jashtë atdheut. Ju e dini se në ato situata shumë delikate Shqipëria dërgoi disa qindra profesorë, libra, që të ngritet vetëdija në Kosovë dhe territoret e tjera të shtypura. Ne na ka mbajtur gjallë Shqipëria e Enver Hoxhës. Dolën më vonë partitë politike titiste dhe filluan të merren me prapahistori, duke akuzuar se Shqipëria dhe Enver Hoxha e kanë shitur Kosovën. Por si e shiti ore Enver Hoxha Kosovën kur në vitin 1913 ai kishte vetëm 5 vjet?! Ne mund ta diskutojmë se pse nuk e bashkoi, por tash po dalin dokumentacionet se Enver Hoxha kishte punuar shumë, kur 850 mijë ushtarë në Shqipëri kanë qenë të gatshëm për intervenim ushtarak në territoret shqiptare, duke e ditur se serbët nuk do ta lëshonin Kosovën në mënyrë demokratike. Ata do të bënin treqind komplote të ndryshme vetëm e vetëm ta mbajnë Kosovën territor të tyre.
Sot për sot Shqipëria luan një rol shumë antikosovar. Ja, patët ju Sali Berishën. Pa e pyetur popullin e Kosovës thotë se populli i Kosovës është për pavarësi për Strasburgun. Prej ku këto deklarata ai? Mos bëri referendum në popull ai? Mos pyeti ai se populli i Kosovës nuk qenka për bashkim me Shqipërinë por për Strasburgun? Do të thotë, ne njëherë qenkemi për Stamboll, njëherë për Beograd, tash për Strasburg, por kurrë për Tiranë dhe për bashkim kombëtar.
Unë e pashë se gjatë vizitës së Sali Berishës këtu doli vetëm elita politike titiste dhe i bëri nderime të mëdha. Unë pashë një skenë këtu para Grandit, Bujar Muharremi, përfaqësues i zyrës këtu dhe Sali Berisha i bënë popullit me dorë, dhe populli s’e ngre dorën. Do të thotë populli ka filluar të hetojë se kah është duke e çuar ky palaço politik çështjen shqiptare.

Albin Kurti dhe Lëvizja VETËVENDOSJE! janë duke ia çjerrë maskat UNMIK-ut

EPOKA E RE:
Disa herë gjatë kësaj bisede keni përmendur Lëvizjen VETËVENDOSJE!. A mund të na e bëni një koment më të gjerë rreth kësaj lëvizjeje?

Zeqiri:
Unë kam krijuar Këshillin e Lëvizjes VETËVNDOSJE! në Danimarkë dhe përfaqësoj lëvizjen atje. Jam munduar të shpjegoj se UNMIK-u është një organizatë antidemokratike. UNMIK-u ka organizuar disa palë zgjedhje në Kosovë dhe këto zgjedhje janë mbajtur me lista të mbyllura. Vetë danezët kanë filluar ta kuptojnë se këto janë procese antidemokratike. Hans Hakerupi ka qenë si një mbret në Kosovë. Ka bërë një libër të tij atje, dhe thotë se shqiptarët nuk dinë ç’është demokracia. Jo more, dinë ç’është demokracia, neve na duhet liria. Ne s’kemi liri, pa liri s’ka demokraci, s’ka zhvillim ekonomik, s’ka perspektivë as në aspektin kulturor e as në asnjë lëmi tjetër. Dhe, Albin Kurti dhe Lëvizja VETËVENDOSJE! janë duke ia çjerrë maskat UNMIK-ut. Me këtë gjuhë iu flas danezëve. Dalin serbët dhe zënë rrugën, SHPK-ja dhe TMK-ja nuk kanë të drejtë të intervenojnë. Del në kufi Lëvizja VETËVENDOSJE! për të ndalë Koshtunicën, një kriminel serb, SHPK-ja i sulmon dhe i hapë rrugë Koshtunicës. Këta të SHPK-së, ishin pjesëtarë të UÇK-së, janë pjesëtarë të këtij populli? Pse bënë kështu? Fundi i fundit hidhe atë kapelë, hidhe atë uniformë.
Pastaj, një tjetër gjë që më mundon janë akuzat e disa partive politike se Lëvizja VETËNDESOJE! nuk ka program. Shqiptarët bënë tri luftëra për të drejtën e vetëvendosjes, dhe pikërisht ai është programi shqiptar. Nëse duan partitë politike, ne e kemi programin kombëtar, e kemi programin e Lidhjes së Prizrenit. Nëse nuk duam lëvizje për vetëvendosje atëherë e kapim programin e Lidhjes së Prizrenit. Ata vetëm qesin petulla në ujë. Mundohen të gjejnë vetëm një gabim të vogël të Lëvizjes dhe pastaj të rrahin daullet. Unë e përkrah Lëvizjen VETËVENDOSJE! sepse vërtet është lëvizje qytetare, lëvizje demokratike, lëvizje e cila lufton me argumente, lëvizje qe del me trupin e vet dhe nuk përdor dhunë. Për gjithë këtë tollovi përgjegjësinë e marrin partitë politike. Zëdhënës i popullit realisht është vetëm Lëvizja VETËVENDOSJE!. Vetëm ajo mbron interesin e popullit, sakrifikon trupin e vet në mënyrë që të bëjë diçka në të mirën e popullit.

Intervistoi : Musli Krasniqi

Prishtinë, 14 korrik 2006

IntervistË pËr gazetËn Epoka e Re (pjesa 1)

Intervistë me Xhemil Zeqirin, veprimtar i çështjes kombëtare në Danimarkë

Zeqiri: Kosova dhe problemi shqiptar është kthyer në vitet ’50-ta
Tani për tani kemi Lëvizjen VETËVENDOSJE!, e cila mundohet të nxjerrë në pah gjendjen, të shpjegojë dhe është duke e shpjeguar mirë masën. Shumë organizata në Danimarkë, Norvegji, Suedi e në vende të tjera, kanë filluar të shohin se çfarë tragjedie po i kanoset Kosovës nëpërmjet UNMIK-ut. Lëvizja VETËVENDOSJE! nuk është aspak kundër OKB-së, por OKB-ja këtu po luan rol të dyfishtë, dhe këtu duhet të koncentrohemi më tepër

Kosova dhe problemi shqiptar është kthyer në vitet ’50-ta, në një gjendje shumë katastrofike, qoftë në pikëpamjen ekonomike, kulturore apo morale. Unë që merrem që 26 vjet më këtë çështje dhe që kam marrëdhënie mjaft të mira me diplomacinë daneze, ata thonë se nuk ka pavarësi për Kosovën. Ata thonë se ka vetëm një autonomi, dhe kësaj autonomie po i thonë pavarësi e kushtëzuar. Kështu thotë në një intervistë për “Epokën e re” veprimtari nga diaspora, Xhemil Zeqiri. I lindur në fshatin Zhelinë të Tetovës, që nga viti 1981 jeton në Danimarkë, ku edhe ka filluar aktivitetin ilegal në shërbim të çështjes kombëtare në radhët e Lëvizjes Popullore të Kosovës (LPK). I rënë në kontakt me shokët e tjerë të ilegales atje, veçmas në Kopenhagë, fillimisht në shpërndarjen e literaturës dhe kasetave që vinin nga Shqipëria, me të cilat mundoheshim t’i sqaronim masës se “nuk jemi jugosllavë”, tani, ai “militon” në radhët e Lëvizjes VETËNVENDOSJE! në Skandinavi.
Kështu filluam aktivitetin në Danimarkë


EPOKA E RE:
z.Zeqiri, Vendi ku jetoni dhe veproni që nga ajo kohë është Danimarka. Cili ishte roli juaj në sensibilizimin e organeve daneze për kauzën shqiptare?

Zeqiri:
Nga viti 1985 erdhi një proces kur filloi një vetëdije te shqiptarët dhe ata filluan të interesohen më shumë. Dhe ne klub nuk kishim. Ishte një klub kur ishte përgjegjës Abdylhalim Kasami (kryetar i atëhershëm i LPK-së për Danimarkë) dhe që dënonin demonstratat e vitit 1981 në ambasadën jugosllave. Mua më dhembte në shpirt se si është e mundshme që të manipulohet populli. Unë atë kohë sakrifikova 120 mijë kruna daneze (sot përafërsisht 20 mijë euro), që të krijohet një klub shqiptar. Asnjëherë nuk kam qenë anëtar i kryesisë së saj. Deri në vitin 1985, kur u krijua shoqata, me shokët e tjerë filluam organizimet edhe në shtetet e tjera, Gjermani, Zvicër, Suedi etj., dhe filluan edhe demonstratat. Shoqata e punëtorëve shqiptarë “Besa” luajti një rol të madh në këtë kohë, dhe të gjitha demonstratat u bënë nga kjo shoqatë. Në këtë kohë kishte edhe një klub tjetër, “jugoklub” që i dënonte kërkesat shqiptare në Kosovë.
Më vonë, unë pashë se në mjetet daneze lobi serb ishte shumë i aftë dhe përvetësonte gazetarët. Ne filluam të intervenojmë nëpërmjet gazetarëve, nëpërmjet shoqatave të ndryshme dhe organizatave për të drejta të njeriut, lidhjes së shkrimtarëve, Pen Klubit Danez, në partitë politike dhe përfaqësuesit e tyre që kishin të bënin me politikën e jashtme, tek ata që ishin përgjegjës për Ballkanin. Filluam kontaktet, filluam t’i furnizojmë me materiale, blinim libra anglisht që kishin të bënin me çështjen shqiptare, ua shpërndaja, fotokopjonim materiale, sillnim gazeta të ndryshme, kaseta etj. E sollëm edhe një film në anglisht, “Kosova today”, që e kishte bërë Shqipëria për demonstratat e marsit ’89 në Kosovë, kur kushtetuta e Kosovës u mor me dhunë nga Serbia. Ky film iu shpërnda të gjitha partive në parlamentin danez, organizatave të ndryshme, radio televizioneve etj. Me krijimin e partive politike shqiptare, u mundova t’i vë në kontakt me partitë daneze, organizatat, gazetarët, dhe vumë kontakte të ngushta. Por, u pa qartë se partitë politike në trojet shqiptare nuk ishin të interesuara që procesin shqiptar ta çonin përpara, por ta stagnojnë.
Partitë politike në Kosovë ranë pre e UNMIK-ut.

EPOKA E RE:
Shtatë vjet pas çlirimit të Kosovës, gjashtë vjet pas përfundimit të luftës në Luginë të Preshevës dhe pesë vjet pas përfundimit asaj në Maqedoni, sa ka ndryshuar qëndrimi perëndimor rreth çështjes shqiptare në Ballkan dhe në ç’kontekst mund të jetë ky ndryshim?

Zeqiri:
Për fat të keq unë nuk mund ta quaj çlirim, sepse nuk shoh çlirim kur një e treta e territorit të Kosovës është nën okupim të dhunshëm dhe enklava serbe, e për fatin e keq këtu ekziston edhe UNMIK-u, dorë e zgjatur e Serbisë. Ne jemi dëshmitarë të kohës se me ligjet që Millosheviqi dhe bashkëpunëtorët e tij i aprovuan në kushtetutën e dhunshme të vitit 1989 kundër shqiptarëve, janë dënuar nëpër gjykata në Kosovë ish-ushtarët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Nuk mund të them çlirim kur mbi 300 mijë shqiptarë sot vuajnë për kafshatën e bukës, ndërsa përfaqësuesit e UNMIK-ut, siç ishte Hans Hakerupi, i cili sipas informacioneve të mia kishte rrogën më pak se 30 mijë euro në muaj si ministër i Mbrojtjes i Danimarkës. Ai e la luksin atje dhe ma merr mendja se në Kosovë ka marrë dyfishin ose trefishin e rrogës. Dhe, të gjitha këto shpenzime i paguan populli i Kosovës. UNMIK-u është një organizatë antidemokratike që nuk i intereson të zgjidhë problemin e shqiptarëve, por i detyron një klikë politikanësh shqiptarë të futen në dialog pa asnjë perspektivë. Duke e parë këtë rrezik, i jam drejtuar disa herë Havier Solanës dhe qeverisë daneze, se dialog po, por para se të hyjmë në dialog me qeverinë fashiste serbe, e cila ka bërë shumë dëme, t’i kthej të burgosurit që as sot nuk dihet nëse janë gjallë, nuk dihet fati i Ukshin Hotit dhe shokëve të tjerë, kufomat shqiptare, pasurinë e plaçkitur nga Kosova. Fundi i fundit, vetë komuniteti ndërkombëtar duhet ta detyrojë Serbinë të kërkojë falje për atë dhunë dhe terror që ka bërë mbi shqiptarët në njëqind vjetët e fundit. Përkundrazi, partitë politike në Kosovë ranë pre e UNMIK-ut dhe u futën në një dialog të tillë.
Kosova dhe problemi shqiptar është kthyer në vitet ’50-ta

EPOKA E RE:
Dhe prapë, shtatë vjet pas çlirimit të Kosovës, gjashtë vjet pas përfundimit të luftës në Luginë të Preshevës dhe pesë vjet pas përfundimit asaj në Maqedoni, sa është realizuar synimi i shqiptarëve?

Zeqiri:
Po të ishte Fan Noli i madh do të thoshte “zero me xhufkë”. S’kemi asfarë realizimi. Përkundrazi, Kosova dhe problemi shqiptar është kthyer në vitet e ’50-ta, në një gjendje shumë katastrofike, qoftë në pikëpamjen ekonomike, kulturore apo morale. Unë që merrem që 26 vjet më këtë çështje dhe që kam marrëdhënie mjaft të mira me diplomacinë daneze, ata thonë se nuk ka pavarësi për Kosovën. Thonë se ka vetëm një autonomi, dhe kësaj autonomie po i thonë pavarësi e kushtëzuar. Atëherë pse e mashtrojmë popullin?

EPOKA E RE:
A shpresoni ju në një zgjidhje të drejtë të çështjes shqiptare?

Zeqiri:
Tani për tani kemi Lëvizjen VETËVENDOSJE!, e cila mundohet të nxjerrë në pah gjendjen, të shpjegojë dhe është duke e shpjeguar mirë masën. Shumë organizata në Danimarkë, Norvegji, Suedi e në vende të tjera, kanë filluar të shohin se çfarë tragjedie po i kanoset Kosovës nëpërmjet UNMIK-ut. Lëvizja VETËVENDOSJE! nuk është aspak kundër OKB-së, por OKB-ja këtu po luan rol të dyfishtë, dhe këtu duhet të koncentrohemi më tepër.

EPOKA E RE:
Kosova është afër definimit të statusit politik të saj nëpërmjet një procesi negociator ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit, e të “sponsorizuar” nga OKB-ja. Cili është gjykimi juaj për rrjedhën e deritashme të këtij procesi?

Zeqiri:
Statusi i Kosovës do të jetë i qartë, do të jetë vetëm ai që e kanë nënshkruar pehlivanët politikë në Rambuje. Kosova ende do të quhet territor i Serbisë derisa të mos ndryshojë Rezoluta 1244 në Kombet e Bashkuara. Të definohet qartë, Kosova është territor i vendësve. Pra, neve na duhet e drejta për vetëvendosje. Dhe ky është program. Kam dëgjuar disa herë të është thënë se Lëvizja VETËVENDOSJE! nuk ka program. Programi për të cilin që njëqind vjet luftojnë shqiptarët është pikërisht ky: pika 1, e drejta për vetëvendosje. Dhe të gjithë shqiptarët duhet të sillen në këtë pikë. Përndryshe, nuk shoh ndonjë perspektivë tjetër, mund të ketë vetëm trazira. Tani bëjnë pazarllëqe, jo Mitrovica, jo decentralizimi. Unë decentralizimin edhe në shtypin danez e kam quajtur kancer për Kosovën që do të na e hajë shpirtin neve shqiptarëve.

Intervistoi : Musli Krasniqi

Prishtinë, 13 korrik 2006

IntervistË e Xhemil Zeqirit prej Radio Drenasit

Në fillim të muajit shtator të vitit 2005, atdhetari tetovar Xhemil Zeqiri e vizitoi atdheun, me ç´rast në Insititutin Albanologjik të Prishtinës e përuroi librin e  tij të tretë,"Polemika, intervista, debate, letra", Prishtinë 2005.
Pas këtij hapi kulturor, ay në Drenas u intervistua, nga Radio Drenasi, ku foli për jet&eue tij dhe për çështjen tonë të pazgjidhur kombëtare, për rrethanat që kaloi dhe po kalon Shqipëria Reale.
Veprimtaria e Xhemil Zeqirit, fillon që nga viti i famshëm 1981, kur filluan demonstratat studentore në Kosovë e gjerë në ditët tona.
Në vitin 1981 persekutohet nga regjimi titisë, prandaj detyrohet të emigroi, me ç´rast gjenë strehim politik në Danimarkë.
Prej andej se ndali kurrë veprimtarinë atdhetare, për lirinë, barazinë, ribashkimin dhe përparimin e Shqipërisë Reale.
Është themelues i Shoqatës "Besa", në Danimarkë, (1981) ndërsa në vitin 1989, formohet komiteti legal, "Miqtë e Kosovës", që e ndihmon shumë Xhemil Zeqirin që t´i çojë përpara idetë e tij propogandistike në dobi të atdheut.
Duke qenë anëtarë aktiv në mesin e danezëve, Zeqiri bëri punë të mrekullueshme, në sektorin për informim, bëri që çështja shqiptare të mos mbetej në vesh të shurdhër, por zëri i së vërtetës të kumbonte fuqishëm në instanacat më të larta të dipolmacisë ndërkombëtare.
Është angazhuar gjithashtu edhe në ndihmë të Këshillit  të Drejtave dhe Lirive të Njeriut nga Kosova, dega në Danimarkë.

RADIO DRENASI:
Z. Zeqiri, kemi kënaqësinë që jeni këtu për 30 minuta, për të na folur për librin tuaj që e keni përuruar këto ditë, për temat çfarë keni shtjelluar në këtë libër, pyetja e parë: përse një lexues duhet ta lexoj këtë libër ?


Zeqiri:
Dëshiroj, t´i përshëndes dëgjuesit e nderuar të Radio-Drenasit, dhe stafin e  radios dhe me këtë rast dua të shprehi kënaqësinë time se është privilegj për mua që pas kaq vitesh në mërgim, të gjendem në mesin tuaj.
Pas përfundimit të luftës çlirimtare, shumë veprimtarë tanë u futën nëpër parti politike dhe thonë se u zgjodh problemi ynë kombëtar, tani ne duhet pushuar; sepse sipas tyre u lodhëm, mirëpo unë shpejt e kuptova se pas vitit 1999, gjërat nuk do të shkojnë drejt realizimit të objekivave tona historike.
Duke pasur kontakte me diplomatë danezë, norvegjezë, suedezë dhe europianë e shihja se këtu po përgaditej një komplot shumë i rreptë dhe perfid në dëm të çështjes shqiptare në përgjithësi e të Kosovës në veçanti. Dhe thënë kushtimisht, unë nuk doja të dorëzoja armën time, që do të thotë luftën propogandistike, informative në Danimarkë për këto rrjedhoja, prandaj në këtë mënyrë vazhdoja të informoja opinionin danez, vazhdova të bëjë polemika me ministrinë daneze dhe ta sqaroja se punët nuk janë duke shkuar në vijën e duhur, nuk është duke shkuar atje ku vete kërkesa e popullit shqiptar në përgjithësi, por edhe e Kosovës për një liri, unitet dhe të jetë e barabartë me popujt në Ballkan dhe Europë.

Sepse, neve na janë mohuar këto të drejta kombëtare, prandaj, për këtë arsye në trojet tona shpërthyen tri luftëra çlirimtare.


RADIO DRENASI:
Shpjegimet, sigurisht do të gjenden tek libri "Polemika, intervista, debate, letra", te ky libër shumë interesant, ku gjejmë shumë pyetje dhe përgjigje, shumë analiza të problemeve mbarëkombëtare të Shqipërisë Etnike.
Do të dëshiroja të shtroja pyetjen tjetër lidhur me decentarlizmin, është bërë shumë zhurmë rreth kësaj çështjeje, është diskutuar dhe për sovranitetin e lirë që po i njihet Serbisë mbi popullin e Kosovën, duke bërë që kjo (decentralizimi) ndofta të bëhet një shkelje e mëtejshme  e të drejtave tona shqiptare, për këtë e ka ngritur zërin fuqishëm edhe Lëvizja Vetëvendosje, do të flasim më vonë për këtë lëvizje, por do t´na interesonte thjesht mendimi yt për bashkësinë ndërkombëtare në lidhje me Kosovën, kur e dijmë që vetëm pak muaj më vonë do të fillojnë bisedimet për statusin e Kosovës.
Prandaj, cili është mendimi i juaj ndaj bashkësisë ndërkombëtare për statusin e Kosovës?


Zeqiri:
Po, tani fillojmë me decentralizimin.
Dihet, për decentralizimin është diskutuar shumë dhe janë bërë shumë analiza të mira.
Sidomos, simboli i rezistencës sonë kombëtare, Adem Demaçi e ka shpjeguar fort mirë se ç´do të thotë decentralizimi, pastaj Albin Kurti e shumë të tjerë.
Unë, mendoj se decentralizimi është kancer i Kosovës, që nëpërmjet tij bashkësia ndërkombëtare dhe Serbia, duan ta sëmurin Kosovën dhe ta mbajnë pezull, do të thotë (bashkësia ndërkombëtare) t´i hapë rrugë Serbisë që kjo të manipulojë siç ka manipuluar me popull, me ndihmën e UNMIK-ut dhe KFOR-it, pra dëshiron të manipulojë më tej që në një moment të përshtatshëm të futet me ushtri dhe polici në Kosovë.
Kështu që, ma merr mendja se Lëvizja Vetëvendosje është duke e shpjeguar mirë këtë fenomen të rrezikshëm që vjen direkt nga institucionet dhe elaboratet serbomëdha, por që për fat të keq ka përkrahje nga UNMIK-u, i cili tashmë po shihet haptazi se është bërë shërbëtor i politikës serbomadhe.
Sa u përket situatave që po kalojmë; Serbia po mundohet ta vë përsëri këmbën në Kosovë, problemi ka çaluar që nga Mbledhja e Rambujesë, kur delegacioni i Kosovës e nënshkroi atë marrëveshje dhe fuqitë e mëdha, pra, NATO-ja, SHBA-të, i bënë presion Serbisë dhe pikërisht Serbia qe ajo që e ndjeu veten pak si më të favorshme duke thënë se unë s´kam pse të nënshkruaj, kur pala kosovare e nënshkroi se Kosova do të jetë pjesë integrale e Serbisë.
Pra, ata faktikisht nuk nënshkruan.
Të gjitha presoinet që iu bënë Serbisë ishte që ajo të nënshkruante atë marrëveshje e cila ishte përgaditë nga Akademia e Shkencave të Francës në bashkëpunim me Akademinë e Shkencave të Serbisë.
Dhe, pikërisht për këtë ndodhi intervenimi i NATO-s, mbi caqet serbe, sepse bënin presion që të respektohet ajo marrëveshje, prej atyre që u mbyllën në kështjellën e Rambujesë.
Dhe, prej asaj kohe të gjithë jemi dëshmitarë që gjatë luftës pas 78 ditësh bombardimesh, erdhi përfundimi që të kurorëzohet jo fitorja por në fakt një gjysmëfitore, kur në Kumanovë u bë marrëveshja, kur Kombet e Bashkuara ishin kundër intervenimit ushtarakë dhe në këtë aspekt Kombet e Bashkuara e zgjodhën një serbofil, Marti Ahtisarin finlandez që ai të jetë i pranishëm në Mbledhjen e Kumanovës, me gjeneralët serbë aty s´kishte as përfaqësues të NATO-s, as përfaqësues të UÇK-së, pra që ta përfaqësonin palën shqiptare.
Pra, prej aty, (prej asaj mbledhjeje) e pashë rrezikun që po na kanoset që politika serbe është favorite përballë problemit shqiptar të Kosovës.
Ne, kemi sot për sot institucione fiktive që quhen Qeveri dhe Parlament, por ne e shohim se të gjitha vendimet që i bien këto institucione, UNMIK-u i hedhë poshtë.
Kjo, do të thotë që ndonjë ligj që aprovohet nga parlamenti i Kosovës, në dobi të shqiptarëve UNMIK-u, i hedhë poshtë.
Pastaj, kemi Kornizën Kushtetuese, kemi dhe dokumenta të tjera cenzuruese që politikës shqiptare ia imponon UNMIK-u.

Unë, dëshiroj të them një fakt më konkret, atëherë kur diskutohej për intervenimin ushtarak të NATO-s, unë në një mbledhje e kundërshtova këtë.
Bile, ka pasur një artikull në  "Rilindje" kundër meje, pse isha kundër intervenimit ushtrak të NATO-s.
Është e vërtetë se unë e thashë këtë në atë mbledhje se: me këtë politikë që Solana, si zëdhënës i NATO-s, thoshte:
"NOT INDEPENDENT"!
"AUTONOMY FOR KOSOVO"!
D.m.th, JO PAVARËSI!
AUTONOMI PËR KOSOVËN!
Në kohën kur gadi 60% e territorit të Kosovës, ishte nën kontrollin e  UÇK-së, komuniteti ndërkombëtar, GK ia kishin bërë me dije Serbisë se nuk guxon të masakrojë civilë, në këto situata dualën forca pro-serbe, që nëpërmjet NATO-s, të intervenonin që ta ndalonin pavarësinë e Kosovës.
Dhe, unë konstatova që ky intervenim do të jetë NDAL pavarësisë së Kosovës!
Dihej se 60% e territorit të Kosovës ishte në kontroll të UÇK-së, prandaj asaj duhej t´i jepej e drejta që ajo ta shpallë pavarësinë e vet dhe kësaj t´i ndihmohej me të gjitha aspektet ekonomike, politike, ushtarake etj, që gjendja të stabilizohet, popullata të kthehet në shtëpitë e veta.
Serbisë t´i bëhet e qartë se ajo më s´ka çfarë të kërkojë në Kosovë.
Mirëpo, forcat ndërkombëtare pro-serbe intervenuan nëpërmjet NATO-s, që me këtë akt, më tepër ta pengojnë pavarsinë e Kosovës.
Atëherë, unë dëshiroja të isha gabim, por fatkeqësisht ideja ime doli e qëlluar!
Kjo, vjen si rezultat i lansimit të idesë që tani thuhet: "për Kosovën do të vendosë KS të OKB-së"!.
Pse Kofi Anani të vendosë për problemin e Kosovës?!
Për ketë çështje madhore duhet të vendosë populli i Kosovës!
Populli, i cili e ka bërë referendumin dhe luftën për pavarsinë e Kosovës.
Është, pastaj Kushtetuta e Kaçanikut që në fakt udhëheqja politike e Kosovës i ka shkelë me të dy këmbët vendimet e veta historike që i ka marrë, t´i çojë përpara.
Nga ky aspekt mendoj që me popullin tonë po manipulojnë vetë liderët shqiptarë.
Jo, nuk kam qenë i bindur kur thoshin: ja u zgjidh problemi!...
Unë, e kam parë se problemi s´po zgjidhet!...

Nga ky aspekt kam bërë polemika me Solanën, Kofi Ananin, minsitrin e punëve të jashtme të Danimarkës; pra, u kam dërguar letra kam replikuar me deputetë, me rryma politike pro-serbe të cilat veprojnë intensivisht, ndërsa për fat të keq ne shqiptarët në perëndim jemi pasivizuar shumë, ndërsa forcat pro-serbe janë shumë aktive, prandaj këtu e shoh rrezikun më të madh, fatkeqësisht po e përsëris; udhëheqja politike shqiptare nuk i aktivizon veprimtarët në perëndim, por ajo merr ofensiva t´i ç´orienton (defansojë), pra t´i pengojë ata në veprimtarinë e tyre atdhetare.
Të them të drejtën unë kisha dhe kam presione jo vetëm nga të huajt por edhe nga shqiptarët, ata më thonë: "kush je ti që flet në emër të shqiptarëve, kur populli i ka zgjedhë përfaqësuesit e vet"?!

Por, ata duhet ta kuptojnë se unë kam hyrë në këto punë se dua ta ndihmojë proçesin politik që vetëdija e popullit shqiptar të ngritet më lart dhe të jetë më këmbëngulëse, jo për pavarësi sepse konsideroj që pavarësisë i ka kaluar koha!
Pavarësia, republika na duheshin kur ishte federata jugosllave, por tani pas këtyre ndryshimeve të mëdha, kur Serbia s´ka çfarë të kërkojë në Kosovë, kur tani trumbetohet për një pavarësi të kushtëzuar, pra që ne të jemi nën kontroll nga të huajt, kjo fare nuk na duhet!...
Këtë, (diplomatët) nuk e thonë kurrë; prej kujt e kushtëzuar; nga OKB-ja, Këshilli i Europës apo nga Serbia!!!

Pavarësi po, por pa të drejtë bashkimi!!!
Nëse një popull ka të drejtë për pavarësi, ai popull ka të drejtën e vetëvendosjes!
Prandaj, shikuar nga kjo logjikë do të thotë neve po na mohohet e drejta e vetëvendosjes!
Ashtu, populli vet do të vendoste me pavarësi se çfarë do të përcaktonte për ardhmërinë e vet.
Unë, e kam potencuar dhe kërkuar disa herë në debate, letra etj, që ne ta kemi të drejtën për vetëvendosje.
...Dhe, nëse populli shqiptarë e sheh interesin e vet ekonomik, politik, kulturor, zhvillimin e këtij populli në kuadrin e federatës serbo-malazeze pse jo - pranon, por atë ditë që kjo federatë shkelë mbi të drejtat tona, ne ta kemi të drejtën e  shkëputjes dhe është e drejtë e popullit tonë që me udhëheqjen e e vet e cila i sheh interesat e popullit kosovar të përcaktohet nga të shkojë.
Pse na duhet patjetër një ambasador i ardhur nga Kofi Anan, nga OKB-ja, siç është Kai Aide, i cili patjetër duhet të jepë mendimin e fundit se kur duhet të fillojnë biedimet për statusin e Kosovës?!
Mendoj, Kaide është një diplomat i mirë, Kofi Anani e ka zgjedhur një diplomat të fortë, por fatkeqësisht që Aide fort mirë e din se statusi i Kosovës ku është!
Rezoluta 1244, tregon se Kosova është pjesë integrale e Serbisë dhe standardet që ia kanë vënë Kosovës, KS të OKB-së, nuk është kurrsesi e mundur të plotësohen, sepse Danimarka që është shtet me poetncial të fortë ekonomik etj, ato nuk mund t´i plotësojë.
Aide, e din që kosovarët s´mund t´i plotësojnë standardet, sepse UNMIK-u, qëndron si guri i nxehtë apo u rri shqiptarëve si saç mbi kokë.
Prandaj, shqiptarët s´janë në gjendje kurrsesi t´i plotësojnë këto, nëse liderët politikë shqiptarë e thonë se ne do t´i plotësojmë standardet, ata vetëm e gënjejnë vetveten!
Kjo, është një manipulim shumë i rrezikshëm.
Ne, duhet të kemi një politikë të qartë, si para popullit tonë, si para armiqëve tanë, por edhe para miqëve tanë që në këtë mënyrë të ecet përpara.
Jo, me intriga e mashtrime nuk arrihet politika e vërtetë kombëtare!


RADIO DRENASI:
Në këtë rast politikanët si mund të ishin më të saktë, më të plotë, më të qartë, për mendimet e tyre për statusin e Kosovës?


Zeqiri:
Ata, duhet të thonë para ndërkombëtarëve; ne nuk mund t´i bëjmë këto, ne e kemi të drejtën tonë për vetëvendosje, që pastaj ( unë e kam theksuar) në letrat e mia për ministrinë e  jashtme daneze që në Kosovë pushtetarët shqiptarë nuk mund të vendosin asnjë vendim, ata s´mund ta caktojnë as një terminal të autobusëve lokalë pa e pyetur UNMIK-un.
Nëse UNMIKU-u thotë jo, kjo s ´ka për t´u bërë!
UNMIK-u e ka pushtetin në Kosovë, këto ministri të Kosovës, janë vetëm dekorime, si kukulla, do të thotë çdo gjë është në përgjegjësi të UNMIK-ut.
Dhe, ketë e dinë të gjithë, prandaj këto janë veç manipulime.
Unë, nuk e kuptoj pse udhëheqësit plitikë shqiptarë jetojnë me plotë gojën pavarësi dhe në anën tjetër thonë, bëjmë negociata me Serbinë për Kosovën!
Çfarë negociatash?!
Këto negociata çojnë në autonomi!
Të gjithë e dinë në perëndim; ministritë, politikanët dhe këtë e thonë hapur se Kosova është pjesë e Serbisë.
Atëherë, përse politikanët shqiptarë të Kosovës nuk e pohojnë këtë:
s´kemi çfarë të bisedojmë me Serbinë.
Me Serbinë, ne mund të bisedojmë vetëm për çështje ekonomike, të turizmit, për këmbime të ndryshme të rrugëve pra vajtje-ardhje këto bënë, por jo për statusin e Kosovës!
Për statusin e Kosovës është përcaktuar populli, pra për pavarësi, të cilën tani e shohim se na mungon, sepse na mungon  vetëvendosja!
Pavarësi po, por vetëvendosje!
E, tani është kjo Lëvizja Vetëvendosje, që e fuqizon pavarësinë e Kosovës.
Lëvizja Vetëvendosje do të çon direkt për vetëvendosjen e Kosovës!
Kështu që, në këtë mënyrë ne nuk mund të izolohemi nga Europa dhe bota, por as nga Serbia, sepse ne nuk mund t´i zgjedhim fqinjtë, këta janë fqinjtë tanë dhe nuk mund t´i shpërngulim.
E, sa u përket serbëve që janë këtu në Kosovë, unë e kam thënë shumë herë edhe në shkrimet  dhe debatet e mia jashtë se minoritarët serbë në Kosovë duhet të respektohen si është më
mirë, sepse vet kosovarët me respektimin e serbëve kanë të drejtë të kërkojnë të drejtat e shqiptarëve që jetojnë në Serbi.
Në Beograd para luftës kanë qenë 150.000 shqiptarë, flitet se 600.000 shqiptarë janë në tërë Serbinë.
Atëherë, për një klikë të vogël që don të ketë kontakte me Serbinë, për interesa biznesi etj, t´i harrojmë ne interesat madhore të kombit dhe interesat e shqiptarëve që jetojnë në Serbi?!
Këtë e vlerësoj jashtëzakonisht, jashtëzakonisht gabim!...
Dhe, këtu duhet gjërat të përmirësohen!
Por si duket në politikën shqiptare legale, nuk ka përmirësime, po bëhet një demagogji politike dhe pikërisht kjo po e ngatërron popullin dhe nga kjo ngatërresë, nga ky demoralizim, nga ky depresion ndodhën demonstratat e marsit 2004, që në fakt ishin të drejta, demonstrata gjithëpopullore, por u keqpërdorën nga disa keqbërës duke gjuajtur me armë nga kishat serbe, pastaj duke i djegur disa shtëpi të serbëve etj.
Por, ne s´ duhet të harrojmë se ato kisha janë shqiptare.
Kanë qenë dhe duhet të jenë shqiptare.
Këtu, kanë ardhur okupatorët serbë, i kanë ngjyrosur e ndërtuar sipas traditave e riteve të tyre fetare, ndërsa tani thonë se janë kishat tona!


RADIO DRENASI:
A mendon se Lëvizja Vetëvendosje është diçka e re dhe për të mirën e Kosovës ?
Përse Lëvizja Vetëvendosje, nuk është shumë e mirëpritur, kur dihet që nuk është sindrom i Rezolutës 1244 ?
Diçka më tepër rreth kësaj kësaj Lëvizjeje.
Si duket jeni edhe ju veprimtar i saj, andej larg vendit e përkrahni ?


Zeqiri:
Unë, si veprimtar i kam përkrahur të gjitha partitë dhe shoqatat që kanë dalë që nga viti 1982 në Kosovë, nga Akademia e Shkencave, Lidhja e Shkrimtarëve, Lëvizjen Popullore për Republikën e Kosovës ( L.P.R.K ), pastaj partitë politike që dualën në vitet 90-ta; LDK-ja, Prosperiteti, i kam kontaktuar me institucionet daneze , duke ua tërhequr vërejtjen që me këtë  politikë ju po e katandisni popullin shumë keq, prandaj të keni shumë kujdes!
Kam bërë polemika, bile në librin tim ka shumë gjëra që ua kam tërhequr vërejtjen dhe për fatin e keq kisha të drejtë, unë tani do të isha i kënaqur sikur të kisha qenë gabim, që sot punët të shkonin mbarë e mirë, por për fat të keq e them edhe njëherë, vlerësimet e mia dualën të sakta, prandaj punët nuk po shkojnë mirë as në Kosovë, as në Maqedoni.
Me këtë rast ju informoj se duke u kthyer nga Tetova, policia maqedone gati-gati më arrestoi, po të mos kishin intervenuar disa miq të cilët bënë presion tek ata të më lirojnë, prandaj kalova këndej nga Kosova, përndryshe do të arrestohesha sot, sepse e përkrahi Lëvizjen Vetëvendosje.
Kjo, është ajo pikë që sot sllavët më së shumti i preokupon!Vetëvendosjen, nuk e kanë shpikë shqiptarët.
Vetëvendosjen, e kanë shpikë vet Kombet e Bashkuara.
Prandaj, është Rezoluta 1540 e cila thotë: "çdo popull që është i kolonizuar, ka të drejtë të luftojë me të gjitha mjetet, për ata arritur vetëvendosjen, pavarësinë, ka të drejtë të shkëputet prej shteteve të huaja".
... Dhe, kjo çon në përfundimin se ne këtë armë e kemi marrë nga Kofi Anani, prandaj  Kofi Anani nuk ka se si ta mohoj këtë!

Ju thashë më heret se unë e  kam ndihmuar L. V. në gjitha aspektet: politike, ekonomike dhe morale.
Tani, kjo Lëvizje është njëra ndër lëvizjet më të shkëlqyera të popullit tonë, që ka pas  luftës; LPK-së dhe UÇK-së.
Tani kjo e ka radhën, që t´i ndihmojnë të gjithë shqiptarët.
Kjo Lëvizje, me këtë rini të shkëlqyeshme në ballë të popullit, nuk e  meriton këtë status që e ka Kosova sot!
Nuk e meriton injorimin që po na e bënë Europa me aleatët e vet, që me çdo kusht Kosova të mbetet në kuadër të Serbisë.
Kur jemi këtu tek kuadri i Serbisë, unë e them dhe një fakt tjetër:
ministri i Malit të Zi, ishte për një vizitë në Danimarkë, ministria daneze nuk donte ta pranonte, sepse Mali i Zi nuk është i njohur si shtet i pavarur, një mik yni gazetar bënë një intervistë me ministrin  të cilit i thotë:
  - pse nuk deshi t´ju pranoi ministria e jashtme (e cila pas disa presioneve e pranuan)?!!!
Ai, tha:
   " Më 1995-1996, jemi marrë vesh me Këshillin e Europës të cilët kanë thënë se të gjitha ish-republikat jugosllave do të pranohen si të pavarura, por tani Mali i Zi nuk do të pranohet, derisa të qetësohet situata e Kosovës, do të thotë që Kosova të futet në kuadrin e Unionit Serbi-Mali i Zi, pastaj Mali i Zi do të pavarsohet", mirëpo ministri malazez i thotë:
   " në Kosovë është derdhë gjak dhe atje nuk ka shqiptar që e pranon këtë; ndofta ndonjë lider për interesa shumë të ngushta mund ta pranojë një lojë të tillë por popullata 99% se pranon dot, kështu, e tha në Radio Danimarkë se popullata shqiptare është kundër çdo Unioni me Serbinë"!...
Kjo, do të thotë që perëndimi dhe OKB-ja, mundohen me çdo kusht që neve me na futë në kuadër të asaj (Serbisë), prandaj qesin bllokada standardet, decentralizimin etj.
Pikërisht, për këtë e përkrahi me shumë vullnet të madh Lëvizjen Vetëvendosje.
Përkrahje kjo nuk ka vetëm në Danimarkë, por tani janë hapur qendrat e L. V, në  Malmö, Stockholm, Oslo, ku sipas informacioneve janë kyqur intelektualë, e përkthyes të mirë, që janë duke bërë një punë të shkëlqyeshme, duke intervenuar në ministritë e shteteve ku veprojnë, duke u dhënë atyre të dhëna direkte, me sa jam në dijeni mbi 1500 letra elektronike, (e-maile), janë dërguar vetëm në Norvegji, është dërguar materiali komplet i gazetës "Vetëvendosje", është dërguar i përkthyer në gjuhë të huaja.
Është dërguar tek ata që ta kenë një material alternativ, sepse UNMIK-u, është ai  që informon dhe vendosë për rrjedhat në Kosovë.
Pra, ne jemi formuar do thosha, si një opozitë informative.


RADIO DRENASI:
Lëvizja Vetëvendosje (L. V. ), mendoj të jetë sindrom, ideologe tjetër për Shqipërinë Etnike, siç e thonë edhe udhëheqësit e saj, Albin Kurti e të tjerë.
Ndoshta, mund të jetë kjo Lëvizje për Shqipërinë Etnike?


Xhemili:
Unë, nuk kam dëgjuar për këtë!
Unë  e di se L. V, mund të jetë në radhë të parë ajo që kërkon që ne të vendosim për fatin tonë.
Pastaj, unë përmenda më heret që nëse për interesat e veta populli i Kosovës, do të bashkëpunon më tepër me Shqipërinë londineze apo me Serbinë , don të ribashkohet me Shqipërinë apo me Serbinë - kjo, është tjetër çështje.
Unë, nuk kam parë ndonjëherë se Albain Kurti, kërkon që Kosova të ribashkohet me Shqipërinë londineze.
Ne, jemi për atë që vet Kosovës me këta kufijë  t´i jepet e drejta për vetëvendosje.
Popullta 95% e vendit të vendosë vet për fatin e vet!
E, jo të na e imponon neve Kofi Anani me KS, fundi i fundit të pyetet populli shqiptar, a don apo nuk don të jetojë nën dhunën dhe tmerrin serb!
Se, pengesa, nuk është veç te Millosheviqi, dihet Millosheviqi tani është në Hagë, por tani kanë ardhur millosheviqër më të zi e më të egër se ai, kanë qenë para Millosheviqit dhe mbretër serbë të cilët u sollën keq ndaj popullit tonë, kështu si pasardhësit e tyre...
Prandaj, ne duhet ta kemi të drejtën për vetëvendosje, kjo e drejtë na u mohua edhe gjatë  luftës së dytë botërore, dihet që kjo e drejtë iu premtua shqiptarëve por pastaj u tradhtuan padrejtësisht!

O sot o kurrë!
Të gjithë shqiptarët kudo që janë në vendin amë (Shqipëri) dhe përrreth, por edhe në perëndim, duhet ta përkrahim këtë Lëvizje, të ndihmohet me të gjitha  forcat që ta fitojmë këtë të drejtë.
Mua, më kanë thënë në debate në Danimarkë, se nëse  kjo bëhet një forcë me poetncial të fuqishëm, ato (fuqitë e mëdha) detyrohen t´ua njohin të drejtën për vetëvendosje.

Por kështu si jemi, ata thonë:
ju i keni të zgjedhurit tuaj!
Sot, e dëgjova Albin Kurtin kur tha se as 50% s´kanë votuar zgjedhësit në  zgjedhjet e fundit, kjo vërtetohet sipas raporetve të OSB-së, por kjo i ka pranuar si zgjedhje legale, sepse ata thonë se edhe 30% me dalë popullsia në zgjedhje i pranojmë, sepse ata e kanë kastën politike e cila manipulon me këtë popull.

Prandaj, populli duhet t´u  bëjë presion politikajëve, ndërsa, presioni më i fuqishëm do të jetë që njerëzit të antarësohen dhe ta ndihmojnë, L. V, që fundi i fundit politikanët shqiptarë t´i nxjerrin para aktit të kryer!
Pra, atëherë ata do të detyrohen të mendojnë dhe ta kuptojnë se rruga e Lëvizjes Vetëvendosje, qenka rruga më e mirë e zgjidhjes.

RADIO DRENASI:
Gjatë leximit të librit "Polemika, intervista, debate dhe letra", kemi pasur rastin të njihemi me qëndrimet e pathyeshme, në lidhje me shumë atdhetarë që ju nuk keni rënë kurrë në kurthet e politikës ditore, ndofta ideologjike apo klanore dhe posaqërisht për ju ka qenë kryesore zgjidhja madhore e çështjes shqiptare, për të folur ndofta për ribashkimin e trojeve etnike shqiptare.
Keni për të shtuar diçka për dëgjuesit për librin tuaj?
Diçka më tepër për ribashkimin e Shqipërisë, e cila është një temë që ceket shumë në faqet e këtij libri?!


Zeqiri:
Për ribashkimin e Shqipërisë, është derdhur gjaku lum!
Dhe, nuk ka shqiptar atdhetar që thotë nuk e dua ribashkimin e shtetit shqiptar!
Këtë, unë e kam potencuar edhe nëpërmjet letrave që ia kam dërguar ministrisë së jashtme të Danimarkës, që kjo duhet të arrihet me çdo kusht, që fundi i fundit shqiptarët janë për këtë!

Por, bashkësia ndërkombëtare, (Europa, OKB-ja, NATO-ja,) e kanë mbërthyer shumë keq politikën shqiptare në Shqipërinë londineze, çoftë e udhëheur kjo nga Fatos Nano, çoftë e udhëhequr nga Sali Berisha.
Gjithashtu, kjo vlenë edhe për udhëheqësit shqiptarë në Kosovë, Maqedoni, Preshevë etj.
Fuqitë e  mëdha e imponojnë dhe po e zbatojnë politikën e tyre me ndihmën e  liderëve politikë shqiptarë.
Në fakt, kam dalë si opozitar kundër gjithë këtyre, që të bëhem një zëdhënës i popullit, sepse fundi i fundit Kosova Republikë, qe aktuale kur ishim nën sundimin e ish-federatës jugosllave.
Ne, të gjithë e dimë se sikur të ishte Kosova Republikë, do ta kishte të drejtën për vetëvendosje, që një ditë t´i ribashkohej Nënës Shqipëri.
Unë, do t´ua them një shembull; në vitin 1980 kur u burgos grupi i parë i atdhetarëve në Shkup, me atdhetarin e madh Zaim Beqiri, gjyqtari atyre u tha:
 " juve nuk ju don Shqipëria, ju pse e doni Shqipërinë"?!

Ata, (atdhetarët) i ngritën grushtat lart, (sepse, ashtu përshëndesnin në atë kohë në Shqipëri), pra reaguan para kolegjit gjyqsorë dhe thanë:
  "nuk ka nënë që se don fëmiun e vet dhe nuk ka fëmijë që se don nënën e vet"!
Pra, këtë ide madhështore, sllavët atëbotë s´arritën dot ta mposhtnin!
Lëvizja jonë çlirimtare u forcua dhe u rrit , por tani Europa nëpërmjet udhëheqësve dritëshkurtër politikë shqiptarë, po e imponon politikën e përçarjes sonë kombëtare.
E shihni si është gjendja në Maqedoni edhe pas luftës çlirimtare që e bëri UÇK-re?
Atje, po manipulohet me popullin, tani z. Ali Ahmeti, mendon se gjaku u derdhë për ta forcuar integritetin sllav në Maqedoni!
Atje, shqiptarët burgosen, vriten, injorohen!
Ushtarët e UÇK-re, hidhen burgjeve.
Në Shqipërinë londineze, intelektualët e ndershëm po bredhin rrugëve, kam takuar akademikë të shkencave politike, inxhinjerë të elektroteknikës që bredhin rrugëve pa punë sepse këta nuk i duan partitë në pushtet; pozita dhe opozita (PDSH dhe PSSH), pra ata janë linçuar, kanë mbetur anash!
Ribashkimin kombëtar nuk e duan partitë politike, këto janë në shërbim të të huajve, secila parti tani  e din kujt i shërben, por populli i thjeshtë mirë e din se ribashkimi kombëtar është i vetmi shpëtim yni!
Por, tani kjo nuk është në rend dite: tani lufta jonë aktuale është për vetëvendosje!
Unë, do t´i përkrahi të gjitha ato lëvizje që çojnë kah ribashkimi kombëtar, tash për tash jam përqëndruar në Lëvizjen Vetëvendosje
sepse populli ynë nuk i meriton, këto keqpërdorime që po i bëhen!


RADIO DRENASI:
Do të dëshironim të dinim për letrat tuaja drejtuar Mojsiut, Nanos, Majkos, cili ka qenë qëllimi i tyre dhe si janë përgjegjur pushtetarët me këtë rast?


Zeqiri:
Fola më heret se atyre s´ju intereson çështja e popullit, por e manipulimit dhe e korruptimit.
Ata kanë harruar, apo se kanë marrë me mend se ekziston Xhemil Zeqiri dikund!
Bile, as nuk e kanë parë të arsyeshme të më përgjigjen!
Ndërsa, Solana, Ministria e Jashtme dhe kryeministri danez më janë përgjegjur në çdo letër, sepse ata e shohin kapacitetin tim politik dhe organizativ që kam atje, prandaj më janë përgjegur nga këto arsye.
Unë, u kam shkruar letër institucioneve shqiptare, kam reaguar për arrestimin e  Gafurr Adilit,Taip Mustafajt  dhe Idajet Beqirit, të cilët  janë veprimtarë të FBKSH-së.
Akuzat që u ngritën kundër tyre, ishin ngritur nga maqedonasit, kinse këta veprimtarë shqiptarë kishin nxitur urrejtje ndërnacionale në Maqedoni.
Prandaj, unë e pashë të arsyeshme të reagojë, pra kërkova që të ndërpriten këto akuza!
Ndërsa, Pandeli Majkos i jam drejtuar me një letër, kur ai mohoi të nënshkruante dokumentin, se Enver Hoxhës, ish-udhëheqësit shqiptar, nuk i takon statusi i veteranit!!!
Kur, gjithë bota e di që Enver Hoxha, çoftë për të mirë, çoftë për të keq, ka qenë udhëheqës shqiptar i luftës po edhe i pasluftës derisa vdiç; ndërsa Pandeli Majko, ministër i mbrojtjes, nuk e paska ditur se Enver Hoxha paska qenë veteran dhe udhëheqës i luftës çlirimtare!!!
Kjo është diçka qesharake, në botën e jashtme bëhet qesharake, kur danezëve u them se ministri i mbrojtjes nuk e pranon këtë ata qeshin e thonë:
  " ç´ është ky budallallëk juaji me ju shqiptarët, mënjanë e akuzoni Enver Hoxhën si diktator; se paska vra e paska pre gjatë kohës kur ishte në pushtet dhe në anën tjetër po të mos kishte pasur forcë e të mos kishte qenë udhëheqës, nuk do t´i bënte ato krime!
Nëse mund të quhen krime, sepse unë nuk kam hasur dikund se Enver Hoxha ka bërë krime.
Por, ata që i eliminoi regjimi i Enver Hoxhës, ishin disa agjentë serbo-greko-italianë që kishin hyrë në agjentuarat e huaja, për interesat e veta dhe në dobi të shteteve armike!
Por faktikisht, Enver Hoxha ka bërë shumë për çështjen kombëtare.
Inisiativa e tij për njësimin e gjuhës shqipe, me Kongresin e Drejtshkrimit në Tiranë (1972), tregon qartë se ai ka punuar për bashkimin shpirtëror të shqiptarëve, prandaj ky bashkim u arrit deri në vitin 1990, por pastaj agjenturat e huaja me partitë politike "demokratike" të krijuara brenda e jashtë Shqipërisë, arritën ta prishin imazhin e bashkimit shqiptar.
Nëse bëhet sot një referendum, druaj se ky do të jetë në favor të ribashkimit kombëtar.
Agjenturat e huaja e kanë bërë këtë hapje të madhe të hendekut brenda nesh!...
Natyrisht, unë nuk kam parë diçka që shteti shqiptar ka bërë në dëm të dikujt, mund të ketë përjashtime, sepse populli ynë thotë: "afër drurit të thatë, digjet dhe i njomi"!
Mua, më vjen keq për ato raste...
Ja, shiheni ku jemi katandisur!
Gjysma e popullit ka mbetur jashtë dhe po digjen i thati edhe i njomi nën dhunën sllave, kështu si mos më keq!...


RADIO DRENASI:
Tani dëshirojmë të flasim për botimin e librave tuaj.
Këto ditë ju keni përuruar librin "Polemika, intervista, debate dhe letra", por ju nuk jeni vetëm me ketë libër por edhe me "Kosova jonë" , Tiranë, 2000, pastaj "Në mbrojtje (diplomatike) të çështjes shqiptare", Prishtinë, 2003, pra për librin që po diskutojmë është libri i tretë, pastaj e keni në dorëshkrim dhe një libër tjetër i cili patjetër do të gjejë mbështetje tek lexuesit.
Do të kisha një pyetje për autorin e librave që është në studio; botimi i librave, është rezultat i profesionit apo i vullnetit për të vënë një gur më tepër për lirinë e atdheut, botimi i këtyre librave a është çështje thjesht profesoinale apo diçka tjetër që ju jeni kaq pranë lexuesit në të tilla debate?


Zeqiri:
Jo, unë s´ jam profesionist në politikë.
Jam punëtor i thjeshtë, vozitës taksi në Kopenhagë.
Kam familje, kam dy fëmijë dhe gruan.
Pra, me djersën e ballit i bëjë të gjitha.
Aktivitetet dhe shpenzimet i bëjë prej xhepit tim, ndihmat nuk i marrë prej askujt, vetëm në disa raste ministria daneze më ka paguar disa udhëtime për konferenca ballkanike .


RADIO DRENASI:
Tani kemi një telefonatë nga dëgjuesit!


Zeqiri:
Urdhëroni!


Një dëgjues  nga Londra, pyet:
Çka ka të bëjë AKSH-ja, për faktorin shqiptar?
Disa po e quajnë negative disa pozitive, çka mendoni ju konkretisht për këtë armatë?
Pastaj,  kam dëshirë ta kam adresën e postës elektronike të  (e-mailit) tënd.


Zeqiri:
Po, është e vërtetë që Fronti për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH) e ka edhe krahun ushtarak, AKSH-ën.
Kjo, do të thotë se ata e duan një ribashkim kombëtar, pastaj kjo do të thotë se ata e kanë krijuar krahun e luftës të cilët po që se nuk arrihet fitorja me mjete paqësore diplomatike, do të ngriten këtë ta bëjnë edhe me armë.

Ndërsa, sa kanë të drejtë, këtë koha do ta vërtetojë.
Për veten time unë e shoh dhe mundohem që t´i ndihmoj Lëvizjes Vetëvendosje, sepse L. V, çon pa gjakderdhje, në mënyrë civilizuese, në mes të Ballkanit dhe të Europës, që të arrihet kjo.
A e ka gabim - siç e shtroi pyetjen dëgjuesi;  unë, nuk mendoj se këtu ka ndonjë gabim, por sigurisht kur hapet pushka bëhen edhe gabime, ja psh, ushtarët tanë më të mirë tash po na i merr Haga. Po dënohen në Hagë për këto "arsye".
Unë, e përkrahi L. V, që të mos kemi gjakderdhje më!
Që të arrihet e drejta jonë për vetëvendosje.

Po, ja edhe një fakt tjetër, pse lindi  FBKSH-ja dhe në gjirin e saj, AKSH-ja; ata e shohin se nuk po shkon drejt zgjidhjes çështja e  Kosovës dhe çështja shqiptare në përgjithësi, prandaj, unë mendoj se derisa nuk është zgjidhur drejt çështja jonë, do të lindin AKSH-ja edhe ushtri tjera, të cilat nuk e shohin zgjidhjen me mjete paqësore, prandaj, duhet të bëhet një zgjidhje, sepse gjaku i dëshmorëve, amaneti i tyre na fton se duhet të arrihet qëllimi, sepse fundi i fundit  dihet që UÇK-ja e Ali Ahmetit e dha betimin për ribashkim kombëtar ndërsa ky zotëriu tani trumbeton, përiqet me të gjitha mënyrat dhe mjetet për bashkim me sllavët.
Kjo, është një tragjedi që ai mundohet t´ia imponon popullit, kinse s´kemi mundësi tjetër, siç arsyetohet ai dhe kompania e tij.
Bile, njëri prej ish-komandantëve të UÇK-re, më tha: nuk kishim mundësi, sepse patëm presione prej Balterit (ambasadorit amerikan në Maqedoni), unë ia ktheva; mirë bre dost (shok) ti, luftove për Balterin, e dhe betimin për Balterin, apo e dhatë betimin për popullin tonë?!
Kështu vijnë këto gjëra derisa nuk është zgjidhur çështja jonë, siç thotë poeti i madh gjerman, Brehti: "ku është revolucionari është pakënaqësia"!
Pastaj, Zeqiri ia jepë adresën e tij dëgjuesit...


RADIO DRENASI:
Thjeshtë, është vullneti është ai që ju bënë të fortë të shkruani për lirinë e atdheut?



Zeqiri:
Natyrisht, pakënaqësia!
Pakënaqësia e madhe për zhvillimet politike në hapësirën shqiptare më detyron që herë pas here të shkruaj letra, artikuj, peticione të bëjë debate dhe kundërshtime (polemika), të futem thellë në këto sepse e shoh të arsyeshme, kur populli e ka këtë rini kaq të mrekullueshme, ne s´guxojmë të lejojmë të futemi në këto aventura të çfardo Unioni me Serbinë dhe Malin e Zi.
Kjo, më detyron të reagoj, nuk mund të flë i qetë!...
Në anën tjetër, puna e taksistit në Kopenhagë, është mjaft e lodhshme, shpesh mbetem pa gjumë dhe prap mundohem që me djersën e ballit të ndihmoj diçka, të bëjë diçka të mirë në favor të çështjes kombëtare shqiptare.
E kam parë të arsyeshme t´i botoj këto libra që ta shohin intelektualët që nuk jam gjuhëtar, bile kam gabime edhe në shkrime, kur e shkruaj një letër e dërgoj tek 5-6 shokë, ta shiqojnë mos kam ndonjë gabim këtu apo mos e lëndoj të djathtin apo të majtin danez, sepse problemi ynë nuk zgjidhet duke i përkrahur të djathtët apo të majtët.
Juve ju kujtohet që unë e pëlqejë një punë të Ramiz Alisë, kur ai i rregulloi marrëdhëniet me BS , sepse ai e din se BS është në KS, dihet pastaj se Rusia e ka një veto atje, pra kur të dojë e pengon çështjen shqiptare.
Prandaj, unë nuk jam as kundër Rusisë, as kundër Amerikës.
Unë, jam edhe me Rusinë edhe me Amerikën, por kur çështja shqiptare kërkon zgjidhje dhe për këtë duhet të gjithë të jemi një mendje.
Ne, s´kemi pse të jemi as kundër Amerikës as kundër Rusisë.
Ne, Amerikës dhe Rusisë duhet t´ua bëjmë të qartë se ashtu siç kanë vdekur të parët tanë për çështjen kombëtare edhe ne pasardhësit e tyre, jemi të gatshëm të vdesim për çështjen kombëtare.
Duke, i botuar këto libra ma merr mendja që intelektualët do të ndërgjegjësohen, kur do ta shohin se një taksist i thjeshtë me një shkollë të mesme teknike, qenka në gjendje me polemizuar me diplomatë të huaj, po çfarë pune të madhe në këtë drejtim do të mund të bënin ata; ku janë ata intelektualë, pse heshtin?
Pse hyjnë në shërbim të djallit e të birit të mallkuar e jo në shërbim të popullit?!
Bile, aq më keq që ata marrin vota në emër të popullit.
Kjo, ka qenë edhe ajo revolta ime që e kam shprehur në librat e mia.


RADIO DRENASI:
Veprimtaria juaj ka qenë e  fokusuar që ta njoftoni opinionin atje në Danimarkë, ndofta kjo ka qenë qëllimi yt kryesor, si është pritur kjo nga miqtë tuaj, apo nga përfaqësuesit e diplomacisë, është pritur mirë mendimi juaj për çështjen kombëtare shqiptare?


Zeqiri:
Kjo, është një pyetje e ndërlikuar që duhet patjetër ta shpjegoj më mirë.
Unë, nuk e kam lehtë atje, sepse në fillim jam unë ai që e kam pritur delegacionin 9 anëtarësh, danezë ata me sugjerimin tim më 1992  ishin në Kosovë, atëbotë e kisha një veprimtari tejet të ngjeshur, duke biseduar me ata për t´i bindur që të vinin në Kosovë, pastaj ata erdhën këtu.
Me ç´rast u takuan me udhëheqësit politikë të Kosovës, që dualën në atë kohë legalë.
Pasi u kthyen, unë i prita  me shoqen time dhe me fëmijët e mi me buçeta lulesh në Kopenhagë.
Gjatë takimit, një udhëheqës i delegacionit të grupit parlamentar më tha:
  tani, do të kemi kontakte direkte me kosovarët, ata kanë qëndrime shumë të buta, për zgjidhjen e çështjes shqiptare e ju si dukeni keni qëndrime shumë radikale, ne do të kontaktojmë edhe me ju por ata kanë qëndrime demokratike që nuk e provokojnë Serbinë, nuk e provokojnë gjakderdhjen, ndërsa ju kështu këmbëngulni për pavarësi, për vetëvendosje, prandaj nuk mundemi t´ju përkrahim!
Megjithatë, unë vazhdova veprimtarinë time.
Kisha miq analistë që më përkrahnin, parlamentarë, bile në disa letra shkruhet kjo!...
Por, nga ky aspekt se kam lehtë, sepse jam në presione, më përgjohet telefoni, policia daneze më pyesin: çfarë bënë ti, a ke armë?
Unë, që as ushtrinë se kam mbaruar, kurrë në jetën time pushkë s´kam mbajtë por ja qëndrimi im ndaj çështjes shqiptare në përgjithësi dhe asaj kosovare në veçanti, e bënë këtë, që ministria daneze të më mbanë kështu si peng të situatës.
Unë, e kam shprehur haptazi edhe në shtypin dhe televizoinin danez, që do të vazhdoj ta përkrahi çështjen shqiptare edhe me pushkë nëse ka nevojë, të luftojë për të drejtat tona që po na mohohen!
Gjatë bisedave më kanë pyetur, çfarë interesi ke ti?
Unë, ua kam kthyer:
  interesi im madhorë është që unë t´i shohë shqiptarët që si popujt tjerë ta kenë të drejtën e  vet për vetëvendosje.
Paramendojeni zonjë e nderuar këtu në redaksi, çfarë dëshire madhore është kjo, çfarë fuqie të madhe do të kishte një komb prej 7-8 miljonë banorësh të bashkuar, me një ekonomi të zhvilluar.
Ne, jemi 2 miljonë shqiptarë jashtë vendit, sikur atë pasuri ta shfrytëzonim në territoret shqiptare, mesiguri që Shqipëria do të bëhej lule në brigjet e Adriatikut dhe në mes të Ballkanit.

Po, kështu siç jemi, ne s´ përparojmë dot, s´jemi askund!...

Dilni e shihni në përëndim, atje shqiptarët janë të humbur sot për sot!
Kjo politikë paqësore përçarëse i ka vënë në depresion të madh shqiptarët.
Nuk ka ardhmëri, nuk shihet dalje nga kjo gjendje.
Tani, ka filluar një ringjallje me L. V, tani e shohim sërsh se paska burra e vasha atdhetare që i dalin zot popullit, do të thotë sikur që ishte Demaçi në vitet 50-ta, që e filloi rezistencën kundër politikës serbomadhe, pastaj qëndroi burgjeve, kjo pasqyrohet në librin "Dosja Demaçi", Prishtinë, 2004, ku përshkruhen vuajtjet dhe gjyqet e tij dhe të shokëve të tij, një libër i përgaditur shumë mirë, pastaj i madhi atdhetar, Adem Jashari, sot të njëjtën punë po e bënë, djaloshi atdhetar Albin Kurti.
Do të thotë, sikur perëndia e ka shkruajtur fillimqëndresën tonë,  A : - Adem, Adem, Albin!
Diçka këtu do të ketë në favorin e shqiptarëve!
Prandaj, ju bëjë thirrje edhe njëherë, vetëm përkrahje Albin Kurtit, sepse jemi në në rrugë të mbarë!


RADIO DRENASI:
Janë vërtetë analiza interesante, me vlera të mëdha kombëtare, por s´ka si të ndodhë ndryshe, prandaj duam të dimë mendimin tuaj
për qeverinë e re, për "Qeverinë Berisha"?


Zeqiri:
Do të dëshiroja të del gabim mendimi im, por mendoj që Berisha ka një orientim shumë pro-grek dhe pro-serb, nëpërmjet vjehrrës së vet.
Por, qëllimin  kryesor  e dëshmoi hapur kur në deklaratën e tij tha: "të gjithë shqiptarët duhet të kenë sytë nga Greqia"!!!
...Dhe sipas, disa informacioneve që kam unë, forcat greke do të marshojnë, do ta bllokojnë ekonominë shqiptare dhe nëpërmjet asaj grekët do ta gëlltisin ekonominë shqiptare, prandaj nga kjo rezultonë se: kush e ka ekonominë në dorë, do të vendosë ( do ta ketë tutelën) edhe për çështjet politike.


RADIO DRENASI:
Mendoni se " Qeveria Berisha", do të jetë më favorite se qeveria Nano?


Zeqiri:
Po, shumë!
Greqia, është në Këshillin e Europës etj.
Nano e kishte njëfarë politike si Fan Noli, mbahej me Italinë, me Greqinë me Amerikën dhe me NATO-n, ndërsa Berisha është shumë kokëfortë dhe i paaftë politikisht.
Është hakmarrësnë shpirt dhe dhe ai tani shkon në një drejtim; ishte me arabët, me lindjen e mesme, pikërisht këtu edhe dështoi në politikën e tij e humbi përkrahjen nga amerikanët dhe tani shkon drejt Greqisë.
Atë garniturë qeveritare që e  ka paraqitë tash si shefat e mbrojtjes, të policisë, kryetarien e parlamentit, apo ministrin e jashtëm, nuk e shoh se kanë sens politik për t´i çuar punët përpara dhe për t´i përparuar e bashkuar shqiptarët.
Dhe, vëretë shumë shpejt do të filloj revanshizmi tek ata atje, prandaj unë frikësohem mos përsëritet ´97-ta.
Duke e kujtuar këtë, s´ndihem i qetë!
Druaj, Berisha do ta gjakosë përsëri popullin!
Do të dëshiroja shumë  të jem gabim, por unë mendoj kështu!
Shumë keq, kam bindje për atë njeri!


RADIO DRENASI:
Të nderuar dëgjues kemi folur për çështjen shqiptare.


Zeqiri, ndërhynë:
Nuk është e thënë që ju t´i keni bindjet e mia; por duhet të kemi kujdes ndaj të gjithë udhëheqësve shqiptarë, jo vetëm ndaj Berishës.
Nuk është mirë të krijojmë kulte dhe t´ju besojmë në mënyrë fanatike, pra t´ju besojmë verbërisht.
Ne, duhet t´i shiqojmë në radhë të parë si po veprojnë ata, sa po punojnë për qëllimet tona, vizionet tona, që na çojnë drejt realizimit të objektivave tona historike; sepse, në emër të demokracisë janë duke iu bërë padrejtësi të mëdha këtij populli.


RADIO DRENASI:
Të falenderojmë që erdhe në studion tonë!


Zeqiri:
Gjithashtu!



Intervistoi: Elsa MUJA
E  përgaditi për shtyp: Fadil SHYTI

Drenas, 4. 09.2005

Rexhep Qosja: Pse duhen bashkuar Kosova e Shqipëria (19/09/2008)

Adem Demaçi: Pavarësi me defekte (14/09/2008)

Albin Kurti: Flamuri i i Kosovës i ka dy ngjyra të flamurit serb (kaltër dhe bardh) dhe asnjë nga flamuri shqiptar (as të kuqen e as të zezën) (28/03/2008)

Intervistë ekskluzive për revistën mujore "AS" të Shkupit me Kolonel Saranda Toplica (04/2008)

DEMAÇI: Ëndrra e shqiptarëve çlirimi e bashkimi kombëtar, pavarësia e Kosovës ëndërr e vogël... (07/03/2008)

DEMAÇI: Do ta kemi një pavarësi të varur... (27/01/2008)

Intervistë me z. Xhemil Zeqiri, veprimtar i të drejtave të njeriut në Danimarkë (03/12/2007)

Intervistë me Gafurr Adilin: Lufta në prag për SHQIPËRINË E BASHKUAR (10/2007)

Intervistë me Albin Kurtin, lideri në arrest shtëpiak i Lëvizjes VETËVENDOSJE! (30/08/2007)

Intervistë ekskluzive e Xhavit Morinës dhënë gazetës Express të Prishtinës: I kërkon 30 burra (25/08/2007)

Flet Dr.Sadri FETIU: Grupi i Unitetit i përngjan plotësisht politbyrosë së dikurshme të “Centralni Komitetit” (27/06/2007)

Intervistë me Gafurr Adilin, zëdhënës politik i FBKSH-së dhënë gazetës "Lajm", me datën 4 qershor 2007 (04/06/2007)

EKSKLUZIVE: Intervistë me ish-shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, gjeneral Veli Llakaj (1) (prill 2007)

EKSKLUZIVE: Intervistë me ish-shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, gjeneral Veli Llakaj (2) (prill 2007)

EKSKLUZIVE: Intervistë me ish-shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, gjeneral Veli Llakaj (3) (prill 2007)

EKSKLUZIVE: Intervistë me ish-shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, gjeneral Veli Llakaj (4) (prill 2007)

EKSKLUZIVE: Intervistë me ish-shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, gjeneral Veli Llakaj (5) (prill 2007)

Agolli: Në PS nuk ka deputetë, por karagjozë politikë (24/03/2007)

Flet veprimtari Ibrahim Kelmendi “Pa dorëza” për gazetën Express
E NJOH VRASËSIN E JUSUF GËRVALLËS (03/2007)

Glauk Konjufca: Nëse Serbia mendon të rikthehet në Kosovë, atëherë “Vetëvendosja” shndërrohet në mekanizëm çlirimtar (02/2007)

Intervistë e mr. Gafurr Adilit dhënë radios “ZËRI I KOSOVËS” në Danimarkë, më 11 shkurt 2007(11/02/2007)

Bisedë “PA DORËZA” me Albin Kurtin(28/12/2006)

Xhemil ZEQIRI: Mysafir në studio të Radio-Kosovës(14/06/2006)

Albin Kurti: Nuk tërhiqemi nga protestat (15/12/2006)

Intervistë e shkurtër e Albin Kurtit për gazetën LAJM (05/12/2006)

Intervistë e Albin Kurtit dhënë gazetës ‘Kosova Sot’ (27/11/2006)

Intervistë e Albin Kurtit, aktivist i Lëvizjes VETËVENDOSJE!, për gazetën ‘Kosova Sot’ (07/10/2006)

Intervistë e kryetarit të Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH), prof. dr. Bashkim Mitrovica (pjesa 1) (24/09/2006)

Intervistë e kryetarit të Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH), prof. dr. Bashkim Mitrovica (pjesa 2) (25/09/2006)

Intervistë e kryetarit të Frontit për Bashkim Kombëtar Shqiptar (FBKSH), prof. dr. Bashkim Mitrovica (pjesa 3) (26/09/2006)

Intervistë për gazetën Epoka e Re (pjesa 2) (14/07/2006)

Intervistë për gazetën Epoka e Re (pjesa 1) (13/07/2006)

Intervistë e Xhemil Zeqirit prej Radio Drenasit (04/09/2005)

Intervistë për Radio Kosovën-studio e hapur (28/01/2004)

Xhemil Zeqiri në redaksinë e gazetës Epoka e Re (24/01/2004)

Intervistë në Tv-e par danezë (4 ditë para nënshkrimit marëveshjes së Ohrit)

Intervistë për redaksinë e studios "Zëri i Kosovës" në kopenhagë (13/05/2001)

Intervistë e Xhemil Zeqirit prej televizionit danez TV3 (19/02/2001)

Intervistë e Xhemil Zeqirit prej televizionit danez DR radio (01/10/1998)

IntervistË pËr Radio KosovËn-studio e hapur

Të nderuar ndëgjues,unë jam Sabit Ballabani do t'ju shoqëroj deri në ora 18.00 në këtë emision do të flasim për çështjen tonë kombëtare,do të flasim për veprimtarinë e një veprimtari të dalluar për çështjen tonë kombëtare.Eshtë ky z. Xhemil Zeqiri i cili jeton dhe vepron në Kopenhagë të Danimarkës. Emisioni ështe i drejtpërdrejtë andaj edhe ju keni mundësi që të inkuadroheni me pyetjet tuaja.

Sabit Ballabani
Z. Zeqiri mirëmbrëma dhe mirë se erdhët në Radio Kosoven! 

Mirëmbrëma dhe mirë se ju gjeta.

Z. Xhemil është hera e parë që jeni mysafir në radio studion e Kosovës?

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Po, në Radio Kosovën është hera e parë që vij.

Sabit Ballabani
Po, ju para ca ditësh keni ardhë për vizitë,në Kosovë dhe Maqedoni,meqë një kohë të gjatë jetoni në shtetet skandinave?

Xhemil Zeqiri
Po unë jetoj në Skandinavi gjegjësisht në Danimarkë,që nga janari i vitit 1981 jam vendosur në Kopenhagë,prej atëherë jetoj, punoj dhe veproj në Kopenhagë,jam i martuar dhe kam dy fëmijë.

Sabit Ballabai
Po, pse keni shkuar ju në Danimarkë në vitin 1981?

Xhemil Zeqiri
Ishte represioni i pushtuesve që bëhej ndaj nesh,dhe jo vetem Kosovës administrative këtu,po edhe viseve të tjera,në ish- Jugosllavi,që e quanim atëherë, pjesët shqiptare jashtë Kosovës. Sot,që quhet ose Maqedoni që dëshirojnë ta quajnë zyrtarisht; edhe atje vazhdonte represioni ndaj shqiptarëve.
Posacerisht, ndaj tyre të cilët mundoheshin të bënin diçka për të mirën kombëtare,për shembull studentët dhe intelektualët.Në këte rast pata fatin që edhe unë të isha  në shënjestër të  sulmeve të policisë  maqedonase. Është interesant diçka, se në atë  kohë vetëm se kam qenë një ndër deshmitarët,para gjyqit në Shkup dhe dëshmova realisht, për një rrahje masive ku përfundoj edhe me vdekje,  dola dëshmitar dhe për arsye se thash të vërtetën më kapi kjo valë represioni i  policisë. Në atë kohë filluan ftesat  të paraqitesha në polici, më merrnin në pyetje dhe më thoshin se kam gënjyer.Në këtë mënyrë filluan  maltretimet dhe torturat  ndaj meje dhe kam qenë shumë  i sëmurë.Nuk di se si shpëtova pa më vrarë.
Të them të drejten fillova që ta kuptoj dhe të interesohem se  çka përjetojnë ata që merren me problemet politike,si i përjetojnë  torturat,si vuajnë ata që merren me problemet shqiptare, pra ata që kërkojnë një zgjidhje të problemit tonë kombëtar. Do të thotë, ndaj meje u perdorën torturat më  mizore,po i shtroja vetes pyetje, sa  veperimtarë politikë i  përjetojnë  këto  nëpër burgje, që në atë kohë  ishin të mbushura me shqiptarë.
Në ketë rast vlenë të theksoj se mua mu ndalua që të  kontaktoj, me njerëz dhe s´kisha të drejtë  as  të  studjoj. Në atë kohë  dëshiroja të  studioj  historinë, por s´e arrita dot,kështu përfundoi kapitulli i asaj kohe.
Isha i detyruar të emigroj në Danimarkë,dhe atje dëshiroja të veproj diçka për ndihmë popullit tonë të robruar.
Në mars,  shpërthyen edhe demonstratat e pranveres heroike të vitit 1981, ajo valë shpirtërisht  më kapi edhe  mua,  në atë stuhi nëse mund të quhet kështu, isha i mendimit që të vë një gur në themelet e atdheut tonë të perbashkët.

Sabit Ballabani
Po sa ka qenë vështirë kur ke shkuar në vitin 1981 në Danimarkë në një mjedis të ri për t`u inkuadruar në rrjedhat që atë kohë kanë qenë të panjohura për ty, se megjithatë ai ka qenë  vend i huaj apo jo?

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Po, është e vërtetë se ka qenë shumë vështirë për mua, në radhë të parë isha në presionin psikologjik, se si u largova nga atdheu, e dyta nuk njihesha me  askend atje, edhe kur takoja disa shqiptarë që ishin puntorë, ambasada jugosllave kishte një kontroll të plotë dhe se njerëzit me të drejtë u frigoheshin dhe në këtë mënyrë filloj një si ta quajsh diferencim, shqiptari për shqiptarin.
Në atë kohë vinin disa emisarë të Lidhjes Komuniste Jugosllave të Kosoves,Maqedonisë.Ata,  mbanin mledhje me ambasadën dhe me masën që me çdo kusht puntorët të ishin  nën  kontroll  të Ambasadës jugosllave.

Qëllimi kryesor ishte që puntorët tanë të mos kontaktonin në asnjë mënyrë me intelegjencen daneze me miqtë danezë, gazetarë ose politikanë  danezë,dhe të mos u tregonim  atyre për situatat që po kalonte  populli ynë,po edhe  nëse takohen të mos themi se jemi shqiptarë, po jemi jugosllavë se atje punët shkojnë mirë, se atje nuk ka asnjë problem etj.
Poashtu,  unë u mundova  asaj kohe që të bëhemi 2-3 shokë e  të bisedojmë për situatat, po ishte shumë e vështirë. Ndërkohë,  filluan edhe demonstrat e prandveres së 81-shit, kisha shpresë se tani  ka ardhur koha se do binden punëtorët shqiptarët dhe do të  kontribuojmë dhe do të  ndryshojnë  situatat në favorin tanë. Edhe 3-4 muaj pas demonstratave nuk ndryshoi asgjë. Kështuqë, fillova me vendosmëri që të bejë dicka, aq sa mundesha aq  sa kisha mundesi në atë  ambient.

Sabit Ballabani
Megjithatë,  perkundër këtyre problemeve,ju që atëherë filluat të kontriboni për çeshtjen tonë kombëtare?!

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Në fillim e pash të arsyeshme se masa ishte e pa- përgaditur,në ate kohë nuk kishm as literaturë. Atëherë e ndëgjoja Radio Tiranën dhe incizoja këngë, fjalime dhe i shumfishoja dhe ua postoja nëpër adresa pa e dijtur marrësit se kush ua  postonte. Pastaj kontaktoja Ambasadën Shqiptare në Stokholm  të Suedisë dhe kërkoja prej atyre që, të më  japin ndonjë intervistë  gazete siç ishte "Zeri i popullit","Shqiperia e re","Bashkimi" e ndonjë libër,me përmbajtje patriotike, ndonjë kasetë  me këngë patriotike, filma me përmbajtjen patriotike me Azem Bejtën, me Shotën për shpalljen e pavarsisë së Shqipërisë, etj.Këto  i kopjoja,i shumëfishoja dhe dilja në Suedi ua postoja njerëzve  me postë.
Kjo,pra ishte ajo puna ime, sepse  mendoja në ate kohë, kështu ngritet më lart vetëdija kombëtare shqiptare,atje ku punoja.
Më vonë nga viti 1985 e pash  se kishte nevojë që edhe shqiptarët të kenë  një shoqatë të punëtorëve shqiptarë,nga ish-Jugosllavia, dhe e emëruam me emrin "BESA".Në fakt në atë  kohë ishte një klub me emër "JUGO KLUB" që e  kishte formuar apo kishte ndikim të madh Ambasada jugosllave,dhe prej aty u dënuan edhe demonstratat  heroike të studentëve.Pastaj,ishte një kënaqësi  e madhe për mua kur filluan punëtorët tanë  të tubohen dhe kështu filloi vetdijësimi,ngritja kombëtare te puntoret tanë në Danimarkë. Pastaj prej aty janë organizuar edhe disa demonstrata dhe filloi një kapitull i ri për mua.
Është vështirë t`i permledhish të gjitha këto gjëra me një emisoin por do mundohem t´i përmendi ca në pika të shkurta.Konstatova,se në mediat dhe politikën daneze,"LOBI SERB"apo jugosllav si ta quajmë, kishte ndikim te disa gazetarë,politikanë,analistë politikë shkrimtarë etj.E pashë të arsyeshme t´i hyjë edhe kësaj pune të vështirë,pasi edhe mosnjohëja e gjuhës daneze më pengonte.Filimisht,kontaktoja gazetarë dhe analistë dhe bisedoja me ta po ishte shumë vështirë t´i bindi,pastaj me disa miq danezë që ishin në shoqatë "Miqësi me Shqipërinë"e formuam një Komitet të cilin  e emruam "KOMITETI MIQTË E KOSOVES". Kryetare ishte akedemikja e nderuar Mina Skafte Jensen, sekretare,Jorgen Pedersen dhe një mike shqiptare përkthyese që kishte studjuar edhe gjuhën shqipe në Tiranë,Lote Rudorf Madsen.Kjo i përkthente të gjitha matrialet dhe ua dërgonim institucioneve daneze.Më vonë  organiozuam edhe demonstrata në përkrahje kërkesave popullore që i kishin shtruar studentët punëtorët dhe intelegjenca e asaj kohe.Pra, ky Komitet ka luajtur një rol shumë të madh,ka botuar dy broshura një me "Dokumenta per Kosovën"dhe një fletushkë me përkthime,intervista,analiza nga shtypi shqiptar dhe ai botëror për ngjarjet në Kosovë,pastaj së fundi botuam edhe një libër "KOSOVA NJË KONFLIKT I VJETER"afër 170 faqe,i cili  u shit ,u shpërnda nëpër institucione daneze:partive, shoqatave, univerziteteve redaksive të gazetave dherevistave,parlamentarëve që mereshin me politikë të jashme etj.

Sabit Ballabani
Po cili ka qenë  qëllimi i Komitetit "MIQTË e KOSOVES"?

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Qëllimi i Komitetit ishte që të informojmë qeverinë daneze, opinionin danez në pergjithsi, me situatat reale në Kosovë dhe territoret shqiptare në përgjithësi në ish-Jugosllavi.
Ishte një Komitet i ngushtë prej shtatë antarësh, i vetmi unë  kam qenë shqiptar dhe aktivitetet i theksova më lartë  në pika të shkurta. Pra,  Komiteti kishte për detyrë që të iformoj realisht dhe ne atëherë,  po edhe sot është aktuale se shqiptarëve në Jugosllavi u mohohej e drejta për të jetuar të lirë dhe për të vetvendosë për fatin e vet.
Ja,  tash populli shqiptar kërkon të jetë i barabartë  me popujt tjerë.Janë  mbushë  burgjet me të burgosur, emrat e të burgosurve i shpërndanim nëpër  organizata të ndryshme. Pra,qendrimi ynë  ishte se nga viti 1913-të, shqiparët po përjetojnë shtypjen  nga më brutalet në Evropë, pra prej atëherë  u ndanë  territoret shqiptare padrejtsisht.Pra, në vitin 1904 anglezët dhe françezët kishin hartuar hartat se shqiptarët janë  shumicë në 104.000 km katrorë dhe kështu Konferenca e Londrës u bëri padrejtësi të madhe shqipatrëve.
Diplomatët europianë, e lanë një Shqipëri prej 28.000 Km katrorë. Dhe paramendonjeni, Serbia, nga kjo konferencë doli më e pakënaqur sepse nuk ariti ta aneksoj gjithë  Shqipërinë dhe nuk ishte e kënaqur të ketë  një shtet shqiptar në Ballkan.Kjo ishte ABC- ja apo programi i Komitetit. Ne, e argumentonim shtypjen mizore ndaj shqiptarëve dhe bënim kërkesë për njohjen e së drejtës të popullit shqiptar të jetoj i lirë në shtëpi të vet.
Pastaj,kemi organizuar edhe"Debate puplike" etj.

Sabit Ballabani
Sa keni arritur të depërtoni tek instituionet daneze, për të sensibilizuar opinionin për atë se cfarë po ndodhë në Kosovë, Maqedoni, Mal të Z, Luginë e  Presheves?

Pëgjigje Xhemil Zeqiri
Ne, kemi arritë mjaft, në periudhen 1989-90, ishte edhe jehona e aktiviteteve në Kosovë e gjetiu.Ishte pra,kulminacioni i aktiviteteve me karakter kombëtar. Këtu në Kosovë,
rinia,studentët,intelegjencia ishte në përkrahje të  të drejtave kombëtare.
Në ate kohë, kryeministri Danz Paul Chluta na dërgon një leter në  të cilen e falemenderon Komitetin për aktivitetin dhe informacionet që shpërndamë.Pastaj,për grevën e miatorëve Komiteti pat organizuar edhe një debat pulik të ftuar nga politikanë,  analistë,  gazetarë, danezë,  prej shqiptarëve atëherë e ftuam Xhavit Halitin përfaqsues i LPK-së.Aty,ishin edhe perfaqsues të organizatave daneze etj.
Unë, si veprimtar që isha i LPK-së,dëshiroja që nga udhëheqsia të vijnë dhe të informojnë  për situatë dhe të shpalosin kërkesat reale popullore. Pasi unë nuk dëshiroja të dilja haptas në atë kohë nga disa probleme etj. Komiteti ka luajtur një rol të madh,për shpalljen e Adem Demaçit anëtar nderi në PEN-qendrën daneze. Në atë kohë  Komiteti e muar si një figurë ku do shpalosen problemet shqiptare,(sic u shpalosen apartëhidi në Afrikë, me Nilson Mandelen. Ne, dëshironim në këte mënyrë  ta ngrejmë  problemin e pazgjidhur shqiptar në Kosovë,  kur shkoja nëpër zyrat daneze u thosha ja si shqipatar  që jam më vjen turp, pse ka mundësi që  një fëmijë  7-8 vjeçar të dijë  për Nilson Mandelën e anën tjeter nuk dijnë intelektualët danezë  për Adem Demaçin, njeri intelktual shkrimtar i burgosur politik ku 5 vite ka qendruar në izolim, dhe  gjysmën e jetës,28 vite qendron nëpër  burgjet jugosllave. Këtu,dëshiroj vetem të theksoj: në takimin që pata me Lidhjen e Shkrimtarëve Danezë, ju  shpjegova për qellimin tim se kam ardhur që këta të bëjnë  dicka per sensibilizimin për Adem Demaçit. Ata, më dëgjuan e më thanë "shko tek PEN qendra aty  janë  shoqatat e shkrimtarëve që  po që merren me peroblemet e shkrimtarëve që janë të mbyllur burgjeve  dhe që nuk u botohen punimet etj.Atje  do të  bisedosh me Johanes Riss, i cili është sekretar i PEN klubit danez e ne  do bisedojmë  me telefon. Shkova atje më priti mirë  dhe filluam të bisedojmë,i them se mua më vjen shumë keq se si ka mundësi që intelektualët danezë  nuk dijnë se kush është Adem Demaçi ndërsa fëmijët  e njomë e dijnë  për Mendelën e Afrikës. Ju lutem duhet të bëni dicka. Ay,e thirri sekretaren ia solli një dosje për Jugosllavinë dhe më tha: "Ne,jemi intersuar për Adem Demaçin, dy herë i jemi drejtuar Lidhjes së Shkrimtarve të Kosovës dhe nuk kemi informacione të mjaftueshme, nuk na kanë siguruar sa duhet materiale veçse,Adem Demaçi është i burgosur dhe vuan në Stara Gradishkë, ka dy fëmijë.Dokumenti i Lidhjes së Shkrimtarve nuk kishte emër e as mbiemër. Me këtë unë nuk mundëm të bëjnë  diçka edhe nënshkrimi nuk merrej vesh se kush e kishte nënshkruar atë informatë. A mundesh me ma siguruar biografinë, akt-gjykimin ose ndojë libër apo diçka  se ne  në  ketë  vikend  kemi në Holand Kongresin e PENIT ndërkombëtar dhe se ne  e udhheqim Kongresin dhe e nxjerrim këtë propozimin tënd në Kongres. Po, i thash, kemi por jo në gjuhen daneze, e kemi në gjermanisht. S´ ka problem, ti ma siguro materialin dhe puna ime është tjetra. Të nesërmen, ia dergova një matrial që patëm mbajtë më një mbrëmje informative për Adem Demaçin, Johanes Rissi, më falenderoi dhe tha  shko tash.Ishte dite e diel, kur më telefonoi dhe më thotë se propozimin tonë e kanë  pranuar.Adem Demaçi u pranua antar nderi në PEN danez,suedez norvegjez dhe hollandez.Kjo,ishte kënaqsi e madhe për mua, pra, kjo është  meritë e Komitetit dhe e shumë e shumë të tjerëve.

Sabit Ballabani
A ka qenë vështirë të depërtohet në këto institucione?

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Po, ka qenë shumë vështirë,është dashtë një punë e madhe. Ka disa zikzake për të depërtuar, se në Skandinavi nuk shkon ryshfeti, por biseda; të depërtohet në biseda që përshembull  gjatë darkave të bisedosh dhe të ngresh çështjen.Në disa raste darakat janë më vendimtare.

Sabit Ballabani
Z.Zeqiri ju keni qenë edhe Kryetar i Këshillit Për Liritë dhe të Drejtat e Njeriut të Prishtines -Dega në Danimarkë?

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Po, në Kosovë filloi legalizimi i disa organizatave,u formua KLDNJ dhe parti politike unë i përkrahja dhe sigurisht që Kishilli ishte më i kapshëm për informacione në Perëndim dhe unë merrja informata dhe i shpërndaja nëper intitucione.Në atë rast Komiteti bëri një punë të madhe.U ftua  Adem Demaçi, të na vizitojë në Danimarkë.
Fillimisht, ne  përgaditëm një debat në Parlamentin danez,ku morën pjesë shumë intitucine dhe perfaqesues të pushtetit dhe të opozitës,organizata të ndryshme që merren me problemet ndërkombëtare,dhe kjo pikërisht bëri një jehonë të madhe, si në shtypin danez ashtu edhe në qeveritarët dhe parlamnetarët dhe aty u morë vendimi që në Kosovë të shkojë një delegacion i Qeverisë dhe i Parlamntit, shkencëtarë dhe gazetarë  danezë. Në këte mënyrë Baca dha propozim që të formohet edhe një kryesi pune e Kshillit.Dhe, kuptohet se kemi pasur shumë suksese.

Sabit Ballabani
Sa ka arritë  Kshilli që të informosurjë Institucionet daneze,për arsye se jo një numer i vogel i shqiptarëve për shkak të dhunës janë  larguar nga Kosova, në Danimarkë  e gjetiu ?

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Po, sigurisht që ka pasë suksese Këshilli,por do ishte më idealja që në Europë të formoheshin vetëm Këshilla për Liritë e të Drejtat e Njeriut, po për fat të keq u formuan edhe degët e partive politike. Dhe, partitë lujtën një rol negativ në Evropë. Sa herë që e ngritnim çështjen kombëtare me demonstrata,protesta dhe bënim thirrje në popull që të marrin pjesë masovikisht,  partitë fillonin me dizenformata se organizatorët janë të kuq, të zi, të bardhë etj,në këte mënyrë bënë përçarje në popull.Unë,  depërtova në një organizatë për paqë "AKSIONI PER PAQË 92"dhe këtu  bënin pjesë 13 organizata  që mereshin me problemet e Ballkanit,  kështu që iu bëja presion që të bëjnë diçka për shqiptarët.
Ata, në fakt mua më mbeshtetnin. Kemi Oranizuar dy konferenca ballkanike ku kanë marrë pjesë personalitete si:Adem Demaçi, Hajrulla Gorani, Dritëro Agolli, Skënder Gjinushi etj. Aty  kanë marrë pjesë serbë dhe maqedonë ku debatoheshin problemet. Pastaj, Këshilli ka organizuar disa debate të tjera me Dr.Shaqir Shaqirin, Xhafer Shatrin, Muhamet Kelmendin, Hydajet Hyseni etj... Kemi organizuar intervista me shumë politikanë  kosovarë  dhe kontakte nëpër këshilla për politikë të jashtme, qoftë në Parlament po edhe në partitë  politike në pushtet.
Por ka pasur edhe shumë parti politike të krijuara nga territoret tona, atje po ata nuk bënin gjë vetëm mledhnin mjete (të holla)dhe pengonin aktivitetin me karakter kombëtar.
Këtu,dua të potencoj faktin se kryeministri i Kosoves kur ka qenë në Danimarkë, ka ardhë nëpërmjet meje.Bëja kërkesa në ato organizata per shembull,në Shoqatën  për politikë të jashtme,ku bënin pjesë shumë figura të kulturës dhe politikës daneze dhe kërkoja nga ato që ta ftonin Bujar Bukoshin,që ta vizitonte  Danimarkën.Ata më thoshin ftoje ti e na do t´i bëjmë pritje!...
Jo, jo, atë, une nuk e njoh, s`e kam shok as djalë daje, po unë dëshiroj ju ta ftoni si Kryeministër, dhe në ketë mënyrë ata e ftuan.
Kam bërë çmos që të vijë edhe Ibarahim Rugova, si kryetar i Kosoves.Pastaj, ftesa  ju bë Rugoves,po ai nuk erdhi me ftesën që ia bënë organizatat daneze por  erdhi me ftesën e tagrambledhësve të 3% (tre përqindshit) që në fakt ishte një fyerje edhe per mua edhe për danezët, sepse ata e panë që nuk respektohen veprimtarët dhe miqtë danezë, ata që e përkrahnin por me disa njerez që bënin perçarje, dhe danezët i njihnin ata mirë  dhe kështu iu dhamë danezëve argumente se jemi të përçarë. Pra, ishte përpjekëja ime t´respektojmë institucionet tona. Po, fatkeqësisht vet udhëheqsit tanë nuk i kuptonin këto zikzake se si të depërtohet dhe të ecet përpara,ose e bënin me qëllim.

Sabit Ballabani
Kjo ështe një mungesë  në saje të një Zyre Diplomatike të Kosovës për t´ i koordinuar punët apo jo, jo vetem në Danimarkë po në të gjitha shtetet perëndimore, ku për shembull njerzit tanë  organizojnë takimet me udhëheqësit politkë e kulturorë të Kosovës.

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Po, pikërisht ajo është, fundi fundit Kosova sa është e imja aq është edhe jotja dhe e atij tjetrit,dhe të gjithë  ne, duhet të bëjmë në të mirë  Kosovës, të lëvizim nga një gur për të mirën e këtij populli, ta ngremë  këtë  Kala tonën.
-Kush perveç  neve,  siç thotë populli; "si të kruan dora jote, s´të kruan dora e huaj"!..

Sabit Ballabani
Z. Zeqiri, para ca mujsh ju keni shkruar një libër; "Në mbrojtje (diplomatike)të çështjes shqiptare". Libri është paraqitur në Tetovë dhe në Prishtinë, apo jo? Unë, fillimisht do citoi se çka ka thënë ,në Prishtinë, z.Adem Demaçi: "Po paraqesim (promovojmë) jo vetem një libër, por një vepër të një atëdhetari të shquar të kauzes sonëtë shprehur nëpermjet fjalës  së shkruar i cili është  rreshtuar drejt në mbrojtje të çështjes shqiptare".
A mundeni të na  thoni diçka  ma shumë,  per këtë liber çka përmbanë ky libër?

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Po, libri përmbanë peticione  të drejtuara kancelarive daneze dhe europiane, letra të hapura, drejtuar Qeverisë, Ministrisë së Jashtme  Parlamentit, Partive politike, Organizatave të ndryshme siç është  Organizata për Bashkëpunim Europian,pastaj intervista në shtypin danez, polemika, replika me sllavët shovenistë dhe forcat pansllaviste në Danimarkë.
Sepse, pansllavistët bënin gati haptas përkrahje se Serbija ka të drejtë të ushtrojë dhunë mbi shqiptarët se Kosova është  territor serb etj.
Pra, shumë gazeta më kanë bërë intervista jo se kam qenë i caktuar si diplomat, por edhe titulli i librit diplomatike është në kllapa se mua nuk më ka caktuar askush si diplomat por e kam parë të arsyeshme të jem në levizje për të mirën e popullit, të jap  një ndihmë,
Po sikur të ishim pak të bashkuar, shumë punë të mira do bënim po ja për shembull; unë, kam bashkëpunuar me disa ekspertë të ndryshëm dhe unë nuk e kam ditur që pas luftës paska një ligj ku punëtorët tanë atje mund t`i tërheqin nga tatimi 15000 korona daneze në vit, dhe kjo zgjatë  për tre vite. Pra ata nuk e kanë berë këtë për shqiptarët po për ato vende ku përjetojnë  katastrofa, psh, tërmete, vërshime, ose luftëra,  siç ngjau te ne dhe ata që i dinë  këto gjëra. Ata më thanë: ju, organizohuni dhe mundeni ta fitoni ketë të drejtë,pra ka Këshilla në Parlament të cilët merren me këtë çështje, por këto dështuan, nga mosoraganizimi ynë. Paramendojeni,sikur 5ooo shqiptarë të ndimonim me nga 15000 korona, po kjo të bëhej edhe në shtete tjera të Europës, si do të ishte gjendja sot në Kosovë dhe në viset shqiptare ku kishte tri   luftëra, ato do ishin lule në Ballkan, edhe ne do ishim të kënaqur,  sepse kur do vinim këtu, do t´na pritnit me fjalë të mira, vëllazërisht.Po, edhe u do të ishit shumë të kënaqur e më të pasur  me këto ndihma reale, sepse ne atje tatimin e japim për ta ndihmuar atdheun tonë për raste të tilla si lufta, ku bëhen shumë shkatërrime!...
Pra, jemi popull i vogël dhe na duhet një bashkim shpirtëror, gjërat e mira duhet të na bashkojnë dhe ato të këqijat t´i largojmë dhe të ecet përpara. Sepse, armiqtë tanë,janë të fortë dinakë dhe të organizuar, prandaj,neve na duhet bashkimi. Në mos sot, nesër ose pas 10 viteve na duhet t´i bëjmë këto punë  që ua thashë dhe të mos humbet kohë se armiqtë tanë mendojnë keq për ne, prandaj atë ditë që ne s´kemi organizim, patjetër do t´na ndodhë e keqja! Ballkani ka qenë perherë  kështu me kriza nacionale ne, duhet të përgaditemi mos të ketë kriza, pra atë ditë që ne nuk jemi të përgaditur, vigjilentë,atë ditë do ta kemi problemin më të madh nga armiqtë tanë. Fjala është që institucionet e Kosovës, edhe ato të Shqipërisë  të organizohen më mirë dhe popullatën tonë jashtë ta mbajmë më nën   kontroll. Të kemi pandërprerë një bashkpunim më të ngjeshur, me kontakte sa më të shpeshta, të ftohen veprimtarët, të bisedohet, çka mund Qeveria të bëjnë për ne dhe çka ne për Atdheun e  Qeverinë, gjegjsisht për popullin.
E,jo vetem me koncerte! Veprimtarët atdhetarë të ftohen e të bisedohet shtruar.Në këtë mënyrë,mund hapen rrugë bashkëpunimi për çështjen tonë të pazgjidhur kombëtare.

Sabit Ballabani
Pse mungojnë  këto veprimtari?!

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Pikërisht, e thash pak më parë se:"si të kruan dora jote,nuk të kruan e huaja".
Në Kosovë, vepron UNMIKU, pra këta nuk lejojnë një gje të tillë, nuk lejojnë një bashkim të të gjtha forcave, sepse forca bënë fuqinë! UNMIKU, nuk dëshiron që ne të jemi të fortë, të kemi fuqi. Këta duan që ne të jemi të paorganizuar, pastaj të thonë se në Kosovë nuk mund të bëjnë vet, pa ne, etj etj, që ta arsyetojnë praninë e tyre, këtu. Mirë, dakort, ne nuk jemi kundër! Vet i ftuam I pritem me lule, etj etj; por tani, të mos tallen me ne. Tani,duhet që të respektohet e drejta jonë.

Sabit Ballabani
Ta inkuadrojmë një ndëgjuese!
Hallo!  Mirmbrëma!
Prezentohuni ju lutem!

Ndëgjuesja
Jam nga Vushtria, a ka mundesi të më  ndihmoni? Kam dy fëmijë të sëmurë nga sytë, njëri, i ka të dy e  njëri një sy të sëmurë. A mund të më ndihmoni ta bëjmë jashtë Kosovës  operacoin?

Sabit Ballabani
Ju jeni nga Vushtria, dhe keni dy fëmijë të sëmurë në sy apo jo? Regjija le ta merr numrin dhe adresën dhe do bëjmë përpjëkje t´ ju ndihmojm, aqë sa mundemi.

Sabit Ballabani
Ja pra! Shqiptarët kanë halle të mëdha, z.Zeqiri, fatkeqsisht, shëndetsia jonë është në gjendje shumë të rëndë, shumë sëmundje nuk kanë mundësi që të shërohen këtu në Kosovë. Një pjesë e madhe e popullatës është detyruar të kërkoj ndihmë edhe jashtë shtetit, duke pasur parasysh se ne nuk kemi ecë aq shpejtë. Do t´i këthehemi bisedes sonë ;unë, do citoj edhe një njeri i cili gjatë paraqitjes së librit tuaj, mikun tonë danezin Tue Magnussen nga Organizata kunder torturave, me seli në Kopenhagë, i cili ka thënë:
"Ju mundet të gjeni edhe veprimtarë tjerë,të cilët janë marrë me çështjen shqiptare në Skandinavi, por nuk mundeni të gjeni një njeri si autori i librit i cili me tepër perkushtimin iu është  qasur në mbrojte të çështjes shqiptare dhe dëshmon në librin që po paraqitet,sot" . A don të thotë kjo se me gjithatë , një numer jo i vogël i danezëve vërtetë ka kontribuar vite të tëra për çështjen shqiptare?!

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Po, është e vërtetë kjo, një nder ata, është edhe ky miku ynë, Tue Magnussen,më kujtohet kur në fillim ne kishim probleme në mesin e shqiptarëve, kur mua më akuzonin se ti punon me këte, se ky është kundër sistemit të Enver Hoxhes dhe më quanin antikomunist. Ndërkohë, une ju pergjigja atyre akuzave, mor shokë unë  nuk kam ndërmend t`ia drejtoj brirët e dashit, po për mua ka rëndësi që këta ta përkrahin problemin tonë, të Kosoves,ky si danez ka të drejtë të jetë kundër komunizmit e të tjera...
Pra mua më interesonte që të kemi përkrahje që ta sensibilizojmë çështjen e pazgjidhur shqiptare në ish-Jugosllavi; se ky ka vërejtëje për sistemin në Shqiperi, është krejt tjeter.
Unë, punoja jo vetëm me këtë  mikun tonë  po edhe me ata që nuk donin të dëgjonin për hallet tona. Me argumente dhe matriale, ndikova që një pjesë  e tyre filluan të na perkrahin edhe në demonstratat dhe në shumë aktivitete tjera. Ta marim shembull, Tue Magnusseni është një ndër analistët më të mirë danezë  kur është  çeshtja e Ballkanit dhe ka ndihmuar shumë Universitetin e Prishtinës dhe ndihma e tij është aq e madhe sa që nuk mund ta përshkruaj në këtë emision. Politikisht, ka qendrime të drejta dhe ka dalë me qëndrimin, e guximshëm, se shqiptarëve u mohohet e drejta per vetevendosje po çka nëse populli nuk dëshiron të jetojë në dhunë e terror, ai ka të drejtë të vendos per fatin e vet!...
Se, shqiptarët duan apo nuk duan të jetojnë  nën  dhunën  e terrorin serb?! Ky, ka dhënë kontribut të madh edhe nëpermjet Komitetit etj, etj.

Sabit Ballabani
Kemi një ndëgjues. Hallo, kush është? Mirëmbrama! Prezentoheni ju lutem!

Ndëgjuesi
po, unë jam Blerimi, flas nga Danimarka, kam  dëshirë të dijë se çka do bëhet me azilkërkuesit tonë, që s´kanë lejeqëndrimi, e që danezët po duan të na këthejnë në Kosovë, Z. Zeqiri, a din dicka,si mundemi të qendrojmë, dhe ca kohë  në Danimarkë?!

Sabit Ballabani
Po, ju falemnderit! Z .Zeqiri edhe pse nuk është diplomat, megjithatë, ka njohuri për këto rrjedha. Faleminderit për paraqitje!

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Tash është  një problem, sepse erdhën në pushtet forcat e djathta, dhe kanë aprovuar disa ligje që në fakt janë shumë të ashpra kundër të huajve dhe faktikisht i fituan zgjedhjet parlmentare me disa programe, e projekte kundër të huajve; per shembull Ministria e Migracionit në Danimarkë dhe Ministri, Bertel Haarder, për ata që janë në Danimarkë dhe duan që të bëjnë bashkimin familjar i kanë ashpërsuar ligjet sa që është e pamundur të veprohet, dhe se ne kemi bërë disa protesta por ende nuk kemi marrë  përgjigje deri më tani, se këto dy javët e fundit jam në vizitë këtu.

Sabit Ballabani
Kur është fjala për shqiptaret në Danimarkë , si paraqitet gjendja e tyre?

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Pikrisht ajo më brenëshumë se dalëngadalë po pësojmë një asimilim gjuhësor, po shkojmë drejt asimilimit, drejt zhdukjes për disa vite do kemi pasoja të mëdha, nëse vazhdon kështu, sepse breznitë e reja nuk do flasin edhe gjuhen shqipe; pra këto ligje të reja që janë aprovuar në Danimarkë janë shumë të ashpëra, dhe fëmija që rritet atje i nënshtrohet një asimilimi, sepse nëpërmjet shkollës, reklamave, filmave të vizatuar dhe shumë emisioneve, programeve kompjuterike dhe rrethit që janë atje i përshtatet asimilimit gjuhësor, pastaj, shkollat në gjuhën amtare janë reduktuar,pakësuar etj. Po të jemi të organizuar kemi mundesi të hapim edhe shkolla private edhe shkolla të mesme, po janga mosorganizimi ynë do kemi pasoja në ardhmen. Unë marrë shembull,në shtëpinë time flasim shqip, por ama sa fillojnë fëmijët të grinden, ia fillojnë në gjuhën daneze.
Edhe pse unë  mundohem, t´jua përkujtoj shqipen, por kjo nuk varet vetëm prej prindërve por edhe nga organizimi i popullatës atje që ta zhvillojmë gjuhën dhe kulturën. Ka qe 13 vite ku ështe bërë shumë pak për gjuhën dhe  për kulturën tonë atje në Perendim. Vetë, kam bërë përpjekëje, nëpër institucionet daneze. Ata, kur më pyetin se sa antarë keni, iu them, 50-të, vërtetë shumë pak shumë pak, ku janë 10.0000, ose ta marrë shembull faktin që, pas luftës unë dëshiroja t´i dërgoja ca ndihma për minatorët në Mitrovicë, po ata shokët tanë atje nuk e kuptojnë se ajo ndihmë nuk është kapitali im personal, po ato organizatata daneze më kerkojnë dokument me shkrim, e këtë duhet ta bëjë  Sindikata e punëtorëve. Pastaj, kam bërë përpjekëje të mëdha per të marrë ndihma në komuna, spitale, shkolla dhe ata duhet t´i kuptojmë se pastaj po s´u argumentuan ku shkuan këto ndihma, më ndalet edhe aktiviteti në të ardhmen, për ndihma është fjala.

Sabit Ballabani
Sa kanë arritur shqiptarët atje përveç punëve fizike të shkollohen,të punojnë në organizata të ndryshme daneze, kur dihet se një pjesë e madhe e shqiptarëve jetojnë në shtetet perëndimore?

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Në këtë drejtim nuk është arritur sukses i mjaftuar, janë raste të ralla po megjithatë, ka, por jo aq sa është edhe përqindja jonë në perëndim. Është një djalë i zgjuar,fenomen nga Prishtina, quhet Fatmir Kabashi, Ay, na e ka sbardhë fytyrën ne shqipatrve, Ay, e ka zbuluar në informatikë, një pjesë  të kompjuterit. Kjo arritje, është për t´u përshëndetur dhe kënaqsi se një shqiptar  nga Kosova bëhet në fakt shkencëtar i mirë në Danimarkë. Pastaj, është një grua nga Shqiperia e Përtejdrinit, e cila e ka mbrojtur doktoraturën në fushën e gjeoologjisë, me nëntokën, kjo është shumë me rëndësi sepse është e vetmja në Danimarkë e këtij profesioni, ka edhe të tjerë që kanë arritur, por jo aq shumë. Më shumë janë ata/ato, të Shqipërisë së Përtejdrinit.

Sabit Ballabani
E inkuadrojmë edhe një ndëgjues, prezentohuni ju lutem!

Ndëgjuesi
Mirmbrëma!
Quhem, Arsimi nga Prishtina, ju përshëndes dhe i uroj mysafirit shëndet!
Desha të pyes se çka mendon ai për atë që: "Kurrfarë dobie si kanë sjellë, kombit shqiptar, Sali Berisha dhe Ibrahim Rugova, përkundrazi, cka mendoni ju, ata, as nuk e kanë përkrahur luftën çlirimtare të Ushtrisë  tonë?! Aq  kisha, edhe njëherë ju përshëndes!

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Po, këto janë probleme politike, nuk dua të përgjigjem në këto gjëra, populli i din më mirë, kur populli e votoi Sali Berishën më 1991, atëherë ai thirte. ”Kosova, Kosova, Autonomi!
"Enveri, e shiti Kosovën", etj e të ngjashme dhe në vend që të thoshte se Çamëria është shqiptare ai thoshte se, Shqipëria e jugut është greke"!!!
Kur i dëgjoja këto deklarata të filliqëta,plotsisht antishiptare, mua m`u rrënqethte trupi, pastaj edhe unë fillova të analizoj gjërat, dëshiroja të di se me të vërtetë Enver Hoxha a e shiti Kosoven?!!!
Lexoja veprat e tia,e kundërta ishte, Ay, e kishte mbrojtur shumë fort çështjen shqiptare dhe se kur ishte Konferenca e Ambasadorëve në Londër, më 1913-të, e cila kishte marrë vendime arbitrare, që territoret shqiptare të ndahen si mos ma keq, Enver Hoxha ishte fëmijë 5 vjecar, dhe si fëmijë nuk mundet të shesë dhe të blejë dicka të vogël,si një liter qumsht, një kg.banane, etj, pikërisht deklaratat e Sali Berishës, më detyruan mua të mirrem me studimin e veprës së Enver Hoxhës dhe nuk gjeta asnjë gabim, ne mundemi të bisedojmë se:pse nuk arriti ta bashkoj kombin por këto akuza që janë ngritë nga Sali Berisha me kompani nuk qëndrojnë fare.
Po, Ay, kishte qenë një Vigan i kombit shqiptar, por i rrethuar nga grekët, italianët, sllavët dhe mos të harrojmë se fuqitë e mëdha kanë patur kurdoherë një qendrim antishqiptar si para ashtu edhe pas Enver Hoxhës.
Ndërsa, për Rugovën vet populli e votoi  dhe populli le t´i vlersojë veprimet e tij. Sa për luftën unë e kam përkrahë dhe nuk kam pritë që UÇK-ja të çliron Kosovën.
Po, edhe në TV-danez haptas e kam thanë se e kam përkrahë se vetem UÇK-ja, e solli çështjen e Kosoves në tryezat diplomatike dhe se çështja e Kosovës dhe ajo shqiptarre në përgjithësi kërkon zgjidhje. Kjo e drejtë neve po na mohohet!...

Sabit Ballabani
Z.Zeqiri, e kemi edhe një digjues. Ju lutem, prezentohuni, ju lutem unë në fund do presentohem; Ju lutna këso mendime që kritikojnë politikanët nuk i duam, se politikanët janë njerëz që punojnë për popull e nuk bënë t´i ngacmojmë!

Sabit Ballabani
ju lutem! Z,Zeqiri, nuk është anëtar i asnjë partie politike.

Dëgjuesi
Për atë, ia terheqi vrejtjen,të mos perzihet në politikë se politikën e ka dikush tjetër në dorë!
Mos t´i ngacmojmë politikanët që këta le ta kryejnë punëne vet!
Mos të këtë kokëçarje!

Sabit Ballabani
Falimenderit per paraqitje!
Z,Zeqiri, t´i këthehemi tani bisedes sonë.
Si e shihni ju zgjidhjen e çështjes sonë kombëtare?
Edhe në librin tuaj keni thënë se populli shqiptar, tani ka probleme të mëdha, se duke patur parasysh se nuk e kemi të zgjidhur statusin e Kosoves, poashtu dihet gjendja e shqiptarëve në Maqedoni,në Luginen e Preshevës, e në Mal të Zi. Si e shihni ju zgjidhjen?

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Personalisht, kam qenë kundër që në fillim dhe kam debatuar dhe i kam shprehë mendimet e mia. Kam qenë disa herë nëper këto Konferencat Ballkanike. Unë dhe ai miku danez Tue Magnusen kemi marrë pjesë dhe i kemi raportuar Ministrisë së Jashtme, ja për shembull: në Vjenë të Austrisë, pataj në Gjenevë, Hagë dhe në Stamboll dhe kam shprehë mendimin tim në lidhje me organizimin tonë në territoret e ish-Jugosllavisë. Nuk ishte e arsyeshme që të lejohet një Parti me emër Prosperitet në Maqedoni,Preshevë ose Mal të Zi. Lidhjes Demokratike, pasi kjo u formua më heret, dhe nuk ishte mirë që këta të LDK, së, lejuan të formohen partitë e sipërpermendura, kështu ata e bënë faktikisht një ndarje të tertoreve.
Pse kishte  nevoj të det prosperiteti Demokratik në Maqedoni. Automatikisht ishte një ndarje që kjo ndarje po na kushton shumë  tash po edhe në të ardhmen. Kjo ka qenë atëherë vërejtja që, ishte një gabim fatal. Mendoj se edhe sot është gabim, me shpresë se do të përmirësohen, se pas 14-15 viteve nuk ka lëvizur asëgjë, edhe pas tri luftërave nuk u zgjidh asgjë dhe nuk po shkojmë shpejt kah zgjidhja. Edhe në këte mënyrë,mendoj unë, është mirë që partitë të ulen e të bëjnë elaborimin (ndryshimin) e programeve të veta, nëse jo, anëtarësia të bëjë presion që sa më parë të bëhet kjo. Të gjitha partitë që veprojnë, të bashkohen rreth një Fronti për bashkim kombëtar se në fakt të gjithë thonë se jemi për bashkim- kombëtar, por kur ju themi veprojnë, rrudhin krahët e thonë, se nuk na lejon kjo ose ajo fuqi!!!

Pra, unë mendoj se nuk ka zgjidhje tjeter përveç Bashkimit Kombëtar. Bashkimi kombëtar është i pashmangëshem, nuk mundet t`i iket, është e vetmja zgjidhje! Një njeri që i ka mushkritë e prishura, të kalbura, ose zemrën e sëmurë nuk mundet të jetoj. Pra Shqiperia ështe në këtë gjendje, dhe duhet të shërohet, çeshtja kombëtare shqiptare pra, kurimi është i plotë dhe i qartë, kur ne të jetojmë vetëm të BASHKUAR. Paramendonjeni një Shqiperi 7-8 miljonëshe, do të ishte një barazpeshë, me Serbinë, Bullgarinë, dhe me Greqinë; për këtë ne duhet të punojmë dhe t´ua imponojmë ndërkombëtarëve, këtë të drejtë që po na mohohet.
Unë jam edhe antar i një Organizate dhe në Kuvend unë e parashrova një Rezolutë që pas shumë debateve u miratua dhe kjo ka të bëjë me të drejtën e popullit tonë, pra, pse shqiptarëve u mohohet e drejta për të vendosë vet për fatin e vet?! Se, duan apo nuk duan shqiptarët, të jetojnë nën dhunën e terrorin serb e sllav, të ketë kufi me Kosovën apo jo?!
Unë, e kam të kjartë pavarsinë e Kosovës po kësaj tani i ka kaluar koha,tani kjo është kërkesë jo aq e rëndësishme, aktuale, po e citoj këtu një analist anglez, quhet, Neol Moikom.Ay e pëkrtah Pavarsinë e Kosovës, por ama kjo pavarsi nuk i zgjidhë problemet-thotë: Kjo, Pavarsi ishte aktuale para luftës, por tani që plasi lufta, dhe posaqërisht tani që nuk ka Jugosllavi, por është Unioni, Serbi-Mali i Zi,kërkesa për pavarsi,mendoj që nuk është serioze. Pra, ne duhet domosdoshmërisht të kërkojmë, vetëm bashkim kombëtar.
Pra, ne duhet ti shohim problemet realisht,dhe se partitë politke nuk duhet ta rrejnë popullin, se punët po na shkojnë për mashallah, në Kosovë, e në Maqedoni.

Sabit Ballabani
E përmendët Maqedoninë. Këto ditë keni berë edhe paraqitjen e librit në Univerzitin e Tetovës. Si qendron puna atje, a ka ka ndryshuar diçka në të mirë të shqiptarve pas luftes Çlirimtare?

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Mund të thuhet se nuk ka ndryshuar gati asgjë. Burgjet janë me ushtarë të UÇK-së, ata që kanë kontribuar janë lënë anash. Familjet e tyre dhe të dëshmorëve janë si mos më keq.Të pasurit pasurohen të varfërit edhe me tej varfërohen, ndersa ata që e sabotuan luftën janë në pozita. Partia në pushtet nuk i përmbushë kërkesat ose ato komunikatat dhe deklaratat që të realizohen dhe as që i intereson t´i aprovoj!
Në një mënyrë është berë një sherbëtore e Parlamnetit,maqedon. Duhet që ne anëtarët të bëjmë presion që kjo parti, t´i ndryshojë qëndrimet në favor të çështjes sonë kombëtare.
Këtë vijë plolitike janë duke e ndjekur jo vetëm BDI-ja e Ali Ahmetit,por dhe parti të tjera që veprojnë në hapësirën shqiptre si ajo e Arbër Xhaferit, e Fatos Nnos, e Sali Berishës dhe ajo e Ibrahim Rugovës.

Sabit Balalbani
Si e shihni ju për shemubull,zbatimin e marveshjes së Ohrit?
Qeveria maqedone dhe opozita në Maqedoni është duke bërë çmos ta pengoj, këtë proces,kemi rastin e zyrtarizimit të Univerzitetit të Tetoves (UT-ës).

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Po, vërtetë ka pengesa nga Qeveria maqedone,që të realizohet Marrëveshja, po në fakt kjo u shkelë me dy këmbët. Rasti më i freskët,në marrëveshje nuk ishte përcaktuar, UT. Por , falë ish-ushtarëve që luftuan në Kalanë e Tetovës, komandant "Bacës", Sami Izairit, i cili mori në mbrojtje Univerzitetin, e pastroj nga disa huliganë që bënin dëme ndaj studentëve, pra, falë BACËS, UT-ja,funksionoj, mbijetoj.Kështu, iu bë presion Qeverisë dhe Parlamentit të votojnë, dhe u pranua si Universitet shtetëror. Këtu, kemi një shkelje të Marrëveshjes, UT-s muar me forcë, ashtu do të merren edhe degët tjera.
Pra, këtu kemi një grup i cili e ka kuptuar se atë që ta jep armiku ta merr kur don, po çështja është ti t´ia marrësh e ta mbrosh. Ky sukses është i Komandant Baca me shokë.
Po Marveshja e Ohrit është shkelë edhe më parë, ju e keni të freskët se pasi ua morën armët, UÇK-ja, filloi një loj tjetër.- Maqedonët, filluan të mledhin nënshkrime që të bëjnë referendum se a ju jep votëbesimin politikanëve të vetë që patën firmosur në Ohër. Dhe ndodhën si ndodhën ngjarjet, Pas atij aktit terrorist në Njyork, te Kullat binjake, Trajkovski, Kryetari maqedon e bëri një projekt kinse në atë marveshje me që, fakto ajo marrëveshje u ndryshua rrënjësisht.  Tash kur thonë politikanët si për shembull Musa Xhaferi ose Ali Ameti, për Marveshjen e Ohrit ata e gënjejnë në radhë të parë veten e pastaj edhe popullin, por populli duhet ta kuptojë se kjo marëveshje është shkelur me dy këmbët. Unë do të citoj ish-Komndant Mësuesin i cili thoshte në fillim se: "Nëse një presje i heqet marrëveshjes shpërthen konflikti"! Eh, mësuesi, ose Rafis Halili siç e ka emrin i shkreti, marrëveshja ndryshoi komplet dhe u shkel megjithatë mësuesi vashdon të rri në Parlamnetin maqedonas, dhe duke e parë se fjala e shqiptarëve nuk respektohet, maqedonët tallen me parlamentarët shqiptarë etj. Dhe ata perseri vazhdojnë të rrijnë në parlametin maqedonas për ato të shkretat rroga. Po, sigurisht që forcat nderkombtare iu bëjnë presione që të bëjnë kompromise, por unë pyes; Ali Ametin e votuan populli apo ndërkombtarët?
Pra, populli i dha votën për pushtet dhe ai duhet të punojë atdhetarisht e jo të bëhet shërbetor i pushtetit sllav.
Pastaj, Arben Xhaferit ia dha populli votën pas atyre premtimeve pompoze se për tre muaj ose 100 ditë do ta ndryshojë Kushtetutën, do legalizojë UT-në dhe simbolet kombëtare. Po që se nuk ndodh kjo, atëherë do të bëjmë krizë qeveritare.Përkundrazi edhe kur filloj kriza dhe lufta PDSH-ja doli në anen e pushtetit.Ne i kemi deklaratat e Arbenit për luftën dhe për Marrëveshjen, nëse mund të quhet marrëveshje se kjo ishte tërësisht, në dëm të shqiptarëve.
Dhe kur erdhi puna populli ia mori votëbesimin.Pra si mendon Ali Ameti do të merr sërish votëbesimin e popullit me këto intriga që mundohet të ia bëjnë popullit me një grup të ngushtë. Unë, them se Maqedonia nuk mund të ekzistojë. Pikërisht, këtu kam një mllef ndaj kësaj partie se frytet e luftes humbën suksesin e luftes dhe mundohet tash të manipulojë me popullin. Disa nga kjo parti janë bërë extremë  kapitalista, janë pasuruar pa masë e posacrisht ata që erdhën nga Danimarka të cilet erdhën se kishin borxhe të mëdhaja atje duke lozur bixhos dhe ata njerez po e përcaktojnë politkën e Bashkimit Demokratik për Integrim.

Sabit Balabani
Ju falimenderit që ishi me ne në sdudion tonë dhe shpresoj se ju si individ edhe më tej do kontriboni për çeshjen tonë kombëtare shqipatre përkunder problemeve dhe veshtirsive nga unë kam pasë rast personalisht t`ju shoh se pas punës tuaj të përditshme kohën e lirë e kalon duke u marrë me çështjen tonë kombëtare duke iu ndimuar shqiptarve.

Përgjigje Xhemil Zeqiri
Ashtu është, edhe une ju falënderoj, do të jem ai që kam vepruar dhe do veperoj derisa të zgjidhet çështja jonë kombëtare. Jam munduar të bëjë diçkja për ardheun tonë të shtrenjtë, dhe do vazhdoj.Nëse ndëgjuesve nuk u jam pergjigjur mirë herën tjeter mendoj se do përmirësohem, por edhe ata uroj t´i shohin gjërat edhe më mirë, pra të përmirësohen dhe t´i shohin gjërat më realisht. Armiqtë tanë punojnë, janë të organizuar, prandaj edhe ne duhet të organizohemi që të mbrohemi eventualish nga ndonjë e papritur. Falimenderit z. Sabit!

Sabit Ballabani
Të nderuar ndëgjues, kjo ishte e tëra studio e hapur, kaq per sot.

Prishtinë, 28.01.2004

Xhemil Zeqiri nË redaksinË e gazetËs Epoka e Re

Prishtinë, janar - Viti 1981 ishte viti kur shumë djem të rinj shqipatrë të përndjekur  nga UDB-a jugosllave ishte dashur që të largoheshin nga Kosova. Në mesin e tyre është edhe Xhemil Zeqiri nga Tetova I cili që nga ajo kohë është vendosur në Danimarkë. Xhemili veprimatarinë e tij nuk e ndalë por fillon të punojë gjithnjë në favor të çështjes kombëtare shqiptare. Si anëtar I LPK-së ai gjithmonë ka luftuar për çështjen e kombit. Pastaj emërohet kryetar I Këshillit për Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive të Njeriut për Kosovë - dega në Danimarkë. Në vitin 1988 ai formon komitetin "Miqtë e Kosovës". Ngjarjet shqetësuese të cilat po ndodhnin në hapësirën gjithëshqiptare dhe këto ngjarje nga disa të ashtuquajtur të zgjedhur të popullit, në vend që ta ngrisnin zërin për çështjen kombëtare të shqipëtarëve, të cilët ishin të okupuar nga okupatori serb, ata dezinformonin duke thënë se gjithçka është në rregull, ka qenë arsyeja që e kanë shtyrë veprimtarin e palodhur të LPK-së , Xhemil Zeqirin , që tërë aktivitetin e tij politik për kauzën kombëtare ta përmbledh në librin me titull "Në mbrojtje (diplomatike) të çështjes shqiptare".

"Ishte viti 1992 kur komiteti 'Miqtë e Kosovës', kryetar i së cilës isha, kishte organizuar një debat para Parlamentit Danez për çështjen shqiptare, dhe unë atëbotë pata ftuar simbolin e rezistencës kombëtare Adem Demaçin që të flasë për kërkesat e shqiptarëve të cilët nuk kërkonin më shumë se liri", nis rrëfimin e tij Xhemil Zeqiri në një bisedë ekskluzive për 'Epokën e re.
"I flisja Bacës për punën time që bëja në Danimarkë dhe derisa ai më dëgjonte, më tha se të gjitha këto do të duhej t'i përmblidhje në një libër",  tregon më tutje Xhemili, kështu që ai menjëherë kishte kontaktuar Ibish Nezirin në Zvicër, që po ashtu ishte veprimtar i Lëvizjes, mirëpo për shkaqe të panjohura  botimi i këtij libri atëbotë nuk u mundësua deri në vitin e kaluar, kur edhe u bë promovimi i tij në Prishtinë, në saje të ndihmës së Beqir Berishës. Xhemili kishte menduar që librin ta emërojë 'Dielli i prerë' por me sugjerimin e Beqirit atë e titulluan "Në mbrojtje (diplomatike) të çështjes shqiptare".

"E kemi vënë në kllapa fjalën 'diplomatike' sepse unë nuk jam diplomat që në mënyrë diplomatike ta mbrojë çështjen e popullit tim", sqaron Xhemili. Ai flet me modesti për punën e tij të palodhshme prej vitit 1981 ederi më tani. Duke qenë anëtar i LPK-së ai  gjithnjë punon në favor të kauzës kombëtare, por asnjëheër nuk ishte në ndonjë post të lartë.

"Që nga viti 1981 kur u vendosa në Danimarkë i kam përkrahur lëvizjet që pasuan pas këtij viti, dhe jam munduar që të kontriboj sa më shumë drejt çështjes kombëtare, natyrisht aty ku kisha mundësi",  thotë ai. Iu ndihmonte studentëve në aspektin moral, politik dhe kur kishte mundësi edhe në atë ekonomik, por gjithnjë duke qëndruar prapaskenës. Në të gjitha proceset që kanë ndodhur në Danimarkë, Xhemil Zeqiri ishte gjithnjë shtytës kryesor i tyre por kurrë s'kishte qenë në ballë siç bënin disa njerëz që gjatë pranverës së nxehtë të 81-shit ishin agjentë të UDB-së dhe pengonin punën e atdhetarëve, por kur e panë se koha  e tyre kishte kaluar u munduan të kthehen, por atëherë ishte vonë. Njerëzit e këtillë sipas Xhemilit janë gjithëherë të rrezikshëm për kombin.

Xhemili më tej flet edhe për pozitën e shqiptarëve në Maqedoni, Universitetin e Tetovës dhe Marrëveshjen e Ohrit.
Universitetin e Tetovës veprimtari Xhemili e sheh si tempull të dijes, duke u bazuar në faktin se nga Universiteti i Kosovës lindën ideologët dhe atdhetarët të cilët ia grisën maskën shovinizmit serb. "Me shkollim arrihet diçka, sepse lufta nuk mund të bëhet vetëm me pushkë, por edhe me njerëz të ditur të cilët dinë ta udhëheqin atë", shprehet Xhemili duke shtuar se çështjen e UT-së e ka paraqitur edhe para Këshillit të Ministrave nëpërmjet komitetit "Miqtë e Kosovës", mirëpo kjo ka qenë e kotë sepse pa kërcitë pushka në Kalanë e Tetovës, në Haraçinë e gjetiu nuk mund të bëhej asgjë, sepse puna e UT-së pengohej nga njerëz të caktuar që mundoheshin t'i pengonin studentët e sidomos studentet. 

Ndërkaq Marrëveshjen e Ohrit ai e quan marrëveshje e Trajkovskit, sepse sipas tij në këtë marrëveshje as  25 përqind e kërkesave të shqiptarëve nuk janë plotësuar. " Pala shqiptare e ka nënshkruar marrëveshjen pas një presioni të paparë nga bashkësia ndërkombëtare, kështu që liderët maqedonas morrën nënshkrime nga populli i tyre se a t'u jepej  votëbesimi apo jo për këtë marrëveshje", thotë Xhemili duke sqaruar se Trajkovski bëri reformimin e saj të cilën e miratoi ish Parlamenti i Maqedonisë, kështu që qenësorja e Marrëveshjes së Ohrit u anashkalua. Për këtë çështje thotë Xhemili kam ngritë zërin edhe në shtypin danez, duke thënë se Ushtria Çlirimtare Kombëtare nuk e ka rrokë pushkën për të fituar më tepër të drejta, por për të drejta të barabarta me sllavët, gjë që sipas tij këto të drejta shqiptarëve në Maqedoni iu mohohen. Në pyetjen se a është tejkaluar Marrëveshja e Ohrit, Xhemili përmend një detaj kur komandant Mësuesi kishte thënë: ' se nëse një presje hiqet nga kjo marrëveshje atëherë do të kërcet pushka'  e nuk e din ai se ajo marrëveshje është shkelë më të dy këmbët, e ai edhe më tutje vazhdon të mbetet në Parlament'. Sipas tij Maqedonia është shtet inekzistent sepse nuk mund të ekzistojë pa shqiptarë.

Ndërkaq sa u përket politikanëve shqiptarë në Maqedoni Xhemili thotë se ata janë në shërbim të pushtetit maqedonas duke e cekur faktin se nëse dikush e ka një platformë të mirëfilltë kombëtare ato nuk pranohen nga Ministri i Drejtësisë Ixhet Memeti, sepse ai e ka bërë betimin para flamurit të Maqedonisë.

Sa i përket Kosovës dhe luftës së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës dhe  spektrit politik të saj Xhemili ka opinione të ndryshme. " Kosova pas të gjitha atyre demonstratave dhe protestave paqësore, e kapi pushkën dhe e bëri luftën, por tash ajo luftë ka filluar të zbehet", thotë ai duke shtuar se faktori ndërkombëtar  luftën në Kosovë nuk e pranon si luftë,  por si konflikt të armatosur. " Po të isha unë në vendin e Rugovës, Dacit apo kushdoqoftë ai, e të vinë të huajt dhe të më thonë se në Kosovë nuk ka pasë luftë, unë do të mundoheja t'i bindë ata se nuk ka qenë konflikt por luftë, e nëse ata nuk binden atëherë menjëherë do të jipja dorëheqje, sepse në këtë mënyrë ata po shkelin në gjakun tim dhe të popullit tonë" thotë Xhemili i mllefosur. Sipas tij në Kosovë ka qenë luftë e fortë ngase e gjithë bota u çuan në këmbë për ta luftuar gjenocidin që Serbia po bënte ndaj shqiptarëve.

Në pyetjen se a ka ra Rugova Xhemili thotë:  "Po. Ai ka ra, por nuk e sheh se ka ra, ose nuk don ta shohë. Mirëpo kjo nuk është aq e rëndësishme. E rëndësishme është se Rugova me demagogji e ka verbuar popullin, dhe ky popull mjerisht i 'verbuar' nuk është në gjendje të shohë se ku e ka katandisur politika  e tij". Çështjen e familjeve të dëshmorëve dhe invalidëve të luftës Xhemili  e cilëson të mjerë. Ai thotë se nuk është bërë asgjë në këtë drejtim.  "Të gjithë ata që kanë sabotuar luftën janë nëpër pozita të larta, ndërsa ata që kanë dhënë gjymtyrët e trupit jetojnë në gjendje të mjerueshme", shprehet Xhemili duke thënë se çështja kombëtare nuk çohet përpara me këto aventura. "Mos të ishte pushka  e Adem Jasharit dhe shokëve të tij, sa për konferenca për shtyp ne ende do të mësonin në gjuhën serbe", thotë Xhemili duke thënë se vlerat e luftës duhet mbrojtur me ligj. "Nëse partitë politke  nuk bashkohen rreth një fronti,  rreth një platforme politike për bashkim dhe shpëtim kombëtar e ardhmja e Kosovës do të jetë shumë e zbehtë",  thotë ai duke shtuar se duke pritur që dikush të na i zgjidhë problemet atëhërë ato probleme vetëm do të akumulohen duke e përdorur thënien popullore 'Askush s'të  kruan më mirë se dora jote'.

"Çdo shqiptar, çdo gur duhet ta luajë vet" shprehet Xhemili në fund të bisedës.
Xhemil Zeqiri përveç librit "Në mbrojtje (diplomatike) të çështjes shqiptare ka shkruar edhe librin me titull "Kosova jonë"

Bisedën e ribotoi edhe gazeta “Hasan Prishtina” në Kanada

24.01.2004

IntervistË nË Tv-e par danezË

Intervistoj Karin Mørk

(si më thirën në studion e TV-së, gazetarja dhe kamera më priste tek porta kryesore dhe më shoqëronte  duke hecur).

Gazetarja Ky bur ashte  Xhemil Zeqiri gati 20 vjet jeton dhe punon për informimin e opinionit Danez dhe evropian për situat dhe kërkesat që përjeton shqiptaret, përndrishe punon si taxsit dhe kohen më të madhe e kalon duke informuar, Dhe tani ka ardhur nga maqedonia ku prej e ka përardhen.
Ju e keni qen në maqedoni dhe tani keni ardhur prej atje si duket se në situata atje?

Po unë kam qenë në  atje në kufi të Kosoves dhe maqedonisë,u takova me ushtar të ushtris çlirimtare Kombëtare,dhe ata në pyetjen time se cka mendojn  për ate  marveshje paqsore,ata  m`u përgjigjen se na i kemi mar arëmet që të zgjedhjim problemin.e kur kris pushku.

Gazetarja  a mundet të na trgoni se këto pamje që granatohem në Tetovë ku gjenden?

Po ashte e vërtet kjo ashte Tetova qytet i dyt me banor  në ate Reuplik nbas kryeqendres  Shkupi,ja pra siç shihëni  atje ku granatohen jan 100% me popullat shqiptare ku armata  sllave - maqedone po granaton pa mëshir.
Ja pra ku digjemn shtepit e shqiptarve.

Gazetarja Kjo don të thot se ju me luften që po beni e keni detyruar  pushttin maqedon po edhe nderkombëtret  që të organizohen edhe kjo konferec paqsore.

Ashtu ashte   por si duket në ket konferenc po u behet sher,sepse nuk po përfillen kerkesat popullore,por mundohen të u imponojn një robri të rre
Edhe ushtaret më than se nuk pajtohen, që të gelemi qytetar të dores së dytë.Neve po na behen padrejtsi gati një shekull
Dhe tani me pushk në dorë nuk luftojm për disa të drejta, por për të qenë të barabart me të qeret popuj në ballkan, ju e dëgjoni edhe qëndrimi i politikanve perendimor thon se marveshja e Ohrit do t u jep shqiptarve  më shumë të drejta.Nëse nuk behet ndrishimi i kushtetutes pa i dorzuar armet ata do t i burgosin dhe pasdtaj do thon se Uçk-re na paska qen e manipuluar.Sepse disa shqiptar që marin pjes ata jan shërbetor të pushtetit-

Kjo intervista  që ka zhvilluar Karin Mørk nalt ashte vetem e përkthyer e pa përpunuar-redaktuar

IntervistË pËr redaksinË e studios "ZËri i KosovËs" nË kopenhagË

Intervistë me Kryetarin e Këshillit për Liritë
dhe të Drejtat e Njeriut të Kosovës, Dega në Danimarkë, Z.Xhemil Zeqiri.

Zëri i Kosovës
Mirë se erdhët në studio, dhe së pari na intereson se si e vlersoni situatën politike, si po ecin punët me luftën e Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare?

Xhemil Zeqiri:
Po,  siç e shohim në lajmet qofshin ato të Radio Televizionit Kosovës ose informacionet tjera shqiptare, ose këto  të mediave ndërkombëtare, sikur dihet se lufta filloi si rrjedhojë e shtypjes dhe e diskriminimit ndaj shqiptarëve edhe pas premtimeve të mëdha që dha Partia Demokratike Shqiptare PDSH-ja, se po që se populli- shqiptaria ia  jep votën kësaj partie, atëherë  partia do t´i marrë  në mënyrë  zyrtare dhe do t´i legalizojë për një afat tre muaj ose 100 ditësh premtimet e dhëna. Në saje të këtyre premtimeve, populli ia dha votën, kështu mori edhe pushtetin nëpërmjet koalicionit me partinë djathtiste VMRO-DPMN -e Lupçe Gorgievskit.
Kjo parti jo se bëri përpjekje që t´i realizonte premtimet që ia dha popullit, gjatë fushatës elektorale, por përkundrazi kaluan mbi dy vite, nuk realizuan asnjë premtim, asnjë presje, nuk ju hoq asaj kushtetute antishqiptare asnjë ligj nuk ndryshoi në favor të shqiptarëve etj, etj. Po përkundrazi këta u vëllezëruan me partinë e Lupçe Gergievski( në Koalicion), dhe kjo vetëm për përfitime ekonomike dhe se këta ishin antikomunistë qesharakë, Problemin kombëtar mundohen ta paraqesin si problem ideologjik dhe kjo pa dyshim do ketë pasoja për çështjen shqiptare në përgjithësi, ashtu siç bëjnë armiqtë tanë që lufën e drejtë të popullit ata i paraqesin si luftë ideologjike dhe përfaqësuesit tanë nuk munden ta luftojnë  këtë propagandë antishqiptare dhe antinjerëzore, pa dyshim se këtu do ketë zëra kundër atyre që manipulojnë ndaj kërkesave popullore.

Z.i K.:
Ç’duhet bërë atëherë sipas mendimit tuaj?

Xhemil Zeqiri:
Unë, isha në mbledhje që u organizua në kuadër të fondit "Liria Kombëtare".
Atje, kërkova që kur të kemi demonstrata të përfshihen sa ma shumë danezë. Unë kam mundësi të ftoj shumë gazetarë dhe politikanë danezë që na përkrahin. Kuptohet,ata nuk mund të na përkrahin edhe aq hapur, pasi Danimarka participon në NATO, EU, OSBE etj.
Para tyre duhet të dalim me kërkesa të qarta. Situata e kërkon që të lidhemi më fortë me instuticionet daneze, intelektualët ta informojnë drejt opinionin danez,të jemi sinqertë me ta, por nuk munden të lidhen me diplomacinë daneze ata njerëz,të cilët nuk i dijnë  këto gjëra, më vjen keq të them por këta njerëz kanë dështuar dhe ata nuk ia duan të mirën popullit.
Vendimin për caktimin e demonstratës e morën gabim, demostrata u caktua vonë, pa praninë time. Mua m´u komunikua përmes telefonit se të shtunën ka demonstratë.Unë si aktivist, zakonisht prej vitit 1989 asnjëherë nuk kam fjetë i qetë pa i parashtruar vetes se në çfarë mënyre t´i ndihmoj popullit tonë. Pasi që kam krijuar lidhje me organizata dhe intelektualë danezë që kanë  ndikim në jetën politike daneze, kërkova t`i kontaktoja. Bisedova me Nies Herik Hoogo është prof.i drejtësisë, ( ka qenë edhe vullnetarë në Ushtrinë Çlirimtare të Kosoves). Pastaj Sekretariatin e partisë qënderore, me Erik Bool dhe Bent Christiansen,me kryesinë e Partisë  së majtë Liberale, Henne Severensen, pastaj me redaktorin e të së përditshmes Politiken Tøger Saidefaden, me kryesinë e shkrimtarëve danezë, gazetarë etj.
Të gjithë e pranuan që të vijnë ta përshëndesin dhe ta përkrahin puplikisht një Rezulutë që e përpiluam së bashku me Nis Herikun dhe se partitë politike do ta aprovonin dhe do t`ia dërgonin në mënyrë zyrtare Kombeve të Bashuara, Kshillit Evropës,dhe Institucioneve tjera ndërkomtare. Vlenë të theksojmë se në Rezulutë përfshihen të gjitha kërkesat e UÇK-re.
Më vonë u kumtua se demostrata anulohet dhe se do bëhet një  ditë tjetër. Pra,  ndryshimi i  ditës së demostratës pati jehonë negative para danezëve që i përmenda më lart, bile Redaktori i Politikës m´ u drejtua se:  më vjen keq,  por ju shqiptarët duhet të merreni vesh mes veti, dhe ma dha matrialin që e kishte përgaditur per të folur në demonstratë. Këtë ndryshim e kishte imponuar Abdilhalim Kasami, kinse nuk ishin krijuar kushtet për të dalë para masës si zëdhënës i UÇK-së,pra nuk i kishte arritur autorizimi i Musa Xhaferit.

Z.i K:
Kohëve të fundit vërehen ardhjet e shpeshtuara të kryetarit të "Fondit Liria Kombëtare" Musa Xhaferi në Danimarkë. Ku qëndrojnë arsyet që Musa Xhaferi përveç një interviste , nuk ka arritur të jetë i pranishëm në mjetet e informimit danezë?

Xhemil Zeqiri:
Më lejoni të bëjë një retrospektivë. Personalisht, kam organizuar dy Konferenca Ballkanike, disa "Debate Publike", në shtëpinë e kulturës në Tetovë. Nga partia Social Demokrate në pushtet e Danimarkës, kemi marrë mjete financiare për një debat që u organizua nëpërmjet Shoqatës së Burgosurve Politik në Maqedoni. Pra, ky debat pati përmasa ndërkombëtare ku u debatua për jetën dhe veprën e politologut të njohur shqiptar Ukshin Hoti, fati i të cilit ende  nuk dihet. Aty, ka marrë pjesë një numër i madh intelktualësh nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia, nga Danimarka ka marrë pjesë dhe  një antar i kryesiseë së Lidhjes së  Shkrimtarëve dhe Politologu danez antar i PEN-nit, danez me Christian Grøndahl. Pastaj, revistës "Tribuna shqiptare"i kam ndihmuar me 15000 kr daneze, revistave; "Nxënësi"dhe "Xixëllima" me nga 10,000 kr. daneze, këto janë disa nga argumentet që dëshmojnë për veprimtarinë time në Danimarkë.
Vlenë të theksojmë edhe një rast. Në fillim të vitit 1989 ishte vala e aktivitetit në perëndim, këtu në Danimarkë na erdhi Musa Xhaferi dhe Xhavit Haliti; m`u drejtuan mua dhe menjëherë pa fije dyshimi apo  hamendje ju ndimova. Ishin në Studio të Radio Daminarkës ku dhanë intervistë , sepse atëbotë bënim demonstrata që kishte hije të demonstrohet, me këtë rast u mbajt një Konferencë për gazetarë  ku ishte i pranishëm vet Musa Xhaferi, aty moren pjesë 19 gazetarë edhe një gazetar i Radio - Ditarit nga Stokolmi, Milaim Zeka. Pra edhe ky organizim ka njëfarë  mjeshtrie dhe se mua më ka kushtuar shumë  mund dhe sakrifica  për t`u futur në këto kanalet diplomatike, informative, gazetareske etj.
Jo, nuk mjafton dërgimi i një faksi se ne shqiptarët nga Ballkani demonstrojmë dhe u krye puna. Siç bëri Abdulhalim Kasami me atë Konferencen me gazetarë dhe që ishte prezent edhe  Musa Xhferi kur më treguan se Musai  mbante konferencë për shtyp.U habita dhe u thash shokëve; shkojmë të shohim se nuk është atje askush prej gazetarëve, por këtë intrigë e ka përgaditur A.Kasami, me ketë përpiqet të tregoj se edhe ky është aktivist. Shkuam aty, A.Kasami zgërdhihej dhe si demagog tallej me Musain, ky i shkreti Musa,  rrinte si ihumbur dhe priste nga ky gomar ndihmë, ky manipulatori,  i kishte mledhë disa ithtarë të tij, 7.-8 veta,  shqiptarë  që lozin bixhos me qëllim që t´i tregoj Musës se edhe ky ka një masë njerëzish  me vete… Këta lloj zëdhënësish që janë të autorizuar nga"Shtabi i Musa Xhaferit" në bashkpunim me...
Do të shohim ma vonë, këta "zëdhënës", vetëm se po  e kompromitojnë luftën e drejtë që udhëhiqet nga ushtaret trima dhe pikrisht ky është  qëllimi i tyre në Danimarkë: që të sabotohen luftëtarët e lirisë dhe kjo më bën të jem i shqetsuar, kur të kemi parasyshë qëndrimin e tyre, më parë por edhe gjatë luftës në Kala. Po ky Musa Xhaferi, i ka të njohura këto; ia kemni shpjeguar të gjitha polemikat në mes të njerit nga të autorizuarit;  Remzi Loku kur në Klubin ”Bashkimi” thëriste me zë të lartë kundër Fexhri Asip-Abrashit, se "kush është kjo hamam UÇK që po i vret djemtë tanë"?!Djemtë tanë shkojnë ushtarë në atë Repuplikë, (Maqedoni) se është e jona, shqiptarët janë në koalicion në qeveri...
Ardhja e Musa Xhaferit dhe kontakti me këta pehlivana politikë në Danimarkë që hanë darka së bashku me ambasadorin sllavo-maqedon Sami Ibraimi, bashkimi me këtë klikë do të ketë pasoja, jam i bindur se, ata  do t` i japin kahje tjetër luftës dhe se këto pasoja  do të shohim në ditët e ardhshme.

Z.i K.:
Ju keni dërguar një peticion edhe reagime Ministrisë së Punëve të Jashtme të Danimarkës. Gazetat daneze, por edhe ato shqiptare i kanë botuar; edhe pse Xhemil Zeqiri i bën të gjitha kto aktivitete në opinion jo të gjithë e  simpatizojnë  për aktivitetin që bënë. A ka mundësi të na tregoni se ku qendron problemi?!...

Zhemil Zeqiri:
Problemi qëndron te djallëzitë tona , tek idiotizmat tona.
Derisa partitë  politike shqiptare në Maqedoni mundohen ta izolojnë UÇK-në,  këtu në Danimarkë  dhe Evropë mundohen t´i izolojnë veprimtarët atdhetarë. E them me bindje se këtu është një gjarpër i zi, ambasadori sllav  Sami Ibrahimi. Shumica e njerëzve më bëjnë pyetje, pse tani ty të izololojnë kur tash më shumë  se kurrë i duhesh popullit?!
Unë,  nuk konsideroj se më kanë izolua shqiptarët po armiqtë tanë. Për fat të keq, sot është  vështirë të thuhet por edhe ai Shtabi i Përgjithshëm i Ushtris Çlirimtare Kombëtare, tani,  po dirigjohet nga njerëz të dyshimtë dhe kjo më bënë të dyshoj...
Sipas informatave që kam, thuhet se Shtabin Përgjithëshëm e kanë rrethuar përplot  bashkpuntorë të devotshëm të UDB-së. Ja keni rastin të shihni, këtu përfaqësuesit politikë po shpallen bashkpunëtorët e ambasades serbo-maqedone dhe se kjo do ketë mjaft zhvillime negative, sepse,  këta do mundohen ta sabotojnë luftën. Është herët të flitet,  por unë personalisht,kam një parandjenjë të hidhur.
Megjithatë,  danezët interesohen, më telefonojnë, duan informata reale.
...Dhe, vijnë tek unë, kështu që,pavarësisht nga sulmet,  do vazhdoj punën dhe se deri më tash kam pasur intervista  në TV3 të Danimarkës,  në Radio Danimarkën, Politiken, në Information, AFP, agjenci telegrafike amerikane, suedeze etj,dhe në të gjitha këto intervista qoftë edhe apelin Ministrisë daneze, atij suedese apo Kshillit të Evropës, kam theksuar e se UÇK-ja nuk është organizatë teroriste.
Se, nuk ështe vepër  terroriste ta mbrojsh popullin tënd me të gjitha mjetet përfshirë këtu edhe armët, se edhe me armë në dorë  siç vepron UÇK-ja,po ashtu nuk është ekstremizëm të kërkosh të drejtën për popullin tëndë.

Z.i K:
E përmendet ambasadorin Sami Ibrahimi.
Por, me gjithatë,ai nuk mund ti shprehë mendimet e veta private , pasi këtë ia kufizon vija partiake dhe poziten që ka, pajtoheni me këtë?

Xhemil Zeqiri:
Asesi, Sami Ibrahimin e kam njohur që kur ishte në Partinë Për Prosperitet Demokratik (PPD). Pastaj, kaloi deputet i pavarur.
I kam ndihmuar disa herë në kontaktet me gazetarë dhe politikanë danezë, dhe ka dhënë disa herë intervista. Por, tash siç thoni ju që mban vijën partiake dhe pozitën që ka në një intervistë i thotë TV-parë danezë se:
              ” Luftën në Tanushë e bëjnë disa banda terroriste që kanë qenë më parë në Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës”, prandaj,  s´duhet të çuditemi që pse Sekretari i NATOS e quan UÇK-në, terroriste.
Po ashtu,  dëshiroj të theksoj se si është e mundur që zëdhënësi politik, A.Kasami shihet  në darka shpesh me ambasadorin sllav Sami Ibrahimi, tani, puna do ta  tregojë se politikën e UÇK-së po e udhëheqin sllavët nëpërmjet A.Kasamit dhe si këshilltar që ka, të pa shpallur Sami Ibrahimi, dhe jo rastësisht ai po dezinformon opinionin danez me këto konferenca për shtyp.
Ju lutem, të organizosh konferencë për gazetarë në orën 8.00 në mëgjes ose në  orën  20.00 në nbrëmje, a s´ është tallje me situatat që po kalon populli ynë.
Po ashtu, ju dëgjoni se çka  deklaron A.Kasami;  Shtabit i thotë se më ka zgjedhur masa që punon në Danimarkë, ndërsa masa kur mori vesh se A.Kasami ështe emëruar zëdhënës politik i Ushtris Çlirimtare Kombëtare, u habit. Ai nëpërmjet disa mjeranëve që u premton poste në Maqedoni u thotë se shtabi i UÇK-së, më ka autorizuar dhe se ne duhet ta përkrahim, pra unë e them me bindje se Sami Ibrahimi ështe një këshilltar i A.Kasamit dhe i Musa Xhaferit. Do të manipulohet nga ky mercenar që tanimë përfaqëson luftën e UÇK-së.
Për këto,  shumë shpejt shqiptarët do të binden, se kush janë këta që po e perfaqsojnë luftën!...

Z.i K:
Ju keni botuar edhe një libër politik që mban titullin "Kosova jonë" a mund të na flisni dicka për të?

Xhemil Zeqiri:
Po, libri përfshinë  një numër të konsiderueshëm të intrevistave, leterkëbimet që kam patur me shtypin dhe politikanë danezë. Pra, përpjekëjet e mia për sensibilizimin e çështjes shqiptare ende të pazgjidhur. Fatkeqsisht, gjatë botimit është humbur një pjesë e matrialit.
Sa për risi, pres që  së shpejti do të botohet libri  i dytë po të shohim se do jetë një libër politik dhe mund të bëjë ca ndryshime. Titulli, s´ka shumë rëndësi, grupi që do merret për redaktimin e librit do vendos për titullin e librit. Unë,  nuk jam as letrar e as shkrimtar,por thjesht një veprimtar i çështjes shqiptare kombëtare,iniciativa  për botimin e librit ishte pikërisht ajo se si veprimtar në radhë të parë politik në kuadër të Lëvizjes Popullore të Kosovës, gjithmonë i kam shtruar pyetje vetes se çka bëra sot,e ç`të bëjë nesër, për çlirimin e mëmëdheut.

Z.i K:
Do vazhdoni më tej me aktivitetin tuaj?
A vuani nga kompleksi që në çdo aktivitet duhet doemos përmendet emri  juaj.?

Xhemil Zeqiri:
Primare është që çështja shqiptare të artikulohet siç duhet. Asnjëherë nuk kam vujtur nga kompleksi i emrit. Përkundrazi, ky kompleks gjallon te disa qarqe të caktuara, që me çdo kusht mundohen të  më izolojnë.
Unë, do vazhdoj të punoj pandërprerë për çështjen shqiptare.
Sepse, nuk shoh se është drejt zgjidhjes edhe me luftërat. Si duket edhe lufta po tradhëtohet nga disa përfaqësues politikë  që janë vegla qorre të armiqëve tanë, qoftë direkt ose indirekt, nëpermjet disa përfaqësuesve ndërkombëtarë, që në fakt as kam pasur besim dhe as që kam besim, dhe po të analizohen thëniet e Havier Solanës ose të Xhorxh Robertson aty shihet qartë se shumë shpejt UÇK-ja do çarmatoset, dhe më vonë, sipas kësaj politike që po ndiqet nga zëdhënësit politikë, do kemi shumë autogola.
Pra, edhe njëherë dëshiroj të theksoj, se problemi nuk është zgjidhë, se lufta vazhdon po deri kur nuk e dijë, por e di një gjë që armiqtë tanë po përgadisin intriga dhe tradhëti të reja.
Ndërsa, unë do vazhdoj aktivitetin tim politik e informativ pavarsisht nga  kërcnimet që po më bëhen nga ky far "Shtabi i UÇK-re" në Danimarkë”.
Këto kanë qenë edhe qëllimi i armikut që të më izolojnë, po ky izolim nuk më vjen nga populli im, që kërkon liri,që sa vjet që tash edhe me pushkë në dorë dëshiron ta realizojë atë që na mohohet nga armiqtë tanë shekullorë, dhe nga miqtë e armiqëve tanë.
Besoj, se qëllimi më madhor në jetë është; që edhe ne ta kemi shtetin e bashkuar shqiptar.

Z. i K:
Më duhet të të parashtroj një pyetje direkte, dhe dëshiroj që edhe përgjigja të jetë direkte; pse je kundër Shtabit të Përgjithsjëm?

Xhemil Zeqiri:
Jo, mendoj se jam përgjegjur direkt,  unë nuk jam kundër Shtabit,  unë ka gati 8 muaj që po bëj përpjekëje të mledhim ndihma, të themi të drejtën ishin këta Remzi Loku dhe A.Kasami që përhapnin lloj-lloj dizenformatash ndaj meje , erdhën shokët dhe më thanë: " të lutemi, ne të njohim ty, por për shkak tëndin  nuk inkuadrohen njerzit e mashtruar,  atëbotë, iu pata thënë; për mua është e rëndësishme të mlidhen ndihma, të nisen te luftëtarët, por ju lutem te këta matrapazë, të mos keni besim se i njoh mirë,  këta janë sabotatorë, kurse ne na duhet t´i ndimojmë ata ushtarët që po bëjnë organizimin për mbrojtje etj.
Po, jam kundër dhe do të jem  kundër manipulimeve që po bënë  Musa Xhaferi në fakt Abdilhalim Kasami së  pari nuk e njeh mirë, këtë intrigant se ky mbahet kryepatriot në biseda por në fakt të gjithë ata që kanë punuar me këtë njeri e njohin si një intrigant i tmerrshëm, përçarës, që  futë  panik në mesin e shokëve, është manipulator me mjetet ose paratë, që janë tubuar deri më tani dhe asnjëherë  s` ka dhënë përgjigje ose një sqarim, se ku shkuan harxhimet.Shembullin e kemi te fondi i LPK-së,  ate të minatorëve që u bllokuan mjetet dhe pas disa vitesh pas një presioni, dolën,  paratë, i mlodhi dhe i solli nëpërmjet një shokut tonë, dhe si argument thoshte se askush nuk i pranon dhe nuk  jep nëshkrim për mjetet, argument i ”fortë dhe i besueshem” se ato të holla janë tubuar për minatorët, dhe jo për t´u  dhënë nënshkrime që sipas tij, janë  argumente. Ky njeri,  do të  manipulojë edhe me luftën dhe fondin e saj, dhe pritni e do ta shihni se ky me tërë gjakun dhe djersën do t` ju vë në presion që të ndalet lufta çlirimtare, që  kjo të përfundojë, në dëm  të shqiptarëve.
Ushtarët ose ata që e meritojnë të gjenden në krye të politikës ose luftës .Abdulhalimi, është intrigant nga vet fakti se ai atje në atdhe, u thotë shokëve;  mua më ka zgjedhur masa, ndërsa masës në Danimarkë i thotë se më ka caktuar shtabi.

Mirëpo, vallë a din masa e mërgimtarëve se sa vite ky njeri është i vdekur politikisht, sepse prej kohësh e kanë hetuar të gjithë se ishte një ndër sabotatorët e aktivitetve politike që organizonte LPK-ja. Kjo dihet,  po dhashë  edhe shembulin tjetër, kur ky Remzi Loku dhe ai komunisti maqedon Nevzat Ibishi e sabotuan mledhjen e fondit të UT-së. Pra, kam një bindje shum negative për këta njerëz që Musa Xhaferi nuk i njeh po pasojat do jenë katasrofale në të ardhmen...

Z.i K:
Ju falemenderit që erdhët në studio!

Xhemil Zeqiri:
Ju lutem, ju faleminderit...! Edhe ky është lloj aktiviteti,është i dobishëm.

IntervistË e Xhemil Zeqirit prej televizionit danez TV3

Disa ditë Pasi shpërthej lufta heroike në Kalan e Tetoves në Klubin shqiptar “Bashkimi”

Do të vijn një ekip e televizionit danez programit të tret TV3 që të intervesi në ambientin shqiptar.
Ata u drejtuan tek une pasi u njihesnim që nga lufta e Kosoves dhe disa her i pata dhan informacione,Po nuk ka problm Rasmus Rasmusen i thash po duet të bisedosh dhe pronarin e Lokalit,dhe do ishte mir që dikush tjeter të jep intervist se nuk ashte interesant per shiquesit danez që vetem une të jap mendimet.Gazetari danez pasi bisedoi dhe iu ofroi mundesi të japin intervist as kush nuk guxoj dhe se frigohen kur të udhtojn.Pronari i klibit i tha se vetem xhemil zeqiri i njeh dhe ka kontakte me posht dhe ai mundet të të jep intervist.
M`u lut mua dhe natyrisht që pranova, të jap intervist..!

Z xhemil ju jeni kryetar i Kshillit per Lirit e njeriut të Kosoves dhe jeni aktiv edhe per shqiptaret e Maqedonis Javen e fundi konflikti ka shperthyer edhe në Ish-repupliken Jugosllave të Maqedonis, dhe ju jeni drejtuar me një Leter të hapur qeveris nepermjet ministrit të jashtem Mogens Lyketoftit.:

Po edhe në maqedoni shperthej konflikti i ramatosur pasi shqiptaret atje nuk kishin rug tjeter kur edhe protestat filluan të behen monotone kur gati në të gjitha qytetet e banuara me shqiptar jan ber me dhjetra demonstrata që të njihet të drejatat më elementare sic eshta zhvillimi i gjuhes amtare,shkollimi në gjuhen amtare,pra që edhe shqiptaret të ken shkollat në gjuhen shqipe dhe të drejtat tjera të garantuare me të drejten nderkombtare sipas konventave nderkombëtare. Dhe pikrisht ky konflikt që ka shperythyer dhe do perhapet në të gjuitha vendbanimet të banuara me shqiptar.sepse urejtja ashte e madhe ndaj padrejtsive që vite të tera vazhdojn të behen në kuris të popullates shqippatre këte pak koh më par e paralajmroi edhe organizata e respektuar për të drejtat e njeriut WWWAVC. Ku mes tjerash ajo në raportin e fundit thekson nese nuk permisohet pozita e shqiptarve konflikti ashte i pa shmangshem dhe parashikimet dolen të sakta ,dhe nderkoh kur shtet e quenin se Maqedonia eshte shembull konkret se si zgjidhjen problemet ndernacionale.

A don të thot se ashte një organizim i mirfilt pasi luftes në kosovë dhe lufta tjeter luft a e tri komunavenë serbi të banuara me shqiptar,dhe plani vjen edhe në ket repuplik.

Nuk ashte e planifikuar, si t`ishte ashtu atëher do villonte me kohë kur që filloj në Drenic sepse kishte një organizim,dhe ai organizim i UÇK-së,që në fakt Maqedonin e ka pas zon operative nr 3 po si duket politikante shqiptar dhe nderkombtar u muaren vesht që maqedonia të mos ket luf por që shqiptaret të jen të barabart,dhe të bejhet edhe ndrishimi i kushtetutes bile per këte dha garanci dhe partia shqiptaret e në Kualicion që ashte tani Partia Demokratike e Shqiptarve,por as një gjë nuk ndrishoj pastaj me hirjen e Trupave usgtarake nderkombtare ata e shkatruan cdo organizim ushtarak shqipëtar, filluan burgosjet e luftëtarve më të mir edhe vrasjet që edhe sot nuk dihen se kush po i vret ish-pjestaret më të mir .etj ,në maqedoni nuk pati permisime të të drejtave të shqiptarve partia në pushtet haroj se perse popullata ia pat dhan votat. Retj etj dhe kjo ashte një organizim spontant ku ka dal me disa aksione Ushtria Clirimtare Kombëtare,dhe ka ber disa aksione ku i ka mar per siper ato aksione ushtarake, dhe ky ka qen pretekst që filloj një val e papar terori ndaj popullates shqiptare, dhe pa dishim se në këto sulme kan qen në qender ata djem të cilet kan mar pjes në luften e Kosoves edhe ata që kan pasur strehues të shpernguluar nga Kosova gjat bombardimeve të NATO-së, me fjal tjera sulmet policore ndaj familjeve shqiptare ishin një dhunë e pa par dhe nuk dallojn nga sulmet serbe që i kemi parë neper tv-botrore,ku edhe fëmijt grat e pleqet jan rahur e malltretuar.

Por qeveria thot se ata jan në kërkim të terroristve.dhe se në qeveri ka edhe shqiptar edhe ata e thonë të njajten gjë?

Unë e kam parasysh deklaraten e ambasadorit sllav-maqedon në Danimark po ata jan sherbetor të maqedonasve dhe per ate ata marin rroga, pra mbrojn interesat e ati shteti populli ynë ka një thanje të bukur “qeni ku ha dhe leh..”Ata njerëz që jan në Kualicion tani ,kur ishin në opozit me qindra demonstrata benin vetem e vetem ta demaskojn shtypjen maqedonase ndaj popullates shqiptare,dhe tani që hyn në qeveri ata i kan haruar edhe premtimet që i dhan elektoratit të tyre,Këtu vlen të permendim se edhe faktori nderkombëtar po ben trisni të madhe ndaj faktorit shqiptar në ket repuplik duke iu premtuar se dalngadal do t a detyrojn maqedonin të lëshon pe. Ka një her edhe i kërcnon pra tallen me kerkesat shqiptare .


Po bashkëi nderkombatre thot se na nuk mundemi të lejojm teroristet dhe ekstremistet të bejn aksione terorriste ?

Po tani ashte shum interesante kjo thenje se nuk diet kur ashte ekstremiste e kur clirimtare,per mendimin tim nuk mundet të jet terrosiste kerkesat që të jesh i barabart me popullaten tjeter të ballkanit ,dhe nuk mundet të jet terroriste që të mbrosh të drejten e popullit tënd të drejten me armë.këto definicione nuk jan të kjarta per bashksin nderkombtare,nese ata mendojn se padrejtsit ndaj shqiptarve duet të vazhdojn, eshte e kuptueshme se shqiptaret do bejn perpjekje per t i kërkuar të drejtat e tyre,dhe duet të kemi parasysh se lufta e armatosur nisi vetem atëher kur kerkesat paqsore nuk donin t i dëgjonin qeveritaret maqedon e serb.

Të falm. Per biseden .

Ju lutem jeni të mirseardhur edhe herat tjera.


Gjat intervistes në Tv u shoqrohnte me filmike duke bombarduar ushtria
maqedone fashatrat për reth kalasë.Intervista u realizuar diten e dielë.

19 02 2001

IntervistË e Xhemil Zeqirit prej televizionit danez DR radio

Në Televizionin e Parë danez
(DR Radio) zhvilloj një intervistë në banesën time.
Gazetari, Per Østerlund
Ora 14.00 Duke bërë intervistë, njëkohësisht, duke i ndjekur lajmet të TV BBC-së.)
…dhe vazhdon komentin gazetari, policia, dhe ushtria serbe sot në Prishtinë u përlesh me protestat shqiptare.
Në fakt demonstratat ishin organizuar nga ”Unioni i Studentve të Universitetit të Prishtinës”, por që pati përkrahje nga të gjitha shtresat popullore.
Edhe këtu shqipëtarët janë të shqetësuar,në Nørebro të Kopenhagës

Xhemil Zeqiri u shpreh:
Shqetsimet e komunitetit shqiptar që jetojnë në Danimarkë,”ja këto janë ata paralajmërimet tona që me qindra demonstrata,protesta ,peticione,letra të hapura që i`u kemi drejtuar institucioneve, redaksive daneze e evropiane,që mirren me politikën e jashtme dhe me Ballkanin.
Këto që po i shohim sot janë mirë të përgaditura nga rregjimi serb, për ta zhdukur me  metodat antinjerzore e anticivilizuese dhe këto nuk ngjajnë vetëm sot.
Tv-Bi-Bi-Si-ja paraqet,shqiptarët që janë duke përjetuar dhunë të paparë,prej vitit 1912/13 në Konferencën e Ambasadorëve në Londër dhe deri më sot.
Shqiptaret kanë përjetuar disa herë gjenocid nga pushteti serb.Këshilli ynë në Prishtinë që udhëhiqet nga shkrimtari i njohur, Adem Demaçi, raportet që na vijnë nga Këshilli qëndror në Prishtinë janë të papranueshme për demokracinë  europiane.

Pyetje:
Po, mos i marim si provokimet e ushtrisë ilegale që policia dhe ushtria serbe,i ndermarrin nga frika.?

Përgjigje:
Mendoni për Ushtrinë  Çlirimtare të Kosovës?

Pyetje:
Po, pas atij sulmit që u bë në Drenicë?
Kush janë ata?

Përgjigje:
Në Ushtrinë  Çlirimtare të Kosovës janë radhitur, bijtë më të mirë të Kombit shqipar, njerëz që kanë  vuajtur me dhjetra vite në burgjet serbo-jugosllave.
Intelektualë dhe njerëz që dijnë se çka bëjnë, ata nuk bien në grackat të serbëve, pastaj të mohohet lufta që disa qarqe, europiane pro- serbe janë mjaft të interesuar.
Pra, të kujtojmë se Ushtria Çlirimtare u paraqit pasi u mbyllën të gjitha rrugët e zgjidhjes paqësore dhe se ne komuniteti shqiptar në Danimarkë ,Skandinavi,  Europë dhe në gjithë botën, kemi bërë  me qindra demonstrata, ku kemi dhënë  informacione për zhvillimet që po ndodhin në Jugosllavi dhe në Kosovë në veçanti, po ashtu nëpër demonstata është kërkuar prezenca e Kombeve të Bashkuara deri sa të ketë një zgjidhje të problemit shqiptar në Ballkan.

Pyetje:
Cilat janë kërkesat tuaja?

Përgjigje:
Kërkesat nuk janë të pa realizuara,duhet vullneti i palëve në konflikt,neve na mohohet e drejta më elementare,njerëzore; zhvillimin e kultures sonë,iliro-shqiptare.
Faktikisht,ne kemi kërkuar që të njihet e drejat për vetëvendosje, sepse populli nëpërmjet referendumit është deklaruar për Kosovën shtet të pavarur, ky është një komprimis që shqiptarët kanë kërkuar, zgjidhja më e mirë që shqiptarët ëndërrojnë pa dyshim është bashkimi kombëtar, por këtë Perendimi nuk e pranon.

Pyetje:
Ju e ndieni veten të harruar nga Komuniteti ndërkombëtar?

Përgjigje:
Po,  padyshim se mu për këtë, policia dhe ushtria serbe po shfrytëzojnë rastin dhe duke propaganduar se ata (shqipatarët)po luftojnë për çështje ideologjike dhe  fetare.

EKSKLUZIVE: Intervistë me ish-shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, gjeneral Veli Llakaj (2)

Enver Hoxha i urrente ata që tregoheshin konformistë apo servilë

Xhevdet Fetahu
Besian Gjinukaj

Prishtinë, 23 prill - “Do të desha t’ju shtroj disa pyetje në lidhje me përmbajtjen e dy librave që i përmendëm më sipër dhe që në qendër të tyre kanë pikërisht cenimin e Shqipërisë etnike, gjymtimin e saj që pati për shqiptarët rrjedhoja shumë të rënda. Po filloj me pjesën më të rëndësishme për sa i përket raporteve Shqipëri-Kosovë, me planin “Shpërthimi”, që kishte hartuar Shtabi i Përgjithshëm i Ushtrisë për çlirimin e Kosovës dhe të viseve të tjera shqiptare në ish-Jugosllavi nga zgjedha serbo-sllave. A do të mund të na flisnit më hollësisht për autorët, qëllimet, rrethanat e krijimit dhe, në fund, edhe për mosrealizimin e këtij plani”?, ishte kjo pyetja që “Epoka e re” ia bëri gjeneral Veli Llakajt, në të cilën ai u përgjigj: “Unë e kam trajtuar gjatë dhe me hollësi këtë çështje, por për më shumë njohuri për lexuesin dhe për publikun, po e rishtjelloj: Një pasdite më merr në telefon Kryeministri dhe Ministri i Mbrojtjes, Mehmet Shehu, dhe më thotë se ‘nesër në ora 9:00 duhet të jesh në zyrën e shokut Enver’. Mendova se nuk do të ishte një takim sidokudo, por me siguri që do të ishte një takim pune, që do të kërkonte edhe sqarimet përkatëse për probleme të Ushtrisë e të mbrojtjes, siç bënte zakonisht në takimet tona mujore. Mbasi shkova në zyrën e tij, atje gjeta edhe Mehmet Shehun. Fillimisht Enver Hoxha krijoi një ambient shumë të ngrohtë. Bisedën e filloi me fjalët: si jeni Ju andej nga Komanda e Përgjithshme? ‘Komanda e Përgjithshme’, kështu e quante Enveri Ministrinë e Mbrojtjes. Pastaj vazhdoi: ‘Ju të Shtatmadhorisë, si i ndiqni situatat e krijuara në Kosovë, Maqedoni dhe në Mal të Zi e më gjerë?’ I shpjegova me hollësi se ne i ndiqnim me shumë vëmendje, duke i shpjeguar gjithë situatën e atëhershme të krijuara në këto treva. Pastaj, Enveri pyeti: ‘Si thoni Ju të Komandës së Përgjithshme dhe të Shtatmadhorisë; mund që të bëjmë një ndërhyrje ushtarake për çlirimin e popullsisë shqiptare në këto treva, për t’i çliruar njëherë e përgjithmonë nga thundra fashiste, ashtu siç ndërhymë edhe gjatë Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare?’ Nuk e prisja kurrë një propozim të tillë. Ishte befasuese për mua. Mbasi parashtrova disa mendime dhe kushte, të cilat trajtohen gjatë dhe me imtësi në libër, pranova të filloja punën. Për kushtet dhe afatin e paraqitjes së planit të operacionit, i kërkova të dija se me sa veta do të më lejohej të punoja. Mehmet Shehu ndërhyri dhe tha: ‘Vetë i dytë dhe unë tre’. Vetë Mehmeti propozoi, ose, më saktë, zgjodhi si bashkëpunëtor me mua ish-zëvendësministrin e Mbrojtjes, Maliq Sadushin. Detyrat konkrete i kemi marrë nga Mehmet Shehu”. “Plani u përgatit me shumë kujdes, brenda afateve të përcaktuara dhe iu dorëzua Enverit, iu raportua një për një. Edhe ai e miratoi me disa vërejtje. Mbas miratimit të këtij plani nga Enveri dhe mbasi e kishin lexuar edhe tre anëtarët e Këshillit të Mbrojtjes në zyrat e Shtabit të Përgjithshëm, me porosi direkte të Enverit. Kështu, materialin e lexuan edhe Adil Çarçani, Kadri Hazbiu dhe Ramiz Alia. Mbas kësaj filloi përgatitja e kuadrove dhe e shtabeve, si dhe, pjesërisht, edhe e trupave, me ndjenjën e përgjegjësisë maksimale. Ky plan nuk mundi të realizohej për ndërhyrje, për arsye të konjukturave mashtruese politike, të cilat, për momentin, nuk mund t’i bëjmë publike, mbasi edhe afati ligjor i arkivave e ka deri në 65 vjet. Kur të hapen këto arkiva, secili në kohën e duhur, do ta marrë vesh edhe këtë çështje që deri tani është enigma”, ka thënë ish-shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, gjeneral Veli Llakaj në vazhdimin e dytë të intervistës ekskluzive për “Epokën e re”

Takimet e rregullta të gjeneral Llakajt

EPOKA E RE: Si shef i shtabit Ju keni pasur sigurisht takime të rregullta jo vetëm me ministrin e Mbrojtjes, por edhe me Komandantin e Përgjithshëm, Enver Hoxha. Cili ka qenë ritmi i këtyre takimeve dhe çka bisedohej në to?
Gjeneral Llakaj: Vetë pozicioni i Shefit të Shtabit të Përgjithshëm është i tillë, që e bën të domosdoshme qenien anëtar i Këshillit të Mbrojtjes. Në atë kohë kishte një platformë, sipas së cilës kërkohej që Këshillit të Mbrojtjes dhe Komandantit të Përgjithshëm t’i dërgohej një raport mujor mbi veprimtarinë e Ushtrisë. Mbi këtë bazë, në datat 5-7 të çdo muaji, mbasi Komandanti i Përgjithshëm të kishte lexuar raportin mujor, Shefi i Shtabit detyrimisht duhej të bënte edhe takimin raportues me gojë. Po kështu, me Komandantin e Përgjithshëm takohesha rregullisht edhe në mbledhjet e Këshillit të Mbrojtjes, të cilat bëheshin çdo tre muaj. Në të gjitha këto takime, kuptohet, diskutoheshin probleme të mbrojtjes për çështje ushtarake, por edhe probleme të tjera politike e ekonomike nga ato që i takonin Ushtrisë. Mund t’ju them se këto takime ishin tepër serioze, por pa asnjë ndrojtje për atë ngrohtësi që krijonte në takime Enver Hoxha.

EPOKA E RE: Enver Hoxha ishte komandant suprem, por nuk ishte ushtarak. Sa kuptonte ai në këtë sferë? A ishte aktiv kur diskutoheshin çështje të mbrojtjes, apo vetëm dëgjonte?
Gjeneral Llakaj: Enver Hoxha ishte Komandant Suprem i Ushtrisë. Vërtet nuk kishte mbaruar ndonjë akademi ushtarake, por të mos harrojmë se ai ka qenë komisar dhe komandant i Ushtrisë Nacionalçlirimtare Shqiptare që nga 10 korriku i vitit 1943. Më vonë ka qenë Komandant i Përgjithshëm i Ushtrisë me gradën Gjeneral-Armate. Ka udhëhequr disa stërvitje armate, sigurisht edhe me ndihmën e Shefit të Shtabit të Përgjithshëm të asaj kohe, që ka qenë Mehmet Shehu dhe shumë gjeneralë të tjerë me një apo me dy akademi të mbaruara në ish-Bashkimin Sovjetik. Të mos harrojmë se Enver Hoxha lexonte shumë materiale ushtarake. Leximi ishte një pasion i përhershëm i tij. Madje, nuk mungonte që t’i rekomandonte shokëve të Shtabit të Përgjithshëm literaturën e re që ai lexonte vetë. Lexojini fjalimet e Tij për problemet ushtarake dhe keni për të vënë re bagazhin e tij të pasur për probleme të teorisë e të praktikës ushtarake. Ai futej deri edhe në detaje të llojeve të armëve dhe të shërbimeve. Në të gjitha takimet që organizonte, ai dëgjonte dhe vetëm dëgjonte me shumë durim dhe me shumë respekt, duke dëshiruar të merrte mendimin alternativ, apo atë të kundërt. Janë gjepura ato që thuhen nga disa, sikur gjoja Enveri nuk të lejonte që të shpreheshe ndryshe apo kundër. Përkundrazi, ai i urrente ata që tregoheshin konformistë, apo servilë. Asnjëherë nuk urdhëronte e as nuk diktonte. Vetëm orientonte. Madje, në mjaft raste kam dëgjuar prej Tij, që, në fund të takimit, të thoshte: Të veprohet ashtu siç na mësoi ky apo ai.

Detyra e Shefit të Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare

EPOKA E RE: Fillimisht kur e morët detyrën e Shefit të Shtabit të Përgjithshëm e keni pasur ministër Mehmet Shehun, i cili njëkohësisht ishte edhe Kryeministër i vendit. Sa kohë kishte ai të merrej me çështjet ushtarake?
Gjeneral Llakaj: Kur mora detyrën e Shefit të Shtabit të Përgjithshëm në muajin dhjetor të vitit 1974, Mehmet Shehu ishte Ministër i Mbrojtjes që nga muaji korrik, kohë kur ishte shkarkuar nga detyra ish-ministri i Mbrojtjes, Beqir Balluku. Pra, ai kishte gati 6 muaj që punonte në dy detyra shumë të rëndësishme. Mehmet Shehu ishte Kryeministër i Shqipërisë që nga viti 1954. Për këtë kohë që flasim, Zëvendëskryetar i Parë i Këshillit të Ministrave ishte Adil Çarçani, Abdyl Këllezi një ekonomist i shquar dhe kuadër tepër inteligjent. Po kështu, në Këshillin e Ministrave ai kishte zëvendës të tij edhe Manush Myftiun, një kuadër me shumë përvojë në fushën organizative dhe një njohës i mirë i shumë problemeve. Nuk po flas këtu edhe për mjaft ministra, që, për hir të së vërtetës, ishin vërtet kompetent për fushat që drejtonin. Në këto kushte Mehmet Shehut i krijoheshin kushtet kohore për t’u marrë më shumë me punët e Ushtrisë. Po t’i bëjmë, përafërsisht, një ndarje pune, ai tetëdhjetë për qind të kohës e kalonte në Ministrinë e Mbrojtjes dhe njëzetë për qind - në Kryeministri. Kjo punë vazhdoi kështu, me këto ritme, të paktën në një periudhë dyvjeçare, derisa kuadrot e rinj që erdhën në piramidën e Ushtrisë u aftësuan në detyrat e tyre funksionale. Dhe ritmi i punës së Mehmet Shehut ndryshoi, duke bërë një balancim më të ekuilibruar në dy dikasteret. Gjithsesi, ne e ndjenin përherë të pranishëm atë, se e tillë ishte metoda dhe stili i punës së tij. Kjo ngarkesë nuk e dobësoi aspak punën dhe drejtimin e tij të mëparshëm.

Ardhja e Kadri Hazbiut

EPOKA E RE: Në fund të viteve '70-të, siç dihet, në vend të Mehmet Shehut si ministër i Mbrojtjes erdhi Kadri Hazbiu. Si do ta përshkruanit dallimin mes tyre? Mehmet Shehu ka qenë një njeri jo vetëm me Akademi Ushtarake, por edhe me një përvojë të madhe ushtarake gjatë Luftës. Kadri Hazbiu, a ishte edhe ai i përgatitur nga aspekti ushtarak?
Gjeneral Llakaj: Kadri Hazbiu në funksionin e ministrit të Mbrojtjes ka ardhur në fillim të viteve ’80-të. Kishte qenë ministër i Punëve të Brendshme që nga viti 1954. Në këtë aspekt, ai nuk ishte i panjohur me problemet ushtarake. Kohët e fundit, pra për gjatë 10 vjetëve, ai ishte edhe anëtar i Këshillit të Mbrojtjes së Republikës. Le të kujtojmë këtu se ai kishte mbaruar Akademinë “Xherxhinski” në ish Bashkimin Sovjetik. Kohët e fundit edhe në Shqipëri sikur po ndryshonin rolet e ministrit të Mbrojtjes: nuk dilte nevoja që ai detyrimisht duhej të ishte ushtarak. Po kalohej përzgjedhja e ministrit të Mbrojtjes edhe nga profilet e tjera. Problemet e mirëfillta ushtarake i ndiqte për zbatim Shtabi i Përgjithshëm. Për sa i përket dallimit midis Mehmet Shehut dhe Kadri Hazbiut, këtu përgjigja bëhet e thjeshtë: Mehmet Shehu padyshim qëndronte shumë më lartë se Kadri Hazbiu në çdo pikëpamje.

EPOKA E RE: A mund të na flisni për marrëdhëniet në punë dhe marrëdhëniet shoqërore, nëse keni pasur të tilla, me ministrin e Mbrojtjes dhe me Kryeministrin e Shqipërisë?
Gjeneral Llakaj: Marrëdhëniet e punës ishin të përditshme, sepse kishin të bënin drejtpërdrejt me zbatimin e detyrave funksionale, që lidheshin me urdhrat, udhëzimet, veprimet korrente në zbatim të direktivave të Partisë dhe të vendimeve të Këshillit të Mbrojtjes etj. Fillimet e punës me Mehmet Shehun si ministër i Mbrojtjes dhe Kryeministër ishin paksa jo të lehta për vetë natyrën që kishte ai. Veprimet e tij të gjalla, plot gjestikulacion, të folurit me ton të prerë bënin që të tregoheshe i ndrojtur. Flas këtu vetëm për javët e para të punës me të. Pas kësaj do të mësonim se brenda këtij njeriu të ashpër në pamje dhe në veprimet e jashtme, jetonte një shpirt i madh dhe i ngrohtë. Duke lexuar këto rreshta, ndokush mund të mos më besojë, por kam bindjen se të tillë, të ashpër nga jashtë dhe shpirtngrohtë nga brenda, e njohin të gjithë ata që e kanë pas njohur nga afër. Puna me Mehmet Shehun ishte një kënaqësi e veçantë, sepse në detyrë ai sillej si shok, si epror dhe si pedagog në trajtimin e problemeve. Si ndaj Enverit, edhe ndaj Mehmetit mund të flisje fare lirshëm. Mehmeti në punë kërkonte debat dhe kundërshtim mendimesh. Ne, oficerët madhorë, ruheshim se mos dilnim konformistë apo servilë para tij, sepse, po ta diktonte këtë, jo të kritikonte, por edhe të ofendonte. Shkonim të përgatitur para tij që të shfaqnim mendimin tonë të pavarur, të cilin ai e dëgjonte dhe e hidhte për diskutim dhe debat. Mehmet Shehu, me gjithë ashpërsinë që tregonte, çuditërisht ishte edhe tepër popullor dhe shumë shoqëror. Mbas orarit të punës, ose në intervalet e pushimeve nëpër analiza, me të mund të bisedoje si me kolegun, sepse ai vetë hapte tema për humor dhe shaka. Kush ka lexuar librin tim, ka gjetur aty episode interesante, ku tregohet se ai futej në jetën shoqërore duke jetuar të njëjtat ndjenja me ne, vartësit e tij, si gëzimet, ashtu edhe hidhërimet. (VIJON)

EKSKLUZIVE: Intervistë me ish-shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, gjeneral Veli Llakaj (3)

Komunistët shqiptarë admironin rininë e Kosovës

Xhevdet Fetahu
Besian Gjinukaj

Prishtinë, 23 prill - “Mehmet Shehu e ka pasur, të paktën jashtë Shqipërisë, imazhin e njeriut parimor dhe dogmatik për sa i përket përcaktimit të tij për ideologjinë komuniste, por edhe imazhin e njeriut të ashpër e gjaknxehtë, që merr pjesë edhe personalisht në ndëshkimin e njerëzve. Brenda në Shqipëri ndonjëherë atij i është bërë vërejtja se luante rolin e moralistit. Ju, duke qenë se e keni njohur për një kohë të gjatë, a e keni përjetuar të tillë”, kjo ishte pyetja e vazhdimit të tretë të intervistës me ish-shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, Gjeneral Veli Llakaj, i cili i ka kthyer në kohë përgjigjet: “Mehmet Shehu ishte një personalitet i kompletuar nga të gjitha anët, por, njëkohësisht, ishte i brumosur edhe me një ideologji fanatike komuniste, marksiste–leniniste. Ai nuk të falte për gabime të qëllimshme kundër vijës së Partisë. E vërteta është se ai jo rrallëherë zbërthente fjalimet e mbajtura nga Enveri. Në këtë pikëpamje, ai ishte një njohës i mirë i anës politike që mbahej parasysh në tërë veprimtarinë për zhvillimin e Shqipërisë”.
“Sa për përgjigjen që kërkoni lidhur me pjesëmarrjen e tij në masat ndëshkimore ndaj kuadrove të ndryshëm partiakë apo shtetërorë, di të them se ai qëndronte në union të plotë me mendimin e përbashkët të Byrosë Politike, ku rol kryesor, kuptohet, luante mendimi i Enverit. Për sa i përket masave ndëshkimore që mendoheshin të merreshin ndaj oficerëve të ndryshëm madhorë e them me bindje të plotë, se Mehmet Shehu nuk ka asnjë rast që ta ketë forcuar ndëshkimin e propozuar, ndërkohë që di të them, se janë dhjetëra masa që ai i ka lehtësuar. Shembuj të tillë konkret do të gjeni edhe në librin tim”, kështu është përgjigjur ish-shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, gjeneral Veli Llakaj

Kujtimet e Bashkim Shehut për të atin

EPOKA E RE: Bashkim Shehu në librin e tij “Vjeshta e ankthit” e paraqet babain e tij si një njeri që ishte tepër punëtor, por pa krijuar raporte të mirëfillta private me njerëz. Ai ishte një njeri që, si të thuash, ishte bërë për punë shteti, një burokrat. Ju si e keni parë Shehun?
Gjeneral Llakaj: Nuk mund të pretendoj kurrsesi se mund ta njoh Mehmet Shehun më mirë se i biri, Bashkimi. Gëzohem vetëm me faktin se mendimi im përputhet plotësisht me atë të tijin. Mehmeti dinte të krijonte raporte tepër shoqërore me njerëzit. Theksoj: shoqërore, jo private. Nuk kishte gëzime, hidhërime apo fatkeqësi që Mehmeti të mos ishte i pranishëm në raste të tilla. Sipas kohës që kishte dhe sipas sebepit të gëzimit apo të hidhërimit, ai do të shfrytëzonte telefonin, letrën, deri edhe vizitën për të bërë urimin apo ngushëllimin. Për sa i përket zellit për punë, ishte thuajse i pakrahasueshëm. Ai, si të thuash, kishte lindur për punë. Nuk do ta quaja burokrat, se burokrati drejton nga zyra, drejton me fjalime, me letra, ndërsa Mehmeti nuk ka lënë pëllëmbë të atdheut të tij pa shkelur, ku ka parë nga afër, ku ka biseduar me njerëzit e thjeshtë, ku ka lënë një detyrë dhe ku ka verifikuar një arritje. Sa do të dëshiroja sot që të kishim në përbërje të Qeverisë aktuale një punëtor sa Mehmet Shehu, një atdhetar idealist sa Mehmet Shehu, një udhëheqës rezultativ si Mehmet Shehu!

EPOKA E RE: Në fillim të viteve '80-ta Shehu nuk është më ministër i Mbrojtjes. A keni pasur edhe më tej kontakte me të dhe si e keni përjetuar kohën, kur gjithkush që ishte i informuar në Shqipëri, pra, të paktën nga shtatori deri në dhjetorin e vitit 1981, e dinte se Kryeministri nuk i ka punët mirë me Partinë e tij, apo të shprehemi më saktë, me udhëheqësin e saj, Enver Hoxha?
Gjeneral Llakaj: Mehmet Shehu kur e larguan nga Ministër i Mbrojtjes nuk i ndërpreu asnjëherë lidhjet me këtë dikaster aq të rëndësishëm. Mehmeti u largua nga ky dikaster dhe mori një detyrë tjetër plus, atë të Sekretarit të Komitetit Qendror të Partisë së Punës së Shqipërisë, duke zëvendësuar Hysni Kapon, ndarë nga jeta në atë kohë. Ky funksion kishte në vartësi organet e Diktaturës së Proletariatit, domethënë ministrinë e Mbrojtjes dhe atë të Punëve të Brendshme. Tanimë lidhjet tona do të vazhdonin. Këto lidhje pune dhe shoqërore i kemi mbajtur deri në fund të jetës së tij. Mehmet Shehu, në kundërshtim me orientimet dhe direktivat e atij sistemi, fejoi djalin me një vajzë që rridhte prej një familjeje jo të përshtatshme nga ana biografike! Këtë fejesë jo vetëm ne, ish-bashkëpunëtorët e tij më të afërt të punës, por edhe tërë ata që e mësuan, nuk e kanë mirëpritur. Shkelej një normë partie e njohur dhe e pranuar nga të gjithë; nga komunistë dhe jokomunistë. Flitej e përflitej kudo, se ky veprim nuk e nderonte aspak Mehmetin dhe, me siguri, një farë konsekuence do ta kishte. Por, asnjëri nuk mendonte se deri ku do të mund të shkonte puna! Gjithkush pat menduar në atë kohë se Enveri nuk të falte për gjëra të tilla, kur edhe vetë Mehmeti kishte qenë po aq fanatik për këto probleme. Mendoj se Mehmeti duhet të jetë ndodhur para një presioni të brendshëm, familjar, për çështjen e fejesës së djalit. Ju më pyesni se i keni përjetuar çastet para vetëvrasjes së Mehmet Shehut? Përgjigja ime do të ishte e thjeshtë: e kemi përjetuar me shumë dhimbje. Fundi i tij nuk do të ishte i mirë. Udhëheqja e PPSH, kur vinte puna për çështje parimore, nuk të falte. Sapo shpalleshe shkelës i vijës së Partisë, menjëherë merrje damkën e armikut të Partisë dhe, automatikisht, edhe atë të armikut të popullit. Dhe merrej vesh edhe dënimi që të vinte.

Vetëvrasja e Mehmet Shehut

EPOKA E RE: Meqë jemi tek vetëvrasja e Shehut, sa ka qenë e pashmangshme ajo? A ka pasur ndonjë mundësi pajtimi mes Enverit dhe Mehmetit dhe ndonjë person që do të kishte qenë në gjendje për të ndërmjetësuar mes tyre?
Gjeneral Llakaj: Vetëvrasja e Mehmetit, për mendimin tim, ishte plotësisht e shmangshme nga vetë ai, mbasi rrethanat e krijuara në mbledhjen e Byrosë Politike dhe kritikat e ashpra nga disa prej figurave pa karizmin e duhur në opinion, nuk mund ta çonin në ndonjë fund tragjik. Sa për negociata me të, as që bëhej fjalë. Në sistemin njëpartiak ato nuk shfrytëzohen. Në atë sistem njihet dhe pranohet vetëm kritika dhe autokritika. Ekziston një e vërtetë e pranuar dhe e besueshme: Mehmet Shehut do t’i jepej vetëm një vërejtje dhe... aq. Të paktën, këtë e ka pohuar vetë Enver Hoxha. Por Mehmet Shehu, që i njihte mirë fatet e paraardhësve të tij në rrethana të tilla, që nuk mund ta përthyente dot karakterin dhe sedrën e tij prej njeriu të hekurt, midis uljes së kokës dhe vdekjes, zgjodhi këtë të fundit.

EPOKA E RE: Në Kosovë, sidomos pas vitit 1981, domethënë pas demonstratave të mëdha, ka qarkulluar një opinion në qarqet politike ilegale, se Mehmet Shehu ka një qëndrim më të ashpër se Enver Hoxha ndaj jugosllavëve për sa i përket çështjes së Kosovës. Sa qëndron kjo?
Gjeneral Llakaj: Gjithmonë mbi bazën e njohjes që kam për këtë çështje dhe nga veprimet e tyre për këtë problem, gjykoj se, si Enveri edhe Mehmeti për çështje madhore, parimore, politike, ideologjike dhe ekonomike kanë pasur gjithmonë përputhje të plotë. Vetë pozicionet e tyre në krye të piramidës udhëheqëse ishin të atilla, që Enverit i duhej të ishte më politikan, sepse do të mbante parasysh konjunkturat politike në shkallë ballkanike, evropiane dhe botërore, ndërsa Mehmetit i kërkohej mendimi dhe veprimi në fushën e ekzekutivit. Në këtë fushë nuk është vështirë të demonstrosh edhe njëfarë guximi dhe trimërie, në kuptimin atdhetar të fjalës. Një ndjekës i vëmendshëm i veprimeve politike të Enver Hoxhës gjatë kohës së demonstratave të pranverës së vitit 1981 do të dilte në konkluzionin, shumë të drejtë për mua, se ishte personalisht Enver Hoxha ai që frymëzoi dhe çoi peshë rininë kosovare në ato kohë të stuhishme. Të gjithë ata që i mbajnë mend materialet e zjarrta që lexoheshin në Televizionin Shtetëror Shqiptar në mbështetje të demonstratave të Kosovës, ishin shkruar me dorën e vetë Enver Hoxhës.

Falënderimi i Enver Hoxhës për rininë e Kosovës

EPOKA E RE: Përse Enver Hoxha në librin e tij “Titistët” e falënderon rininë e Kosovës që, sipas tij, ka kontribuuar për zbulimin e “poliagjentit Mehmet Shehu”?

Gjeneral Llakaj: Pas tabllosë sinoptike që Enveri bëri kundër Mehmetit për ta paraqitur atë si agjent e poliagjent, duhej edhe një argument besueshmërie shtesë, edhe për vëllezërit e një gjaku të përtejkufirit. Se, siç më pyetët diku më lart, një pjesë e madhe e kosovarëve kishin një besim maksimal te roli dhe kontributi i mundshëm i Mehmet Shehut. Në kushtet e vetëvrasjes mund të krijohej ideja tjetër, natyrisht e gabuar, se tanimë humbiste një faktor jo pak i rëndësishëm për realizimin e ëndrrës për çlirim. Ju më pyesni se përse Enver Hoxha thotë se ka kontribuar edhe rinia kosovare për zbulimin e “poliagjentit” Mehmet Shehu? Nuk e di se sa i saktë mund të jem, por mendoj se Enver Hoxha mund të ketë bërë këtë analizë: Demonstratat në Kosovë shpërthyen falë frymëzimit të Enverit. UDB-ja, që sipas Enverit, e kishte spiun të saj, i kërkonte llogari “agjentit” të saj të konservuar: o realizo vrasjen e “Enverit”, ose të dekonspiruam! Në këto rrethana, demonstratat e Kosovës, pra rinia kosovare, shpejtuan “zbulimin dhe asgjësimin “e Mehmet Shehut.

EPOKA E RE: Një udhëheqës tjetër politik i elitës së shtetit komunist shqiptar ka qenë edhe Hysni Kapo. A keni pasur edhe me të të bëni në cilësinë e Shefit të Shtabit të Përgjithshëm? Cili ka qenë qëndrimi i tij ndaj Kosovës dhe viseve të tjera shqiptare të robëruara?
Gjeneral Llakaj: Edhe me Hysni Kapon kam pasur të njëjtat lidhje si edhe me Mehmet Shehun, por në linjën e Partisë. Të gjitha raportet, informacionet, relacionet, mendimet, propozimet që i bëheshin Mehmetit si ministër i Mbrojtjes, i dërgoheshin edhe Hysniut. Të dy kishin thuajse të njëjtat kompetenca dhe të njëjtat detyra e përgjegjësi para Këshillit të Mbrojtjes, Byrosë Politike dhe Partisë. Karakteristikë e përgjithshme ka qenë se, si Mehmneti edhe Hysniu, nuk merrnin ndonjë vendim pa pyetur njëri-tjetrin dhe pa rënë në marrëveshje që të dy. Pra, Mehmeti dhe Hysniu shkonin si një trup i vetëm në marrjen e vendimeve dhe në trajtimin e problemeve të Ushtrisë. Për sa i përket qëndrimit ndaj problemit të Kosovës, mund të thuhet se ai ishte në union të plotë me Enver Hoxhën dhe Mehmet Shehun. Këtu një fakt me kuptim të veçantë: Gjatë Luftës për çlirim Hysni Kapo ka qenë një nga figurat më popullore të Shqipërisë, që nuk la qoftë edhe njollën më të vogël në mendimin dhe veprimin e tij si komisar i formacioneve më të mëdha të Ushtrisë Nacionalçlirimtare. #shtë katërçipërisht e vërtetë se Enver Hoxha nuk mund të përcaktonte asnjë vendim apo nuk mund të ndërmerrte asnjë veprim, përfshirë edhe për Kosovën, pa marrë pëlqimin e Hysni Kapos.

Interesimi i shtetit shqiptar për çështjen kombëtare

EPOKA E RE: Në këto vitet e fundit është thënë shpesh se shteti shqiptar komunist nuk ka qenë i interesuar aspak për zgjidhjen e çështjes kombëtare, apo të shprehemi me terma të tjerë, se ai s'ka treguar interes për Shqipërinë etnike, se elita komuniste e shtetit shqiptar ka qenë më tepër e orientuar në ruajtjen e pushtetit të saj brenda kufijve të Shqipërisë politike. Sa qëndron kjo?
Gjeneral Llakaj: Këtë pyetje e kam dëgjuar shpesh, por edhe përgjigjet nuk kanë vonuar të jepen po aq shpesh. Elita komuniste e shtetit shqiptar, siç thoni ju, ka qenë shumë e interesuar për çështjen e zgjidhjes së problemit të Kosovës. Për këtë ka dokumente të shumta. Në aparatin e Komitetit Qendror të PPSH ka qenë një sektor i posaçëm që merrej vetëm e posaçërisht me politikat që duhej të ndiqeshin për Kosovën. Njerëzit që merreshin me këtë detyrë janë gjallë. Tjetër, lexoni fjalimet e mbajtura nga Enver Hoxha, sidomos ato të mbajtura para zgjedhësve të zonës së tij elektorale. Lexoni fjalimet e ambasadorëve të Shqipërisë në OKB, ku ngrihej zëri fuqishëm për çështjen e Kosovës. Ju më kërkoni të përgjigjem, se Shqipëria duhej të bënte më shumë, domethënë t’i hynte aventurës së luftës për çlirimin e Kosovës?! Kjo nuk mund të bëhej. Kjo do të ishte një aventurë e rrezikshme. Kjo do të thoshte të humbje edhe Shqipërinë. Enver Hoxha ishte shumë realist dhe jo aventurier, siç e akuzojnë disa të ashtuquajtur politikanë të akshamit në Shqipëri. Në qoftë se nuk e paska çliruar Kosovën dje elita komuniste e Shqipërisë, në kushtet kur ishte edhe e izoluar, përse nuk e çliron sot me luftë, kur pretendohet se jemi të hapur dhe kemi miq gjithandej nëpër Evropë?! Gjithsesi, komentet janë të shumta, por një gjë është e pamohueshme: në truallin e Kosovës ka pika gjaku nga djemtë e vajzat e Labërisë, të Shkodrës, të Myzeqesë, të Tropojës, të Korçës e të mbarë Shqipërisë, rrjedhur atyre viteve, kur luftohej kundër bishës nazifashiste. (VIJON)

EKSKLUZIVE: Intervistë me ish-shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, gjeneral Veli Llakaj (4)

Ja si me akuzoi Enver Hoxha

Akuza e bërë në plenum shërbeu më pas edhe për gjykatën

Cilat ishin lidhjet e shtetit shqiptar me Kosovën pas vitit 1981? Kush është ideatori i 700 mijë bunkerëve në Shqipëri?

Xhevdet Fetahu
Besian Gjinukaj

Prishtinë, 25 prill - “Duke nisur nga viti 1978 në mbarë vendin nisi fushata masive e ndërtimit të bunkerëve, numri i të cilëve arriti në rreth 700 mijë”. Kush ka qenë ideatori i këtij projekti dhe përse, pikërisht në një kohë kur në Kosovë kishte filluar intensifikimi i organizimit ilegal të rinisë dhe ndihej një ringjallje e ndjenjës kombëtare. A ka të bëjë ky projekt me rrezikun që vinte për Shqipërinë nga destabilizimi i pritshëm i Jugosllavisë posttitiste?”, këtë pyetje “Epoka e re” ia bëri gjeneral Veli Llakajt.
Ish-shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare ka thënë se duhej ta falnim, ngase për ta shtjelluar këtë pyetje do të detyrohej të bënte ndoshta një vështrim historik të këtij problemi, “se ka shumë hamendje dhe mallkim se në Shqipëri është bërë një mëkat i madh dhe një sabotim i ekonomisë, apo ka pasur frikë nga X apo Y”.
“Ushtria shqiptare ka përgatitur teatrin e veprimeve luftarake, që në rast rreziku të mos asgjësoheshin trupat tona apo të shkonin si cjapi te kasapi. Në historinë e Artit Ushtarak Botëror ka shumë shembuj dhe janë bërë shumë fortifikime. Ne kemi pasur një fortifikim permanent dhe tepër të fuqishëm. Pra, fortifikim do thotë një vend i përforcuar për mbrojtje. A kemi bërë gabim që e kemi parashikuar këtë qysh në kohë paqeje?! Dua ta bëj edhe një përcaktim që e kam dhënë ‘taksativisht’ në librin që kam botuar, se në Shqipëri nuk ka asnjë “bunker”, sepse termi bunker do të thotë strehim i posaçëm, zakonisht gjysmë nën tokë. Kurse, ne kemi pasur një fortifikim me qendra zjarri, pozicione zjarri, strehime për ushtrinë dhe për popullatën, betonarme, që do të thotë hekur e beton, të afta që t’u bënin ballë goditjeve mbi kupolë të bombave të aviacionit deri në 500 kg”, ka thënë gjeneral Llakaj.
“Unë këtë çështje e kam trajtuar gjatë në librin tim. Fortifikimi shumëfishon rendimentin luftarak të forcave ndërluftuese. Prandaj, në këto kushte, në një mbledhje të Plenumit XII të Komitetit Qendror të PPSH-së me 1 korrik 1971, me rend dite: ‘Atdheut është i të gjithë popullit, prandaj duhet të mbrohet nga i gjithë populli’, u vendos që të kryhej një fortifikim permanent e modern. Enver Hoxha, në fjalën e tij tha: ‘Në luftën partizane ne na mbronin edhe malet. Në luftën moderne, përveç maleve, ne ngremë edhe ‘male’ të tjera atje ku s’ka, për t’u mbrojtur e për të sulmuar. Këto janë fortifikimet që janë ndërtuar, po ndërtojmë dhe do të vazhdojmë të ndërtojmë, duke u aktivizuar intensivisht në to ushtri dhe popull, deri në fortifikimet e fshatrave’…”, rrëfen për gazetën gjenerali.
“Ky ndërtim fortifikatash nuk ka të bëjë aspak me intensifikimin e organizimit ilegal në Kosovë etj. Fortifikimi në Shqipëri nuk filloi në vitet ’80-të, por ka filluar që në fillim të viteve ‘70-të. Rreziku më i madh gjatë atyre viteve vinte nga Traktati i Varshavës dhe, në këto rrethana, shteti shqiptar nuk mund të qëndronte duarkryq përpara superfuqive, që kishin edhe arsenalin atomik, kimik dhe atë bakteriologjik”, ka thënë në vazhdimin e katërt të intervistës ekskluzive për “Epokën e re”, ish-shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, gjeneral Veli Llakaj

Mahmut Bakalli dhe ngjarjet e vitit 1981

EPOKA E RE: Mahmut Bakalli, ish udhëheqës i lartë i LKJ-së në Kosovë, vazhdimisht ka thënë se ngjarjet e vitit 1981 kanë qenë produkt i shërbimeve të fshehta serbe. Këtë gjë ai e ka thënë edhe në një film dokumentar vitin e kaluar. Në këtë dokumentar flet edhe Ramiz Alia, i cili ka thënë se udhëheqja e Shqipërisë nuk ka ditur gjë për organizatorët e këtyre demonstratave, gjë që mund të kuptohet si një mbështetje e tërthortë e tezave të Bakallit. Mirëpo, në librin tuaj “Tetë vite...” ju shkruani për tre djem të rinj nga Kosova, të cilët jua prezantoi vetë Mehmet Shehu në vitin 1980 në Gjirokastër, si “bërthama kryesore që do të udhëhiqnin revoltat në Kosovë për t’u shkëputur nga regjimi titist”. Ju shkruani se Mehmeti pastaj pati një takim me ta në banesën e tij. A ka mundur Mehmet Shehu të jap instruksione për revolta e demonstrata dhe për këtë gjë të mos e njoftonte PPSH-në dhe Enver Hoxhën. Me një fjalë, mos ai në këtë pikë veproi krye më vete, dmth. si patriot që nuk i përfill skemat e ngurta ideologjike të PPSH-së?
Gjeneral Llakaj: Nuk mund të bëj asnjë koment për përgjigjet e Mahmut Bakallit dhe të Ramiz Alisë. Ajo çka deklarojnë ata mbetet brenda ndërgjegjes së tyre. Por, unë po ndalem në pjesën e dytë të pyetjes, për të cilën nuk jam në gjendje të bëj shpjegime. Në takimin me djemtë nga Kosova në Festivalin Folklorik Kombëtar të Gjirokastër në tetor të vitit 1979, ku Mehmeti më prezantoi edhe mua, mësova një fakt vërtet të madh, që sa më befasoi, aq edhe më gëzoi. Atë takim e kam trajtuar gjatë në libër, natyrisht duke mos i dekonspiruar ata djem. Ata djem nuk është se u takuan rastësisht me Mehmet Shehun; ata mund të ishin takuar e instruktuar edhe herë të tjera. Këto takime Mehmet Shehu i ka organizuar me dijeni të Enver Hoxhës. Siç e kam theksuar vazhdimisht, Mehmet Shehu nuk bënte asnjë hap pa dijeninë dhe pa orientimin e tij. Kjo nuk duhet të vihet në diskutim.

EPOKA E RE: Edhe një pyetje për Mehmet Shehun: Ka një opinion, sipas meje të drejtë dhe logjik, sipas të cilit vetëm Mehmet Shehu ka qenë në gjendje të bëjë kthesa të forta në politikën rigide të shtetit shqiptar, çka do të thotë se Shqipëria me të në krye do të mund të radhitej në krahun e fitimtarëve të luftës së ftohtë, se ai ishte ndoshta i vetmi personalitet politik që Shqipërinë do ta kishte integruar në botën Perëndimore. Cili është mendimi juaj?
Gjeneral Llakaj: Pyetja - shumë e gjatë, përgjigja - shumë e shkurtër: Mehmeti edhe mund ta bënte këtë, por sa të ishte gjallë Enver Hoxha: JO. Sipas meje, kjo mund të ndodhte pas viteve ’90-të, kur edhe ndodhën gjithë ato ndryshime në kampin socialist dhe për pasojë ky sistem dështoi. Në Shqipëri, po të ishte gjallë Mehmeti, nuk do të mund të ndodhnin gjithë këto maskarada që ngjanë. Ai nuk do të mund të lejonte që ta merrnin në dorë Partinë dhe shtetin njerëzit e paformuar, të paaftë dhe të korruptuar.

Spastrimet pas vetëvrasjes së Mehmet Shehut

EPOKA E RE: Pas vetëvrasjes së Mehmet Shehut, filloi spastrimi i aparatit shtetëror dhe partiak nga njerëzit që konsideroheshin mbështetës të ish-Kryeministrit. A mund të na flisni jo vetëm për spastrimet që u bënë pas vitit 1981, por edhe për spastrimet e mëhershme në Ushtri?
Gjeneral Llakaj: Ndëshkimet kanë filluar, me aq sa kam përjetuar, në Konferencën e Tiranës në prill të vitit 1956, ku, midis shumë kuadrove të fushave të ndryshme, u dënua edhe një pjesë ushtarakësh madhorë, që kishin mendime ndryshe, apo që kritikuan disa veprime të Udhëheqjes. Po kështu, janë ndëshkuar për mendime ndryshe edhe mjaft kuadro të tjerë për mosqenien dakord me heqjen e gradave dhe për ndërrimin e uniformës, deri edhe për të ashtuquajturin veprim “armiqësor” e “puçist” të Beqir Ballukut dhe të bandës së tij dhe, së fundi, në vitet 1981, 1982, 1983, me të ashtuquajturit nostalgjik të Mehmet Shehut. Nuk mund të them se gjithë ish-ministrat, bashkëpunëtorë në vite në qeverisjen e Mehmet Shehut, ishin të “infektuar” apo të dyshimtë. Është fakt se që në dhjetor të vitit 1982 nuk u rizgjodhën më ministrat e mëparshëm, me përjashtim të dy shoqeve. Me sa duket, u veprua në këtë mënyrë më shumë për opinion, se ata që kishin punuar me Mehmetin nuk mund të ishin më në kabinetin e ri me Kryeministër Adil Çarçanin.

Akuzat dhe internimi

EPOKA E RE: Ju për çfarë akuzoheshit konkretisht?
Gjeneral Llakaj: “Shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë, shoku Veli Llakaj, tri ditë para se të vriste veten Mehmet Shehu, ka shkuar në shtëpinë e tij dhe ka marrë urdhër për të rrëzuar Komitetin Qendror të Partisë me njësitë tankiste të Tiranës! Për situatën e krijuar do të kërkonte një takim me mua (pra, me Enver Hoxhën) si Komandant i Përgjithshëm dhe, me një armë speciale në formë bastuni, do ta vriste udhëheqësin kryesor të Partisë dhe do ta nxirrte në krye Mehmet Shehun”. Kjo është akuza që mu bë nga Enver Hoxha në plenum, akuzë që shërbeu më pas edhe për gjykatën! Kanë kaluar aq vite që nga ajo kohë dhe unë ende nuk arrij ta kuptoj se përse akuzohesha! Ta quaj veten disident të kohës, nuk e pranoj; ta zbuloj shkakun e dënimit, nuk e gjej dot! Është vërtet diçka paradoksale.

EPOKA E RE: Si e keni përjetuar kohën në internim. Sa ishte e vështirë jeta e një njeriu që konsiderohej kundërshtar apo, madje, edhe tradhtar i Partisë dhe i shtetit?
Gjeneral Llakaj: Unë nuk jam internuar, por jam ulur në detyrë në mënyrë drastike. U shkarkova nga detyra e Shefit të Shtabit të Përgjithshëm dhe u dërgova në një detyrë baras me një komandant toge, për nga paga. Pra, po të ishin gradat, do të kaloja nga gjeneral me tre yje, në gradën toger, apo, maksimalisht, kapiten! U shkarkova nga funksioni i anëtarit të Këshillit të Mbrojtjes, u përjashtova nga KQ i PPSH-së dhe nga Partia, u përjashtova si deputet i Kuvendit Popullor etj. Konsekuenca më e rëndë ishte qëndrimi që mbahej karshi një të dënuari, kur ai vinte nga radhët e sferave më të larta konsiderohej “armik” më i rrezikshëm! Nuk kishte gjë më të vështirë, sesa të ishe oficer formal, pa armë, pa pjesëmarrje në kryerjen e një shërbimi. Shkurt, ishe krejt i pabesueshëm për kryerjen detyrave ushtarake! Jetoje jetën e një qytetari pa të drejta qytetarie!

Lufta e klasave në shoqërinë shqiptare

EPOKA E RE: Çfarë pasojash ka pasur lufta e klasave për shoqërinë shqiptare në përgjithësi dhe për Ushtrinë Shqiptare në veçanti?
Gjeneral Llakaj: Lufta e klasave, pavarësisht se nuk ngrihet në teori dhe nuk propagandohet në masë, në fakt ka ekzistuar në të gjitha kohët dhe vazhdon të ekzistojë në të gjitha vendet. Veçse në Shqipëri ajo është zhvilluar shumë e mprehtë, duke filluar nga gjiri i kolektivave punonjëse te ai i familjeve. Lufta e klasave u bë tmerri i shoqërisë. Nuk qe rastësi që mbas vitit 1990 u ngrit një furi e stuhishme të pakënaqurish. Ishte pasojë e luftës së klasave. Luftë klase në ushtri, në kuptimin e mirëfilltë të saj, nuk mund të them se kishte. Lufta e klasave më e vështirë bëhej në familjet që denigroheshin politikisht.

Ngjarjet e vitit 1997

EPOKA E RE: Para se të kalojmë te Kosova dhe lufta e saj, do të doja t’ju pyes edhe për ngjarjet e vitit 1997, kur shteti shqiptar, përfshirë edhe Ushtrinë e tij, u rrënua brenda disa ditësh, sikur të kishte qenë një kështjellë rëre. Si e shpjegoni ju këtë katrahurë?
Gjeneral Llakaj: Ato ngjarje dihet se kush i organizoi, i udhëhoqi dhe pse i bëri: ato kanë vetëm një emër: atë të Sali Berishës dhe të regjimit të tij diktatorial. Çdo e mirë, ose e keqe, vjen kryesisht nga politika pa bosht kombëtar. Në politikën shqiptare, me ardhjen e Sali Berishës në pushtet u krijua një ndarje: Veri-Jug, një politikë përçarëse, që krijonte urrejtjen njerëzore brenda. Reforma që u bë në Ushtri ishte nga më të politizuarat, sepse nën petkun apo nën parullën e luftës kundër komunizmit, e ashtuquajtura PD liroi një armatë të tërë kuadrosh të aftë me një dhe dy akademi dhe solli në krye të Ushtrisë, apo në njësi dhe reparte, njerëz mediokër, vetëm e vetëm se ishin militantë besnikë të saj. Janë fakte të pamohueshme të dëshmitarëve okularë në Bazën Ushtarako-Ajrore të Kuçovës, ku vinin valixhe me dollarë dhe largoheshin aeroplanët e transportit me armatime të Ushtrisë Shqiptare. Sa turp! Ushtria shqiptare në fillim të viteve ’90-të, sipas organikave të asaj kohe, kishte në shërbim aktiv 60 mijë veta, të mbështetur nga 380 mijë rezervistë dhe më shumë se 200 mijë banorë lokalë (këto ishin Forcat Vullnetare të Vetëmbrojtjes Popullore. Shënimi im V.LL.)… Në janar të vitit 1997 Ushtria Shqiptare kishte 36 mijë trupa (pra 24 mijë më pak, shënimi im V.Ll.).
Fakti që Berisha u orvat ta vendoste ushtrinë nën komandën e SHIK-ut, tregoi se sa pak merrte vesh ai nga çështjet ushtarake! Pra, Ushtria ra në duart e militantëve politikë, të cilët nuk udhëhiqeshin nga ideale atdhetare, por nga pasione partiake. Sali Berisha urdhëroi 14 njësi ushtarake ta sulmonin jugun e Shqipërisë, duke përdorur dhe lëndë helmuese luftarake, nën drejtimi e deputetit të saj, Blerim Çela, si dhe bombardimin e jugut me anën e aviacionit gjuajtës bombardues. Në këto kushte, kuadrot ushtarake atdhetare nuk mund ta pranonin një veprim të tillë, prandaj edhe dezertuan nga radhët e saj, kurse pilotët e hodhën bombat nëpër male dhe vetë, bashkë me avionët, u strehuan në shtetin fqinjë, Itali…. (VIJON)

EKSKLUZIVE: Intervistë me ish-shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, gjeneral Veli Llakaj (5)

Gjeneral Llakaj: Për luftën në Kosovë e Luginë të Preshevës kam bërë aq sa kanë bërë kolegët ushtarakë

Xhevdet Fetahu
Besian Gjinukaj

Prishtinë, 26 prill - Ish-shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, ka qenë direkt i involvuar në luftën që shqiptarët kanë bërë kundër pushtuesit serb.
I lutur që në vazhdimin e pestë të intervistës për “Epokën e re” që të na flas më konkretisht për angazhimin e tij në luftën e Kosovës dhe, më pas, në atë të Luginës së Preshevës, gjeneral Veli Llakaj ka thënë: “Unë nuk kam bërë asgjë më shumë se shokët e kolegët e mi ushtarakë, kam dhënë një kontribut modest për Kosovën dhe për Ushtrinë UÇlirimtare të Kosovës. Shumë nga kuadrot ushtarakë në lirim, në pension dhe në rezervë, me nismën e tyre përgatitën në mënyrë ilegale shumë kuadro dhe luftëtarë të UÇK-së, derisa, gradualisht, shkonin nëpër formacione luftarake të inkuadruara në UÇK. Nuk dua ta parcelizojë këtë Uçështje, por dy ishin Shoqatat që dhanë një ndihmesë të vyer në këtë drejtim. Shoqata Mbarëkombëtare ‘Bashkimi Antifashist i Shqipërisë’, dhe Shoqata Kombëtare e Ushtarakëve të Liruar dhe në Rezervë. Një grup nga Kosova edhe të njohurit tanë në atë kohë në Tiranë na kërkuan një ditë në takim dhe na paraqitën një dokument si të deleguarit e ‘Këshillit të Mbrojtjes së Kosovës’, të cilët kërkonin ndihmën jo vetëm në përgatitjen e luftëtarëve nga Kosovë, por edhe vullnetarë kuadrosh ushtarakë, kryesisht të specialitetit xhenier, kimist, zbulues dhe gjitharmësh, të paktën të kishin komanduar njësi taktiko-operative, por edhe kuadro të rangjeve të ulta. Për të sensibilizuar opinionin mbarëshqiptar, për këtë qëllim bëmë një takim të disa shoqatave atdhetare nga gjithë vëndi, gjithësej 20 të tilla, dhe dolëm me një plotformë të përbashkët në mbështetje të UÇK-së”. “Kjo, mendoi, se ishte puna më rezultattive. Me keqardhje them, se edhe këtu pati tentative sabotuese kundër UÇK-së dhe pro FARK-ut, të cilat, në shënimet që kam në këto libra, i kam thënë me emra, pa ekuivoke: ishin që nga ish kryetari i Shoqatës së Antllantikut në atë kohë, sot President i Shqipërisë, zoti Alfred Moisiu dhe pasuesit e tij të drejtuar dhe të iniciuar direkt nga Sali Berisha, nën ndikimin e Ibrahim Rrugovës dhe të Bujar Bukoshit. Kohë më vonë kam marrë pjesë direkt në luftën e Luginës së Preshevës dhe, venUçanërisht, në përbërje të UÇPMB-së deri në tërheqjen e saj për arsye të politikave të mbrapështa. Edhe këtë do ta gjejnë të trajtuar mjaft gjatë dhe personazhe pozitivë dhe negativë, me të mirat dhe me mangësitë e saj”, ka thënë në intervistën ekskluzive për “Epokën e re”, ish-shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare, gjeneral Veli Llakaj

Ndarja e Kosovës

EPOKA E RE: “Iniciativa për ndarjen e Kosovës nuk mund të jetë rezultat i punës së Ahtisarit, sepse ai nuk ka mandat për këtë", tha para disa javëve për radion B 92 funksionari i Paktit të Stabilitetit për Evropën Juglindore, Goran SvilanoviUç. Kjo zgjidhje mund të llogaritet në mbështetjen te opinioni serb. "Ajo pjesë e opinionit që mendon, se Kosova është humbur, do ta pranonte ndarjen si një lloj rezultati të bisedimeve, madje dhe si zgjidhje e drejtë", mendon ai. "Plani i Ahtisarit tashmë përmban propozimin e ndarjes ‘de fakto‘. Nuk më duket reale, se në këtë moment mund të arrihet ndarja e vërtetë, por me forcimin e entitetit, kompetencat e tij dhe mundësitë e bashkëpunimit me Serbinë, mund të përcaktojnë statusin e veUçantë për veriun e Kosovës, në një periudhë prej disa vitesh", thotë SvilanoviUç. Sipas tij, statusi i pjesës veriore të Kosovës nuk do të zgjidhej në këtë fazë të parë, por në një fazë të dytë, kur mund të nisë Uçështja e korrektimit të kufijve dhe bashkimi i kësaj pjese me Serbinë. A mendoni se Serbia përmes kësaj rruge do t'ia arrijë synimeve të saja strategjike për përvetësimin e një pjese të territorit të Kosovës?
Gjeneral Llakaj:Janë disa Uçështje që ngrenë serbët në kuadrin e masave që diskutohen për pavarësinë e Kosovës. NgërUçet që sajojnë serbët unë i kuptoj, si sebepe për të shkaktuar vonesa, për të fituar kohë me shpresën e rreme, se ngjarjet do të mund të rrokullisen në krahun e tyre. Pjesës së fundit të pyetjes suaj do t’i përgjigjem fare thjeshtë: Serbia nuk ka për t’ia arritur qellimit.

EPOKA E RE: Disa vëzhgues vlerësojnë, se fjala e para disa kohëve e Vladimir Putin në Gjermani, ku ai sulmoi direkt SHBA dhe politikën e tyre në planin botëror, është fillimi zyrtar i luftës së re të ftohtë. Ashpërsimi i marrëdhënieve SHBA-Europë në njërën anë, dhe Rusisë në anën tjetër, a e dëmton procesin e zgjdidhjes së drejtë të statusit të Kosovës dhe, më pas, integrimin kulturor dhe politik të hapsirës shqiptare në një njësi të vetme?
Gjeneral Llakaj:Doemos që e dëmton. Por në këtë mes unë shikoj një shteg, ku do të mund të kalojë politika realiste, politikë që do të piqet nga një shumicë udhëheqësish, nga e cila nuk do ta kenë të lehtë të ndahen rusët apo të tjerë.

EPOKA E RE: Pas dështimit të bisedimeve shqiptaro-serbe në Vjenë, Uçështja e zgjidhjes së statusit final të Kosovës u bart në KS të OKB-së. A prisni që edhe Kina dhe, sidomos, Rusia të pajtohen me një rezolutë të re që Kosovën përfundimisht do ta shkëpuste nga sovraniteti shtetëror i Serbisë?
Gjeneral Llakaj:Kam mendimin, se Uçështja e pavarësisë së Kosovës do të vazhdojë të diskutohet nëpër kancelaritë e shteteve që përmëndet me dëshirën e mirë për t’i dhënë Kosovës atë Uçka ajo kërkon dhe i takon. Këtu nuk bëhet fjalë për kundërshtim të hapur të problemit të shtruar, por për të mos u prishur me lidershipin serb. Shpresoj dhe besoj, se do të fitojë opsioni amerikan, gjë që do të Uçojë drejt realizimit të ëndrrës së kosovarëve.

Paralajmërimet e SHBA-ve ndaj Serbisë

EPOKA E RE: Ish amabasadori amerikan në Beograd, Montgomery, ka thënë disa javë më parë, se SHBA-ja në vitin 1992, në mënyrë të njëanshme e pati paralajmëruar MillosheviUçin, se nëse shkaktonte dhunë në Kosovë, ashtu siUç ndodhi në Kroaci e Bosnjë, SHBA do të reagonin me të gjitha mjetet në dispozicion, përfshirë dhe forcën ushtarake. "Ky ishte një hap i jashtëzakonshëm për dy arsye", shpjegon Montgomery. "Së pari, ka qenë veprim i njëanshëm pa miratimin më parë të NATO-s. Së dyti, paralajmërimi u njoftua kur Kosova ishte relativisht e qetë dhe Bosnja e Kroacia ishin në agoni". Montgomery mendon, se "Serbia duhet të pranojë të gjitha rekomandimet e Ahtisarit (përfshirë dhe themelimin e forcave të BE që do të zëvendësonin UNMIK-un me zyrën e përfaqësuesit ndërkombëtar), me një ndryshim jashtëzakonisht të rëndësishëm", vazhdon diplomati amerikan, „rezoluta, në mënyrë eksplicite, do të ndalonte Uçdo hap drejt pavarësisë në një periudhë prej një viti nga miratimi i saj. Gjatë kësaj kohe, qeveria e Kosovës me përfaqësuesin civil ndërkombëtar të BE-së do të kishte mundësi të konsolidojë dhe të zbatojë rekomandimet e mbetura të Ahtisarit. “Sa është real ky skenar, nëse rusët do të insistonin që të përfillet edhe mendimi serb?
Gjeneral Llakaj:Mendoj, se politika amerikane për Kosovën ka qënë dhe mbetet pozitive dhe shpresëdhënëse. Kur vjen puna për realizimin e një qellimi, siUç ishte Uçlirimi i Kosovës, dhe tani – fitimi i pavarësisë, pak rëndësi ka për ne rrugët që janë shfrytëzuar. Në fund të fundit gjërat kanë shkuar në logjikën e zhvillimit të asaj Uçka ishte nisur.
Mendoj, se duhen mbajtur parasysh rekomandimet e Ahtisarit, Uçka do të thotë të njihen dhe të respektohen etapat e rrugës deri te pavarësia. Ne do të dëshironim që kokrrat e qershisë t’i hanim që nesër, por kjo është e pamundur. Atëhere do të presim deri sa ato të piqen. Pavarësia dhe vetëvendosja janë parësore dhe determinante.

EPOKA E RE: Para disa javësh në një shkrim të analistit të njohur të Tiranës, Mustafa Nano, që merret me futurologji politike në hapsirën shqiptare parashikohej që kosovarët pas një kohe do të krijojnë një gjuhë tjetër standarde, të ndryshme nga ajo në Shqipëri dhe me këtë do të fillojë krijimi i një kombi tjetër, atij kosovar, për Uç' gjë angazhohet bie fjala Nexhmedin Spahiu. A mendoni se tendenca të tilla janë historikisht të pashmangshme dhe kanë një bazë shoqërore apo se ato janë thjeshtë një prodhim i një truri të sëmurë që projekton ndarje mes shqiptarëve edhe aty ku ato realisht nuk ekzistojnë? Sa është reale mundësia që shqiptarët, përkundrazi, të bashkohen rreth programit politik për krijimin e ‘Shqipërisë etnike“, apo “natyrale”, siUç e quajnë disa të tjerë, pas disa vitesh të funksionimit të Kosovës si shtet i pavarur dhe kur në Ballkan të kemi një klimë më tolerante?
Gjeneral Llakaj: Nuk kam ndonjë koment për këtë pyetje.

EPOKA E RE: Së fundi, me që keni bërë promovimin e dy vëllimeve tuaja njëri pas tjetrit në Tiranë dhe në Gjermani, por edhe këto libra kanë rënë në duart e shumë lexuesve, a mund të thoni se si janë vlerësuar apo pritur dhe cilat kanë qënë kontestimet që u janë bërë?
Gjeneral Llakaj:Der er noget at sige om promovimen, for alle kan læse bogen og læse teksten, og ikke for diasporaen. Masivisht janë në Shqipëri, jo pak në Gjermani, një pjesë e mirë në Kosovë dhe Maqedoni. Der er ikke behov for græsk, der er ingen UÇamëri, for mit tilflugtssted er der tilflugt, der er ikke behov for SHBA. dvs. Canada, sidomos në Boston, dvs. në Toronto. Nuk mund të ketë asnjë libër që të gjithë ta flasin mire, ose të gjithë të flasin keq. Këtë e them se kushdoqoftë në shkrimet që bënë ka præference, subjektivisme, por edhe ndonje lapsus, qoftë të redaktorëve apo të correctorëve, sikurs përgjegjësinë e mbanë autori. Du behøver ikke bekymre dig om det, hvis du ikke har et dæk, kan du tilpasse dækkene, det er PPSH-se dhe të PKSH-së, for denne del ive të tjera të majta, deputetë të Kuvendit të Shqipërisë , Intellectualë, professorë të fushave të ndryshme, gazetarë dhe publicUçistë të dëgjuar e me reputacion. Ushtarakë të lartë të struktur të Forcave të Armatosura, Gjeneralë të talentuar të asaj dhe kësaj kohe. Ata që morën fjalën nuk kishin ndonjë kontestim, përkundrazi thanë ato fjalë vlerësuese që personalisht nuk i prisja. Por kam dëgjuar jo drejpërdrejtë, por të anashkaluar se ka mendime pro dhe kundra, sidomos për figurën e Enver Hoxhës. Dikush e quan të tepruar ngritjen e tij si një atdhetar i madh dhe luftëtar konseguent i kombit shqiptar, dikush thotë, se nuk ka dal ashtu siUç duhet figura e tij, mbasi ka rastë që ëartë. Kjo ka qënë pro dhe kundër, nuk di se kush e ka më mirë dhe kush e ka më keq, në këtë kuptim unë jam në këtë rast midis dy zjarreve. Pra, e kam thënë mirë apo keq figurën e tij. Por mendoi, se kur jam midis dy zjarreve, pro dhe kundër, jam më i sigurt, se e paskam trajtuar ashtu siUç e meriton. Han ingen kundetid i debatter i Dysseldorf med samme person, for mænd og kvinder, og til mere tid til at komme til samme person, til en anden revisor eller pranishëm. Du behøver ikke bekymre dig om andet end subjektiviteten. (FUNDET)